(διηγείται ο άγιος Ιερώνυμος). Τώρα τελευταία είδα στην βασιλική του αγίου Πέτρου μια από τις πιο ευγενείς κυρίες της Ρώμης – δεν λέγω το όνομα της, για να μη νομίσεις πως θέλω να την γελοιοποιήσω. Μπροστά επήγαιναν μερικοί ευνούχοι. Και αυτή από πίσω μοίραζε με τα ίδια της τα χέρια – γιατί αυτό θεωρείται «πιο θρησκευτικό»- μερικά ψιλονομίσματα στους φτωχούς! Και να ξαφνικά – εύκολα το καταλαβαίνει κανείς, γιατί είναι τόσο συνηθισμένο- μια γριούλα φορτωμένη χρόνια και ξεροκόμματα μπαίνει πάλι στην σειρά να πάρει και άλλη δεκαρούλα! Μα όταν ήλθε η σειρά της, αντί για δεκάρα, της κοπάνησε μια καρπαζιά!…

ΚΑΠΟΙΟΣ αδελφός ρώτησε μια μέρα έναν έμπειρο Γέροντα με τι τρόπο πρέπει να καλλιεργεί ο άνθρωπος τον εσωτερικό του κόσμο, για να έχει πνευματική καρποφορία.- Τρία πράγματα είναι απαραίτητα για την καλλιέργεια της ψυχής: Πρώτον η ησυχία, δεύτερον η προσευχή και τρίτον η αυτογνωσία. Αυτή η τελευταία επιτυγχάνεται όταν μάθει ο άνθρωπος να μην προσέχει τα σφάλματα του άλλου, παρά μόνο τα δικά του. Αν επιμείνει σ’ αυτά, δεν θ’ αργήσει να καρποφορήσει η ψυχή σ’ όλες τις άλλες αρετές. ΌΤΑΝ αποφεύγει ο άνθρωπος τις πολλές κουβέντες, τις διαμάχες, την ταραχή και την σύγχυση, έλεγε ο Αββάς Ποιμήν, το Άγιο…

«Εάν έρχονταν σε αυτόν μοναχοί ή άλλοι αδελφοί, οι οποίοι σκανδαλίζονταν από ορισμένα πράγματα, ο πατήρ Κλεόπας τους προέτρεπε να στρέφονται στον εαυτό τους. Έλεγε παραβολικά: Ένας καραβοκύρης όταν πηγαίνει με το μεγάλο καράβι του σε στενές και επικίνδυνες θάλασσες, πιστεύεις ότι κοιτάζει τα άλλα καράβια; Αυτός είναι με τα μάτια του καρφωμένα πάνω στο δικό του πηδάλιο. Ή αυτός που πηγαίνει με το αυτοκίνητό του στο δρόμο, κοιτάζει πώς οδηγεί ο διπλανός του το αυτοκίνητο του; Αυτός είναι με τα μάτια καρφωμένα στο δρόμο του, δεξιά, αριστερά, ψηλά, χαμηλά! Ο καθένας είναι με τα μάτια του στο αυτοκίνητό του.…

Κάποτε ρώτησαν τον Γέροντα Παΐσιο: - Γέροντα όταν βλέπω σε κάποιον ένα πάθος, τι να κάνω; Να προσπαθώ να το βλέπω με καλό λογισμό σαν αρετή για να μην τον κατακρίνω;Και απάντησε:- Όχι, να το βλέπεις όπως είναι, να λες [μέσα σου] ότι ο τάδε είναι αυτό και αυτό, αλλά να του δίνεις ελαφρυντικά. Να λες ότι εγώ είμαι χειρότερος από αυτόν γιατί αυτός δεν βοηθήθηκε. Αν είχε βοηθηθεί θα έκανε θαύματα (Βίος Γέροντος Παϊσίου, Ιερομονάχου Ισαάκ, 473)

Πόσο πολύ ποθούν οι ψυχές μας τον Κύριο! Πόσο θα ωφελούμαστε, αν ακούγαμε τί έχουν να μας πουν… όμως δεν τις ακούμε παρ’ ότι μας κραυγάζουν. Τη φωνή της ψυχής μας την πνίγουν οι καθημερινές μας δραστηριότητες, τα άγχη, η συνήθεια, η ρουτίνα… Κάθε μέρα ακούμε δεκάδες ή και εκατοντάδες ανθρώπους να μιλούν, να λένε την άποψη τους, να φωνάζουν, να μαλώνουν, να νουθετούν… όμως την ψυχή τους ποιος την ακούει; Ακόμα κι αυτοί που εργάζονται πνευματικά, που εκκλησιάζονται, μελετούν, ακούνε τα κηρύγματα, προσεύχονται, ακόμα κι αυτοί πολλές φορές δεν την ακούνε την ψυχή τους, επειδή κι αν εργάζονται, λειτουργούν…

Έχω διαπιστώσει και από τη δική μου εργασία και από συζητήσεις με τους αδελφούς ότι στις δουλειές μας οι εργοδότες εστιάζουν πάρα πολύ στα λάθη μας ακόμα και στα πιο μικρά, ενώ είναι πολύ φειδωλοί στους επαίνους όσο κι αν προσπαθούμε! Είναι ένα μόνιμο παράπονο των εργαζομένων « ό,τι κι αν κάνουμε, μόνο τα λάθη μας κοιτάνε!» Είναι μια θλιβερή πραγματικότητα, δεν πειράζει όμως! Το θέμα είναι για ποιον εργαζόμαστε… Οι χριστιανοί έχουμε τον ουράνιο εργοδότη μας, το Χριστό ο οποίος κάνει το ακριβώς αντίθετο. Κοιτάζει τα σωστά που κάνουμε και δεν μας τονίζει τα λάθη μας. Είναι επιεικής και…

Θυμάμαι τον πρώτο καιρό που προσλήφθηκα στην εταιρία που δουλεύω, είχα μεγάλη ανησυχία για να τα καταφέρω, επειδή η εργασία μου ήταν πολύ απαιτητική! Είχα το νου στα λάθη μου και πως θα βελτιωθώ και δεν προλάβαινα να ασχοληθώ με τη δουλειά κάποιου άλλου συναδέλφου εκτός κι αν μου ζητούσε βοήθεια. Τώρα μετά από δυο χρόνια, παρατηρώ ότι είμαι πιο άνετος και αρχίζω να εξετάζω και τη δουλειά των άλλων και να τη σχολιάζω ‘ Αυτός είναι γρήγορος, αυτός είναι απρόσεχτος, αυτός είναι πολυλογάς’. Έτσι ακριβώς κάνω και στην πνευματική μου ζωή. Ενώ στην αρχή ασχολιόμουν μόνο με το Χριστό…

…Αλλά για να μπορέσουμε να πούμε «Άφες ημίν ως και ημείς αφίεμεν», είναι πολύ πιο δύσκολο. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ζωής. Έτσι αν δεν είμαστε προετοιμασμένοι να αφήσουμε πίσω μας κάθε αντιπάθεια που έχουμε, ενάντια σε κείνους που ήταν κυρίαρχοί μας ή σκληρά αφεντικά μας, δεν μπορούμε να περάσουμε αντίπερα. Αν έχουμε τη δύναμη να συγχωρούμε, δηλαδή να εγκαταλείπουμε στη γη της δουλείας όλη τη δουλική νοοτροπία, τη λαιμαργία, την απληστία και την πικρία, τότε μπορούμε να φτάσουμε στην αντίπερα όχθη. Μετά από αυτά θα βρεθούμε στην καφτερή έρημο, γιατί χρειάζεται αρκετός χρόνος για να γίνει ο…

Εμείς οι άνθρωποι είμαστε πλάσματα που αγαπάμε τη συνήθεια. Η καθημερινότητα μας είναι γεμάτη από πράγματα που συνηθίζουμε να κάνουμε. Είναι μια ρουτίνα που μας γεμίζει ασφάλεια. Πολλές φορές βέβαια μας κουράζει αλλά και πάλι δύσκολα θα ξεβολευόμασταν. Σπάνια θα συναντήσουμε κάποιον που θα μας πει ότι δεν του αρέσει να κάνει κάποια πράγματα επαναληπτικά κάθε μέρα. Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση της υπερβολής του ψυχαναγκασμού όπου αν κάτι πάει στραβά και δεν γίνουν τα πράγματα όπως τα έχουμε συνηθίσει αρρωσταίνουμε. Πέρα όμως από τις εξωτερικές συνήθειες υπάρχει και μια συνήθεια εσωτερική, πολύ ύπουλη, ανθεκτική και βλαπτική που στέκεται εμπόδιο…

Η ελευθερία  Εάν θέλεις ελευθερία, τότε προσπάθησε πρώτα να ελευθερωθείς πρώτα εσύ από τον ίδιο σου τον εαυτό. Όσον αφορά στη γνώση ισχύει ως κορυφαίος ο κανόνας: Γνώρισε τον ίδιο σου τον εαυτό! Όσον αφορά στην ηθική ισχύει ως κορυφαίος ο κανόνας: Ελευθερώσου από τον ίδιο σου τον εαυτό! Εάν θέλεις να φθάσεις την ελευθερία με επανάσταση, τότε εξέγειρε την επανάσταση πρώτα ενάντια στον ίδιο σου τον εαυτό και θα δεις ότι όλες οι άλλες επαναστάσεις είναι περιττές. Εάν θέλεις να φθάσεις στην ελευθερία με πόλεμο, τότε ξεκίνα τον πόλεμο πρώτα ενάντια στον ίδιο σου τον εαυτό, κι αν ολοκληρώσεις…