- Είμαι μικρός, αδύναμος, ατελής. Ξέρω τα όριά μου… «Η αυτογνωσία καθιστά τον άνθρωπο σοφό. Ο Γέροντας Ιωσήφ έλεγε: «Με την αυτογνωσία ο χριστιανός γίνεται σοφότερος από τους άλλους ανθρώπους. Παράλληλα έρχεται σε ταπείνωση και λαμβάνει χάρη από τον Κύριο»(Διδαχές Γερόντων, Διονυσίου Τάτση σελ. 8) «Ώστε, καθώς είπαμε, εξ’ αιτίας αγνωσίας και υπερηφανείας ταράσσεται κανείς όταν ενοχλείται από πάθος, αλλά μάλλον οφείλει να αναγνωρίζει με ταπείνωση τα όριά του και να υπομένει προσευχόμενος έως ότου δείξει σε αυτόν ο Θεός το έλεός του. Διότι, εάν κάποιος δεν πειρασθεί και δεν δει την θλίψη των παθών, ούτε αγωνίζεται για να καθαριστεί…

- Ευαίσθητη και αναίσθητη συνείδηση «Σαν ήμουν μικρός, έλεγε κάποτε ο όσιος Μακάριος, έβοσκα βόδια μαζί με άλλα παιδιά. Μια μέρα πήγαν να κλέψουν σύκα και πήραν και μένα κοντά. Όταν γυρίζαμε στο κοπάδι, έπεσε ένα σύκο από το καλάθι κι εγώ το σήκωσα και το έφαγα. Τώρα που άσπρισαν πια τα μαλλιά μου θυμάμαι την αμαρτία εκείνη και θρηνώ»(Γεροντικόν, Θοδώρας Χαμπάκη, σελ. 178) «Ο Ιερομόναχος της Οπτινα π. Πλάτων που για ορισμένο χρονικό διάστημα χρημάτισε εξομολόγος του στάρετς Αμβροσίου, είχε πολλά να πει για την «συντετριμμένην καρδίαν» του». «Πόσο με δίδασκε η εξομολόγηση του π. Αμβροσίου! Με τι μεγάλη…

«Ο καθένας είναι ο πρώτος και ο πιο μεγάλος κόλακας του εαυτού του»(Πλούταρχος στο Σταλαγμοί αρχαίας σοφίας, Αγγελική Ζαχαριά σελ. 264) «Πόσο δύσκολο μου φαίνεται να δω εκείνο που βρίσκεται μπρος στα μάτια μου»(Βιττγκενστάιν) «Μην λέγεις πως είσαι ταπεινός, μέσα είναι το γουρουνόπουλο της υπερηφανείας. Με βλέπεις και εμέ με τούτα τα γένεια; Όλο υπερηφάνεια είναι γεμάτα, και ο Θεός να μας την ξεριζώσει από την καρδιά μας. Ο χριστιανός χρειάζεται δύο πτέρυγες δια να πετάξει, να πηγαίνει στον Παράδεισο, με την αγάπην και την ταπείνωσιν».                    (Κοσμάς ο Αιτωλός Διδαχή Α 1) «Κάποιον αδελφό που υπερηφανευόταν τον συμβούλευσε πνευματικά ένας…

«Όταν κάνω τη βραδινή μου προσευχή, και προσπαθώ να θυμηθώ τις αμαρτίες της ημέρας, εννιά στις δέκα φορές το πιο προφανές αμάρτημά μου έχει σχέση με την αγάπη: κράτησα μούτρα, μίλησα απότομα, σαρκάστηκα, ειρωνεύτηκα, αποπήρα ή έδειξα μίσος σε κάποιον.Τότε μου έρχεται κατ’ ευθείαν στο μυαλό η δικαιολογία ότι δήθεν η πρόκληση από τους άλλους ήταν πολύ ξαφνική και απρόβλεπτη. «Μ’ έπιασαν στον ύπνο». Δεν είχα χρόνο να συμμαζέψω τον εαυτό μου. Και ίσως αυτό να αποτελεί μια δικαιολογία. Σίγουρα αυτές οι πράξεις θα ήταν χειρότερες, αν ήταν ηθελημένες ή εσκεμμένες. Αν ήταν εκ προμελέτης.Από την άλλη όμως, αυτό που…

«Ψυχής πείρατα ιών ουκ αν εξεύροιο πάσαν επιπορευόμενος οδόν· ούτω βαθύν λόγον έχει»τα σύνορα της ψυχής δε θα μπορέσεις  να τα ανακαλύψεις όσο κι αν προχωρήσεις, έστω κι αν πορευθείς πάνω σε όλους τους δρόμους  τόσο βαθύ λόγο έχε η ψυχή. (Ηράκλειτος) «Η επιστημονική και φιλοσοφική γνώση μπορεί να διατυπωθεί με ορισμούς, αλλά το πρόσωπο είναι πάνω από κάθε ορισμό, και κατά συνέπεια άγνωστο εξωτερικά· μόνο το ίδιο μπορεί να αποκαλύψει τον εαυτό του. Αφού ο Θεός είναι κρυμμένος, έτσι και ο άνθρωπος έχει μυστικά βάθη».    (Γέροντας Σωφρόνιος, Η ζωή Του ζωή μου. Σελ. 57-58))   «βαθεῖα ἡ καρδία παρά…

Α) Εαυτός, ο μεγαλύτερος εχθρός «Ο Ανάχαρσης από τη Σκυθία, όταν ρωτήθηκε από κάποιον ποιο είναι εχθρικό για τους ανθρώπους, είπε: «Οι ίδιοι για τους εαυτούς τους»(Σταλαγμοί αρχαίας σοφίας, Αγγελική Ζαχαριά σελ. 47) «Κανείς δεν είναι τόσο πολύ εχθρός του ανθρώπου, όσο ο ίδιος στον εαυτό του»(όσιος Μάρκος ο Ασκητής) «Υπάρχει μια αρχαία ινδιάνικη προσευχή που λέει:«Αναζητώ τη δύναμηΌχι για να γίνωΣπουδαιότερος από τον αδελφό μουΑλλά για να πολέμήσωΤον μεγαλύτερο εχθρό, τον Εαυτό μου»(στο Αγκαλιά με τον εαυτό μας, Ντέμη Σταυροπούλου σελ. 165)    Ο αυτοκράτωρ του Βυζαντίου Αρκάδιος είχε εξοργιστεί φοβερά εναντίον του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου. Μια μέρα εξέφρασε αυτό το μίσος…

«Ο άνθρωπος τα βαλε με τη Δημιουργία, που δεν του έδωσε φτερά και έκανε δικά του. Θύμωσε που δεν του έδωσε δυνατά μάτια και τα μεγάλωσε μόνος του. Έφτιαξε κιάλια, για να βλέπει μακριά, κανείς όμως δεν έφτιαξε κιάλια, για να βλέπει μέσα του» (Μενέλαος Λουντέμης) «ο ανεξέταστος βίος ου βιωτός ανθρώπω (= ο ανεξέταστος βίος είναι αβίωτος) (Σωκράτης)( Ιδεοδρόμιο τομ. 1οςσελ. 159,160,Μακαρίου Πελέκη) «Ένα μεγάλο σφάλμα: να θεωρείς τον εαυτό σου πιο σημαντικό από ό,τι είναι ή να τον εκτιμάς λιγότερο από ό,τι αξίζει» (Γκαίτε) «Ποτέ δεν είσαι τόσο καλός όσο σου λένε οι άλλοι, τις φορές που νικάς,…

Αὐτοέλεγχος Εἶναι, λοιπόν, ἀπαραίτητο πρὶν προσέλθουμε στὸν πνευματικό, νὰ καθίσουμε σ᾿ ἕνα ἥσυχο μέρος, νὰ προσευχηθοῦμε θερμὰ στὸν Θεὸ νὰ μᾶς δώσει ἀληθινὴ μετάνοια, νὰ φωτίσει τὰ κρυπτὰ τῶν καρδιῶν μας καὶ νὰ κάνουμε μιὰ ὅσο τὸ δυνατὸν τίμια βυθοσκόπηση. Στὴν προσπάθειά μας αὐτὴ θὰ μᾶς βοηθήσουν πολὺ μερικὰ κείμενα τῆς ἐκκλησίας μας, ὅπως ἡ ἀνάγνωση τῶν Δέκα Ἐντολῶν, τῆς ἐπὶ τοῦ Ὄρους Ὁμιλίας τοῦ Κυρίου, τῶν εὐχῶν τῆς Θείας Μεταλήψεως. Ὅλα αὐτὰ εἶναι ἕνας καθρέπτης, μέσα ἀπὸ τὸν ὁποῖο μποροῦμε νὰ δοῦμε τὸν ἐσωτερικό μας κόσμο.Τὴν ἐξαγόρευσή μας μποροῦμε νὰ τὴν ὑποδιαιρέσουμε σὲ τρεῖς βασικοὺς τομεῖς: α) Ἡ σχέση…

Έχετε δει ποτέ κανένα όραμα;... Ρωτήθηκε κάποτε ο π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος:- Γέροντα έχετε δει ποτέ κανένα όραμα;- Όχι παιδί μου. Ούτε έχω δει, ούτε θέλω να δω. Το μόνο που θέλω να βλέπω είναι οι αμαρτίες μου. (Υποθήκες Ζωής σελ.31)