ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗΣ-
ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ
π. Νικόλαος (ΧΩΡΙΣ ΡΑΝΤΕΒΟΥ)
Δευτέρα: 12.30-2 μ. & 7-10 μ.μ.
Τρίτη: 12.30-2 μ. & 8.40 - 10 μ.μ.
Τετάρτη: 8.40 - 10 μ.μ.
Πέμπτη: 12.30-2 μ. & 7-10 μ.μ.
Παρασκευή:12.30 -2 μ.
Σάββατο: 12.30-2.30μ. & 7-9.30 μ.μ.
Κυριακή: 7.20-9 βράδυ
Κάθε ΚΥΡΙΑΚΗ τελείται
στον Άγιο Σώστη
και
ΔΕΥΤΕΡΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΣΤΙΣ 10.30 - 11.40 Π.Μ.
Με Χορωδία & σύντομο Κήρυγμα
ΛΟΓΟΣ ΟΓΔΟΟΣ. Περί αοργησίας.
1. Όπως το νερό, πού χύνεται λίγο-λίγο στην φωτιά, την σβήνει τελείως, έτσι και το δάκρυ του αληθινού πένθους σβήνει όλη την φλόγα του θυμού και της εξημμένης οργής.
Γι΄αυτό και τα ετοποθετήσαμε, στην σειρά του λόγου, το ένα πρίν και το άλλο μετά.
2. Αοργησία σημαίνει ακόρεστη επιθυμία για ατιμία, όμοια με την απέραντη επιθυμία των κενοδόξων για έπαινο. Αοργησία σημαίνει νίκη κατά της ανθρώπινης φύσεως, πού φαίνεται με την αναισθησία απέναντι στις ύβρεις και πού αποκτάται με αγώνας και ιδρώτας.
3. Πραότης σημαίνει να παραμένη ακίνητη και ατάραχη η ψυχή, τόσο στις ατιμίες όσο και στους επαίνους.
4. Η αρχή της αοργησίας είναι να σιωπούν τα χείλη, ενώ η καρδιά ευρίσκεται σε ταραχή. Το μέσον είναι να σιωπούν οι λογισμοί, ενώ η ψυχή ευρίσκεται σε ολίγη ταραχή. Και το τέλος, να επικρατή στην θάλασσα της ψυχής μόνιμη και σταθερά γαλήνη, όσο και αν φυσούν οι ακάθαρτοι άνεμοι.
5. Οργή σημαίνει να διατηρής συνεχώς μέσα σου κάποιο μίσος, να ενθυμήσαι δηλαδή το κακό πού σου έγινε. Οργή σημαίνει να επιθυμής να εκδικηθής αυτόν που σε παρώξυνε.
6. Οξυχολία σημαίνει έξαψις της καρδιάς πού γίνεται παρευθύς και διά μιάς. Πικρία σημαίνει μία εσωτερική κίνησις εστερημένη από κάθε ευχαρίστησι και εδραιωμένη μέσα στην ψυχή.
7. Θυμός σημαίνει ευμετάβλητη και ευέξαπτη συμπεριφορά και ασχημοσύνη της ψυχής.
8. Μόλις φανή το φώς, υποχωρεί το σκότος. Ομοίως μόλις «μυρίση» η ταπείνωσις, εξαφανίζεται κάθε πικρία και θυμός. Μερικοί ενώ είναι ευμετάβλητοι στην συμπεριφορά τους εξ αιτίας του θυμού, έν τούτοις αμελούν να φροντίσουν για την θεραπεία τους. Και δεν ακούουν οι ταλαίπωροι αυτόν που είπε: «Η ορμή του θυμού οδηγεί τον άνθρωπο στην πτώση» (Σοφ.Σειράχ α΄ 22) .
9. Μία απότομη κίνησις ενός μύλου [1] μπορεί σε μία στιγμή να συντρίψη περισσότερο καρπό και σιτάρι της ψυχής απ΄ ό,τι η σιγανή κίνησις ενός άλλου μύλου μία ολόκληρη ημέρα.
10. Ένα απότομο φούντωμα της φωτιάς από σφοδρό άνεμο μπορεί να κάψη και να αφανίση τον αγρό της καρδιάς περισσότερο απ΄ ό,τι η μικρή φωτιά πού καίει αργά.
11. Δεν πρέπει να μας διαφεύγη, αγαπητοί μου, ότι για ωρισμένον καιρό οι πονηροί δαίμονες κρύπτονται ολίγον και δεν μας πολεμούν. Και αυτό, για να πέσωμε σε αμέλεια θεωρώντας ως μικρά τα μεγάλα πάθη, και έτσι να πέσωμε σε αθεράπευτη ασθένεια.
12. Μία πέτρα με πολλές αιχμές και ανωμαλίες, όταν συγκρούεται και κτυπάται με άλλες πέτρες, συντρίβει όλα τα απότομα και σκληρά σημεία της και γίνεται στρογγυλή. Ομοίως και μία θυμώδης και απότομη ψυχή, όταν συναναστρέφεται και συζή με σκληρούς και θυμώδεις ανθρώπους, υφίσταται ένα έκ των δύο: Ή υπομένει και θεραπεύει το τραύμα της. Ή αναχωρεί και γνωρίζει την αδυναμία της, την αδυναμία της, πού σαν σε καθρέπτη της την έδειξε καθαρά ή άνανδρος φυγή της.
13. Θυμώδης σημαίνει να γίνεσαι θεληματικά επιληπτικός, και από αθέλητη κακή συνήθεια να πέφτης κάτω και να συντρίβεσαι ολοσχερώς.
14. Σε όσους μετανοούν τίποτε δεν είναι πιο αταίριαστο από την ταραχή του θυμού. Διότι η μετάνοια και η επιστροφή χρειάζονται πολλή ταπείνωσι, ενώ ο θυμός δείχνει άνθρωπο γεμάτο από υπερηφάνεια.
15. Εάν το όριο της πιο τελείας πραότητος είναι, ενώ ευρίσκεται εμπρός σου αυτός πού σε παροξύνει, να τον αντιμετωπίζης με εσωτερική γαλήνη και αγάπη, τότε οπωσδήποτε το έσχατο όριο του θυμού είναι, ενώ απουσιάζει αυτός πού σε ελύπησε, να κάνης ότι συγκρούεσαι μαζί του με διάφορα λόγια και κινήματα θηριώδη.
16. Εάν το Άγιο Πνεύμα ονομάζεται και είναι «ειρήνη ψυχής», ενώ η οργή «ταραχή καρδίας», τότε οπωσδήποτε τίποτε άλλο δεν εμποδίζει την παρουσία Του μέσα μας όσο ο θυμός.
17. Γνωρίζομε πώς είναι πάμπολλα τα τέκνα του θυμού. Και όλα είναι φοβερά. Ένα όμως τέκνο του πού το γεννά χωρίς να το θέλη, αν και νόθο, είναι ωφέλιμο: Είδα ανθρώπους πού άναψαν από την μανία του θυμού και έβγαλαν από μέσα τους σαν έμετο την μακροχρόνιο μνησικακία τους. Έτσι με το ένα πάθος απηλλάγησαν από το άλλο! Και η μακροχρόνια λύπη τους διελύθη! Διότι εκείνος πού τους ελύπησε ή εζήτησε συγχώρησι ή έδωσε τις απαιτούμενες εξηγήσεις.
Αντιθέτως είδα άλλους πού κατά τρόπο απαράδεκτο έδειξαν ότι ήσαν δήθεν μακρόθυμοι. Έτσι με την σιωπή εναποθήκευσαν μέσα τους την μνησικακία. Αυτούς τους ελεεινολόγησα περισσότερο από τους πρώτους, διότι με το μελάνι (της μνησικακίας) έδιωξαν από την ψυχή τους το περιστέρι, (την ειρήνη δηλαδή και την χάρι του Αγίου Πνεύματος).
18. Χρειάζεται να προσέξωμε πολύ αυτόν τον όφι (του θυμού). Διότι τον βοηθεί και η ίδια η φύσις μας, όπως ακριβώς και τον όφι του σαρκικού πάθους. Είδα μερικούς πού ωργίσθηκαν και από την πικρία τους αρνήθηκαν να φάγουν. Με την απαράδεκτη αυτή εγκράτειά τους επήραν επάνω στο πρώτο δηλητήριο και δεύτερο.
Αντιθέτως είδα άλλους πού επιάσθηκαν από εύλογη δήθεν αφορμή του θυμού κι εξέσπασαν στην γαστριμαργία. Έτσι από τον λάκκο έπεσαν στον γκρεμό. Είδα όμως και άλλους συνετούς πού σαν καλοί ιατροί εκράτησαν την μεσαία οδό, και με την κανονική λήψι της τροφής παρηγορήθηκαν και ωφελήθηκαν υπερβολικά.
19. Μερικές φορές η ψαλμωδία, όταν είναι μετρία, καταπραΰνει άριστα τον θυμό. Και μερικές φορές, όταν είναι άμετρη και άκαιρη, δημιουργεί φιληδονία. Γι΄αυτό ας την χρησιμοποιούμε διακριτικά ανάλογα με τις περιστάσεις.
20. Ευρέθηκα κάποτε εξ αιτίας μιας ανάγκης έξω από ένα κελλί ερημιτών. Ενώ εκαθόμουν εκεί, τους άκουσα να μάχωνται γεμάτοι πικρία και θυμό εναντίον κάποιου ο οποίος απουσίαζε -αυτός τους είχε λυπήσει σε κάτι- και σαν πέρδικες μέσα σε κλουβί να ορμούν επάνω στο πρόσωπό του σάν να ήταν παρών. Εκείνο πού τους συμβούλευσα από πνευματικό ενδιαφέρον ήταν να εγκαταλείψουν την ερημική ζωή, για να μη καταντήσουν από άνθρωποι δαίμονες.
Είδα επίσης και μερικούς άλλους με καρδιά υποδουλωμένη στην λαγνεία και στην γαστριμαργία. Αυτοί φαίνονταν γεμάτοι πραότητα και κολακευτική ευγένεια και φιλαδελφία και ευπροσηγορία. Εκείνο πού τους συμβούλευσα ήταν να ασπασθούν την ερημική ζωή -το ξυράφι κατά της λαγνείας και της γαστριμαργίας- για να μη καταντήσουν ελεεινά από λογικοί άνθρωποι άλογα ζώα.
Μερικοί όμως μου έλεγαν ότι παρασύρονται αξιοθρήνητα και στα δύο κακά, (και στον θυμό και στην φιληδονία). Αυτούς τους εμπόδισα αυστηρά από το να έχουν ιδικό τους πρόγραμμα. Και συνέστησα φιλικά στους Γέροντές τους να τους ορίζουν άλλοτε την μία (την κοινοβιακή) και άλλοτε την άλλη (την ερημιτική) ζωή. Και σε όλα να κλίνουν τον αυχένα και να υποτάσσωνται στον πνευματικό τους επιστάτη.
21. Ο φιλήδονος βλάπτει και ατιμάζει τον εαυτό του μόνο. Ίσως και τον συνένοχό του. Ενώ ο θυμώδης πολλές φορές σαν λύκος αναστατώνει όλη την ποίμνη και τραυματίζει πολλές ταπεινές ψυχές.
22. Είναι βαρύ να ταραχθή από τον θυμό ο οφθαλμός της καρδίας, να συμβή δηλαδή εκείνο πού είπε ο Ψαλμωδός: «Εταράχθη από θυμού ο οφθαλμός μου» (Ψαλμ.στ΄ 8) . Είναι όμως πιο βαρύ να εκδηλωθή με τα χείλη η εσωτερική ορμή του θυμού. Το να εκδηλωθή όμως και με χειροδικία είναι πράγμα ολωσδιόλου εχθρικό και ξένο προς την μοναχική και αγγελική και θεϊκή ζωή.
23. Εάν θέλης ή μάλλον νομίζης ότι πρέπει να αφαιρέσης το κάρφος από τον οφθαλμό του άλλου, πρόσεξε μήπως αντί ιατρικής σμίλης χρησιμοποιήσης κανένα δοκάρι, οπότε θα ανοίξης ή θα καταστρέψης εντελώς τον οφθαλμό. Δοκάρι είναι ο βαρύς λόγος και οι απρεπείς εξωτερικοί τρόποι. Ενώ το άλλο, (η ιατρική σμίλη), είναι η με επιείκεια διδασκαλία και ο με μακροθυμία και καλωσύνη έλεγχος. Ο Απόστολος λέγει «έλεγξον, επιτίμησον, παρακάλεσον» (Β΄ Τιμ.δ΄ 2) , όχι όμως και «τύψον» (κτύπα). Εάν όμως σπανίως χρειασθή και αυτό, άς γίνη, όχι όμως από σένα.
24. Ας εξετάσωμε και θα διαπιστώσωμε ότι πολλοί θυμώδεις εκτελούν με προθυμία την νηστεία και την αγρυπνία και την ησυχαστική ζωή. Και τούτο, διότι ο δαίμων τους σπρώχνει με την πρόφασι της μετανοίας και του πένθους σε εκείνα πού αυξάνουν και ερεθίζουν το πάθος τους.
25. Εάν ένας λύκος, (ένας δηλαδή άγριος και θυμώδης μοναχός), με την βοήθεια ενός δαίμονος μπορή να αναστατώση την ποίμνη, οπωσδήποτε και ένα αδελφός γεμάτος από θεϊκή σοφία, σαν εκλεκτός ασκός γεμάτος από λάδι, με την βοήθεια ενός Αγγέλου μπορεί να αποτρέψη το κύμα και να γαληνεύση το πλοίο. Ο αδελφός αυτός θα λάβη από τον Θεό τόσο μισθό, όση καταδίκη ο πρώτος, και θα γίνη σε όλους καλό παράδειγμα και αιτία ωφελείας.
26. Η αρχή της μακαρίας ανεξικακίας είναι το να γίνωνται δεκτές οι ατιμίες με εσωτερική πικρία και οδύνη. Το μέσον, να αντιμετωπίζονται χωρίς λύπη. Και το τέλος, εάν υπάρχη τέλος, να θεωρούνται ως έπαινοι. Χαίρε ο πρώτος. Ενδυναμώσου ο δεύτερος. Ο τρίτος όμως είσαι μακάριος, διότι αγάλλεσαι έν Κυρίω.
27. Παρετήρησα ένα άθλιο θέαμα ανάμεσα σε οργίλους ανθρώπους, πού συνέβαινε εξ αιτίας του εγωϊσμού τους χωρίς να το αντιλαμβάνονται. Τι συνέβαινε; Έπεφταν στο πλήθος της οργής και για την ήττα τους αυτή πάλι ωργίζονταν. Βλέποντάς τους να τιμωρούν την πρώτη πτώσι με δευτέρα, εθαύμαζα. Παρατηρώντας τους να εκδικούνται την μία αμαρτία με την άλλη, τους ελυπόμουν. Και κατάπληκτος από την πανουργία των δαιμόνων, παρ΄ ολίγο να πέσω σε απόγνωσι για την ζωή μου.
28. Εάν κάποιος βλέπη ότι νικάται εύκολα από τον εγωϊσμό, τον θυμό, την πονηρία και την υποκρισία, και εάν εξ αιτίας αυτού απεφάσισε να σύρη εναντίον τους την δίστομο μάχαιρα της πραότητος και ανεξικακίας, πρέπει να πάη σε ένα σωτήριο «κναφείον», δηλαδή σε ένα Κοινόβιο πού να έχη πολύ σκληρούς αδελφούς -εάν βέβαια επιθυμεί να πετάξη από επάνω του αυτά τα πάθη. Και εκεί, με τις ύβρεις και τις ατιμίες και τις ταραχές και τις τρικυμίες των αδελφών θα τεντώνεται και θα δέχεται κτυπήματα νοητά -ίσως και αισθητά- και θα ξύνεται και θα δέχεται λακτίσματα και θα ποδοπατήται. Έτσι θα μπορέση να πλύνη και να εξαφανίση την ακαθαρσία πού υπάρχει στο ένδυμα της ψυχής του.
Οι ονειδισμοί αποπλύνουν την ψυχή από τα πάθη. Σε αυτό ας σε πείση και η φράσεις πού χρησιμοποιεί ο λαός. Μερικοί κοσμικοί δηλαδή, όταν εξυβρίσουν κάποιον κατά πρόσωπον, λέγουν με καύχησι: «Τον τάδε τον έλουσα»! Και αυτό αποτελεί πραγματικότητα.
29. Άλλη είναι η αοργησία πού παρατηρείται στους αρχαρίους εξ αιτίας του πένθους, και άλλη είναι η ακινησία (και νέκρωσις) της οργής πού παρατηρείται στους τελείους. Στην πρώτη περίπτωσι, η αοργησία συγκρατείται σαν με χαλινάρι από το δάκρυ, ενώ στην δευτέρα η οργή ομοιάζει με όφι πού τον εθανάτωσε το μαχαίρι της απαθείας.
Είδα τρεις μοναχούς πού εξυβρίσθηκαν συγχρόνως. Ο πρώτος απ΄αυτούς δαγκώθηκε και ταράχθηκε, αλλά δεν ωμίλησε. Ο δεύτερος χάρηκε για τον εαυτό του, αλλά λυπήθηκε για τον υβριστή. Και ο τρίτος αφού αναλογίσθηκε την ψυχική βλάβη του υβριστού έχυσε θερμά δάκρυα. Έτσι έχεις εμπρός σου τον εργάτη του φόβου, τον μισθωτό και τον εργάτη της αγάπης.
30. Όπως ο πυρετός του σώματος είναι μέν ένας κατ΄ ουσίαν, αλλά έχει πολλές αφορμές πού τον δημιουργούν, έτσι και η εμφάνισις και η έξαψις του θυμού, καθώς βέβαια και των άλλων παθών μας, οφείλονται σε πολλές και διάφορες αιτίες. Γι΄αυτό και είναι αδύνατο να ορίσωμε τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίσεώς των. Έχω δε την γνώμη ότι ο τρόπος της θεραπείας πρέπει να επαφίεται περισσότερο στην επιμέλεια και στην φροντίδα των ιδίων των ασθενών. Η δε αρχή της θεραπείας θα είναι να γνωρίση ο ασθενής την αιτία του πόνου και οδύνης του. Και εφ΄όσον ευρεθή η αιτία, τότε εμείς που ασθενούμε θα πάρωμε την κατάλληλη αλοιφή από την πρόνοια του Θεού και τους πνευματικούς ιατρούς μας.
31. Ας στήσωμε κατά κάποιο τρόπο ένα φανταστικό δικαστήριο. Όσοι θέλουν να μας ακολουθήσουν με την χάρι του Κυρίου, ας εισέλθουν σ΄ αυτό το δικαστήριο και ας εξετάσουν κάπως μαζί μας τα προηγούμενα πάθη και τις αιτίες των. Ας δεθή λοιπόν ο θυμός ο τύραννος με τα δεσμά της πραότητος. Ας κτυπηθή από την μακροθυμία, ας συρθή από την αγία αγάπη, ας παρουσιασθή στο δικαστικό τούτο βήμα του λόγου και ας ανακριθή καταλλήλως:
«Λέγε μας, ώ παράφρον και άσεμνε, τα ονόματα του πατέρα σου και της μητέρας πού κακώς σε εγέννησαν, καθώς και των υιών σου και των βδελυκτών θυγατέρων σου. Και όχι μόνο αυτά, αλλά να μας εξηγήσης επί πλέον, ποιοι είναι αυτοί πού σε πολεμούν και σε φονεύουν».
Και αυτός, ο θυμός δηλαδή, απαντώντας θα μας ειπή περίπου τα εξής:
«Οι αιτίες πού με γεννούν είναι πολλές. Και ο πατέρας μου δεν είναι ένας. Μητέρες μου είναι η κενοδοξία, η φιλαργυρία και η γαστριμαργία, μερικές φορές και η πορνεία. Εκείνος πού με εγέννησε ονομάζεται τύφος, δηλαδή έπαρσις. Οί δε θυγατέρες μου ονομάζονται μνησικακία, έχθρα, δικαιολογία και μίσος. Οι εχθροί μου από τους οποίους τώρα κρατούμαι δεμένος είναι οι αντίπαλοι των θυγατέρων μου, η αοργησία δηλαδή και η πραότης. Αυτή πού με επιβουλεύεται ονομάζεται ταπεινοφροσύνη. Για το ποιος την εγέννησε, ας ερωτήσετε την ίδια στο ιδικό της κεφάλαιο.
Στην ογδόη βαθμίδα έχει τοποθετηθή ο στέφανος της αοργησίας. Όποιος τον εφόρεσε λόγω του ηπίου χαρακτήρος του, ίσως δεν φορεί άλλον. Όποιος όμως τον εφόρεσε κατόπιν ιδρώτων, αυτός υπερέβη εντελώς τις οκτώ κατηγορίες της κακίας [2].
Ι.Μ.Παρακλήτου
[1] Εδώ παρουσιάζεται με μύλο το πάθος του θυμού. Όπως ο μύλος συντρίβει το σιτάρι, έτσι και ο θυμός καταστρέφει τις αρετές και την πνευματική πρόοδο της ψυχής.
[2] Εννοεί τα οκτώ πρωταρχικά πάθη, δηλαδή την γαστριμαργία, την πορνεία, την φιλαργυρία, τον θυμό, την λύπη, την ακηδία, την κενοδοξία και την υπερηφάνεια, περί των οποίων γίνεται συχνός λόγος στα ασκητικά κείμενα.
Αθεΐα εναντίον πίστης!
"Heaven
is a fairy story
for people afraid of the
dark".
Ο Παράδεισος είναι ένα παραμύθι για ανθρώπους
που φοβούνται τo σκοτάδι (Stephen Hawking Βρετανός θεωρητικός φυσικός, κοσμολόγος, συγγραφέας και Διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Θεωρητικής Κοσμολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ).
"Atheism
is a fairy story
for those afraid of the
light".
Ο αθεϊσμός είναι ένα παραμύθι για εκείνους
που φοβούνται το φως (John Lennox- καθηγητής Μαθηματικών Πανεπιστημίου Οξφόρδης).
Όταν βλέπουμε τους συνανθρώπους μας να μην αγαπούν τον Θεό, στενοχωρούμαστε. Με τη στενοχώρια δεν κάνουμε απολύτως τίποτα. Ούτε και με τις υποδείξεις. Ούτε αυτό είναι σωστό. Υπάρχει ένα μυστικό· αν το καταλάβουμε, θα βοηθήσομε.
Το μυστικό είναι η προσευχή μας, η αφοσίωσή μας στον Θεό, ώστε να ενεργήσει η χάρις Του.
Εμείς, με την αγάπη μας, με τη λαχτάρα μας στην αγάπη του Θεού, θα προσελκύσουμε την χάρη, ώστε να περιλούσει τους άλλους, που είναι πλησίον μας, να τους ξυπνήσει, να τους διεγείρει προς το θείο έρωτα.
Ή, μάλλον, ο Θεός θα στείλει την αγάπη Του να τους ξυπνήσει όλους. Ό,τι εμείς δεν μπορούμε, θα το κάνει η χάρις Του.
Με τις προσευχές μας θα κάνομε όλους άξιους της αγάπης του Θεού...
Να γνωρίζετε και το άλλο. Οι ψυχές οι πεπονημένες, οι ταλαιπωρημένες, που ταλαιπωρούνται από τα πάθη τους, αυτές κερδίζουν πολύ την αγάπη και την χάρι του Θεού. Κάτι τέτοιοι γίνονται άγιοι και πολλές φορές εμείς τους κατηγορούμε. Θυμηθείτε τον Απόστολο Παύλο, τι λέγει: «Ου δε επλεόνασεν η αμαρτία, υπερεπερίσσευσεν η χάρις».
Όταν το θυμάστε αυτό, θα αισθάνεσθε ότι αυτοί είναι πιο άξιοι κι από σας κι από μένα. Τους βλέπουμε αδύνατους, αλλά όταν ανοίξουν στον Θεό, γίνονται πλέον όλο αγάπη κι όλο θείο έρωτα. Ενώ είχανε συνηθίσει αλλιώς, τη δύναμη της ψυχής τους τη δίδουν μετά όλη στον Χριστό και γίνονται φωτιά από αγάπη Χριστού. Έτσι λειτουργεί το θαύμα του Θεού μέσα σε τέτοιες ψυχές, που λέμε «πεταμένες».
Να μην αποθαρρυνόμαστε, ούτε να βιαζόμαστε, ούτε να κρίνομε από πράγματα επιφανειακά κι εξωτερικά. Αν, για παράδειγμα, βλέπετε μια γυναίκα γυμνή ή άσεμνα ντυμένη, να μη μένετε στο εξωτερικό, αλλά μπαίνετε στο βάθος, στη ψυχή της.
Ίσως είναι πολύ καλή ψυχή κι έχει υπαρξιακές αναζητήσεις, που τις εκδηλώνει με την έξαλλη εμφάνιση. Έχει μέσα της δυναμισμό, έχει τη δύναμη της προβολής, θέλει να ελκύσει τα βλέμματα των άλλων. Από άγνοια, όμως, έχει διαστρέψει τα πράγματα.
Σκεφθείτε αυτή να γνωρίσει τον Χριστό.
Θα πιστέψει, κι όλη αυτή την ορμή θα την στρέψει στον Χριστό.
Θα κάνει το παν, για να ελκύσει την χάρι του Θεού. Θα γίνει αγία.
Είναι ένα είδος προβολής του εαυτού μας να επιμένουμε να γίνουν οι άλλοι καλοί. Στην πραγματικότητα, θέλομε εμείς να γίνομε καλοί κι επειδή δεν μπορούμε, το απαιτούμε απ’ τους άλλους κι επιμένομε σ’ αυτό. Κι ενώ όλα διορθώνονται με την προσευχή, εμείς πολλές φορές στενοχωρούμεθα κι αγανακτούμε και κατακρίνουμε.
Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης
Δεν αρκεί να μετανιώνουμε για τις ατέλειωτες αμαρτίες μας· δεν αρκεί να θέτουμε ερωτήματα καθαρά ηθικής τάξης: «συμπεριφέρομαι καλά ή αντίθετα συμπεριφέρομαι άσχημα;». Το θέμα είναι να γνωρίζω τί είδους άνθρωπος είμαι. Θεωρώ ότι είμαι ανθρώπινο ον· είμαι ικανοποιημένος που δείχνω σεβασμό στην ορθόδοξη χριστιανική μου ιδιότητα· είμαι ικανοποιημένος που αποδεικνύομαι άξιος γιός, κόρη, σύζυγος ή γυναίκα, μνηστήρας ή μνηστή, πατέρας ή μητέρα· είμαι ικανοποιημένος που αποδεικνύομαι άξιος φίλος, συνάδελφος ή συνεταίρος στη δουλειά· όμως, σε τελευταία ανάλυση, ποιος είμαι; Ποιό είναι το αυθεντικό μου κομμάτι και ποιό το επίπλαστο; Μέχρι ποιό σημείο προσπαθώ να φαίνομαι αντί απλά να είμαι;
Όταν, αργά ή γρήγορα, μας εγκαταλείψουν οι δυνάμεις, που μας επέτρεπαν να φτιάξουμε φράγμα προστατευτικό απέναντι στις αναμνήσεις, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με το παρελθόν μας, το μακρινό ή το πρόσφατο, και θα μας είναι σκληρό να συμφιλιωθούμε μαζί του. Εξοπλιζόμενοι όμως με θάρρος και αποφασιστικότητα, θα μπορέσουμε να φτάσουμε στο τέρμα, με τέτοιο τρόπο ώστε όχι μόνο ο επιφανειακός εαυτός μας αλλά και ο εσώτερος να μεταμορφωθούν.
Επιτρέψτε μου ακόμα μια λέξη σχετικά με τούτη την κατάσταση της κόπωσης, τόσο της εξωτερικής όσο και της εσωτερικής του σώματος, αλλά και της ψυχής, που γίνεται μόνιμη με το πέρασμα των χρόνων και την εξέλιξη της ζωής σε οποιαδήποτε ηλικία.
Κάποιες φορές μας λείπουν οι δυνάμεις που χρειάζονται για να συγκεντρώσουμε το νου μας στη προσευχή. Θέλουμε να προσευχηθούμε αλλά νιώθουμε πολύ αδύναμοι. Η καρδιά μας βασανίζεται κι όμως ο νους μας διστάζει. Σκεφτείτε μία ήρεμη λίμνη πάνω από την οποία φυσάει ένα ελαφρό αεράκι: όλη η επιφάνειά της κυματίζει και δεν αντανακλά ούτε τον ουρανό ούτε τη γη· στο βάθος της πάλι παραμένει ήρεμη, χωρίς να την έχει προσβάλει ο άνεμος.
Συχνά μοιάζουμε με τη λίμνη, στο βάθος μας είμαστε διαυγείς και γαλήνιοι, στην επιφάνεια όμως έχει ξεσπάσει τέτοιο μπουρίνι που δεν υπάρχει τρόπος να μαζέψουμε τους λογισμούς και τα αισθήματά μας. Και τότε τί κάνουμε;
Να μία συμβουλή που μου έδωσε στο παρελθόν ο πνευματικός μου πατέρας για το ζήτημα αυτό, και για την οποία του είμαι βαθιά ευγνώμων. Με συμβούλεψε να κάνω πέντε βαθιές μετάνοιες, πριν ξαπλώσω.
Το ζήτημα βεβαίως δεν είναι στον αριθμό των μετανοιών, ούτε στο αν πρέπει να τις κάνω ή όχι, αλλά στο να βρεθώ ενώπιων του Θεού, και να ταπεινωθώ μπροστά Του -«εν πνεύματι και αληθεία», «εξ όλης της ψυχής μου»- και να πω: Κύριε! με τις προσευχές εκείνων που με αγαπούν, σώσε με και προστάτευσέ με. «Στη συνέχεια», μου έλεγε ο πατήρ Αθανάσιος, «πέσε στο κρεβάτι, άφησε ελεύθερο το νου σου και θυμήσου όλα τα πρόσωπα των οποίων η μορφή ξεπροβάλλει στη μνήμη σου -όλους όσοι σε αγαπούν».
Έχουμε όλοι μας ανθρώπους που μας αγαπούν, ανθρώπους που θέλουν τούτη τη στιγμή στη γη το καλό μας αληθινά και τίμια, ανθρώπους που ονειρεύονται να μας δουν να εξελισσόμαστε, να αυξάνουμε στο πλήρες μέτρο του προορισμού μας ως άνθρωποι και ως χριστιανοί. Και κάθε φορά που φέρνουμε στη μνήμη μας το όνομα και την εικόνα ενός τέτοιου προσώπου, ας δοξολογούμε τον Θεό που υπάρχει στη γη ή τον ουρανό κάποιος σαν κι αυτόν, και ας Του ζητούμε να τον ευλογεί για την αγάπη του.
Ας μαζεύουμε λοιπόν τις αναμνήσεις, χωρίς να ανασκαλίζουμε τη μνήμη, αφήνοντας τις εικόνες να αναδύονται ελεύθερα. Θα εμφανιστούν τότε οι άνθρωποι, του περιβάλλοντός μας, οι γονείς μας, όσοι συναντήθηκαν μαζί μας στο παρελθόν και μας αγάπησαν με μία γνήσια αγάπη. Ύστερα, ίσως εμφανιστούν οι άγιοι που έχουμε δίπλα στη καρδιά μας, οι άγιοι που μνημονεύουμε συχνά και που ευλαβούμαστε ιδιαίτερα· θα εμφανιστούν κάτω από τελείως διαφορετική οπτική, χωρίς κανένα σημείο «αντικειμενικότητας», και θα δημιουργήσουν προσωπική σχέση μαζί μας·
δεν θα το κάνουν επειδή τους αγαπάμε, τους σεβόμαστε, τους θαυμάζουμε, αλλά γιατί θα μας ήταν εντελώς αδύνατο να πράξουμε οτιδήποτε, αν εκείνοι δεν έστρεφαν το πρόσωπό τους προς το μέρος μας, αν η αγάπη τους, η φροντίδα τους και το ενδιαφέρον τους για μας δεν ξεσήκωναν την καρδιά μας… Ο καθένας μας είναι σε θέση να θυμηθεί τον Νικόλαο τον Θαυματουργό, τον Σεραφείμ του Σάρωφ ή άλλους αγίους.
Ο καθένας μας φέρει το όνομα ενός αγίου και επομένως έχει αναπτύξει σύνδεσμο με αυτό τον άγιο ή αυτή την αγία, για πάντα -από την ώρα του Βαπτίσματος μας-, ο άγιος ή, η αγία προσεύχεται για μας, μας σκέπτεται, μας περιβάλλει, με την αγάπη του, μια αγάπη που πολύ σπάνια μπορούμε να βρούμε στη γη. Τελικά, ενδεχομένως και άλλοι άγιοι να εμφανιστούν: άγιοι που ενδέχεται να έχουμε διαβάσει το βίο τους ή να έχουμε ακούσει να μιλούν γι’ αυτούς. Η εικόνα τους θα μας έκανε εντύπωση, θα έμπαιναν στη ζωή μας και με συγκεκριμένο τρόπο θα τη μεταμόρφωναν.
Μετά από αυτά κοιμόμαστε με τη συνοδεία των αγίων και στην κορυφή αυτής της σύναξης των αγίων βρίσκονται η Θεοτόκος και ο ζωντανός Θεός. Τότε θα εκπληρωθεί σε μας ο λόγος της Παλαιάς Διαθήκης «Εγώ καθεύδω. και η καρδία μου αγρυπνεί» (Άσμα Ασμάτων 5, 2)· αυτή η καρδιά είναι ζωντανή. Η συνείδησή μου βρίσκεται σε ύπνωση, η καρδιά μου όμως γρηγορεί σε κοινωνία αγάπης με τον κόσμο των ζώντων και με τον κόσμο των κεκοιμημένων, για τους οποίους τίποτε δεν υπάρχει έξω από την αγάπη και οι οποίοι μας αγαπούν όλους με μίαν αγάπη ανεξάντλητη και αδαπάνητη.
Όλος ο κόσμος είναι δυνατόν να το κάνει αυτό. Όλος ο κόσμος είναι δυνατόν να πει: «Κύριε, με τις προσευχές εκείνων που με αγαπούν, σώσε με και φύλαξέ με». Και ο καθένας μπορεί ν’ ανοιχτεί στη μνήμη της αγάπης, που κατέστησε δυνατή τούτη τη ζωή. Όσα κι αν είναι τα χρόνια που βαραίνουν στους ώμους μας, όση κι αν είναι η εξάντληση από την κόπωση ή την αρρώστια, όση κι αν είναι η διάχυση του νου μας και η αποδιοργάνωση της κακής κατάστασης των νεύρων μας, αυτός ο τρόπος του ύπνου παραμένει πάντοτε δυνατός.
(Anthony Bloom, «Το μυστήριο της ίασης», εκδ. Εν πλω)
Μια μαρτυρία του γέροντος Φιλοθέου Ζερβάκου σχετικά με την ταπείνωση του π. Ευσεβίου Ματθόπουλου είναι πολύ εύγλωττη:
«Αδελφός τις μοί διηγήθη λέγων. Επήγα ποτέ εις επίσκεψιν του π. Ευσεβίου και δια να τον ερωτήσω διά τινας απορίας που είχον. Και ενώ συζητούσαμε, θαυμάσας την σύνεσιν, την σοφίαν και διάκρισίν του και ενθουσιασθείς δια την ορθήν και συνετήν λύσιν των αποριών μου, τω είπον:
“Πάτερ Ευσέβιε, είσθε Άγιος”.
Μόλις ήκουσε την λέξιν “Άγιος”, εταράχθη και όλως τεταραγμένως μοι είπεν:
“Εγώ Άγιος; Επλανήθης, εψεύσθης, άνθρωπε. Να τι είμαι”.
Και άρχισε να πτύη τον εαυτό του, τα ενδύματά του, τας χείρας του, και να χρίη το πρόσωπόν του με πτύσματα και να λέγη:
“Όχι, δεν είμαι άγιος, είμαι κατάπτυστος”.
Ελυπήθην, μοι είπεν ο αδελφός, ότι έγινα αιτία να στεναχωρηθή τόσον πολύ, και ιδών ότι εξηκολούθει να υβρίζη και να κατηγορή εαυτόν, τω είπον:
“Συγχώρησόν μοι, πάτερ Ευσέβιε, δεν είσαι άγιος”.
Ευθύς ησύχασε και με ιλαρότητα και ημερότητα μοι λέγει:
“Τώρα είπες την αλήθειαν, να είσαι συγχωρημένος, αλλά εις το εξής να μη λέγης ψεύματα”».
(Όλος ιερωμένος Θεω, εκδ. "ο Σωτήρ", 2007, σελ. 30-31)
Είναι ανάγκη να εξετάσουμε τον εαυτό μας " εφ' όλης της ύλης ", όπως λέμε στο σχολείο.
Όλοι οι άνθρωποι,δεν έχουν τις ίδιες αδυναμίες και τα ίδια πάθη. Επίσης, ο καθένας μας
δεν είναι επιρρεπής σε όλα μαζί τα πάθη. Συνεπώς, πρέπει να ερευνήσουμε τη συνείδησή μας
με το φως του ευαγγελίου του Χριστού,για να δούμε τις δικές μας αμαρτίες και ιδιαιτέρως
τις χρόνιες αμαρτωλές μας συνήθειες,τα πάθη μας. Και στην κατανίκησή τους να εστιάσουμε
τον αγώνα μας με την καθοδήγηση έμπειρου ιερέα - πνευματικού πατέρα.
Το παρακάτω περιστατικό δείχνει χαρακτηριστικά τι σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε...
διαβασμένοι εφ' όλης της ύλης:
" Ένα ζευγάρι πήρε τη χαρτοσακκούλα με τα φαγητά που παρήγγειλε σε κατάστημα φαστ-φουντ
επί της εθνικής οδού.
Στην συνέχεια, πηγαίνοντας λίγο παραπέρα, σταμάτησαν να φάνε. Ξετυλίγοντας το πακέτο της σακκούλας
οι άνθρωποι σοκαρίστηκαν! Αντί για τα φαγητά τους, είδαν δεσμίδες με χαρτονομίσματα.
Αμέσως γύρισαν πίσω, για να επιστρέψουν τα χρήματα. Είπαν: "Δεν είναι δυνατόν να κλέψουμε τον κόπο
τόσων ανθρώπων, έστω και αν δεν μας πήρε κανείς είδηση".
Φθάνοντας στο κατάστημα, είδαν περιπολικά της αστυνομίας και ένα συνεργείο τηλεόρασης.
Όλοι νόμιζαν πως επρόκειτο για ληστεία! Ο διευθυντής του καταστήματος μόλις έμαθε τι πραγματικά συνέβη,
χαρούμενος αλλά και έκπληκτος για το γεγονός, είπε στο ζεύγος:
-Απόψε, θα είστε πρώτο θέμα στο δελτίο ειδήσεων, για την τιμιότητά σας. Θα βροντοφωνάξω σε όλους
ότι ακόμη υπάρχουν έντιμοι και ενάρετοι άνθρωποι στον κόσμο, για να γίνετε παράδειγμα προς μίμηση!
-Σας παρακαλώ, όχι δημοσιότητα. Το χρέος μας κάναμε, απάντησε ταραγμένος ο άνδρας.
-Μα τι λέτε; Επιστρέψατε τόσο πολλά χρήματα, και, τουλάχιστον να μην σας επαινέσουμε δημοσίως;
Σε κατάσταση πανικού, ο άνδρας είπε:
-Σας ικετεύω, όχι δημοσιότητα . Η κυρία που συνοδεύω δεν είναι σύζυγός μου!..."
Ένα ακόμη κωμικοτραγικό παράδειγμα του πως εννοούμε το καλό και το κακό στην ζωή μας.Ο άνθρωπος
της ιστορίας μας θεωρούσε κλοπή το να κρατήσει μεγάλο χρηματικό ποσό που του έπεσε στα χέρια,
ενώ θα μπορούσε να το κάνει χωρίς καν τον κίνδυνο να τον συλλάβουν! Ταυτόχρονα, όμως με άνεση,
απατούσε την γυναίκα του!
Πόσο αληθινά είναι τα λόγια του αποστόλου Ιακώβου: " Όποιος τηρήσει όλες τις διατάξεις του νόμου
και παραβεί μία, θεωρείται ένοχος παράβασης όλου του νόμου".(Ιακ.2,10).
Παράβαση του νόμου του Χριστού είναι η κάθε αμαρτία. Και κάθε αμαρτία σημαίνει χωρισμό από τον Χριστό.
Από το βιβλίο του Αρχ. Νίκωνος Κουστίδη: "Από το Άγχος στην Αναψυχή".
Το καροτσάκι με τον ανάπηρο.
Ο τ. Σύμβουλος της Επικρατείας και πρώην πρόεδρος της Δημοκρατίας Μ. Χ. Στασινόπουλος διηγείται το εξής χαρακτηριστικό γεγονός:
Ήταν στα φοβερά χρόνια της Κατοχής, γράφει. Είχα κατορθώσει από το Ηράκλειο της Αττικής όπου κατοικούσα, να φθάσω εν μέρει με ποδήλατο εν μέρει με τραμ, ως το Συμβούλιο της Επικρατείας εγκαίρως για την πρωινή συνεδρίασή μας. Έξω από τα Παλαιά Ανάκτορα, στη λεωφόρο Β. Σοφίας, διέκρινα στο απέναντι πεζοδρόμιο έναν γνωστό μου να κυλάει το καροτσάκι ενός αναπήρου πολέμου, για να το περάσει από τη μια μεριά του δρόμου στην άλλη. Ήταν ο συνάδελφός μου Δ.Μ. Δεν ήταν όμως και τόσο εύκολο να περάσει ανάμεσα στην κίνηση ιδίως στα στρατιωτικά αυτοκίνητα (σηματοδότες δεν υπήρχαν) και καθυστερούσε.
Όταν έφθασα στο γραφείο μου, ο συνάδελφός μου δεν είχε ακόμα φανεί. Η ώρα ενάρξεως της συνεδριάσεως είχε περάσει από αρκετά λεπτά κι ο τότε Πρόεδρος Π. Πουλίτσας δυσφορούσε πολύ. Στο Συμβούλιο της Επικρατείας, η τήρηση της ώρας ενάρξεως ήταν παράδοση σταθερή… Η ώρα περνούσε, όταν κάποτε, φάνηκε ο συνάδελφος λαχανιασμένος.
-Με συγχωρείτε, κύριε Πρόεδρε, είπε.
Ο Πρόεδρος τον υπεδέχθη σχεδόν θυμωμένος, σχεδόν τον επέπληξε για την καθυστέρηση, με ύφος αυστηρό, οφειλόμενο στον εκνευρισμό του.
Λοιπόν, ο συνάδελφός μου δεν απάντησε τίποτα. Εψιθύρισε μόνο και πάλι ένα «με συγχωρείτε», φόρεσε σιωπηλός την τήβεννό του και μπήκαμε στο ακροατήριο.
Εγώ παρηκολούθησα τη σκηνή χωρίς να παρέμβω. Η στιγμή ήταν ακατάλληλη μπροστά σε τόσους ανθρώπους. Αλλά κατά τη διάρκεια της συνεδριάσεως, εκοίταζα επίμονα τον συνάδελφό μου και τον εκαμάρωνα.
-Να, σκεπτόμουνα, η πραγματική, η ειλικρινά καλή πράξη. Άλλοι κάνουν κάτι καλό, και το διαλαλούν δυνατά. Αυτός εδώ ο άνθρωπος, έκαμε το καλό, πέρασε τον άγνωστο ανάπηρο στο δρόμο, άργησε, επετιμήθη για την αργοπορία και δεν αποκαλύπτει τίποτα. Τιμωρείται, λοιπόν, για το καλό που έκανε, και πάλι το κρατάει κρυφό. Αυτή είναι η τέλεια καλή πράξη.
(Σχόλια σε μικρά και μεγάλα γεγονότα, επιμέλεια Ι.Γ. Αλεξίου, Χριστιανική στέγη Καλαμάτας, σελ. 81-83)
(από το βιβλίο της Νίνα Πάβλοβα "Η ημέρα του αρχαγγέλου Μιχαήλ").
Ένα αγοράκι από το οικοτροφείο εγκαταλελειμμένων παιδιών έμεινε ένα βράδυ στο σπίτι μου και μου έλεγε:
- Σ'εμάς στο οικοτροφείο,η οικονόμος όταν πίνει αρχίζει αμέσως να βρίζει τις μητέρες μας που εγκατέλειψαν
τα παιδιά τους!
- Εσύ την κρίνεις την μητέρα σου;
- Όχι.Εγώ αγαπώ τόσο πολύ τον Ιησού Χριστό,που έχω εμπιστοσύνη σε όλα τα λόγια Του.
Ο Κύριος δεν μας είπε να αγαπάμε μόνο τις καλές μαμάδες,ενώ εάν μας εγκαταλείψουν να τις περιφρονούμε.
Μπορεί η μαμά να είχε μια ζωή τόσο δύσκολη,που θα πρέπει να την λυπάμαι!
Το παιδάκι σώπασε για αρκετή ώρα και ξάφνου είπε:
- Εγώ οπωσδήποτε θα συναντηθώ με την μαμά.
Όλοι θα μαζευτούμε κοντά στον Ιησού Χριστό και θα γνωρίσουμε ο ένας τον άλλον.
Θα την πλησιάσω και θα της πω: " Μαμά,εγώ είμαι.Πως έζησες στη γη μανούλα μου; "
Αν ένα μικρό παιδί,αγαπώντας τον Χριστό,βρήκε την δύναμη να συγχωρήσει την μητέρα που το πέταξε,
τότε κανείς δεν δικαιολογείται να μην μπορεί να φτάσει σε τέτοιες και παρόμοιες κορυφές αγιότητας!
Απόσπασμα από το βιβλίο του Αρχιμ.Νίκωνα Κουτσίδη (Από το Άγχος στην Αναψυχή).
Ευχή πρό τού ύπνώσαι. Τού άγίου Έφραίμ τού Σύρου.
Κύριε Ίησού Χριστέ ό Θεός ήμών, ό τήν άγίαν σου Μητέρα τιμιωτέραν άναδείξας πασών τών έπουρανίων δυνάμεων,
αύτός, Πανάγαθε, διά τών πρεσβειών αύτής καί πάντων σου τών άγίων, παρακληθήτι καί συγχώρησόν μοι τώ άνάξιω δούλω σου,
εί τι ήμαρτον σήμερον ώς άνθρωπος, μάλλον δέ ώς άπάνθρωπος, τά έκούσια μου πταίσματα καί τά άκούσια,
τά έν γνώσει καί έν άγνοία, τά έκ συναρπαγής καί άπροσεξίας καί πολλής μου ραθυμίας καί άμελείας γεγενημένα,
είτε τό όνομά σου τό άγιον ώμοσα, είτε έπιόρκησα, ή έκλεψα, ή έψευσάμην, ή φίλος παρέβαλε πρός έμέ καί παρείδον αύτόν,
ή άδελφόν έθλιψα καί παρεπίκρανα, ή ίσταμένου μου έν προσευχή καί ψαλμωδία ό νούς μου ό πονηρός είς τά πονηρά καί βιωτικά περιεπόλευσεν,
ή παρά τό πρέπον έτρύφησα, ή εύτράπελα έλάλησα, ή άφρόνως έγέλασα, ή έκενοδόξησα, ή ύπερηφανευσάμην,
ή κάλλος μάταιον έθεασάμην καί ύπ’ αύτού έθέλχθην τόν νούν,
ή τά μή δέοντα έφλυάρησα, ή τό έλάττωμα τού άδελφού περιεργασάμην καί κατέκρινα αύτόν, καί τά έμαυτού άναρίθμητα έλαττώματα παρεβλεψάμην,
είτε τής προσευχής μου ήμέλησα, είτε τι άλλο πονηρόν ένενόησα.
Ταύτα πάντα καί άλλα, άπερ έπραξα καί ού μέμνημαι, συγχώρησον μοι ό Θεός τώ άχρείω δούλω σου, καί έλέησον με ώς άγαθός καί φιλάνθρωπος, ίνα έν είρήνη κοιμηθώ καί ύπνώσω ό άσωτος έγώ,
δοξάζων σε σύν τώ Πατρί καί τώ παναγίω καί άγαθώ καί ζωοποιώ σου Πνεύματι, νύν καί άεί καί είς τούς αίώνας τών αιώνων. Άμήν.
Μετάφραση στα νέα ελληνικά
Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Θεός μας, συ που ανέδειξες την αγίαν σου Μητέρα τιμιωτέρα όλων των αγγελικών δυνάμεων,
Συ Πανάγαθε, με τις πρεσβείες της και όλων σου των αγίων, συγχώρησέ μου τον ανάξιο δούλο σου σ’ ό,τι αμάρτησα σήμερα σαν άνθρωπος, τα θεληματικά και τα αθέλητα σφάλματά μου, αυτά που ήξερα πώς είναι αμαρτία κι αυτά που δεν ήξερα, αυτά που έκανα από συναρπαγή και απροσεξία και αμέλεια, είτε ορκίστηκα στο άγιο Όνομά σου, είτε δε τήρησα τον όρκο μου, είτε βλασφήμησα μέσα μου, ή έκλεψα, ή είπα ψέματα, ή κάτι μου ζήτησε ένας φίλος μου και εγώ δεν τον πρόσεξα, ή έθλιψα και πίκρανα κάποιο αδελφό, ή όταν στεκόμουν να προσευχηθώ και να ψάλω ο νους μου γύριζε σε πονηρά και βιωτικά, ή παρά το πρέπον απόλαυσα, ή μίλησα απρόσεκτα, ή γέλασα χωρίς φρόνηση, ή κενοδόξησα, ή περηφανεύτηκα, ή είδα μάταιη ομορφιά και τράβηξε το νου μου, ή εφλυάρησα, ή περιεργάστηκα με διάθεση κατακρίσεως το ελάττωμα του αδελφού μου και τον κατέκρινα, παραβλέποντας τα δικά μου αναρίθμητα σφάλματα, είτε αμέλησα την προσευχή μου, είτε άλλο πονηρό σκέφθηκα.
Όλα αυτά και αλλά που έκανα και δεν θυμάμαι συγχώρησέ τα, Χριστέ μου, και ελέησέ με, γιατί είσαι αγαθός και φιλάνθρωπος, ώστε να κοιμηθώ ειρηνικά εγώ ο άσωτος και να σε δοξάζω, Κύριε Ιησού Χριστέ μου, μαζί με τον Πατέρα και το πανάγιο και αγαθό και ζωοποιό σου Πνεύμα και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
(απὸ τὸ «Αγιοπατερικὸ Προσευχητάρι», Ἐκδόσεις Ζύμη)
Μια μέρα βρισκόμουν σε ένα ταξί και πήγαινα στο αεροδρόμιο.
Το ταξί προχωρούσε στη δεξιά λωρίδα του δρόμου, όταν ξαφνικά ένα μαύρο αυτοκίνητο πετάχτηκε από ένα χώρο στάθμευσης ακριβώς μπροστά μας.
Ο οδηγός του ταξί πάτησε το φρένο, γλίστρησε και κατάφερε να μην χτυπήσει το άλλο αυτοκίνητο για λίγα μόλις εκατοστά.
Ο οδηγός του άλλου αυτοκινήτου κούνησε το κεφάλι του και άρχισε να μας φωνάζει.
Ο δικός μου οδηγός απλώς του χαμογέλασε και τον χαιρέτισε. Ήταν πολύ φιλικός απέναντί του. Έτσι τον ρώτησα:
«Γιατί το έκανες αυτό; Αυτός ο τύπος παραλίγο να καταστρέψει το αυτοκίνητό σου και να μας στείλει στο νοσοκομείο!».
Τότε εκείνος με δίδαξε κάτι που σήμερα πλέον ονομάζω «Η αλληγορία του απορριμματοφόρου».
Ο οδηγός μου εξήγησε ότι πολλοί άνθρωποι μοιάζουν με απορριμματοφόρα. Περιφέρονται γεμάτοι σκουπίδια, γεμάτοι πίκρα, θυμό και απογοήτευση.
Καθώς τα σκουπίδια τους γίνονται όλο και περισσότερα, χρειάζονται ένα μέρος να τα πετάξουν και μερικές φορές αυτό το μέρος μπορεί να είστε κι εσείς.
Μην το πάρετε όμως προσωπικά, απλώς χαμογελάστε τους, χαιρετίστε τους, ευχηθείτε τους να είναι καλά και φύγετε.
Δεν αξίζει να κουβαλάτε τα δικά τους σκουπίδια και να τα εξαπλώνετε και σε άλλους ανθρώπους στη δουλειά σας, στην οικογένειά σας ή και σε αγνώστους.
Από Ιερα Μονη Παναγιας Λαμπηδονας