Ώρα έντεκα το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου! Το Άγιον Πάσχα της Ορθοδοξίας! Οι πιστοί συγκεντρώνονται ήσυχα στους σκοτεινούς ναούς, ενώ ο αναγνώστης διαβάζει από το βιβλίο των Πράξεων. Λίγο πριν από τα μεσάνυχτα ο ιερεύς βάζει «Ευλογητός» για να αρχίσει η σύντομη Ακολουθία του Μεσονυκτικού… Μέσα στο σκοτάδι, ο ιερεύς εμφανίζεται και πάλι, κρατώντας αναμμένη τη λαμπάδα του. Το φως της περνά από χέρι σε χέρι, μέχρις ότου όλη η εκκλησία, όπως ο κόσμος κατά τη στιγμή της δημιουργίας του, πλημμυρίζει από νέο φως…Καθώς το πλήθος συγκεντρώνεται έξω από τις κλειστές πόρτες της εκκλησίας, ο ιερεύς διαβάζει τη διήγηση της…

«Αύτη η κλητή και αγία ημέρα, η μία των Σαββάτων, η βασιλίς και κυρία, εορτή εορτών και πανήγυρις εστί πανηγύρεων!…» ψάλλουμε στην ογδόη ωδή του πασχαλιάτικου Όρθρου. Η Κυριακή του Πάσχα ονομάζεται «πανήγυρις πανηγύρεων». Θα ήταν θεολογικά ανακριβές να πούμε ότι το Πάσχα είναι, κατά τρόπο απόλυτο, η μεγαλύτερη από τις γιορτές της Χριστιανοσύνης. Είναι βέβαια σπουδαιότερη από τα Χριστούγεννα ή τα Θεοφάνεια, δεν μπορούμε όμως να πούμε ότι η Πεντηκοστή είναι λιγότερο σημαντική από την Ανάσταση. Ωστόσο οι Πασχάλιες πανηγύρεις -και εδώ πρέπει στην Κυριακή του Πάσχα να συνδέσουμε και τη Μεγάλη Πέμπτη και την Μεγάλη Παρασκευή- δίνουν στο…

Του εν αγίοις Πατρός ημών Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεωςο Κατηχητικὸς εἰς τὸ ἅγιον Πάσχα Εἴ τις εὐσεβής καί φιλόθεος, ἀπολαυέτω τῆς καλῆς ταύτης καί λαμπρᾶς πανηγύρεως.Εἴ τις εὐγνώμων, εἰσελθέτω χαίρων εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου αὐτοῦ.Εἴ τις ἔκαμε νηστεύων, ἀπολαυέτω νῦν τό δηνάριον.Εἴ τις ἀπό τῆς πρώτης ὥρας εἰργάσατο, δεχέσθω σήμερον τό δίκαιον ὄφλημα.Εἴ τις μετά τήν τρίτην ἦλθεν, εὐχαρίστως ἑορτασάτω.Εἴ τις μετά τήν ἕκτην ἔφθασε, μηδέν ἀμφιβαλλέτω˙ καί γάρ οὐδέν ζημειοῦται.Εἴ τις ὑστέρησεν εἰς τήν ἐνάτην, προσελθέτω, μηδέν ἐνδοιάζων.Εἴ τις εἰς μόνην ἔφθασε τήν ἐνδεκάτην, μή φοβηθῆ τήν βραδύτητα˙ φιλότιμος γάρ ὤν ὁ Δεσπότης, δέχεται τόν ἔσχατον καθάπερ…

     «Ούτε ο άνθρωπος αυτός, που γνωρίζει καλώς πώς να εορτάζει, έχει καθόλου τον νου ή την αίσθησή του στα τελούμενα, διότι αυτό είναι γνώρισμα εκείνων που δεν σκέπτονται τίποτε περισσότερα από τα ορατά, αλλά με σοφό νου στα τελούμενα βλέπει τα μέλλοντα ως παρόντα και ευφραίνεται η καρδιά του γι’ αυτά και φαντάζεται ότι ολόκληρος ευρίσκεται μέσα σ’ εκείνα και μαζί με τους εορτάζοντες στους ουρανούς εν αγίω Πνεύματι. Δεν βλέπει προς τα φώτα, ούτε προς το πλήθος του λαού, ή προς την φιλική συγκέντρωση, αλλά σκέπτεται πάντοτε τα μετέπειτα, ότι δηλαδή τα πράγματα του κόσμου θα σβησθούν,…

Απόδοση του Πάσχα Η Ανάσταση συνεχίζεται! Αυτό δείχνει και η γιορτή της Αποδόσεως του Πάσχα. Τα ίδια γράμματα της νύχτας της Αναστάσεως, ακούγονται και κατά την Απόδοση του Πάσχα. Τελείται μια μέρα πριν απ’ τη γιορτή της Αναλήψεως. Κάθε μεγάλη γιορτή στην Ορθόδοξη λατρεία έχει την «απόδοσή» της. Κάθε γιορτή είναι ζωντανό γεγονός, που επαναλαμβάνεται στη ζωή της Εκκλησίας, στη ζωή του πιστού.Αλλά και για άλλο λόγο γίνεται ο επανεορτασμός μιας εορτής, δηλαδή η απόδοσή της. Για ν’ απολαύσουμε ακόμα μια φορά την ομορφιά της γιορτής. Όταν ένα θέαμα είναι ωραίο, ποθούμε να το ξαναδούμε. Όταν ένα φαγητό είναι νόστιμο,…

Μέγα Σάββατον Κατά το Μ. Σάββατο εορτάζομεν την ταφήν του Κυρίου υπό του Ιωσήφ και του Νικοδήμου, καθώς και την κάθοδον αυτού εις τα σκοτεινά βασίλεια του άδου. Όταν ο Κύριος απέθανεν, ως άνθρωπος, και εχωρίσθη η Ψυχή από το Σώμα του, τότε το μεν Σώμα του, από το οποίον δεν εχωρίσθη η Θεότης του Κυρίου, ετέθη εις τον τάφον· η δε Ψυχή του, ηνωμένη και αυτή με την Θεότητά του, κατήλθεν εις τον άδην και, νικήσασα αυτόν, απηλευθέρωσε τας εκεί κρατουμένας ψυχάς. Κατά την τρίτην δε ημέραν ηνώθη πάλιν η Ψυχή μετά του Σώματος και το Σώμα ανέστη εκ…

Λόγος ΜΕ΄ εις το Πάσχα (απόσπασμα), Αγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος [...] 24. αν είσαι Σίμων Κυρηναίος, σήκωσε το σταυρό και ακολούθησέ Τον. Αν σταυρωθείς μαζί Του ως ληστής, γνώρισε το Θεό σαν ευγνώμων δούλος. Αν κι Εκείνος λογιάσθηκε με τους ανόμους για χάρη σου και την αμαρτία σου, γίνε συ έννομος για χάρη Εκείνου. Προσκύνησε αυτόν που κρεμάσθηκε στο σταυρό για σένα, έστω κι αν κρέμεσαι κι εσύ. Κέρδισε κάτι κι απ' την κακία. Αγόρασε τη σωτηρία με το θάνατο. Μπες με τον Ιησού στον Παράδεισο, ώστε να μάθεις από τι έχεις ξεπέσει. Δες τις εκεί ομορφιές. Άσε το ληστή…

ΑΝ ΣΟΥ πει ο λογισμός σου, λέει κάποιος Πατήρ, πως σήμερα είναι γιορτή, γι’ αυτό φάε καλύτερα, μην τον ακούσεις, αδελφέ, γιατί έτσι εορτάζεις Ιουδαϊκώς και όχι χριστιανικώς. Οι Εβραίοι ετοίμαζαν πολλών ειδών φαγητά για να γιορτάσουν. Η καλοφαγία του μοναχού ας είναι το πένθος και τα δάκρυα. Ο ΑΒΒΑΣ Ελλάδιος έτρωγε σ’ όλη του την ζωή μόνο ψωμί κι αλάτι, όπως όλοι οι σκητιώτες. Όταν έφτανε το Πάσχα, έλεγε στον εαυτό του;- Σήμερα, χάριν της μεγάλης γιορτής, πρέπει να κοπιάσω περισσότερο.Ενώ λοιπόν τις άλλες μέρες έτρωγε καθιστός, την ημέρα του Πάσχα συνήθιζε να τρώει όρθιος. ΤΙΣ ΓΙΟΡΤΑΣΙΜΕΣ ημέρες έλεγε…

Το Σάββατο του Λαζάρου  Το Σάββατο του Λαζάρου κατέχει ξεχωριστή θέση, στο λειτουργικό ημερολόγιο. Δεν ανήκει στις σαράντα ημέρες της μετάνοιας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής ούτε και στις οδυνηρές ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδος, αυτές που αρχίζουν από τη Μεγάλη Δευτέρα και τελειώνουν τη Μεγάλη Παρασκευή. Μαζί με την Κυριακή των Βαΐων συνθέτουν ένα σύντομο χαρούμενο πρελούδιο των γεμάτων πόνο ημερών που ακολουθούν. Δύο σημαντικά περιστατικά συνδέονται με τη Βηθανία: εκεί ανέστησε τον Λάζαρο και από εκεί ξεκίνησε ο Ιησούς την πορεία και άνοδό του προς τα Ιεροσόλυμα. Η ανάσταση του Λαζάρου είναι ένα γεγονός που, όπως θα δούμε, έχει εξαιρετικά μεγάλη…

…Η σχέση αυτή Σαρακοστής και βαπτίσματος δικαιώνεται και ιστορικά. Στην πρώτη Εκκλησία κατά την περίοδο αυτή προετοιμάζονταν όσοι επρόκειτο να βαπτιστούν. Λέγει σε συγκεκριμένο έργο για τη Μ. Σαρακοστή ο γνωστός μακαριστός θεολόγος π. Αλέξανδρος Σμέμαν: “Στην αρχαία Εκκλησία ο βασικός σκοπός της Σαρακοστής ήταν να προετοιμαστούν οι “κατηχούμενοι”, δηλαδή οι νέοι υποψήφιοι χριστιανοί, για το βάπτισμα που, εκείνον τον καιρό, γίνονταν στη διάρκεια της αναστάσιμης θείας Λειτουργίας”. Και συνεχίζει: «Αλλά ακόμη και τώρα που η Εκκλησία δεν βαπτίζει πια τους χριστιανούς σε μεγάλη ηλικία και ο θεσμός της κατήχησης δεν υπάρχει πια, το βασικό νόημα της Σαρακοστής παραμένει το…