Επιστολή 55.- ΣΤΟΝ ΛΑΜΠΡΟΤΑΤΟ ΙΕΡΑΚΑ. Σχετικά με τη θαύματα των λειψάνων των μαρτύρων.Αν σκανδαλίζεσαι από τη σκόνη των σωμάτων των μαρτύρων που τιμάται από εμάς εξαιτίας της αγάπης τους και της σταθερής προσήλωσής τους προς τον Θεό, ρώτησε εκείνους που θεραπεύθηκαν από αυτούς, και μάθε σε πόσες αρρώστιες χαρίζουν τη γιατριά. Και τότε όχι μόνον δεν θα κοροϊδέψεις αυτό που γίνεται, αλλά και θα αγαπήσεις το κατόρθωμα. Αν όμως εσύ αποφεύγεις να αγγίζεις οστά νεκρών, όπως έγραψες, ν’ αηδιάζεις και τα λείψανα των πονηρών ανθρώπων που έγιναν γνωστοί για την κακία τους, σαν εκείνους που ξέθαψαν στο ναό της Αρτέμιδος…

ΕΠΙΣΤΟΛΗ 382.- ΣΤΟΝ ΙΔΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΖΩΣΙΜΟ.Προτρεπτική προς μεταστροφή.Αν βέβαια υπήρξα σε σας αιτία για αμαρτήματα, εγώ που εμποδίζω τα πολλά αμαρτήματα, ανυπάκουοι και αναίσθητοι, καλά κάνετε και αποφεύγετε τα λεγόμενά μου προς εσάς, έχοντας μάλλον έμφυτη την επιθυμία των καλών από την ενέργεια εκείνη του Θεού με την οποία είχε εμπνεύσει κάτι ιδιαίτερο μέσα μας. Αν όμως αποτελούν έλεγχο των κακών σας πράξεων, τότε μοιάζω με καθρέφτη μπροστά στον άσχημο και με γιατρό για τον ασθενή. Γιατί ο πρώτος αποφεύγει τον καθρέφτη επειδή τού θυμίζει την άσχημη μορφή του, και ο άλλος δεν συμπαθεί τον γιατρό, γιατί κόβει και…

ΕΠΙΣΤΟΛΗ 88.- ΣΤΟΝ ΕΠΙΣΚΟΠΟ ΑΣΚΛΗΠΙΟ Διά ποιο λόγο ο Χριστός επέπληξε τους μαθητές του που επέκριναν τη γυναίκα που δεν σταμάτησε να χύνει το πολύτιμο μύρο.    Επειδή μου έγραψες, ότι απορείς, πώς ο Χριστός επέπληξε τους μαθητές του που επέκριναν εκείνην που δεν σταμάτησε να χύνει το ακριβό μύρο, αν και νόμισαν ότι μιλούν για τους φτωχούς, σου λέγω ότι:    Αυτός που πάντοτε και παντού μιλούσε για την ελεημοσύνη και την προτιμούσε από τη θυσία, δεν θα ήταν δυνατόν τώρα, όπως νομίζεις, να την απορρίψει. Γιατί αυτός που λέγει, «Αγάπη θέλω, και όχι θυσία», και, «Μακάριοι οι ελεήμονες,…

ΕΠΙΣΤΟΛΗ 446.- ΣΤΟΝ ΠΑΛΛΑΔΙΟ Για την υβριολογία.Αν νηστεύεις από τις τροφές, γιατί τρως κρέατα με τις υβριολογίες; Γιατί είναι προτιμότερο να γεμίζεις την κοιλιά σου με τις τροφές, παρά να μολύνεσαι με τις υβριολογίες. Αν λοιπόν απέχεις από τις τροφές και μολύνεσαι με τα κακόλογα, μοιάζεις με εκείνον που προσεύχεται λίγο και βλασφημεί πολύ.ΕΠΙΣΤΟΛΗ 57.- ΣΤΟΝ ΠΑΛΛΑΔΙΟ Για την αυτάρκεια των τροφών.Το σώμα, φίλε μου, έχει ανάγκη τροφής, και όχι απόλαυσης, ολιγάρκειας, και όχι κορεσμού, αυτάρκειας, και όχι πολυτέλειας. Γιατί οι πρώτες ωφελούν και την ψυχή και το σώμα, γεννώντας υγεία και δύναμη και καλή κατάσταση, ενώ οι δεύτερες βλάπτουν…

ΕΠΙΣΤΟΛΗ 127.- ΣΤΟΝ ΣΙΜΠΛΙΚΙΟΌτι η απόκτηση πολλών βιβλίων είναι βέβαια ωφέλιμη σ’ εκείνους που τα χρησιμοποιούν, γίνεται όμως αιτία μεγάλης τιμωρίας για εκείνους που νομίζουν ότι πλουτίζουν μόνο με την απόκτηση αυτών.      Έχεις αποκτήσει πάρα πολλά βιβλία, όπως έμαθα, και υπερηφανεύεσαι πολύ γι’ αυτά, αλλά δεν τα διαβάζεις, κάνοντας έτσι το ίδιο με εκείνους που κατέχουν σιτάρι και τρέφουν τους σκώρους. Και πραγματικά και τα βιβλία γεννούν και τρέφουν σκώρους, όταν δένονται. Ή λοιπόν χρησιμοποίησε το απόκτημά σου, ή σταμάτησε να βλάπτεις την εκπαίδευση, αποκομίζοντας και απ’ αυτό πολλές κοροϊδίες, καθώς δεν σε ονομάζουν πλέον κάτοχο βιβλίων, αλλά τάφο…

Επιστολή 96.- ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΑ ΦΙΛΟΣΟΦΟ ΜΑΞΙΜΟ. Κατά των Ελλήνων.Υπερηφανεύεσαι για τη φιλοσοφία, που είναι εχθρός της αληθινής σοφίας, και αρνείσαι και το ίδιο το όνομα της. Γιατί φιλοσοφία δεν είναι τίποτε άλλο, παρά το να αγαπά κανείς απόλυτα τη σοφία. Αν λοιπόν εσύ θέλεις αληθινά να είσαι φίλος της σοφίας, να αγαπάς την αληθινή σοφία, η οποία τιμά όχι μόνον τα λόγια, αλλά και τη ζωή, και μας διδάσκει την αληθινή θρησκεία. Η σοφία όμως που εσύ διδάσκεις, και στην παρούσα ζωή είναι άξια για γέλια, γιατί ονομάζει θεότητες τις πηγές της ανηθικότητας, και στη μέλλουσα προετοιμάζει ασυγχώρητη τιμωρία, εκεί…

Επιστολή 90.- ΣΤΟΝ ΕΠΙΣΚΟΠΟ ΑΝΤΩΝΙΟ, Για τις αιρέσεις.    Ο διάβολος γέννησε πολλές αιρέσεις και στους Έλληνες, αν και βέβαια τους είχε στην εξουσία του και τους πήγαινε και τους έφερνε όπως ήθελε, και στους Ιουδαίους, μολονότι και αυτούς τους έκανε να φέρονται σαν μανιασμένοι προς την ειδωλολατρία και να λυσσούν για τις δολοφονίες. Εάν όμως γέννησε και στους Χριστιανούς πολύ περισσότερες, κανένας να μη απορεί.     Γιατί πριν από την ένσαρκη παρουσία του Χριστού, βλέποντάς τους όλους να μεθούν από την κακία και κανένας όπως θα μπορούσα να πω, να μην είναι καθαρά νηφάλιος, έσπειρε λίγα σπέρματα φιλονικίας…

Επιστολή 18.- ΣΤΟΝ ΚΟΜΗΤΑ ΕΡΜΙΝΟ. Σ’ αυτό που λέχθηκε για τη Θεοτόκο: «Και δενείχε καμιά σχέση μαζί της», και τα εξής.   Επειδή είπες, ότι οι Ιουδαίοι θεωρούν σκάνδαλο αυτό που λέγεται στη θεία Γραφή, ότι «Δεν δεν είχε καμιά σχέση μαζί της, μέχρι που γέννησε τον Υιό της», με το επιχείρημα ότι μετά από αυτό η Παρθένος ήρθε σε σαρκική σχέση με το μνηστήρα της, ας γνωρίζει ο βλάσφημος και αχάριστος λαός, ότι το «έως» πολλές φορές το βρίσκομε στη θεία Γραφή με την έννοια του «συνεχώς».    «Έως ότου βάλω τους εχθρούς σου κάτω από τα πόδια σου»• και…

ΕΠΙΣΤΟΛΗ 3.- ΣΤΟΝ ΣΧΟΛΑΣΤΙΚΟ ΝΕΙΛΑΜΒΩΝΑ Περί έμπρακτης ζωής.Έχοντας μάθει με κάθε σαφήνεια από τους αρχαίους φιλοσόφους, ότι δεν είναι κανείς κάτι, επειδή νομίζει ότι είναι, γι’ αυτό να πράττεις μάλλον, και όχι να μιλάς μόνον. ΕΠΙΣΤΟΛΗ 14.- ΣΤΟΝ ΜΟΝΑΧΟ ΠΑΤΡΙΜΙΟ Για την έμπρακτη ζωή.Έχεις βέβαια την ευφυΐα, όπως έμαθα, να μαθαίνεις γρήγορα και να μιλάς δυναμικά, ο δρόμος όμως της πνευματικής ζωής δεν κατορθώνεται με λόγια, αλλά με έργα. Αν λοιπόν ενδιαφέρεσαι για τους αιώνιους μισθούς, αφήνοντας την καλλιλογία στον πονηρό, επιδίωκε να κάμνεις καλά έργα. (ΕΠΕ ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ ΤΟΜΟΣ 1,31 & 1,39)

Επιστολή 24 - ΣΤΟΝ ΔΙΑΚΟΝΟ ΕΥΤΟΝΙΟ.Στο «Πάτερ ημών». Συ βέβαια φαίνεσαι να θαυμάζεις τη συντομία της προσευχής, εγώ όμως θαύμαζα πάντοτε και θαυμάζω την με λίγα λόγια εξαίσια φιλοσοφία. Γιατί, αν και η απαγγελία των λόγων είναι εύκολη, δεν είναι όμως εύκολη και η ερμηνεία των νοημάτων. Γιατί δεν είναι μόνο ακρατής των λόγων, αλλά και ποιητής των έργων. Θεωρώ λοιπόν ότι προχωρεί πέρα από κάθε τόλμη αυτός που από τη μια δεν κάνει αυτά που ταιριάζουν σε ευδόκιμο υιό, και από την άλλη τολμά να αποκαλεί και πατέρα τον Δεσπότη, και ενώ κάνει αυτά από τα οποία θα δυσφημισθεί το…