Επιστολή 18.- ΣΤΟΝ ΚΟΜΗΤΑ ΕΡΜΙΝΟ. Σ’ αυτό που λέχθηκε για τη Θεοτόκο: «Και δεν
είχε καμιά σχέση μαζί της», και τα εξής.
Επειδή είπες, ότι οι Ιουδαίοι θεωρούν σκάνδαλο αυτό που λέγεται στη θεία Γραφή, ότι «Δεν δεν είχε καμιά σχέση μαζί της, μέχρι που γέννησε τον Υιό της», με το επιχείρημα ότι μετά από αυτό η Παρθένος ήρθε σε σαρκική σχέση με το μνηστήρα της, ας γνωρίζει ο βλάσφημος και αχάριστος λαός, ότι το «έως» πολλές φορές το βρίσκομε στη θεία Γραφή με την έννοια του «συνεχώς».
«Έως ότου βάλω τους εχθρούς σου κάτω από τα πόδια σου»• και συνεχίζουν να είναι αιώνια. «Και δεν επέστρεψε το περιστέρι στον Νώε, έως ότου στέγνωσε η γη»• και ούτε επέστρεψε ποτέ. «Έως ότου φθάσετε σε βαθιά γεράματα, εγώ υπάρχω, λέγει ο Θεός»• και συνεχίζει να υπάρχει αιώνια. Και υπάρχουν πολλά ακόμη παρόμοια χωρία διάσπαρτα στη θεία Γραφή. Ο θείος όμως νους, θέλοντας, ω Ιουδαίοι, να διορθώσει την κακογνωμία σας, που πιστεύετε και λέτε ότι ο Κύριος γεννήθηκε από πορνεία, φρόντισε με επιμέλεια να αποδείξει ότι το άξιο για προσκύνηση γέννημα είναι αμόλυντο, και ότι γεννήθηκε χωρίς καμιά επιθυμία και σαρκική πράξη, γιατί ήταν γέννημα που ταιριάζει στον Θεό και ακατανόητο από τον ανθρώπινο νου.
Γιατί το να μη έρθουν σε σαρκική μίξη μετά από αυτά, εκείνοι που συκοφαντήθηκαν για πορνεία, το εμπόδισε και η εμφάνιση του αγγέλου, που είπε, ότι αυτός που σαρκωνόταν μέσα στην Παρθένο είχε συλληφθεί από το άγιο Πνεύμα. Επίσης δεν το επέτρεπε ούτε το μεγαλείο των θαυμάτων του γεννήματος, η παρθενία που ακολούθησε τη γέννηση, οι ύμνοι των αγγέλων, η προσφορά των δώρων από τους μάγους, το φως του αστεριού, η φυγή στην Αίγυπτο, η αιχμαλωσία των ειδώλων, και η αρετή εκείνων των ιδίων, που μαρτυρείται από τη θεία Γραφή.
Το φανερώνει ακόμη και η τελευταία επιθυμία του Κυρίου, ο οποίος παρέδωσε τη Θεοτόκο στον παρθένο Ιωάννη, συνδέοντας την παρθενία και των δύο, όταν βρισκόταν πάνω στο σταυρό υπομένοντας τον θάνατο που χάρισε τη ζωή. Αν αυτά δεν πείθουν τον λαό, που γογγύζει και αγαπά την πονηριά, αυτόν που το να μάχεται τον Θεό έχει γίνει πλέον ιδιότητα της φύσης του, τότε σπείρεις πάνω σε πέτρες και γράφεις πάνω σε νερό, και γι’ αυτό σταμάτα να κουράζεσαι μάταια.
(ΕΠΕ, ΦΙΛΙΚΑΛΙΑ, ΤΌΜΟΣ 1, σελ.43-45)