-    Όταν, Γέροντα, λέω: «Τόσο μπορώ να δουλέψω, αυτή είναι η αντοχή μου», από φιλαυτία το λέω;-    Όσο κάθεται κανείς, τόσο χαλαρώνει· όσο δουλεύει, τόσο δυναμώνει. Εκτός που διώχνει την μούχλα με την δουλειά, βοηθιέται και πνευματικά.Ο σκοπός είναι να φθάση να χαίρεται ο άνθρωπος περισσότερο από την κακοπάθεια παρά από την καλοπέραση. Αν ξέρατε πώς ζουν μερικά γεροντάκια εκεί στο Αγιον Όρος, αλλά και τί χαρά νιώθουν! Νά, ένα γεροντάκι, που έμενε μόνο του ένα χιλιόμετρο πιο πέρα από το Καλύβι μου, τί αυταπάρνηση είχε! Το Καλύβι του ήταν ψηλά, σε ένα πολύ απότομο μέρος, και το καημένο αρκουδώντας…

Οι Άγιοι Ιωακείμ και Άννα είναι το απαθέστερο ζευγάρι -Γέροντα, πέστε μας για την Αγία Άννα και τον Άγιο Ιωακείμ, τους Θεοπάτορες. Κάποτε κάτι αρχίσατε να μας λέτε.-Από μικρός είχα σε μεγάλη ευλάβεια τους Αγίους Θεοπάτορες. Μάλιστα είχα πει σε κάποιον ότι, όταν με κάνουν καλόγερο, θα ήθελα να μου δώσουν το όνομα Ιωακείμ. Πόσα οφείλουμε σ’ αυτούς! Οι Άγιοι Ιωακείμ και Άννα είναι το απαθέστερο ανδρόγυνο που υπήρξε ποτέ. Δεν είχαν καθόλου σαρκικό φρόνημα.Ο Θεός έτσι έπλασε τον άνθρωπο και έτσι ήθελε να γεννιούνται οι άνθρωποι, απαθώς. Αλλά μετά την πτώση μπήκε το πάθος στην σχέση ανάμεσα στον άνδρα…

Σκοπός της ασκήσεως: η απέκδυση από τον παλαιό μας άνθρωπο -    Πώς, Γέροντα, θα ξεπεράσω την φιλαυτία; Οι σωματικές μου δυνάμεις είναι λίγες και δυσκολεύομαι στην αυταπάρνηση και στην θυσία.-    «Θυσία τω Θεώ πνεύμα συντετριμμένο καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ο Θεός ουκ εξουδενώσει»1. Δεν ξεπερνάς την φιλαυτία σου με το να σηκώνης τον βαρύ τουρβά του άλλου - αυτό δεν θα το ζητήση από σένα ο Θεός, αφού δεν έχεις σωματικές δυνάμεις -, αλλά αν ταπεινώνεσαι και σηκώνης μια κουβέντα, μια αδικία. Κι αν προστεθή και λίγος σωματικός κόπος από αγάπη και καλωσύνη, ξέρεις πώς βοηθάει μετά ο Θεός;-    Γέροντα,…

Το «φταίξιμο» και το «δίκαιο» των συζύγων Έχω παρατηρήσει ότι μερικοί Πνευματικοί λένε στους άνδρες που έχουν προβλήματα με τις γυναίκες τους: «Κάνε υπομονή, αυτός είναι ο σταυρός σου. Τί να κάνουμε; Θα έχης μισθό από τον Θεό». Πάνε μετά οι γυναίκες και λένε και σ’ αυτές: «Κάνε υπομονή, για να έχης μισθό από τον Θεό». Δηλαδή μπορεί να φταίνε και οι δύο και να λέη και στους δύο ο Πνευματικός: «Κάνε υπομονή». Ή μπορεί να φταίη ο ένας και να του λέη ο Πνευματικός: «Κάνε υπομονή». Οπότε αυτός που φταίει αναπαύει τον λογισμό του ότι ανέχεται τον άλλον, ενώ…

Ευεργετεί και συκοφαντείται Διηγήθηκε ο Γέροντας: «Έκανα έρανο μεταξύ των στρατιωτών και αγόρασα καντήλια και μανουάλια για κάποιο εξωκκλήσι του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Εκεί κοντά είχε καταυλισμό η διλοχία μας.»Ήρθαν χειμώνα καιρό οι μεταγωγικοί (χωρικοί, κυρίως γυναίκες και παιδιά) με τα ζώα και μας έφεραν προμήθειες. Επειδή χάλασε ο καιρός και άρχισε να χιονίζη, κάθησαν να διανυκτερεύσουν σε πρόχειρες ελάτινες σκηνές.«Κάποιος Ανθυπολοχαγός κτηνώδης ενωχλούσε μια νέα. Εκείνη η καημένη προτίμησε να πεθάνη παρά να αμαρτήση. Έφυγε και την ακολούθησε και μια ηλικιωμένη. Βάδιζαν μέσα στα χιόνια και βρέθηκαν στο εξωκκλήσι, αλλά η πόρτα ήταν κλειστή. Έμειναν έξω, κάτω από…

-    Τι φταίει, Γέροντα, και δεν είμαι πάντοτε ειρηνική;-    Δεν ελευθερώθηκες από τον εαυτό σου, είσαι σκλάβα στον παλαιό σου άνθρωπο. Κοίταξε να πετάξης τον εαυτό σου, γιατί, αν δεν πετάξης τον εαυτό σου, θα σε πετάξη ο εαυτός σου. Όποιος έχει φιλαυτία, δεν μπορεί να έχη ανάπαυση, ειρήνη ψυχής, γιατί δεν είναι εσωτερικά ελεύθερος. Είναι σαν την χελώνα και το περπάτημά του είναι σαν της χελώνας. Βγάζει ελεύθερα το κεφάλι της η χελώνα; Τον περισσότερο καιρό μένει κλεισμένη στο καβούκι της.-    Νομίζω, Γέροντα, ότι θεωρητικά πιάνω τον εαυτό μου, στην πράξη όμως...-    Η εφαρμογή είναι δύσκολη· εκεί ζορίζεται ο…

Τα παιδιά των διαλυμένων οικογενειών -Γέροντα, όταν ο άνδρας έχη κάποιο πάθος, αναγνωρίζη ότι φταίει, εξομολογήται κ.λπ., αλλά δέχεται ακόμη επιδράσεις και λέη στην γυναίκα του: «σας παιδεύω, κι εσένα και τα παιδιά, καλύτερα να φύγω, να σας στέλνω χρήματα από μακριά, για να μην ταλαιπωρήσθε», τί πρέπει να κάνη η γυναίκα;-Αν ο άνδρας νιώθη πράγματι έτσι όπως λέει, αυτό δείχνει ότι έχει πολύ φιλότιμο και η γυναίκα πρέπει να κάνη υπομονή. Όμως καλό είναι να μην πιστεύη εύκολα αυτά που ακούει, να βλέπη βαθύτερα. Γιατί καμμιά φορά μπορεί ο άνδρας να λέη δήθεν από αρχοντιά: «να φύγω, να μη…

Η πιστή σύζυγος -Γέροντα, μια γυναίκα την εγκατέλειψε ο άνδρας της, πήρε και το παιδί, και έχει σχέσεις με δύο άλλες γυναίκες. Με ρώτησε τί να κάνη.-Να της πής, όσο μπορεί, να κάνη υπομονή, προσευχή, και να φέρεται με καλωσύνη. Να περιμένη, να μη διαλύση τον γάμο η ίδια. Κάποιος περιφρονούσε την γυναίκα του, την κακομεταχειριζόταν, και αυτή τα αντιμετώπιζε όλα με υπομονή και καλωσύνη, μέχρι που πέθανε σχετικά νέα. Όταν έκαναν την εκταφή της, βγήκε από τον τάφο μία ευωδία. Απόρησαν όσοι βρίσκονταν εκεί. Βλέπετε, αυτή αντιμετώπιζε τα πάντα με υπομονή σ’ αυτήν την ζωή, γι’ αυτό δικαιώθηκε στην…

Η υπομονή χαριτώνει τον άνθρωπο -Γέροντα, πώς μπορείς να αντιμετωπίσης τον άλλον, όταν είναι νευριασμένος;-Με την υπομονή!-Και αν δεν έχης;-Να πάς να αγοράσης! Πουλάνε στα σούπερ-μάρκετ!... Κοίταξε, όταν ο άλλος είναι μπουρινιασμένος, ό,τι και να του πής, δεν γίνεται τίποτε.Καλύτερα εκείνη την στιγμή να σιωπήσης και να λες την ευχή. Με την ευχή θα καλμάρη ο άλλος, θα ηρεμήση και θα μπορέσης μετά να συνεννοηθής μαζί του. Βλέπεις, και οι ψαράδες δεν πάνε να ψαρέψουν, αν δεν έχη μπουνάτσα• κάνουν υπομονή, ώσπου να καλωσυνέψη ο καιρός.-Που οφείλεται, Γέροντα, η ανυπομονησία των ανθρώπων;-Στην πολλή... εσωτερική τους ειρήνη! Ο Θεός την σωτηρία…

-    Γέροντα, με δυσκολεύει μια αδελφή.-     Ξέρεις τί γίνεται; Πολλοί βλέπουν σε τί τους δυσκολεύουν οι άλλοι, και όχι σε τί δυσκολεύουν εκείνοι τους άλλους. Απαιτήσεις έχουν μόνον από τους άλλους, όχι από τον εαυτό τους. Η λογική όμως της πνευματικής ζωής είναι να εξετάζης σε τί δυσκολεύεις εσύ τους άλλους και όχι σε τί σε δυσκολεύουν οι άλλοι· να βλέπης τί αναπαύει τον άλλον και όχι τί αναπαύει εσένα. Για ανάπαυση ήρθαμε σε αυτήν την ζωή; για βόλεμα; Σ’ αυτόν τον κόσμο δεν ήρθαμε για να καλοπεράσουμε· ήρθαμε να ξεσκονισθούμε και να ετοιμασθούμε για την άλλη ζωή.Αν σκεφτώμαστε…