ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ 29. Τί είναι ο άνθρωπος; Είναι το τελειότερο δημιούργημα του Θεού επί της γης. Πλάστηκε μετά τη δημιουργία του υλικού κόσμου, τον οποίο ο Θεός έφερε στο είναι διαδοχικά σε μακρά χρονικά διαστήματα, ακολουθώντας εξελικτική πορεία από τα απλούστερα και ατελέστερα στα συνθετότερα και τελειότερα, κατά την παντοδυναμία του. Ο άνθρωπος είναι σύνθετο όν. Στην υπόστασή του μετέχει των δύο κόσμων, οι οποίοι υπήρχαν προ της δημιουργίας του: του πνευματικού, με την άυλη, λογική και νοερά του ψυχή που έπλασε ο Θεός από το μηδέν· και του υλικού και αισθητού στον οποίο μετέχει με το υλικό σώμα του, το…

"Ο Γέροντας να είναι στη σκιά"Η παιδαγωγική τέχνη του ήταν ανεπανάληπτη. Δεν ήταν αυταρχική και εξουσιαστική, ώστε να προκαλέσει προσωπικές εξαρτήσεις, προσκολλήσεις ειδωλοποιήσεις, που συχνά καταλήγουν σε επαναστάσεις ανεξαρτησίας. Δεν ήταν δειλή και εξουθενωτική, ώστε να προκαλέσει ανασφάλειες, φοβίες και άγχη. Δεν ήταν ανθρωποκεντρική, με τις ποικίλες ιδιορρυθμίες, αυθαιρεσίες και αδυναμίες της. Ο Γέροντας δεν καλλιεργούσε τη προσωπολατρεία, με τη μορφή της "Γεροντολατρείας", δεν επεδίωκε να συνδέσει τους πολυπληθείς επισκέπτες του με το πρόσωπό του, δεν ήθελε να αποκτήσει "πνευματική φατρία", δεν ήθελε να αποκτήσει "οπαδούς". Αντίθετα, με τη θεοανθρωποκεντρική πορεία του, ζώντας ο ίδιος "εν Χριστώ", προσπαθούσε, με διακριτικό…

"Βία του Μωσαϊκού Νόμου ή προσευχή του Αγίου;" Με απασχολούσε πάντοτε το ακανθώδες πρόβλημα της σχέσεως αγάπης και βίας.Από τη μία πλευρά η αγάπη, όπως την έζησε και τη δίδαξε ο Χριστός και κάθε αγιασμένος άνθρωπος Του, κι από την άλλη η πολύμορφη βία, μεταξύ των πολιτών ή των κρατών.Ρώτησα το Γέροντα ποιά είναι η γνώμη του για το θέμα αυτό. Εκείνος μου απήντησε: "Είναι μπερδεμένα τα πράγματα". Και συνέχισε τη διήγηση μιας παραβολικής ιστορίας: "Ήταν κάποτε ένα Μοναστήρι στο βουνό, όπου οι μοναχοί ζούσαν ειρηνικά. Μιά μέρα έκαναν επιδρομή ληστές, μπήκαν μέσα στο Ναό της Μονής αγριωποί και ο…

Αίρεσιςόχι μόνο σε δόγματαΑιρέσεις εδώ δεν εννοεί ο Παύλος μόνο όσες έχουν σχέση με τα δόγματα, αλλά και τις προερχόμενες από τα σχίσματα. Ε.Π.Ε. 18α, 186 πλάνη πολεμώ, όχι τον πλανεμένοΔεν αποστρέφομαι τον άνθρωπο, τον αιρετικό, αλλά την αίρεση. Την πλάνη μισώ και θέλω ν’ αποσπάσω τον άνθρωπο απ’ αυτήν. Και ο γιατρός, προσπαθώντας να γιατρέψει τον ασθενή, δεν πολεμάει το σώμα, αλλ’ αφαιρεί τη νόσο του σώματος. Και εγώ, λοιπόν, αν χτυπήσω τους αιρετικούς, δεν πολεμάω τους ανθρώπους αυτούς, αλλά την πλάνη τους και θέλω να την ξεριζώσω και να καθαρίσω τη βρωμιά. Δική μου συνήθεια είναι να διώκομαι,…

86. «Επορεύθη εις την ορεινήν και ησπάσατο την Ελισάβετ» (Λουκ. α΄ 40).Υπό την πίεση όλων αυτών των εντυπώσεων και των συναισθημάτων η Παρθένος Μαρία αναζητεί κάποια διέξοδο. Κάποια εκτόνωση. Η σκέψις της σταματά σ’ ένα συγγενικό πρόσωπο που της το θύμησε μάλιστα το αγγελικό μήνυμα: «Ελισάβετ η συγγενής σου» (Λουκ. α' 36) . Αυτό ήταν! Χωρίς να χάση καιρό, ρίχνει επάνω της ένα ιμάτιο —ήταν ακόμη χειμώνας— και παίρνει τον ανηφορικό δρόμο για τα ορεινά μέρη της Ιουδαίας. Σκοπός της να συναντήση την Ελισάβετ και να της εκμυστηρευθή το μεγάλο της μυστικό.Το δεύτερο χαρακτηριστικό των ανθρώπων που δέχονται την κλήσι…

76. «Ιδού συλλήψη εν γαστρί» (Λουκ. α «51). Η Παρθένος Μαρία ακούει πια καθαρά το ειδικό θέλημα του Θεού για το πρόσωπό της. Καλείται να πατήση το πρώτο σκαλοπάτι της «Κλίμακος» πού θα την ανεβάση στον ουρανό. Από μικρή παιδούλα μέσα στο ναό προσευχόταν να γίνη το θέλημα του Θεού στη ζωή της. Ο Κύριος την άκουε μα δεν απαντούσε ακόμα. Τα χρόνια περνούσαν στη σιωπή της προσευχής και της αφοσιώσεως στον Κύριο. Τώρα ομως η Θεοτόκος παίρνει συγκεκριμένη απάντησι των προσευχών της... Ο καθένας μας προσεύχεται να γίνη το θέλημα του Θεού στη ζωή του: «Γενηθήτω το θέλημά σου»,…

67. «Απεστάλη ο Άγγελος Γαβριήλ υπό του Θεού... πρός παρθένον» (Λουκ. α 26 - 27). Εάν για τα προηγηθέντα του Ευαγγελισμού περιστατικά της ζωής της Θεοτόκου που αναφέρονται στην ανεπίσημη, ιδιωτική ζωή της έχομε λίγα μόνο στοιχεία και αυτά από την παράδοσι των Αποκρύφων, για τα σημαντικά και ουσιώδη γεγονότα που συνδέονται άμεσα με το πρόσωπο και το έργο του θεανθρώπου έχομε στοιχεία και μαρτυρίες απο τα θεόπνευστα και ιερά βιβλία της Κ. Διαθήκης.Το γεγονός του Ευαγγελισμού, ειδικώτερα, το αφηγείται ο Ευαγγελιστής Λουκάς, ο οποίος σε θέματα που αναφέρονται στο πρόσωπο της Θεοτόκου έχει σχεδόν την «αποκλειστικότητα», με τη σύγχρονη δημοσιογραφική…

Ο ΑΒΒΑΣ Ιωάννης ο Κολοβός, πολύ νέος στην ηλικία, ασκήτευε στην έρημο μαζί με τον μεγαλύτερο αδελφό του. Συνεπαρμένος κάποτε από υπερβολικό ζήλο για τα πνευματικά, είπε στον αδελφό του: - Θέλω να ζήσω αμέριμνα, σαν τους Αγγέλους, που δεν ασχολούνται με τα υλικά, αλλά δοξολογούνακατάπαυστα τον Ύψιστο. Άφησέ με να πάω βαθιά στην έρημο ν’ απολαύσω τέτοια ζωή. - Κανένας δεν σ’ εμποδίζει, του είπε εκείνος. Είσαι ελευθερος να ζήσεις όπως θέλεις. Την άλλη μέρα το πρωί έβγαλε τον μανδύα που φορούσε ο Ιωάννης, για να είναι πιο ελεύθερος, και ξεκίνησε για την εσωτέρα έρημο, χωρίς να πάρει τίποτε…

66. «Πριν η συνελθείν αυτούς ευρέθη εν γαστρί έχουσα» Η Παρθένος συνέλαβε τον Ιησού μ ε τ ά την μνηστεία της με τον Ιωσήφ και οχι προ της μνηστείας. Ο Χρυσόστομος ερωτά: «Αλλά διατί δεν έμεινεν έγκυος προτού να μνηστευθή; Δια να παραμείνη επ’ όλίγον κρυφόν το γεγονός... και δια να απαλλαγή από κάθε πονηράν υποψίαν η Παρθένος» (ΑΑΠ/ X, 63, 83). Διότι «πώς ήτο δυνατόν οι Φαρισαίοι να παραδεχθούν εγκυμοσύνην υπερφυσικήν, πρωτάκουστον και ακατανόητον και μάλιστα καχύποπτοι και κακόβουλοι όπως ήσαν; Και φυσικά η φαρισαϊκή κακία δεν θα εδυσκολεύετο να εφαρμόση και εις την περίπτωσιν της Παρθένου αυστηρώς τον…

«Αυτή την εντολή έχουμε απ’ Αυτόν: όποιος αγαπά τον Θεό να αγαπά και τους αδελφούς του». (Α΄Ιωαν. δ΄21) «Βλέπετε πώς είναι αχώριστος η προς τον Θεό και η προς τους ανθρώπους αγάπη; Γι’ αυτό λέγει ο αγαπημένος μαθητής, "αν κάποιος λέγει ότι αγαπά τον Θεό και μισεί τον αδελφό του, είναι ψεύτης· διότι, αν τον αδελφό του, που τον είδε δεν τον αγαπά, πώς αγαπά το Θεό που δεν τον είδε;"».   (Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, Ομιλία εις τον Ευαγγελιστήν Ιωάννην, ΕΠΕ 11, 53)