Φυλλάδιο Ιεράς Μονής Παρακλήτου Ωρωπού Αττικής

Ο ΠΑΠΙΣΜΟΣ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ

Πρόλογος
ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ προσπάθειες για την επαναπροσέγγιση του χριστιανικού κόσμου είναι φυσικό να έχουν ευρύτατη αποδοχή, επειδή, αφενός, αποτελούν την ανθρώπινη συμβολή στην ιερή υπόθεση της ενότητας και, αφετέρου, διεξάγονται σε μια εποχή που ο κόσμος, κατακερματισμένος από πολύμορφες αντιθέσεις, αναζητεί με αγωνία ενοποιητικά στοιχεία.
Οι προσπάθειες αυτές, ωστόσο, έχουν αποδειχθεί μέχρι σήμερα απογοητευτικά αναποτελεσματικές. Όχι μόνο δεν εμπνέουν πλέον καμιά αισιοδοξία, αλλά και προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία, καθώς έχουν γίνει ήδη κατάδηλες οι επιζήμιες συνέπειές τους: α) άμβλυνση της ορθόδοξης αυτοσυνειδησίας, διαιρέσεις και σχίσματα στο πλήρωμα της Εκκλησίας μας. β) σύγχυση, αποθάρρυνση και αποπροσανατολισμός στους ετεροδόξους που αναζητούν την αυθεντικότητα της πίστεως.
Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί έκφραση αυτής της ανησυχίας μας, αφού ο διάλογος ανάμεσα στην Ορθοδοξία και τον Παπισμό* δεσπόζει στις διαχριστιανικές σχέσεις και, επιπλέον, η συνύπαρξη Ορθοδόξων και Παπικών στις πολυπολιτισμικές πλέον κοινωνίες μας λειτουργεί ως πρόκληση για κάθε ορθόδοξη συνείδηση.
Ακολουθώντας την πατερική μας παράδοση, η οποία μας έχει διδάξει να «αγαπώμεν εν αλήθεια» και να «αληθεύωμεν εν αγάπη», επιχειρούμε να σκιαγραφήσουμε με νηφαλιότητα και υπευθυνότητα το πρόσωπο του Παπισμού. Έτσι, πιστεύουμε, θα φωτιστούν τα αμετάθετα όρια της Εκκλησίας από την αίρεση, της αλήθειας από την πλάνη. Γιατί είναι γεγονός ότι τα όρια αυτά γίνονται όλο και πιο δυσδιάκριτα. Όχι μόνο επειδή στη ζωή των Ορθοδόξων έχει υπεισέλθει ο δυτικός πολιτισμός, ο διαμορφωμένος από τον παραποιημένο Χριστιανισμό της Δύσεως, αλλά και επειδή στις μέρες μας διαδίδονται οι ιδέες και αντιλήψεις της "Νέας Εποχής", που θέλει όλες τις θρησκείες να οδηγούν εξίσου στον ίδιο τάχα Θεό.
Για τους Ορθοδόξους η καθαρότητα της πίστεως αποτελεί το ασάλευτο θεμέλιο στον αγώνα τους για τη θέωση: Η ορθή πίστη είναι «το μέγα και πρώτον της σωτηρίας φάρμακον» (όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής). Αλλά και για τους ετερόδοξους αδελφούς μας η ακριβής οριοθέτηση της αλήθειας δείχνει τον δρόμο της επιστροφής στον πατρικό τους οίκο, την Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η αποκοπή της δυτικής Χριστιανοσύνης από το σώμα της Εκκλησίας δεν προήλθε από διοικητικές ή εθιμικές απλώς διαφοροποιήσεις, αλλά από μια βαθιά αλλοίωση του εκκλησιαστικού βιώματος, η οποία και δημιούργησε ένα χάσμα ζωής ανάμεσα σε δύο κόσμους. Το αυτονόητο χρέος του σεβασμού των διαφορετικών πιστευμάτων, οι ανυπόκριτα φιλόφρονες διαθέσεις και οι ευσεβείς ενωτικοί πόθοι δεν μας δίνουν το δικαίωμα να παρασιωπούμε ή να συσκοτίζουμε αυτή την πραγματικότητα.
Διασώζονται, βέβαια, και σήμερα στην παπική Δύση υπολείμματα της πατερικής παραδόσεως, κυρίως στον χώρο του μοναχισμού. Και αναμφίβολα υπάρχουν πολλοί ταπεινοί μοναχοί ή απλοί πιστοί, που αφιερώνουν τη ζωή τους στην προσευχή και σε έργα αγάπης. Ωστόσο, τα όσα θετικά στοιχεία διατηρήθηκαν στη δυτική παράδοση, δεν στάθηκαν ικανά να αποτρέψουν τη διαστρέβλωση του Χριστιανισμού και τη μετάλλαξη της Εκκλησίας της Ρώμης σε κοσμικό κράτος με θεοκρατικό καθεστώς, μετάλλαξη που αναπόφευκτα επακολούθησε την εξέλιξη του παπικού θεσμού.
Παραδίδοντας το τεύχος τούτο στους αδελφούς μας, σε εποχή που ο συγκρητισμός και η εκκοσμίκευση έχουν ναρκώσει την εκκλησιαστική συνείδηση των περισσοτέρων από εμάς, ευχόμαστε να συναισθανθούμε όλοι το χρέος αλλά και να συνειδητοποιήσουμε τη δύναμη που έχουμε ως φύλακες και προασπιστές της Ορθοδοξίας. Αυτό το χρέος και αυτή τη δύναμη επισημαίνουν οι πατριάρχες της Ανατολής στην ιστορική Εγκύκλιό τους του 1848: «Παρ' ημίν ούτε Πατριάρχαι ούτε Σύνοδοι εδυνήθησάν ποτε εισαγαγείν νέα, διότι ο υπερασπιστής της θρησκείας εστίν αυτό το σώμα της Εκκλησίας, ήτοι αυτός ο λαός, όστις εθέλει το θρήσκευμα αυτού αιωνίως αμετάβλητον και ομοειδές τω των Πατέρων αυτού».
* Δεν χρησιμοποιούμε τον όρο Ρωμαιοκαθολικισμός, επειδή είναι ιστορικά αθεμελίωτος και θεολογικά ανακριβής: Από τις αρχές του 2ου αι. η αδιαίρετη Μία Εκκλησία του Χριστού ονομάζεται, όπως την ομολογούμε και στο Σύμβολο της Πίστεως, Καθολική, επειδή κατέχει το καθ' όλου της πίστεως, δηλαδή την πληρότητα της αλήθειας. Επίσης, αφότου, το 330, η Νέα Ρώμη/Κωνσταντινούπολη έγινε πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο όρος Ρωμαίος ή Ρωμηός δήλωνε κάθε ορθόδοξο πολίτη της, ανεξάρτητα από τη φυλετική καταγωγή του. Έτσι, Ρωμαιο-Καθολικοί κυριολεκτικά είναι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, ως Ρωμαίοι-Ρωμηοί, δηλαδή απόγονοι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, και ως Καθολικοί, δηλαδή μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία συνεχίζει να κατέχει το καθ' όλου της πίστεως. Απεναντίας, οι Παπικοί, μετά την κατάληψη του θρόνου της Ρώμης από τους Φράγκους (1009), δεν είναι Ρωμαίοι αλλά Φραγκολατίνοι. Και μετά την έκπτωσή τους από την καθολικότητα (δηλαδή την πληρότητα) της πίστεως, λόγω της αποδοχής σωρείας αιρετικών δοξασιών, δεν είναι Καθολικοί αλλά αιρετικοί. Μολαταύτα, μετά το οριστικό Σχίσμα (1054), σφετερίστηκαν αυτούς τους όρους. Οι ορθόδοξοι λαοί, πάντως, μέχρι τον 19ο αι. γνώριζαν καλά ότι Ρωμαίος-Ρωμηός και Καθολικός σημαίνει Ορθόδοξος, γι' αυτό και τους αιρετικούς της Δύσεως τους ονόμαζαν Λατίνους, Παπιστές κ.ά. Η σύγχυση που παρατηρείται σήμερα στην ορολογία, δημιουργήθηκε στις αρχές του 20ού αι., με την εμφάνιση του Οικουμενισμού.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ

«Τώρα γνωρίζουμε από τους βίους των αγίων: ποιος είναι ο Θεός και τι είναι ο Θεός· ακόμη ποιος είναι ο άνθρωπος και τι είναι ο άνθρωπος.
Ήδη έχουμε αποβιβαστεί στην επέκεινα ουράνια όχθη και αντικρύζουμε όλο τον κόσμο της γης από τον ουρανό. Και κοιτάζοντας από τον ουρανό, τι είναι εκείνο που διακρίνουμε περισσότερο επάνω στη γη; Δεν είναι ούτε τα βουνά, ούτε οι θάλασσες, ούτε οι πόλεις, ούτε οι ουρανοξύστες. Είναι ο άνθρωπος. Διότι η θεοειδής ψυχή του ανθρώπου είναι ένας ήλιος επί της γης. Όσοι είναι οι άνθρωποι, τόσοι είναι οι ήλιοι επί της γης. Και καθένας από αυτούς τους ηλίους είναι ορατός από τον ουρανό.
Αγαπημένο θαύμα του Θεού! Η μικρούτσικη γη, ένα αστεράκι από τα πιο μικρά, να χωράει δισεκατομμύρια ήλιους! Μέσα από το χωματένιο σώμα του ανθρώπου λάμπει ο ήλιος! Ο άνθρωπος! Ένας μικρός θεός μέσα στη λάσπη.
Είναι Ευαγγέλιο, παναληθινό Ευαγγέλιο -όχι δικό μου, αλλά των αγίων του θεού- ότι, ο άνθρωπος είναι ένα μεγάλο μυστήριο, ιερό μυστήριο του Θεού. Τόσο μεγάλο και τόσο ιερό, ώστε ο ίδιος ο Θεός έγινε άνθρωπος, για να μας ερμηνεύσει όλο το βάθος του ανθρωπίνου μυστηρίου».

(άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς, Άνθρωπος και Θεάνθρωπος σ. 95)

«Αποτελείται μεν -όπως υπολογίζουν ένα κανονικό σώμα- από 45 κιλά νερό, από τόσο κάρβουνο όσο χρειάζεται για να γίνουν 9.000 μολύβια, από τόσο λίπος, όσο απαιτείται για 7 κομμάτια σαπούνι, από φώσφορο, το οποίο αρκεί για 2.200 σπίρτα, από τόσο σίδηρο, όσος απαιτείται για ένα καρφί και από τόσο ασβέστη, όσος χρειάζεται για το άσπρισμα των τοίχων ενός δωματίου, αλλά αυτή η πολύπλοκη χημική σύνθεση αισθάνεται! Διανοείται και φιλοσοφεί! Σκιρτά από χαρά! Πενθεί, συγκλονίζεται, ενθουσιάζεται, επικοινωνεί με το Θεό Δημιουργό Του… Ο άνθρωπος είναι «χους, αλλά και πνοή θεία συγχρόνως· κτήνος, αλλά και άγγελος· δένδρο με τις ρίζες βυθισμένες στη γη, από την οποία αντλεί την υλική του τροφή, αλλά και με τα κλαδιά τεντωμένα στον ουρανό», από τον οποίο δέχεται τις μυστικές ακτίνες του θείου φωτός· «καλάμι, όπως έξυπνα είπε ο Πασκάλ, το ασθενέστερο από τα καλάμια, αλλά και καλάμι σκεπτόμενο»
(Κ.Καλλινίκου, Τα θεμέλια της Πίστεως σελ. 88)
«Λένε πως πρώτα ο Θεός έπλασε τα ζώα και τα προίκισε με διάφορα χαρίσματα, το ένα με δύναμη, το άλλο με ταχύτητα, το άλλο με φτερά. Μόνο ο άνθρωπος πλάστηκε γυμνός και παραπονέθηκε: «Μόνο εμένα άφησες χωρίς ένα χάρισμα».
Τότε ο Δίας του λέει:
«Δεν έχεις αντιληφθεί τη δωρεά μου, παρόλο που είναι η πιο μεγάλη. Γιατί έχεις πάρει τη λογική, που έχει δύναμη και στους θεούς και στους ανθρώπους. Αυτή είναι η πιο δυνατή από τα δυνατά και η πιο γρήγορη από τα γρήγορα». Τότε ο άνθρωπος συνειδητοποίησε την αξία του δώρου, τον προσκύνησε, τον ευχαρίστησε και έφυγε»
(Αίσωπος, Άνθρωποι και Ζευς, στο Σταλαγμοί αρχαίας σοφίας, Αγγελική Ζαχαριά σελ.257)
«Την αξιότητά μου δεν πρέπει να την αναζητήσω στο χώρο, αλλά στη ρύθμιση της σκέψης μου. Δε θα μου πρόσθετε τίποτα η κτήση όλης της γης. Δια του χώρου, το σύμπαν με περιέχει και με καταπίνει σαν ένα στίγμα· δια της σκέψεως, το περιέχω εγώ»
(Πασκάλ Μπλέζ, Σκέψεις (265) σελ. 104, εκδ. Καστανιώτη)
«Υπάρχει μία θεότης μέσα στο στήθος μας» (Οβίδιος)
«Όσο περισσότερο χρόνο αφιερώνω σε δύο πράγματα τόσο περισσότερο γεμίζουν τη ζωή μου με όλο και μεγαλύτερη ευχαρίστηση. Το πρώτο είναι ο ουρανός από πάνω μου και το δεύτερο είναι ο ηθικός νόμος μέσα μου» (Κάντ)
«Μία και μόνη ψυχή, δημιουργημένη «κατ εικόνα» Θεού, είναι πολυτιμότερη για το Θεό από ότι δέκα χιλιάδες κόσμοι με όλο τους το περιεχόμενο»
(Αποφθέγματα Πατέρων στο Η εντός ημων Βασιλεία, Καλλίστου Ware σελ. 51)

«Όσα περισσότερα μαθαίνουμε για τα θαύματα του σύμπαντος τόσο πιο ξεκάθαρα θα διακρίνουμε το χέρι του Θεού»
(Φρανκ Μπόρμαν)

«Κάποιος ρωτούσε τον Αναξαγόρα:
- Για ποιο πράγμα θα διάλεγε κανείς να γεννηθεί και όχι να μην γεννηθεί;
Ο φιλόσοφος απάντησε:
- Για να δει τον ουρανό και τη γενική τάξη που διέπει τον κόσμο».

«Ρωτήθηκε κάποτε ο Αναξαγόρας για ποιο σκοπό είχε γεννηθεί.
Ο φιλόσοφος απάντησε:
- Για να εξετάζω τον ήλιο, τη σελήνη και τον ουρανό»
(Αρχαία Ελληνικά Ανέκδοτα, Σωκράτη Γκίκα σ. 52, 79)

«Ο Γάλλος βιολόγος και ακαδημαϊκός Pierre P. Grasse, είπε χαρακτηριστικά: «Η ζωή απορρέει από μία οργάνωση, μία ισορροπία… Τάξη σε όλα τα επίπεδα, άτομα, μόρια, μικρομόρια, οργανίδια, όργανα. Αληθινά η ζωή είναι ο θρίαμβος της αρμονίας».

«Το μάτι και το φτερό μιας πεταλούδας, είναι αρκετά για να συντρίψουν έναν άπιστο». (Ντιντερώ)

«Είπανε στη μυγδαλιά, μίλησέ μας για το Χριστό! και κείνη άνθισε!».
«Τα άνθη είναι το «Αμήν» στην ιερά λειτουργία της δημιουργίας». 
(π. Κωνσταντίνος Καλλίνικος)
(Με Θεό ή δίχως Θεό, Μιχαήλ Μιχαηλίδη σελ. 70,54,62)

«Η φύση παρουσιάζει τελειότητες, για να δείξει ότι είναι εικόνα Θεού, και ελαττώματα, για να δείξει ότι δεν είναι παρά μονάχα εικόνα του».
(Πασκάλ Μπλέζ, Σκέψεις (416) σελ. 162, εκδ. Καστανιώτη)

Για να ξαναχτιστεί ο κόσμος πάνω σε νέες βάσεις πρέπει μονάχοι τους οι άνθρωποι να πάρουν έναν αλλιώτικο δρόμο.

Προτού να γίνεις πραγματικός αδελφός για όλους τους άλλους, δε θα φτιαχτεί καμιά αδελφοσύνη.

Ποτέ και με καμιά επιστήμη, με κανένα συμφέρον δεν θα καταφέρουν οι άνθρωποι να μοιράσουν την ιδιοκτησία και τα δικαιώματά τους, έτσι που να μείνουν όλοι ευχαριστημένοι.

Ο καθένας θα νομίζει πως έχει λίγα και θα διαμαρτύρεται, θα φθονεί και θα εξολοθρεύει ο ένας τον άλλον.

Ρωτάτε πότε θα πραγματοποιηθεί. Θα γίνει, μα πρέπει πρώτα να τελειώσει η περίοδος της ανθρώπινης απομόνωσης.
- Για ποια απομόνωση μιλάτε; τον ρωτάω εγώ.
- Για την απομόνωση που βασιλεύει τώρα παντού και ιδιαίτερα στον αιώνα μας, μα που ακόμη δεν ολοκληρώθηκε και δεν πέρασε η εποχή της.

Γιατί τώρα ο καθένας προσπαθεί να ξεχωρίσει όσο μπορεί τον εαυτό του από τους άλλους, θέλει να δοκιμάσει όλη την πληρότητα της ζωής εν εαυτώ, όμως αυτές του οι προσπάθειες δεν καταλήγουν σε πληρότητα ζωής μα σε ολοκληρωτική αυτοκτονία, γιατί αντί να εκπληρώσει τον προορισμό του, πέφτει στην απομόνωση.

Όλοι στον αιώνα μας χώρισαν και γίνανε μονάδες,

ο καθένας αποτραβιέται στη μονιά του,

ο καθένας απομακρύνεται από τον άλλον,

κρύβεται και κρύβει το έχει του

και καταλήγει να απωθεί τους ομοίους του και να απωθείται από αυτούς.

(Ντοστογιέβσκη, Αδελφοί Καραμαζόβ τομ.Β σελ. 228-229)

«Η μεγαλύτερη στιγμή τρόμου στο νήπιο είναι η μοναξιά» (Τζέιμς)
«Δεν υπάρχει μεγαλύτερος πόνος, από το να μην έχεις πού να πεις τον πόνο σου».
«Ζούσε μόνη η φτωχή γριούλα μέσα σε μια αφόρητη μοναξιά. Κανείς και ποτέ δεν έμπαινε στο φτωχικό της. Ένα πρωί πήγε με τις πενιχρές της οικονομίες στην αγορά για ψώνια. Γύρισε κρατώντας στα χέρια της αντί για τρόφιμα, ένα κλουβί με έναν παπαγάλο μέσα.
- Τι είναι αυτό, ρώτησαν έκπληκτοι οι γείτονες.
- Μιλάει! ξεφώνισε η γριούλα. Μιλάει και λέει «καλημέρα» και «γεια σου». Και σπάζει έτσι τη μοναξιά, που είναι χειρότερη και από την πείνα και την ανέχεια. <br/ >(Κούρκουλα Κωνσταντίνου, Στάχυα τόμ. Β σελ. 56)
«Μοναχός μήτε στον παράδεισο» (Ελλην. Παροιμία)
«Φτάνει μόνο ένα πρόσωπο να σας λείπει και το παν είναι ερημιά» (Λαμαρτίνος)
«Το άπειρο πλήθος είναι κι αυτό επίσης μια μοναξιά»(Κατύς)
«Επέστρεψε ο Διογένης από τους Ολυμπιακούς αγώνες και ένας τον ρώτησε, αν ήταν εκεί πολύς κόσμος. Ο Διογένης αποκρίθηκε:
«Κόσμος υπήρχε πολύς, άνθρωποι όμως λίγοι»
(Αρχαία Ελληνικά Ανέκδοτα, Σωκράτη Γκίκα σελ. 30)
- Πάτερ Αρσένιε, πώς ζεις μόνος σου, τόσα χρόνια στην έρημο, κλεισμένος στη σκήτη σου; Δεν πλήττεις; ρώτησαν έναν όσιο γέροντα ασκητή, οι περίεργοι επισκέπτες του.
- Ευλογημένοι… Δεν είμαι μόνος. Δε βλέπετε γύρω μου, τι συντροφιά έχω; Και τους έδειξε τις εικόνες, που ήταν κρεμασμένες στο φτωχικό κελί του…

Στις ζούγκλες της Αφρικής έχουν βρει έναν πολύ ενδιαφέροντα και πολύ «ζωόφιλο» τρόπο για να πιάνουν ζωντανές τις μαϊμούδες χωρίς να τις βασανίζουν, ή να τις κυνηγούν, και να τις στέλνουν γερές και αλώβητες για τους ζωολογικούς κήπους και το τσίρκο.
Οι κυνηγοί χρησιμοποιούν βαριές μποτίλιες με στενόμακρο λαιμό, μέσα στις οποίες βάζουν μια χούφτα ζαχαρωμένα και μυρωδάτα καρύδια. Τις μποτίλιες τις αφήνουν στο χώμα, ή μερικές φορές τις δένουν, και την άλλη μέρα το πρωί βρίσκουν σε κάθε μια τους έναν παγιδευμένο πίθηκο.
Ο πίθηκος έλκεται από το άρωμα των καρυδιών, πλησιάζει να δει τι συμβαίνει, βάζει μέσα το χέρι του, πιάνει με τη χούφτα του μερικά καρύδια και αυτό ήταν, παγιδεύτηκε. Δεν καταλαβαίνει ο δυστυχής ότι για να ελευθερώσει το χέρι του πρέπει να παρατήσει τα γλυκά καρύδια και αρνείται να τα αφήσει. Και η μποτίλια είναι πολύ βαριά, ή ακόμη και δεμένη, ώστε να μην μπορεί να την πάρει μαζί του και να φύγει.
(Άκης Αγγελάκης, Ιστορίες που θα θυμάσαι για πάντα σελ. 69-70)
«Αν παρατηρήσεις με προσοχή, θα ανακαλύψεις τις παγίδες του Εχθρού να είναι αλειμμένες με μέλι και με γλυκύτητα· ώστε αυτός που θέλει να γευθεί το μέλι να πιαστεί από την παγίδα.
Μην επιθυμείς ένα τέτοιο μέλι, και τότε δεν θα πιαστείς από την παγίδα· διότι η γλυκύτητά του γεμίζει στο τέλος με χολή και με πίκρα εκείνους που την ποθούν» (Οσίου Εφραίμ του Σύρου Εργα, τομ. Γ σελ. 12) «ω γαρ τις ήττηται, τούτω και δεδούλωται» (Β΄ Πέτρου β 19) «διότι σε εκείνο το πάθος, από το οποίο κανείς έχει νικηθεί, σε αυτό και έχει υποδουλωθεί»

Μια φορά κι έναν καιρό, ήταν ένας βασιλιάς που βασίλευε σε έναν πλούσιο τόπο.

Κάποτε, έκανε ένα ταξίδι μέχρι τις πιο μακρινές περιοχές της χώρας του.

Όταν γύρισε στο παλάτι του, παραπονέθηκε ότι τον πονούσαν τα πόδια του.
Ήταν η πρώτη φορά που έκανε ένα τόσο μεγάλο ταξίδι, και οι δρόμοι που πέρασε ήταν πολύ άγριοι, γεμάτοι πέτρες.

Διέταξε λοιπόν το λαό του, να καλύψει κάθε δρόμο ολόκληρης της χώρας με μια στρώση δέρματα. Σίγουρα αυτό θα στοίχιζε χιλιάδες δέρματα αγελάδων και θα κόστιζε ένα υπέρογκο χρηματικό ποσό.
Τότε ένας από τους σοφούς υπηρέτες του, τόλμησε και του είπε,

«Γιατί θα πρέπει να ξοδέψεις τόσα πολλά χρήματα, αντί να κόψεις ένα μικρό κομμάτι δέρμα και να καλύψεις τα πόδια σου;».
Ο βασιλιάς παραξενεύτηκε, αλλά σε λίγο συμφώνησε με την πρόταση αυτή να φτιάξει «παπούτσια» για τον εαυτό του».

Μία λάθος τοποθέτηση στη ζωή, είναι να προσπαθούμε να αλλάξουμε τους άλλους ανθρώπους και να πιστεύουμε ότι αν αυτοί αλλάξουν, εμείς θα γίνουμε ευτυχέστεροι.
Στην ιστορία αυτή υπάρχει πράγματι ένα πολύτιμο μάθημα ζωής: Αν θέλεις να κάνεις τον κόσμο αυτόν ένα ευτυχισμένο τόπο για να ζεις, είναι καλύτερα να αλλάξεις τον εαυτό σου, την καρδιά σου, και όχι τον κόσμο.
(Άκης Αγγελάκης, Ιστορίες που θα θυμάσαι για πάντα, σελ. 81)

«Κάποιο δειλινό, έφτασε ένας νέος σε μια μεγάλη, ήσυχη, ερημική και πανέμορφη παραλία. Μαγεμένος από την ομορφιά της, κάθισε για να αγναντεύσει το πέλαγος.
Την προσοχή του τράβηξε ένας γέροντας που βημάτιζε αργά, πάνω κάτω στην παραλία, ακριβώς εκεί που έσκαγε το κύμα. Κάθε τόσο έσκυβε, μάζευε έναν από τους πολλούς αστερίες που είχε ξεβράσει στην ακτή η απογευματινή παλίρροια και τον πετούσε ξανά στη θάλασσα. Η ώρα περνούσε, ο ήλιος έδυε και αυτός συνέχιζε να περπατά και να σκύβει κάθε τόσο, να παίρνει έναν αστερία και να τον πετά πίσω στο πέλαγος.
Ο νέος που τον παρακολουθούσε για πολλή ώρα, σηκώθηκε, και γεμάτος περιέργεια τον πλησίασε και του είπε: «Καλησπέρα γέροντα… Σε παρακολουθώ εδώ και ώρα κι αναρωτιέμαι: Γιατί μαζεύεις τους αστερίες και τους πετάς ξανά στη θάλασσα; Τι σημασία έχει αυτό που κάνεις; Είναι τόσοι πολλοί οι αστερίες, που μου φαίνεται άδικος ο κόπος σου. Αύριο πάλι η παλίρροια θα ξεβράσει άλλους τόσους στην ακτή. Τι σημασία έχει να τους σώσεις, αφού οι περισσότεροι από αυτούς θα πεθάνουν έξω από το νερό;».
Εκείνος τον κοίταξε ήρεμα, του χαμογέλασε και μετά απάντησε: «Έχεις δίκιο φίλε μου. Τι σημασία έχει, αφού είναι τόσοι πολλοί αυτοί που δεν θα ζήσουν;» Έπειτα έσκυψε, μάζεψε έναν άλλον αστερία και πετώντας τον στη θάλασσα, είπε: «Αυτό που κάνω όμως, τώρα, έχει τεράστια σημασία για αυτόν εδώ τον αστερία!».
Η έμπρακτη αγάπη προς αυτούς που δοκιμάζονται ιδιαίτερα, τους ανθρώπους που είναι βυθισμένοι στον πόνο, σωματικό και ψυχικό, έχει μοναδική αξία. (Ντέμη Σταυροπούλου, Αγκαλιά με τον εαυτό μας, σελ. 195-196)