Γέροντα, πού οφείλεται η γκρίνια και πώς μπορείς να την αποφύγης;

– Στην κακομοιριά οφείλεται και με την δοξολογία την κάνει κανείς πέρα. Η γκρίνια γεννά γκρίνια και η δοξολογία γεννά δοξολογία.

Όταν δεν γκρινιάζη κανείς για μια δυσκολία που τον βρίσκει, αλλά δοξάζη τον Θεό, τότε σκάζει ο διάβολος και πάει σε άλλον που γκρινιάζει , για να του τα φέρη όλα ανάποδα. Γιατί, όσο γκρινιάζει κανείς, τόσο ρημάζει. Μερικές φορές μας κλέβει το ταγκαλάκι και μας κάνει να μη μας ευχαριστή τίποτε, ενώ μπορεί κανείς όλα να τα γλεντάη πνευματικά με δοξολογία και να έχει την ευλογία του Θεού.

Να, ξέρω κάποιον εκεί στο Όρος που, αν βρέξη και του πεις « πάλι βρέχει », αρχίζει : «Ναι , όλο βρέχει, θα σαπίσουμε από την πολλή υγρασία ».

Αν μετά από λίγο σταματήση η βροχή και του πεις « ε, δεν έβρεξε και πολύ », λέει: «Ναι, βροχή ήταν αυτή; Θα ξεραθή ο τόπος …; » . Και δεν μπορεί να πει κανείς ότι δεν είναι καλά στο μυαλό, αλλά συνήθισε να γκρινιάζη. Να είναι λογικός και να σκέφτεται παράλογα!

Η γκρίνια έχει κατάρα. Είναι σαν να καταριέται ο ίδιος ο άνθρωπος τον εαυτό του, οπότε μετά έρχεται η οργή του Θεού. Στην Ήπειρο γνώριζα δύο γεωργούς . Ο ένας ήταν οικογενειάρχης και είχε ένα-δυό χωραφάκια και εμπιστευόταν τα πάντα στον Θεό. Εργαζόταν όσο μπορούσε, χωρίς άγχος. « Θα κάνω ό,τι προλάβω » , έλεγε. Μερικές φορές άλλα δεμάτια σάπιζαν από την βροχή, γιατί δεν προλάβαινε να τα μαζέψη, άλλα του τα σκόρπιζε ο αέρας, και όμως για όλα έλεγε « δόξα Σοι ο Θεός » και όλα του πήγαιναν καλά. Ο άλλος είχε πολλά κτήματα, αγελάδες κ.λ.π. ,δεν είχε και παιδιά. Αν τον ρωτούσες «πώς τα πας; » , «άστα, μην τα ρωτάς » , απαντούσε. Ποτέ δεν έλεγε «δόξα Σοι ο Θεός», όλο γκρίνια ήταν. Και να δήτε, άλλοτε του ψοφούσε η αγελάδα, άλλοτε του συνέβαινε το ένα, άλλοτε το άλλο. Όλα τα είχε, αλλά προκοπή δεν έκανε.

Για αυτό λέω, η δοξολογία είναι μεγάλη υπόθεση. Από μας εξαρτάται ,αν γευθούμε ή όχι τις ευλογίες που μας δίνει ο Θεός. Πώς όμως να τις γευθούμε, αφού ο Θεός μας δίνει λ.χ. μπανάνα και εμείς σκεφτόμαστε τι καλύτερο τρώει ο τάδε εφοπλιστής; Πόσοι άνθρωποι τρώνε μόνον ξερό παξιμάδι, αλλά μέρα-νύχτα δοξολογούν τον Θεό και τρέφονται με ουράνια γλυκύτητα ! Αυτοί οι άνθρωποι αποκτούν μια πνευματική ευαισθησία και γνωρίζουν τα χάδια του Θεού. Εμείς δεν τα καταλαβαίνουμε , γιατί η καρδιά μας έχει πιάσει γλίτσα και δεν ικανοποιούμαστε με τίποτε. Δεν καταλαβαίνουμε ότι η ευτυχία είναι στην αιωνιότητα και όχι στην ματαιότητα.

Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή» – ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ.

Γραφή Αγία. (Χρυσοστομικό λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, μόνο η μετάφραση)

αγιογραφική μελέτη Ε.Π.Ε. 2,160
Ο χριστιανός, αφού πάρη στα χέρια του θεϊκό βιβλίο (απ' την Αγία Γραφή), και αφού προσκαλέση τους γνωστούς, ας ποτίζη και τη δική του διάνοια και των συγκεντρωθέντων με το νερό των θείων λόγων.

τροφή της ψυχής Ε.Π.Ε. 2,636
Κάθε μέρα στο σώμα δίνεις τροφή και καταναλίσκεις χρήματα. Έτσι και για την ψυχή. Δεν πρέπει να την αφήνης πεινασμένη. Να της δίνης την κατάλληλη τροφή, πούναι η ανάγνωσις των Γραφών και η πνευματική συμβουλή.

τροφή καθημερινή  Ε.Π.Ε. 3,222
Ό,τι για το σώμα είναι η υλική τροφή, αυτό για την ψυχή είναι η ανάγνωσις της Γραφής. Είναι τροφή πνευματική, που ενισχύει το λογισμό, που κάνει την ψυχή ισχυρή, γενναιότερη και αγιώτερη.

παντού η μελέτη της, και στο σπίτι Ε.Π.Ε. 3,458
Σκέψου τον ευνούχο της Κανδάκης. Και στο δρόμο δεν αμέλησε την ανάγνωσι της Γραφής, και μάλιστα πάνω στην άμαξα. Ας τ’ ακούνε αυτά όσοι δεν καταδέχονται να διαβάζουν τη Γραφή στο σπίτι τους, και θεωρούν το έργο αυτό ως πάρεργο... Να ο ευνούχος. Και ξένος ήταν και αξιωματούχος, δυό πράγματα, που σπρώχνουν στην αδιαφορία. Κι όχι μόνο. Ήταν σπουδαίος στην κοσμική θέσι, ήταν πλούσιος, βρισκόταν στην οδοιπορία, ταξίδευε με αμάξι... Και όμως!

κατανόησις με θειο φωτισμό Ε.Π.Ε. 3,458
Αφού πάρουμε στο χέρι τη Γραφή, ας εντείνουμε την προσοχή μας, ας συγκεντρώσουμε καλά το μυαλό μας, ας διώξουμε κάθε βιοτική μέριμνα, ας διαβάζουμε με πολλή προσοχή και ευλάβεια, ώστε με τη φώτισι του αγίου Πνεύματος να κατανοούμε όσα γράφονται στο κείμενο και να πάρουμε μεγάλη ωφέλεια.

κάλλος και χάρις  Ε.Π.Ε. 3,534
Ας μη προσέχουμε επιφανειακά την ανάγνωσι της Γραφής. Ας ανιχνεύουμε το βάθος της και θα μπούμε στο αληθινό νόημά της. Αυτό άλλωστε είναι το γνώρισμά της˙ Μέσα σε λίγα λόγια είναι δυνατόν πολλές φορές να βρής μεγάλο πλούτο νοημάτων. Στην ανθρώπινη σοφία η προσπάθεια είναι η καλλιέπεια. Εδώ συμβαίνει το αντίθετο. Στη Γραφή δεν γίνεται λόγος για ωραίες φράσεις. Το περιεχόμενό της έχει εσωτερικό κάλλος, που αστράπτει με τη θεία χάρι.

πνευματική τράπεζα Ε.ΓΙ.Ε. 3,536
Καθημερινά παραθέτουμε την πνευματική τράπεζα της Γραφής, ώστε με τη συνεχή προτροπή και την πυκνή μελέτη της ν’ αποκρούουμε κάθε επιβολή του δαίμονα.

άνοιγμα των ουρανών Ε.Π.Ε. 8α,350
Η ανάγνωσις της Γραφής είναι άνοιγμα των ουρανών.

κατεργασμένο μέταλλο Ε.Π.Ε. 8α,354
Δεν είναι οι θείες Γραφές μέταλλα, που έχουν ανάγκη από κατεργασία, αλλά προσφέρουν θησαυρό έτοιμο σε όσους αναζητούν τον πλούτο, που προέρχεται απ’ αυτές. Αρκεί μόνο να τις ανοίξουμε, και θα θαμπωθούμε από την ακτινοβολία των πολυτίμων λίθων, των θεόπνευστων λόγων.

παρομοιώσεις της Ε.Π.Ε. 8α,304-306
Είναι πράγματι η ανάγνωσις της Γραφής και ακύμαντο λιμάνι και τείχος στερεό και πύργος σταθερός και δόξα αναφαίρετη και όπλο άτρωτο και χαρά αμάραντη και ευχαρίστησις διαρκής και όλα όσα καλά θα μπορούσε ν’ αναφέρη κανείς για τη στενή σχέσι με τις Γραφές.

εύκολα και δύσκολα χωρία Ε.Π.Ε. 8α,472
Όταν βαδίζουμε δρόμο ανηφορικό και στενό προς την κορυφή και απ' το ένα μέρος και απ' το άλλο γκρεμοί ανοίγονται μπροστά μας, οφείλουμε νάχουμε άγρυπνη ψυχή. Να μη χαλαρώνουμε, λόγω της κακοτοπιάς. Το ίδιο και στις θείες Γραφές. Τα εύκολα και κατανοητά χωρία τα περνάμε χωρίς κόπο. Τα τραχύτε ρα και ανηφορικά δεν τα περνάμε το ίδιο εύκολα. Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε όλοι προσεκτικοί και ξύπνιοι, όταν μελετάμε δύσκολα χωρία, για να μη διατρέξουμε τον έσχατο κίνδυνο.

δύσκολα χωρία Ε.Π.Ε. 8α,474
Σας οδηγώ στα πιο δύσκολα χωρία των Γραφών, που χρειάζονται πολλή σύνεσι, όχι για να σας συντρίψω με τον κόπο, αλλά για να μπορήτε να περνάτε και τα χωρία αυτά με ασφάλεια.

διαστρεβλώνεται Ε.Π.Ε. 8α,478
Υπάρχει κι απ' τις δυό μεριές γκρεμός και χαράδρα βαθειά, αν δεν διαβάσουμε προσεκτικά ένα ρητό. Δεν αρκεί να λέεη κανείς, ότι στις Γραφές έχει γραφτή αυτό κι αυτό. Ούτε είναι σωστό ν' αποσπάμε χωρία, να μαδάμε το σώμα των θεοπνεύστων Γραφών, να τα ξεκόβουμε απ' τη συνάφειά τους, και να τα χρησιμοποιούμε απομονωμένα και ξεκάρφωτα. Έτσι τα παραποιούμε όπως εμείς θέλουμε, χωρίς κανένα φόβο. Μ' αυτό τον τρόπο μπήκαν στη ζωή μας πολλά διεστραμμένα δόγματα, αφού ο διάβολος πείθει τους πιο απρόσεκτους να διαβάζουν τα κείμενα των Γραφών είτε προσθέτοντας είτε αφαιρώντας. Έτσι όμως συσκοτίζεται η αλήθεια.

όχι αποσπασματική μελέτη Ε.Π.Ε. 8α,478
Δεν άρχει να πούμε, ότι αυτό είναι γραμμένο στη Γραφή, αλλά πρέπει να διαβάσουμε όλη τη συνέχεια. Αν διακόπτουμε την μεταξύ των χωρίων συνέχεια και συνάφεια, θα βγουν πολλές πονηρές διδασκαλίες. Στη Γραφή άλλωστε είναι γραμμένο, «δεν υπάρχει Θεός», και «δεν θα ενεργήση δίκαια ο Θεός».

πολλά χωρία διαστρέφουν Ε.Π.Ε. 8α,480
Πολλοί μιλάνε συνεχώς και για άλλα χωρία της Γραφής, αλλά διαβάζοντάς τα, τα παραποιούν. Δεν θάπρεπε ν' αφήσουμε τη σωστή ανάγνωσι της Γραφής και να διαστρέφουμε τα νοήματά της με δικά μας λόγια.

και Σατανάς Ε.Π.Ε. 8α,482
Φοβερή η κακουργία του Σατανά .Προσπαθεί ή με πρόσθεσι ή με αφαίρεσι ή με διαστροφή ή με μεταβολή των κειμένων να εισάγη καταστρεπτικές δοξασίες.

θέλησις για καθημερινή μελέτη Ε.Π.Ε. 9,430
Βλέπεις, ότι αρκεί μόνο η θέλησις; Αλλά θέλησις όχι τυχαία, όπως των πολλών ανθρώπων, αλλά θέλησις καλλιεργημένη.

σε καλοδιάθετη ψυχή Ε.Π.Ε. 12,432
Ας κάνουμε τους εαυτούς μας φρεσκοκαλλιεργημένα χωράφια. Έτσι κι εμείς οι κήρυκες, με προθυμία θα ρίχνουμε το σπόρο του λόγου, όταν βλέπουμε αγαθή γη. Αν παραμένετε πέτρινα χωράφια και σκληρά, συγχωρέστε με, αλλά δεν θα ήθελα άσκοπα να κουραζώμαστε.

προφάσεις για μη μελέτη  Ε.Π.Ε. 12,632
Αν μερικοί προβάλλουν ως δικαιολογία για τη μη μελέτη της Γραφής υποθέσεις, φροντίδες και ασχολίες, ας ξέρουν, ότι είναι μεγάλο έγκλημα να πνίγωνται από τόσο όγκο υποθέσεων κοσμικών, να είναι συνεχώς προσκολλημένοι στα βιοτικά θέματα, και να μην αφιερώνουν λίγο χρόνο για τα πιο αναγκαία της ζωής... Οι αμελούντες τη μελέτη της Γραφής προβάλλουν και άλλη πρόφασι, πολύ πιο παράλογη, το ότι δεν έχουν τα βιβλία της. Για τους πλουσίους βέβαια είναι γελοία η πρόφασις. Επειδή όμως οι φτωχοί νομίζω πως καταχρώνται αυτή τη δικαιολογία, θα τους ρωτούσα ευχαρίστως: Καθένας σας δεν έχει τα εργαλεία της τέχνης του, όλα όσα χρειάζονται, έστω κι αν είναι πολύ φτωχός;

εργαλείο, αποκτήστε το! Ε.Π.Ε. 12,432-634
Είναι απαράδεκτο, οι μεν τεχνίτες να μη προφασίζωνται φτώχεια, αλλά ν’ αποκτούν τα εργαλεία τους, κι εμείς, που τόσο μεγάλη ωφέλεια πρόκειται να καρπωθούμε απ’ την Αγία Γραφή, να προβάλλουμε ως δικαιολογία τη φτώχεια ή την απασχόλησι και να παραμένουμε χωρίς Γραφή. Κι αν ακόμα μερικοί είναι τόσο φτωχοί, ώστε να μη μπορούν ν’ αποκτήσουν την Αγία Γραφή, αν την αγαπούσαν, θα την είχαν μάθει απ' τη συνεχή ανάγνωσι, που γίνεται εδώ.

θέλει έρευνα και θείο φωτισμό Ε.Π.Ε. 12,708
Και ο Κύριος, προτρέποντας τους Ιουδαίους να ερευνούν τις Γραφές, μας υποδεικνύει να εμβαθύνουμε. Γι’ αυτό λέει, ότι οι Γραφές είναι κρυμμένος θησαυρός, για να μας ωθή προς αναζήτησι. Έχουν λεχθή όλα αυτά σε μας, για να μη περνάμε με επιπολαιότητα τα λόγια των Γραφών, αλλά να τα μελετάμε με πολλή προσοχή.

για την κατανόησί της  Ε.Π.Ε. 13,28
Απαιτείται πολλή μέριμνα, πολλή αγρυπνία, για να δούμε καλά τα βάθη των θείων Γραφών. Χρειάζεται έρευνα προσεκτική, προσευχή εκτενής, για να μπορέσουμε, έστω και λίγο, να εισχωρήσουμε στα άδυτα των θείων λόγων.

υπναλέοι στη μελέτη της Ε.Π.Ε. 13,110
Γι’ αυτό προσπαθούμε να παρουσιάζουμε σιγά-σιγά τα κείμενα των Γραφών, ώστε να μπορήτε μ’ ευκολία να τα προσλαμβάνετε. Να εναποθηκεύωνται στη διάνοιά σας και να τα θυμάστε πάντοτε. Εκτός αν κάποιος είναι πολύ υπναλέος και τόσο οκνηρός και πιο ράθυμος από μικρό παιδί.

οι πολλοί δεν μελετούν στο σπίτι Ε.Π.Ε. 13,272
Όλα τάχουμε παραμελήσει. Ποιος από σας, σαν πηγαίνη στο σπίτι, παίρνει στα χέρια το βιβλίο το χριστιανικό και εξετάζει ερευνώντας τη Γραφή; Μου φαίνεται, κανείς δεν μπορεί ν’ απαντήση θετικά. Αλλά ζάρια κι άλλα τυχερά παιχνίδια μπορούμε να βρούμε σε πολλούς, βιβλία ιερά όμως πουθενά, παρά σε λίγους.

καλαίσθητη εξωτερικά ή μελέτη; Ε.Π.Ε. 13,272
Όλη η φροντίδα εξαντλείται γύρω απ’ τη λεπτότητα των μεμβρανών και την ομορφιά των γραμμάτων, κι όχι γύρω απ' την ανάγνωσι.

στην καρδιά  Ε.Π.Ε. 13,274
Οι Γραφές δεν δόθηκαν μόνο για να τις έχουμε ως βιβλία, αλλά και για να ζεσταίνουν τις καρδιές μας.

σπίτι Γραφής άβατο στο διάβολο Ε.Π.Ε. 13,274
Αν ο διάβολος στο σπίτι όπου μελετάται το ευαγγέλιο δεν τολμάη να μπη, πολύ περισσότερο δεν μπορεί ν’ αγγίξη ψυχή, που μέσα της κρατά τα ιερά νοήματα. Δεν θα μπορέση να μπη ούτε ο διάβολος ούτε η αμαρτία.

να κατανοούμε τα λεγόμενα Ε.Π.Ε. 13,274
Αν καταλάβουμε αυτά που διαβάζουμε, με μεγάλη προθυμία θα τα ακούσουμε.

αγιάζει Ε.Π.Ε. 13,274
Ν’ αγιάσης την ψυχή σου, ν’ αγιάσης και το σώμα σου, έχοντας τα λόγια της Γραφής διαρκώς στην καρδιά σου και στη γλώσσα σου. Αν η αισχρολογία καταλερώνη και προκαλή τους δαίμονες, είναι ολοφάνερο, ότι η πνευματική ανάγνωσις αγιάζει και προσελκύει τη χάρι του αγίου Πνεύματος. Διότι οι Γραφές είναι θεία τραγούδια.

μεγάλη η ωφέλεια της Ε.Π.Ε. 13,358
Μεγάλο κέρδος έχουμε απ’ την Αγία Γραφή και διαρκής η ωφέλειά της... Οι άγιες Γραφές είναι θησαυρός κάθε είδους φαρμάκων. Θέλεις να εξαφάνισης την αλαζονεία; Να κοιμίσης την κακή σου επιθυμία; Να υπερνικήσης το πάθος της φιλαργυρίας; Να μη λυγίζης στον πόνο; Να έχης αποθέματα υπομονής; Να έχης αληθινή χαρά; Όλα αυτά με τη Γραφή θα τα πετύχης.

να ενδιατρίβουμε  Ε.Π.Ε. 13,726    Αν θέλουμε να ερευνούμε τις Άγιες Γραφές με επιμέλεια και όχι επιφανειακά, θα μπορέσουμε να πετύχουμε τη σωτηρία μας. Αν, πολύ περισσότερο, ασχολούμαστε διαρκώς με αυτές, θα μάθουμε και τη δογματική αλήθεια και τον τέλειο βίο. Ακόμα κι αν κανείς είναι υπερβολικά σκληρός και αμείλικτος και πλαδαρός, κι αν δεν κερδίζη τίποτε δαπανώντας το χρόνο του για άλλα θέματα, το χρόνο που διαθέτει για τη μελέτη των Γραφών θα τον κερδίση, και θα πάρη κάποια ωφέλεια. Κι αν δεν είναι τόσο μεγάλη, ώστε να την αισθανθή, πάντως θα πάρη.

ούτε τα ονόματα των βιβλίων Ε.Π.Ε. 14,82
Στις Γραφές να προσέχουμε και να μη θεωρούμε πάρεργο την ασχολία μαζί τους. Διότι, αν κάποιος έρχεται στη σύναξι και παρακολουθή με προσοχή, κι αν ακόμα δεν διαβάζη στο σπίτι, εφ’ όσον προσέχει όσα λέγονται εδώ, αρκεί ένας χρόνος για ν’ αποκτήση εμπειρία. Δυστυχώς οι περισσότεροι είναι τόσο άθλιοι, ώστε και υστέρα από τόση ανάγνωσι της Γραφής να μη γνωρίζουν ούτε τα ονόματα των βιβλίων της. Και δεν ντρέπονται και δεν φρίττουν, όταν με τόση αδιαφορία μπαίνουν εδώ μέσα.

οδηγεί στη θεογνωσία Ε.Π.Ε. 14,98
Πολύ σωστά ωνόμασε ο Χριστός θύρα τις Γραφές. Αυτές μας οδηγούν στο Θεό και μας παρέχουν τη θεογνωσία. Αυτές δημιουργούν πρόβατα. Αυτές φυλάνε και δεν αφήνουν τους λύκους να μπουν στο μαντρί.

θύρα σωτηρίας Ε.Π.Ε. 14,98
Η Γραφή είναι σαν μια πόρτα ασφαλείας, που αποκλείει την είσοδο στους αιρετικούς. Μας προφυλάσσει από όσα επιθυμούμε και δεν μας αφήνει να πλανηθούμε. Αν δεν την παραμελήσουμε, δεν θα μας καταβάλουν εύκολα οι εχθροί μας. Δια της Γραφής θα γνωρίζουμε τους ποιμένες και τους μη ποιμένες.

διάβαζε τη Γραφή  Ε.Π.Ε. 15,546
Να ντραπούμε και πλούσιοι και φτωχοί βλέποντας εκείνον τον ευνούχο της Κανδάκης. Κοίτα πως απέκτησε τα δόγματα πλήρως. Διότι ο Προφήτης (Ησαΐας) όλα τα περιελάμβανε, και τη σάρκωσι και το σταυρικό πάθος και την ανάστασι και την ανάληψι και τη μέλλουσα κρίσι, αλήθειες, που του άναψαν σφόδρα την επιθυμία. Ας ντραπήτε όσοι εξακολουθείτε να παραμένετε αφώτιστοι! 

με το Βιβλίο στα χέρια  Ε.Π.Ε. 15,560
Κανένας από σας δεν έχει στα χέρια το βιβλίο του Θεού. Για όλα ενδιαφέρεστε, όχι όμως για το ιερό βιβλίο.

ανεξάντλητη πηγή Ε.Π.Ε. 15,566
Δεν είναι δυνατόν να εξαντληθούν ποτέ τα νοήματα των Γραφών. Είναι μια πηγή, που δεν τελειώνει.

άγνοιά της Ε.Π.Ε. 16β,306
Πραγματικά τα άπειρα κακά φύτρωσαν απ’ την άγνοια των Γραφών. Από την άγνοια αυτή προήλθαν οι καταστρεπτικές αιρέσεις. Από δω προήλθε ο απρόσεκτος τρόπος ζωής. Από δω τα άχρηστα και ανώφελα πράγματα. Όπως εκείνοι, πούναι τυφλοί, δεν μπορούν να βαδίσουν σωστά, έτσι κι εκείνοι, που δεν φωτίζονται από την ακτίνα των θείων Γραφών, αναγκάζονται να σκοντάφτουν σε πολλά, ακριβώς επειδή προχωρούν σε φρικτό σκοτάδι.

αίτια αγαθών η ανάγνωσίς της Ε.Π.Ε. 17,636
Είναι γεμάτη η Αγ. Γραφή από μύρια αγαθά. Κι αν πέσης σε πειρασμούς, θα πάρης από τη Γραφή πολλή παρηγοριά. Κι αν πέσης σε αμαρτήματα, θα βρής άπειρα φάρμαχα. Αν βρεθής σε φτώχεια ή σε θλίψι, πολλά θα βρης τα λιμάνια. Κι αν ακόμα είσαι δίκαιος, θα κερδήσης από κει πολλή ασφάλεια. Κι αν είσαι πολύ αμαρτωλός, θα βρής πολλή παρηγοριά... Κι αν κατορθώματά σου σε κάνουν να υπερηφανεύεσαι, θ’ ακούσης το λόγο της Γραφής:
«Μη θέλησης να εξετάσης τη ζωή του δούλου σου, διότι κανένας δεν θα βρεθή μπροστά σου δίκαιος», και αμέσως θα ταπεινωθής. Κι αν βρίσκεσαι σε απόγνωσι για τις αμαρτίες σου, θ' ακούσης συνέχεια να λέη η Γραφή: «Σήμερα, αν ακούσετε τη φωνή Του, μην κάνετε σκληρές τις καρδιές σας, σαν τότε, τον καιρό της αποστασίας», και γρήγορα θα συνέλθης.

στο χέρι τη Γραφή Ε.Π.Ε. 17,682
Αν θελήσης, θάχης και τον Παύλο και τον Πέτρο και τον Ιωάννη κι όλη τη χορεία των προφητών μαζί με τους αποστόλους, να σου μιλάνε συνεχώς. Πάρε, λοιπόν, στο χέρι τα βιβλία των μακαρίων αυτών ανδρών και διάβαζε συνεχώς όσα εκείνοι έγραψαν.

ψήγματα χρυσού Ε.Π.Ε. 17,688
Οι χρυσοχόοι δίνουν σημασία ακόμα και στα μικρά ψήγματα χρυσού. Είναι δυνατόν στην Αγ. Γραφή και απ’ τα απλά ακόμα ονόματα ν’ αποκτήσουμε θησαυρό.

βρίσκεις μαργαριτάρια Ε.Π.Ε. 17,702
Αν βρεθή κάποιος σοφός και πνευματικός άνθρωπος, κατεβαίνει πιο βαθιά στη Γραφή και βρίσκει περισσότερους μαργαρίτες.

δεν αποκρύπτει ελαττώματα Ε.Π.Ε. 18,102
Το ότι ήσαν πριν δειλοί και άνανδροι το δηλώνει ο ιερός συγγραφέας, που δεν παρέλειψε ούτε θέλησε να συσκιάση τα ελαττώματά τους, πράγμα που επίσης είναι πολύ μεγάλη απόδειξις της αλήθειας. Τι λέει γι’ αυτούς; Όταν ο Ιησούς συνελήφθη, ύστερα από τόσα θαύματα, άλλοι απ’ τους μαθητές Τον εγκατέλειψαν, κι εκείνος που έμεινε, ο κορυφαίος των λοιπών, ο Πέτρος, Τον αρνήθηκε.

απολεσθέντα βιβλία της  Ε.Π.Ε. 18,102
Λέει ο απόστολος Παύλος˙ «Καθώς είναι γραμμένο, εκείνα που μάτι ανθρώπου δεν τα είδε...». Που είναι γραμμένα αυτά; Λένε, ότι είναι φυσικό αυτό, το νάχουν γραφή σε βιβλία, αλλά τα βιβλία έχουν χαθή. Καθ' όσον πολλά βιβλία καταστράφηκαν και λίγα διασώθηκαν.

πώς ερμηνεύεται; Ε.Π.Ε. 18α,442
Είναι δυνατόν να λέη ψέματα η Γραφή; Ασφαλώς όχι! Αλλά τότε; Απλούστατα, είναι ανόητοι όσοι δεν εξετάζουν με την πρέπουσα ακρίβεια τα όσα λέει η Γραφή.

δεν την καταλαβαίνουν Ε.Π.Ε. 18α,520
Λένε: Δεν καταλαβαίνω όσα διαβάζονται στη σύναξι, ούτε ξέρω τι είναι όσα λέγονται. Επειδή θορυβείς, επειδή προκαλείς ταραχή, επειδή δεν ήλθες στην εκκλησία με ψυχή γεμάτη ευλάβεια. Ναι, στη Γραφή δεν είναι όλα σαφή, για να μη περιπέσης σε αμέλεια (ν' αγωνίζεσαι για τη σωστή τους ερμηνεία), ούτε πάλι είναι όλα ασαφή, για να μη σε πιάνη απόγνωσις. Θυμήσου τον ευνούχο της Κανδάκης. Τίποτε απ' αυτά δεν είπε, αλλά πήρε στα χέρια του τη Γραφή και διάβαζε, μολονότι δεν καταλάβαινε. Εσύ, αν και γύρω σου έχης αφθονία δασκάλων, αν και έχης τόσους που διαβάζουν προς ακρόασι του εκκλησιάσματος, μου προβάλλεις δικαιολογίες και προφάσεις.

μέλι και φως Ε.Π.Ε. 18α,442
Όπως ακριβώς το φώς, και αν ακόμα σκοτίζη τους ασθενείς, είναι φώς, και το μέλι, και αν ακόμα είναι πικρό στους ασθενείς, είναι γλυκεία η φύσις του, έτσι και το Ευαγγέλιο. Είναι ευώδες, κι αν ακόμα μερικοί χάνωνται εξ αιτίας της απιστίας τους.

πάνω από αγγέλους και ανάστασι Ε.Π.Ε. 20,202
Δείχνει φανερά ο Χριστός, ότι θέλει να θεωρήται η Γραφή πιο αξιόπιστη ακόμα κι από το ότι θ’ αναστηθούν οι νεκροί.

όχι μόνο για τους μοναχούς Ε.Π.Ε. 21,250
Να μη πής: Αυτό είναι για τους μοναχούς. Τι, δηλαδή; Καλόγερο θα κάνω το παιδί μου; Δεν είναι ανάγκη να γίνη μοναχός. Γιατί φοβάσαι το φόβο, πούναι γεμάτος πολύ κέρδος; Κάνε το παιδί σου χριστιανό. Αν και για τους κοσμικούς είναι ανάγκη να γνωρίζουν τα διδάγματα αυτά, πόσο μάλλον τα παιδιά;

μικρά τα παιδιά στη μελέτη της Ε.Π.Ε. 21,252
Να δώσουμε στα παιδιά το παράδειγμα, να τα κάνουμε να συνηθίζουν, από μικρή ηλικία, στην ανάγνωσι των Γραφών.

με πολλή σπουδή Ε.Π.Ε. 22,260
Ακούστε οι λαϊκοί, όσοι έχετε υπό την προστασία σας γυναίκα και παιδιά: Πως προτρέπει και σας (ο Παύλος) να διαβάζετε τις Γραφές. Όχι τόσο απλά και επιφανειακά, αλλά με πολλή προσοχή.

φάρμακα για την ψυχή Ε.Π.Ε. 22,260-262
Παρακαλώ όλοι ν' αποκτήσετε τα βιβλία της Αγίας Γραφής, που είναι φάρμακα της ψυχής. Αν δεν μπορήτε ολόκληρη τη Γραφή, τουλάχιστον την Καινή Διαθήκη. Κι όχι απλώς να σκύβης πάνω στη Γραφή, αλλά να συγκρατής στο μυαλό σου τα νοήματά της.

όπλο Ε.Π.Ε. 22,264
Αιτία όλων των κακών αυτό είναι το ότι δεν γνωρίζουμε τη Γραφή. Πάμε στον πόλεμο χωρίς όπλα. Πώς είναι δυνατόν να σωθούμε;

πυξίδα στο ταξίδι της ζωής Ε.Π.Ε. 22,498
Χρησιμοποιώντας τις άγιες Γραφές, σαν κάποιο πλοίο, ας ανοίξουμε τα πανιά της πίστεως. Αν ταξιδεύουμε μ' αυτές, θα μας παραστέκη κυβερνήτης ο λόγος του Θεού. Αν όμως ταξιδεύουμε με τις ανθρώπινες επινοήσεις, θα είμαστε ακυβέρνητοι.

ωφελεί η μελέτη Ε.Π.Ε. 23,34
Αν παρακολουθούμε συνέχεια τη Γραφή, μπορούμε νάχουμε πάντοτε μέσα μας το σωτήριο φόβο. Αν σκεπτώμαστε συνέχεια την κόλασι, δεν θα πέσουμε εύκολα σ' αυτήν. Γι’ αυτό ο Θεός μας απείλησε με κόλασι. Αν η σκέψις της δεν είχε τόσο μεγάλη ωφέλεια, δεν θα μας απειλούσε με τη μνήμη της ο Θεός.

γράμματα απ' τον ουρανό Ε.Π.Ε. 23,62
Εμείς οι κήρυκες λέμε όχι τα δικά μας, αλλά τα του Θεού. Κάθε μέρα έρχονται απ’ τον ουρανό επιστολές και διαβάζονται εδώ στη σύναξι.

τέρψις Ε.Π.Ε. 23,62
Επειδή είστε ακροατές που ζητάτε ευχαρίστησι. Γι' αυτό και επιζητείτε τα ρήματα της Γραφής.

πρόφασις να μη τη μελετάμε Ε.Π.Ε. 23,62
Τα όσα λέμε, ότι δεν κατανοούμε την Αγία Γραφή είναι πρόφασις... Είναι για κλάματα η κατάστασις, να περιφρονήται, δηλαδή, τόσο η Γραφή. Μοιάζω, ως κήρυκας του λόγου, σαν το νομισματοκόπο, που κόβει άσκοπα νομίσματα.

νομίσματα μεγάλης αξίας Ε.Π.Ε. 23,62
Το ότι λέμε πώς δεν κατανοούμε τη Γραφή είναι πρόφασις... Είναι για κλάματα η κατάστασις, να περιφρονήται τόσο η Γραφή. Μοιάζω με το νομισματοκόπο, που κόβει άσκοπα νομίσματα.

«τα ίδια και τα ίδια…» Ε.Π.Ε. 23,64
Μου λέτε, ότι λέω τα ίδια και τα ίδια. Ο ήλιος πάντοτε ο ίδιος δεν ανατέλλει; Φαγητά τα ίδια δεν χρησιμοποιούμε;

άγνοια Ε.Π.Ε. 23,64
Αξιοθρήνητα τα πράγματα. Για δάκρυα και κλάματα. Μάταια ο αργυροκόπος κατασκευάζει ασημένια αντικείμενα.

η άγνοιά της αιτία των κακών Ε.Π.Ε. 23,264
Αυτή είναι η αιτία όλων των κακών στον κόσμο, το να μη γνωρίζουμε τις Γραφές. Πάμε στον πόλεμο χωρίς όπλα. Και πώς είναι δυνατόν να γλυτώσουμε;

τροφή πνευματική καθημερινή Ε.Π.Ε. 23,312
Μέσα απ’ τη Γραφή παίρνουμε κάθε μέρα τα σωτήρια λόγια της πίστεως. Πάντοτε μ’ αυτά τρεφόμαστε.

όχι πάρεργο Ε.Π.Ε. 23,332
Βλέπεις τον Παύλο να χρησιμοποιή συνεχώς τις μαρτυρίες των προφητών και να εξετάζη τα λεγόμενά τους. Εκείνος μεν πρόσεχε και έπαιρνε παράκλησι και ενίσχυσι απ’ την ανάγνωσι των Γραφών, αφού είναι σπουδαία η ωφελεία, που καρπώνει κανείς από τις Γραφές. Εμείς όμως αδιαφορούμε, αμελούμε, τεμπελιάζουμε, και σαν να είναι πάρεργο η Γραφή, έτσι την αντιμετωπίζουμε.

αποτελέσματα απ’ τη μελέτη της Ε.Π.Ε. 23,560
Πολλές φορές οι γιατροί δίνουν φάρμακα, αλλ’ ωφέλεια δεν προκύπτει. Σε κάποια στιγμή όμως πετυχαίνει η θεραπεία... Ώστε κι αν δεν αποδώσουμε τώρα τους καρπούς της ακροάσεως της Γραφής, οπωσδήποτε κάποτε θα φανή η ωφέλεια. Γ ι’ αυτό είμαι σίγουρος.

όχι αμέλεια  Ε.Π.Ε. 23,370
Ας ακούμε όλοι και ας ασκούμαστε, να μην αμελούμε τη μελέτη των θείων Γραφών.

δύναμίς της  Ε.Π.Ε. 24,42
Δεν χρειάζονται μεγάλα λόγια, αλλά σύνεσις και γνώσις των Γραφών και δύναμις νοημάτων. Κοίτα τον Παύλο. Μετέστρεψε όλη την οικουμένη και ξεπέρασε κατά πολύ τον Πλάτωνα και όλους τους άλλους.

συνεχώς μελετάται και γυμνάζει Ε.Π.Ε. 24,214
Πώς γίνονται εξασκημένα τα αισθητήριά μας; Με τη συχνή ακρόασι (και μελέτη) των Γραφών, με το να ενδιατρίβουμε στις Γραφές.

πρόνοια ειδική του Θεού Ε.Π.Ε. 24,214
Μερικοί δεν ξέρουν καν ότι υπάρχουν Γραφές, μολονότι το άγιο Πνεύμα οικονόμησε τόσα πολλά, ώστε να διαφυλαχτούν. Να μάθετε πόσο φιλάνθρωπος στην προκειμένη περίπτωσι είναι ο Θεός. Φώτισε το μακάριο Μωυσή, χάραξε τις πλάκες, τον κράτησε σαράντα μέρες πάνω στο όρος, και πάλι άλλες τόσες, ώστε να του δώση το νόμο. Ύστερα έστειλε τους προφήτες, που υπέφεραν πολλά. Έγινε πόλεμος, τους σκότωσαν όλους, τους κατέκοψαν, κάηκαν τα βιβλία. Και φώτισε άλλον άνδρα, τον Έσδρα, και έκανε να ξαναγραφτούν από τα κατάλοιπα. Ύστερα οικονόμησε ο Θεός να μεταφραστούν οι Γραφές από τους Εβδομήκοντα. Εκείνοι τις μετέφρασαν.

άγνοια της, πηγή αιρέσεων Ε.Π.Ε. 24,416
Κανένας δεν θέλει να προσεχή στις Γραφές. Αν προσέχαμε, δεν θα πέφταμε στην πλάνη, αλλά και θ' απομακρύναμε και όσους έχουν πλανηθή˙ θα τους σώζαμε από φοβερούς κινδύνους.

και επιστήμη Ε.Π.Ε. 24,418
Είναι μερικοί, που ούτε καν γνωρίζουν ότι υπάρχουν Γραφές. Όποιος θέλει να μάθη καλά την αρχιτεκτονική επιστήμη ή κάτι άλλο, μαθαίνει τα σχετικά με την τέχνη. Εδώ όμως δεν βλέπω να γίνεται κάτι τέτοιο, μολονότι αυτή η επιστήμη (της Γραφής) έχει ανάγκη από πολλή αγρυπνία.

την ξέρουμε; Ε.Π.Ε. 24,420
Άραγε γνωρίζετε, ποιος προφήτης είπε αυτά ή ποιος ιστοριογράφος ή ποιος απόστολος ή ποιος ευαγγελιστής; Δεν νομίζω, ότι ξέρετε, εκτός από λίγους.

μόνο για τα αναγκαία Ε.Π.Ε. 25,124
Πολλοί όμως θέλουν να μάθουν, που μετετέθη ο Ενώχ και γιατί δεν πέθανε αυτός ούτε ο Ηλίας, αλλά, κι αν ακόμα ζουν, πώς ζουν και σε ποιά μορφή βρίσκονται. Η αναζήτησις αυτή είναι πέρα για πέρα περιττή. Το ότι ο Ενώχ μετατέθηκε κι δ Ηλίας αναλήφθηκε, το είπαν οι Γραφές. Που όμως είναι και πώς είναι, δεν τα πρόσθεσαν. Διότι οι Γραφές λένε μόνο τα αναγκαία.

εμείς έχουμε περισσότερο ανάγκη Ε.Π.Ε. 25,124
Πάντοτε σας παρακαλώ και δεν θα παύσω να παρακαλώ: Να προσέχετε όχι μόνο στη Γραφή που ακούτε εδώ, αλλά και στο σπίτι ν’ ασχολήστε συνεχώς με τη μελέτη της Γραφής... Να μην ακούω εκείνον τον ανόητο λόγο˙ Δεν είναι για μένα οι Γραφές˙ είναι γι’ αυτούς, που εγκατέλειψαν τον κόσμο και πήγαν στα βουνά και ζουν συνέχεια το μοναχικό βίο. Τί λες; Δεν είναι δικό σου έργο οι Γραφές, επειδή έχεις πολλές φροντίδες; Μάλλον για σένα είναι οι Γραφές, παρά για τους μοναχούς. Δεν τις έχουν τόσο ανάγκη εκείνοι, όσο συ χρειάζεσαι τη βοήθεια των θείων Γραφών, αφού έμπλεξες με τόσες μέριμνες... Έχουμε πάντοτε ανάγκη να μας ενισχύουν συνεχώς και διαρκώς οι Γραφές.

πανοπλία Ε.Π.Ε. 25,478
Έχουμε ανάγκη συνεχώς από την πανοπλία των Γραφών... Να προλαβαίνουμε τα βέλη του διαβόλου και να τα σβήνουμε από μακριά και να τ' αποκρούουμε με τη συνεχή μελέτη των θείων Γραφών. Διότι είναι αδύνατον να σωθή κανείς, αν δεν διαβάζη συνεχώς και δεν απολαμβάνη την πνευματική ανάγνωσι των Γραφών.

εργαλείο πνευματικό Ε.Π.Ε. 25,480
Όπως για τους τεχνίτες τα εργαλεία της τέχνης τους είναι το σφυρί και το αμόνι και η πυρακτωμένη τσιμπίδα, έτσι σε μας εργαλεία της πνευματικής τέχνης είναι τα αποστολικά και προφητικά βιβλία και όλη η Γραφή, που είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη.

γκρεμός ή ασφάλεια; Ε.Π.Ε. 25,486
Είναι μεγάλη η ασφάλεια για να μην αμαρτάνουμε η ανάγνωσις των Γραφών. Είναι μεγάλος γκρεμός και βαθύ χάος η άγνοια των Γραφών. Είναι μεγάλη η προδοσία της σωτηρίας, το να μη ξέρουμε τίποτε απ' τους θείους νόμους. Αυτό και γέννησε αιρέσεις, αυτό και έφερε τη διαφθορά στη ζωή μας, αυτό έκανε τα πάντα άνω-κάτω.

αξιοπιστότερη Ε.Π.Ε. 25,528
Η διδασκαλία της Αγίας Γραφής είναι αξιοπιστότερη από την πληροφορία για αναστάσεις νεκρών.

ανώτερη απ’ την ανάστασι νεκρών Ε.Π.Ε. 25,530
Η Αγία Γραφή είναι αξιοπιστότερη από ένα θαύμα αναστάσεως νεκρού. Μας δείχνει πολύ πιο φανερά πράγματα απ’ την ανάστασι των νεκρών. Όλη την οικουμένη επέστρεψε. Απομάκρυνε την πλάνη. Επανέφερε την αλήθεια. Όλα αυτά τα κατώρθωσε με ψαράδες κι ασήμαντους ανθρώπους, δίνοντας παντού αρκετές αποδείξεις της προνοίας Του.

κιθάρα Ε.Π.Ε. 26,20-22
Θέλω να σας διδάξω μια θαυμαστή κιθαρωδία. Χρησιμοποιώ όχι νεκρή λύρα, αλλ’ αντί για χορδές, τεντώνω τις ιστορίες των θείων Γραφών και τις εντολές του Θεού... Στην περίπτωσι της κιθάρας αγγίζει τις χορδές ο δεξιοτέχνης, τις αγγίζει κι ο αδέξιος. Ο ένας ενοχλεί τον ακροατή, ο άλλος τον ψυχαγωγεί και τον ευχαριστεί. Τα ίδια δάκτυλα, οι ίδιες χορδές, όχι όμως η ίδια εμπειρία. Έτσι και στις θείες Γραφές. Πλησιάζουν πολλοί τα θεία λόγια, αλλά δεν κερδίζουν όλοι ούτε ωφελούνται όλοι. Η αιτία; Δεν εμβαθύνουν σ' όσα έχουν λεχτή, ούτε αγγίζουν με τέχνη την κιθάρα. Ό,τι για την κιθαρωδία είναι η τέχνη, αυτό για τους νόμους του Θεού είναι η φανέρωσις των έργων.

λειμώνας πνευματικός Ε.Π.Ε. 26,274
Πνευματικός κήπος και ευχάριστος παράδεισος είναι η ανάγνωσις των θείων Γραφών. Είναι παράδεισος γλύκας, ανώτερος εκείνου του παραδείσου... Εδώ, στη Γραφή, δεν μπαίνει το φίδι. Ο χώρος της Γραφής είναι καθαρός από τα θηρία και περιφρουρείται από τη χάρι του Αγίου Πνεύματος.

διαδίδεται  Ε.Π.Ε. 26,274
Για δες τι έκτασι έχει ο παράδεισος της Γραφής! Εκτείνεται σε όλη την οικουμένη. Μέσα σ’ αυτό τον παράδεισο δεν υπάρχει το φίδι˙ είναι καθαρό το τοπίο από θηρία και ασφαλίζεται με τη χάρι του αγίου Πνεύματος. Έχει ο παράδεισος της Γραφής και πηγή, όπως ο τότε. Είναι πηγή μυρίων ποταμών κι όχι μόνο τεσσάρων. Ποιά η πηγή; Ο ίδιος ο Θεός, που μας χάρισε τους ποταμούς. Τα νάματα της Γραφής δεν είναι νερού υλικού, αλλ’ είναι τα χαρίσματα του Πνεύματος. Αυτή η πηγή μοιράζεται σε κάθε ψυχή πιστών και δεν λιγοστεύει ποτέ.

πηγή, σβήνει φλόγες του κακού Ε.Π.Ε. 26,278
Ας επιμένουμε και ας ποθούμε την ανάγνωσι των Γραφών, όπως εκείνοι, που κάθονται κοντά στην πηγή... Αυτός, που κάθεται κοντά στην πηγή των θείων Γραφών, αν δή να τον ενοχλή η φλόγα αμαρτωλής επιθυμίας, εύκολα σβήνει αυτή τη φλόγα, ποτίζοντας την ψυχή με τα νάματα των Γραφών. Αν πάλι βράζη η καρδιά του από οργή, σαν καζάνι πάνω στη φωτιά, μόλις αποστάξουν σταγόνες απ' το ουράνιο νερό των Γραφών, αμέσως συγκρατεί την αναισχυντία του πάθους. Η ανάγνωσις των Γραφών αρπάζει και σώζει την ψυχή και μέσα απ’ τη φλόγα της φωτιάς της αμαρτίας και μέσα από τη φλόγα των πονηρών σκέψεων.

παντού η μελέτη, και στο σπίτι Ε.Π.Ε. 26,280
Ας προσέχουμε στην ανάγνωσι των Γραφών όχι μόνο τις δυο ώρες της ακολουθίας. Δεν αρκεί για την πνευματική μας ασφάλεια η απλή αυτή ακρόασις. Διαρκώς ας μελετάμε. Και κάθε πιστός, σαν επιστρέψη στο σπίτι του, ας παίρνη στα χέρα τα ιερά βιβλία και ας εντρυφά στα νοήματά τους, αν βέβαια θέλη να έχη διαρκή και άφθονη την ωφέλεια από τη Γραφή.

βροχή, πηγή, ποταμός Ε.Π.Ε. 26,280
Ψυχή, που βρίσκεται κοντά στις πηγές των θείων Γραφών και συνεχώς ποτίζεται, και συνάγει μέσα της τα νάματα και τη δροσιά του ουρανού, είναι έτοιμη να αντιμετώπιση κάθε δύσκολη περίστασι... Εύκολα εξουδετερώνει το φούντωμα των αμαρτωλών παθών. Έχει μεγάλη ενίσχυσι από την ανάγνωσι των Γραφών.

Θεού συναναστροφή Ε.Π.Ε. 26,280
Η ανάγνωσις της Αγίας Γραφής είναι κοινωνία με το Θεό.

άρτος ζωής για κάθε πεινασμένο Ε.Π.Ε. 26,322
Συ ο πατέρας (σαρκικός ή πνευματικός), σαν βλέπης να λειώνη το παιδί σου από έλλειψι υλικού ψωμιού, δεν αδιαφορείς. Τώρα όμως, που εξαντλείται από έλλειψι θείας διδασκαλίας, ανέχεσαι και παραβλέπεις; Πώς, λοιπόν, να σε ονομάσω πατέρα; Η πείνα του λόγου του Θεού είναι πολύ φοβερότερη, αφού καταλήγει σε χειρότερο θάνατο. Γι’ αυτό οφείλουμε περισσότερο να φροντίζουμε για την πνευματική τροφή.

χρυσωρυχείο Ε.Π.Ε. 26,372
Στην περίπτωσι των θείων Γραφών συμβαίνει το έξης: Όσοι απλώς βλέπουν γράμματα, νομίζουν πως πρόκειται μόνο για γράμματα που δεν διαφέρουν καθόλου από τα άλλα βιβλία. Όσοι όμως παρατηρούν βαθιά, με τα μάτια της πίστεως, όπως στα χρυσωρυχεία με τα κατάλληλα όργανα, αφού εξετάσουν τα γραφόμενα στη φωτιά του αγίου Πνεύματος, εύκολα διακρίνουν το χρυσάφι.

τι θα ήμασταν αν δεν την διαβάζαμε! Ε.Π.Ε. 26,450
Αν εμείς, που καθημερινά ακούμε στη Γραφή τους προφήτες και τους αποστόλους, μόλις και συγκρατούμε το θυμό, μόλις και χαλιναγωγούμε την οργή, μόλις και καταστέλλουμε τα πάθη, τα αναίσχυντα αυτά θηρία, εκείνοι που ποτέ δεν ακούνε τη θεία σοφία, ποιά ελπίδα έχουν να σωθούν;

Άρωμα Ε.Π.Ε. 27,616
Η Αγία Γραφή και αυτή καθ' εαυτήν είναι πολύ ευχάριστη. Όταν όμως μπή μέσα στην ψυχή, είναι σαν το θυμίαμα. Είναι το λιβάνι πάνω σε αναμμένη ψυχή και γεμίζει όλη την ύπαρξι με ευωδία.

φλέβα νερού Ε.Π.Ε. 27,286
Ψάχνει κάποιος για πηγή και συναντά υγρό τόπο. Δεν σκάβει μόνο στο σημείο αυτό, αλλά οδηγούμενος από την υγρασία και τη φλέβα, προχωρεί πιο βαθιά μέχρι να φτάση στη ρίζα, στην αρχή των υδάτων. Έτσι κάνουμε κι εμείς. Βρήκαμε πηγή πνευματική, οδηγούμενοι σαν από κάποια φλέβα, από τη συγκεκριμένη περικοπή. Ας εμβαθύνουμε μέχρι τη ρίζα.

η ζωή της Γραφής Ε.Π.Ε. 28,628
Εγώ επιδιώκω τη ζωή, που μόνο στην Αγία Γραφή βρίσκω, και πουθενά άλλου.

παρουσιάζει παραδείγματα Ε.Π.Ε. 30,164
Ας προσέχουμε τις ιστορίες των Γραφών. Θα λάβουμε σπουδαία αφορμή για υπομονή. Δεν θα παρηγορηθούμε απλώς από τη συμμετοχή εκείνων που έπαθαν αυτά, αλλά και θα μάθουμε τον τρόπο της απαλλαγής από τα κακά που μας βρίσκουν. Μετά δε την απαλλαγή, δεν θα πέφτουμε σε αδιαφορία, ούτε θα μας κυριεύη η αλαζονεία.

αυθεντία  Ε.Π.Ε. 30,238
Τα όσα λέει ο Παύλος δεν είναι δικές του γνώμες. Είναι αποστάγματα της αυθεντίας του βασιλέως Χριστού.

επίδρασίς της Ε.Π.Ε. 33,252
Είναι πάρα πολύ ευχάριστη η ανάγνωσις των Γραφών, πιο ευχάριστη από κάθε λιβάδι και πιο τερπνή από κατάφυτο κήπο... Η γνώσις των Γραφών ασφαλίζει το νου, καθαρίζει τη συνείδησι, ξερριζώνει τα δουλικά πάθη, φυτεύει την αρετή, εξυψώνει τη σκέψι, δεν αφήνει να καταποντιστούμε στις απροσδόκητες μεταβολές των πραγμάτων, μας κάνει άτρωτους στα βέλη του διαβόλου, μας μεταθέτει από τη γη στον ουρανό.

όχι τυπικά Ε.Π.Ε. 34,320
Επειδή ο Διάβολος χρησιμοποίησε τις Γραφές, γι’ αυτό αγιάστηκε το στόμα του; Φυσικά όχι. Διάβολος παρέμεινε.

δεν αποκρύπτει λάθη ανθρώπινα Ε.Π.Ε. 35,562
Μετάφρασις
«Ένας από τους δώδεκα» (ο Ιούδας, που πρόδωσε το Χριστό). Δεν ντρέπεται ο Ματθαίος να σημειώνη την προδοσία. Και για ποιο λόγο δεν ντρέπεται; Για να μάθης, ότι οι Ευαγγελιστές σε όλες τις περιπτώσεις μιλάνε με ειλικρίνεια για όλα τα θέματα και δεν κρύβουν τίποτε, ακόμα κι εκείνα που φαίνονται επιλήψιμα.

υγεία συγκροτεί Ε.Π.Ε. 34,568
Από τη μελέτη των θείων Γραφών να βγάζης το υγιές συμπέρασμα. Και αν εμφανιστή κάποιος να λέη κάτι άλλο, να κλείσης τ’ αυτιά σου, να φυγής αμέσως, να μη συμφωνήσης.

έμποροι της αλήθειας Ε.Π.Ε. 36,252
Θέλω να εξιχνιάσω τη Γραφή και να αντλήσουμε μαζί τα θεία νάματα και να ερευνήσουμε μαζί τους θησαυρούς της Αγίας Γραφής. Θα γίνουμε έμποροι της αλήθειας και θα σπεύδουμε να πλουτίζουμε σε ευσέβεια.

γεώτρησις  Ε.Π.Ε. 36,566
Όπως σ' ένα υγρό τόπο, όπου κι αν σκάψης, αναπηδούν νερά, έτσι και στο χώρο των αγίων Γραφών, όπου κι αν άνοιξης, θα δής να βγαίνουν πολλά ποτάμια.

ασχολία διηνεκής Ε.Π.Ε. 38,270
Τον ελεύθερο χρόνο σου να τον διαθέτης στην ανάγνωσι των θείων Γραφών. Ν' ασχολήσαι μ’ αυτές όσο επιτρέπει η ασθένεια των ματιών σου.

(Χρυσοστομικό λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Α, σελσελ. 416-439)

Θυμάμαι και κάτι άλλο, που συνέβηκε επίσης από ζήλεια. Μια πεθερά ζήλευε πολύ την νύφη της. Δεν ήθελε να βλέπει κανένα καλό πάνω της.

Μια μέρα η νύφη αγόρασε ένα ωραίο εμπριμέ ύφασμα για φόρεμα. Το είδε η πεθερά, το ζήλεψε.

Η νύφη κλείδωσε το ύφασμα σ’ ένα σεντούκι, στο κάτω μέρος, κάτω απ’ όλα τα ρούχα, μέχρι να έλθει να της το ράψει η μοδίστρα. Ήλθε η μέρα της μοδίστρας.

Πάει η νύφη να βγάλει το ύφασμα, τί να ιδεί! Όλο το ύφασμα ήταν κοντά κοντά ψαλιδισμένο, άχρηστο. Κι όμως, ήταν κλειδωμένο το σεντούκι!
Η κακή δύναμη δεν έχει φραγμούς, δεν εμποδίζεται ούτε από κλειδαριές ούτε από αποστάσεις. Η κακή δύναμη μπορεί και το αυτοκίνητο να το γκρεμίσει χωρίς να υπάρχει καμιά βλάβη.

«Παναγίτσα μου, κάνε τον να δοξάζει τ’ όνομά σου!»
Ακούστε κάτι δικό μου που θα σας πω. Μια φορά πήγαινα στο χωριό μου μέσω Χαλκίδος. Προς το σταθμό τού τραίνου στη Χαλκίδα βλέπω ένα παιδί που ήταν ανεβασμένο σ’ ένα αμάξι και προσπαθούσε να περάσει τις γραμμές του τραίνου. Δεν τον υπάκουε το άλογό του κι άρχισε να βλασφημάει την Παναγία. Λυπήθηκα πολύ εκείνη τη στιγμή και αυθόρμητα είπα:

«Παναγίτσα μου, κάνε τον να δοξάζει τ’ όνομά σου, σε παρακαλώ!».

Σε πέντε λεπτά το αμάξι του παιδιού αναποδογυρίστηκε και τον πλάκωσε. Άνοιξε το βαρέλι που ήταν στη σούστα κι ο μούστος που είχε μέσα τον περιέλουσε. Το παιδί, πιάνοντας το κεφάλι του και τρέμοντας, άρχισε να φωνάζει: «Παναγίτσα μουου, Παναγίτσα μουου, Παναγίτσα μουου!!!». Εγώ πιο πάνω, βλέποντάς τον, έκλαιγα κι έλεγα στην Παναγία μας: «Παναγίτσα μου, γιατί το έκανες έτσι; Εγώ είπα να δοξάζει τ’ όνομά σου, αλλά όχι μ’ αυτό τον τρόπο». Λυπήθηκα για το παιδί. Μετάνιωσα, που έγινα αιτία να πάθει ό,τι έπαθε. Νόμιζα ότι με αγαθότητα είχα πεί εκείνη την ευχή στην Παναγία, όταν τον άκουσα να βλασφημάει τ’ όνομά της, όμως μέσα στην ψυχή μου ίσως να είχε δημιουργηθεί μυστικά κάποια αγανάκτηση.
Θα σας διηγηθώ ένα ακόμη περιστατικό και θα θαυμάσετε. Δεν είναι τίποτα της φαντασίας μου. Ό,τι σας λέγω είναι αληθινό. Ακούστε.
Κάποτε κάποια κυρία επισκέφθηκε ένα απόγευμα μια φίλη της. Στο σαλόνι διέκρινε ένα ωραίο βάζο γιαπωνέζικο, αξίας, γεμάτο λουλούδια.
— Τί ωραίο βάζο! Πότε το αγόρασες;
— Μου το έφερε ό άνδρας μου, είπε εκείνη.
Την άλλη μέρα, το πρωί στις οχτώ, η κυρία που είχε κάνει την επίσκεψη, ενώ έπινε καφέ με τον άνδρα της, θυμήθηκε το βάζο. Της είχε κάνει πολλή εντύπωση. Λέει, λοιπόν, στον άνδρα της με θαυμασμό:
— Τί να σου πω για την φίλη μου! Της έφερε ό άνδρας της ένα πολύ ωραίο βάζο γιαπωνέζικο, πολύχρωμο, με ωραίες παραστάσεις και στόλιζε όλο το σαλόνι.
Την ίδια μέρα ξαναπήγε στην φίλη της για κάποια δουλειά. Κοιτάζει, το βάζο έλειπε. Της λέει:
— Τί το έκανες το βάζο;
— Τί να σου πω, της απάντησε. Σήμερα πρωί πρωί, στις οχτώ η ώρα, όπως ήμουνα στο δωμάτιο ήσυχα, ακούω ένα δυνατό «κράκ!» και το ανθοδοχείο έγινε κομμάτια. Έτσι μόνο του, χωρίς να το πειράξει κανείς, χωρίς να φυσήξει αέρας, χωρίς κανείς να το κουνήσει!
Εκείνη δεν μίλησε καθόλου στην αρχή. Μετά της λέγει:
— Τί να σου πω... Στις οχτώ πίναμε με τον άνδρα μου καφέ και με θαυμασμό και χαρά του περιέγραψα το βάζο σου. Με πολλή λαχτάρα έκανα την περιγραφή. Τί να πω, λες καμιά κακή δύναμη να ενήργησε; Αυτό θα συνέβαινε, μόνο αν δεν σ’ αγαπούσα.
Κι όμως, αυτό ήτανε. Δεν κατάλαβε ότι μέσα της είχε κακία. Αυτό ήταν φθόνος, ζήλεια, βασκανία. Η κακή δύναμη μεταδίδεται, όσο μακριά κι αν βρισκόμαστε. Αυτό είναι μυστήριο. Δεν υπάρχει απόσταση. Γι’ αυτό έσπασε το ανθοδοχείο.
(Βίος και Λόγοι Γέροντος Πορφυρίου, εκδ. Ιερά Μονή Χρυσοπηγής, Χανιά 2004, σελ, 454, 452-454

"Να πως δοκίμαζαν τους υποτακτικούς των οι παλαιοί άγιοι Γέροντες ώσπου να μορφωθούν μέσα τους οι αρετές του Χριστού και πάνω απ’ όλες η ταπεινοφροσύνη. Το ακόλουθο περιστατικό μας το διηγείται ο Όσιος Κασσιανός.

Ένα αρχοντόπουλο από την πόλι πήγε σ ένα γειτονικό Κοινόβιο και ζήτησε να γίνη καλόγερος. Ο Ηγούμενος για να τον δεχτη του έκανε αυτή τη δοκιμασία. Του φόρεσε κουρέλια, του φόρτωσε στην πλάτη καμμιά εικοσαριά πανέρια και τον έστειλε να τα πουλήση στην πόλι. Τον πρόσταζε να μην τα δώση όλα μαζί σε κανένα μαγαζί, μα ένα— ένα γυρνώντας και διαλαλώντας το εμπόρευμά του στους πιο κεντρικούς δρόμους.
Το αρχοντόπουλο έκανε κατά γράμμα την προσταγή του Ηγουμένου του. Έτσι τον είδαν οι συγγενείς κι οι φίλοι του και τον ρεζίλεψαν με την καρδιά τους. Μα σαν γύρισε το βράδυ στο Κοινόβιο, ο Αββάς τον κούρεψε αμέσως μοναχό. Ήταν άξιος, γιατί έδειξε ταπεινοφροσύνη.
(Ψιχία από της τραπέζης, Συλλογή Κ. Κούρκουλα, Αθήνα 1973, Νο473)"

"Διηγείται ο γέρων Σωφρόνιος του Έσσεξ: «Κάποια ημέρα με κάλεσε και μου είπε ότι το μοναστήρι χρειάζεται ανθρώπους που να γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα:

«Λοιπόν εσείς, πάτερ Σωφρόνιε, να μάθετε την ελληνική γλώσσα».

Έκανα εδαφιαία μετάνοια, όπως συνηθίζεται στο Άγιον Όρος, και κατευθύνθηκα προς τη θύρα. Με κάλεσε πίσω:

«Πάτερ Σωφρόνιε!» Γύρισα πίσω, στάθηκα σιωπηλά. Λέει: «Ο Θεός δεν κρίνει δύο φορές. Αν εσείς το κάνετε από υπακοή σε μένα, τότε εγώ θα είμαι υπόλογος στον Θεό γι’ αυτό. Εσείς λοιπόν πηγαίνετε εν ειρήνη και εργασθείτε».

Μόλις ο άνθρωπος αυτός, ο εκλεκτός του Θεού, μίλησε έτσι σε μένα, που δεν γνώριζα ποτέ πραγματική ειρήνη, τους έξι μήνες που δαπάνησα για τη μελέτη της ελληνικής γλώσσας με περιέβαλε ειρήνη. Υπήρξε στιγμή κατά την οποία αρρώστησα και σκέφτηκα ότι θα πεθάνω. Και τότε είχα το αίσθημα:

«Αν τώρα με καλέσει ο Κύριος, διακόπτω στη μέση του γράμματος την εργασία μου και πηγαίνω στην Κρίση».

Δεν με χαρακτήριζε τέτοια τόλμη μπροστά στον Θεό, αλλά μου δόθηκε κατά τον λόγο του ηγουμένου μου. Έτσι και εσείς, να έχετε τα ζωντανά αυτά παραδείγματα να σας καθοδηγούν στη μοναχική σας ζωή, και θα γνωρίσετε εκείνο για το οποίο σας ομιλώ."

(Σωφρονίου Σαχάρωφ,Οικοδομώντας το ναό του Θεού, τόμος Γ, σελ. 240-241)

Επιστολή 29. Στον ορφανοτρόφο Λέοντα.
Θέλαμε να παραβρεθούμε εμείς οι ίδιοι και να μοιραστούμε την συμφορά που σας βρήκε σχετικά με το μακάριο γιο σας, περιπόθητε κύριε μου, ώστε να μη θρηνήσουμε με γράμμα το πάθημά σας και να μοιραστούμε μαζί σας τη θλίψη.

Γιατί πώς δεν είναι αξιολύπητο και πώς δεν είναι εμβρόντητο να πάθετε στέρηση του παιδιού του παιδιού σας, και να χάσετε κατά κάποιο τρόπο τον έμψυχο θησαυρό, τον πλούτο της γονικής διαδοχής, τον πολυπόθητο καρπό της μητρικής θηλής, τον γεμάτο κάλλος οφθαλμό του σπιτιού, τη μεγάλη χαρά της γιαγιάς, το καμάρι όλων των συγγενών;

Ήρθε ο πρώτος καρπός, και άγουρος αρπάχθηκε από τα χέρια των γονιών του.

Βλάστησε ο δεύτερος, και τον αφάνισε ο πικρός θάνατος.

Άνθισε το τρίτο βλαστάρι, παρηγοριά των προηγουμένων, με πολλά και ωραία άνθη, πολύ ωραία, διανύοντας τον τρίτο χρόνο της ζωής του, στο οποίο κρέμονταν οι ψυχές των γονιών του, και αλλοίμονο για τη συμφορά! Γιατί ο θάνατος του έκοψε τη μιλιά, έφυγε κι αυτό από τα μάτια σας, και το πιο αξιολύπητο, χωρίς την παρουσία του προσώπου του πατέρα του.

Και πώς πρέπει να διατραγωδήσω τη συμφορά; Σχίστηκε η καρδιά σας, του πατέρα, της μητέρας, της κυρίας, της πατρικίας, και ξίφος δίκοπο πέρασε μέσα και από τις δύο.

Και το παράλογο αυτό δεν μπορεί να το γιατρέψει ούτε λόγος, ούτε παρηγοριά, ούτε άνθρωπος, ούτε άγγελος, αλλά μόνο ο Θεός, ο οποίος έτσι ρύθμισε τα όρια της ζωής μας. Γιατί αυτός είναι, δέσποτά μου, που πήρε το τριπόθητο παιδί σας, όπως πήρε και τα προηγούμενα.
Είναι λυπηρό, και μάλιστα πολύ, για σας, όχι όμως οπωσδήποτε και για εκείνα που πάρθηκαν από τον Θεό. Γιατί, έχοντας αναχωρήσει από τα εδώ καθαρά και ακηλίδωτα από αμαρτίες, ως νεογέννητα, προς την μακάρια και χωρίς πάθη ζωή, γιορτάζουν στους κόλπους του Αβραάμ συντροφιά με άγια νήπια, αναπέμποντας ύμνους μαζί με παιδιά που φέρουν μέσα τους τον Χριστό. Ώστε δεν χάθηκαν τα κάλλιστα παιδιά σας, αλλά σώθηκαν για σας και σας περιμένουν.

Και θα τα δείτε ύστερα από λίγο, όταν θα τελειώσει η χρονική αυτή ζωή, γεμάτα χαρά και αγαλλίαση, όχι σε μικρή ηλικία, αλλά άνδρες τέλειους κατά το μέτρο του τέλειου αναστήματος του Χριστού, όπως έχει γραφεί.

Γι αυτό παρακαλούμε και ικετεύουμε με τις σκέψεις αυτές να ψάλλετε μέσα σας αληθινά, εξουδετερώνοντας έτσι την αμέτρητη λύπη της ψυχής. Γιατί ο Κύριος μας έδωσε μέτρα, ώστε και τη φυσική αγάπη μας να εκδηλώνουμε, και τα όρια της αυτάρκειας να μη ξεπερνάμε. Γιατί το ένα κινεί το θείο σε συμπάθεια, ενώ το άλλο μας κάνει να αντιδρούμε στις εντολές της Πρόνοιας. Και το ένα ευχαριστεί εκείνους που έφυγαν, ενώ το άλλο στενοχωρεί συνήθως αυτούς που βρήκαν ανάπαυση.

Γιατί ο καθένας θέλει να χαίρεται με τη χαρά του, και όχι να προκαλεί λύπη σ’ αυτούς που ομολογούν ότι τους αγαπούν. Εμείς μάλιστα πιστεύουμε ότι θα μείνει και πάλι έγκυος η κυρία αρχειοφύλακας, και θα γεννήσει υιό που δεν θα είναι βραχύβιος, αλλά θα ζήσει πολλά χρόνια για τη διαδοχή του γένους, μόνον εάν μετριάσουμε το πάθος και αποδώσουμε στον δεσπότη Χριστό με έργα και με λόγια τις ευχαριστήριες προσφορές υπέρ του παιδιού.

(οσίου Θεοδώρου του Στουδίτου Έργα, εκδ. ΕΠΕ, Φιλοκαλία τόμος 18Β σελ. 141-145)

Επιστολή 18. Στον σπαθάριο Σταυράκιο.
... Πώς όμως να αρχίσουμε; Ή ποιά δύναμη θα μπορούσε να βρεθεί για το πάθος που συνέβη στις τίμιες ψυχές σας;

Γιατί, όπως ένας γιατρός πηγαίνοντας σε μία δυσκολοθεράπευτη αρρώστια βρίσκεται σε αμηχανία, για το πως θα ενεργήσει την εγχείρηση, έτσι και εγώ αισθάνομαι ίλιγγο για το πως θα απευθύνω τον παρηγορητικό λόγο μου για το βαρύτατο πάθος σας.

Πόσο μεγάλη αλήθεια συμφορά! πόσο μεγάλο κακό! Σας έφυγε το καλό και ωραίο παιδί σας, αυτό που διάνοιξε πρώτο τις μητρικές ώδινες, αυτό με το οποίο αποκτήσατε το όνομα των γονέων, η αρχή της διαδοχής του γένους σας, η ρίζα της παιδοποιίας, το βλαστάρι της λογικής βλαστοφορίας, το, κατά κάποιο τρόπο, πρώτο άνθος της πατρικής καρποφορίας.

Και τί θα μπορούσα να πω περιγράφοντας την ομορφιά του γόνου σας, παρά ότι το παιδί μεγάλωνε και προόδευε στο ανάστημα και στη σύνεση και η χάρη του Θεού ήταν επάνω του, όσο το γνωρίζω και εγώ από μικρό; Πώς λοιπόν αυτό το τόσο νέο, που κόπηκε με το θανατηφόρο μαχαίρι από την ίδια, θα μπορούσα να πω, την λαγόνα σας, να μη προκαλέσει απαρηγόρητον πόνο στις καρδιές σας; Ή ποιός δεν θα θρηνήσει και δεν θα πονέσει ψυχικά μαζί σας, όταν του κόβεται με ξίφος κάποιος από τα μέλη του, όπως συνέβη σε σας;

Και θα στενάξουν δικαιολογημένα και οι πατέρες βλέποντας την απώλεια τέτοιου ωραιότατου παιδιού. Θα θρηνήσουν επίσης και οι μητέρες βλέποντας τη μεταφορά στον τάφο τόσο ωραίου σπλάχνου. Γιατί κόπηκε πραγματικά ένα μέλος σας. Κόπηκε σάρκα σας. Ο πόνος είναι πολύς, το φάρμακο της θεραπείας δυσεύρετο. Σκυθρωπότητα στο σπίτι, πόνος στους υπηρέτες, λύπη στους συγγενείς. Και περισσότερο από αυτούς στον παππού κύριο πατρίκιο και στη γιαγιά, την κυρία πρωτοσπαθαρίνα. Παντού δεινά και λύπη μεγάλη.

Εμπρός όμως, άνδρα γενναίε, συ με την πολλή σύνεση, ο σοφός σε φρόνηση, συ που από πολλά χρόνια έχεις αποκτήσει τη γνώση, θεράπευσε τον εαυτό σου, ίασε τον εαυτό σου.

Ρίξε, σε παρακαλώ, το μάτι της διάνοιάς σου και κοίταξε την κτίση. Κοίταξε τις παλιές γενεές, ξεκινώντας από τον ίδιο τον προπάτορά μας Αδάμ. Κοίταξε και σκέψου ποιός από αυτούς που ήρθαν στο φως έμεινε τον κόσμο αυτό, αλλά αντίθετα, σαν χορτάρι που φυτρώνει, δεν άνθισε γρήγορα και ξεράθηκε με τον θάνατο, ή σαν το ρεύμα του ποταμού, άλλος έφυγε και άλλος ήρθε, αφού το διαδοχικό γένος δεν σταματά, αλλά τρέχει και φεύγει κάθε μέρα; Έτσι και εκείνοι που γέννησαν εμάς, και οι πιο πάνω από εκείνους, και προχωρώντας ο λόγος πίσω φτάνει στην αρχή, ενώ αντίθετα, κατεβαίνοντας θα καταλήξει πάλι στη συντέλεια του σύμπαντος, «και δεν υπάρχει άνθρωπος που θα ζήσει», όπως είναι γραμμένο, «και δεν θα πεθάνει».

Και η παρούσα ζωή είναι μια λειτουργία καθορισμένη και εργασία ημερήσια, και επιστροφή αμέσως στα ίδια, εννοώ τη μετάβαση από τα εδώ προς εκείνα. Πατριάρχες, και έφυγαν˙ προφήτες, και αναχώρησαν˙ πατέρες και μητέρες, και χάθηκαν˙ αδελφοί και φίλοι και συγγενείς, και πέρασαν. Τι έγιναν επίσης οι βασιλείς, οι σατράπες, οι άρχοντες, και κάθε ηλικία και κάθε γένος ανθρώπου; Δεν κατέληξαν όλοι κάτω από τη γη, και θα επανέλθουν ύστερα από λίγο φυτρώνοντας από τη γη;

Αλλ’ αυτό είναι το ζητούμενο˙ Να διανύσουμε την εδώ ζωή μας καλά, και, αφού πολιτευθούμε σύμφωνα με το θέλημα του Θεού που μας έπλασε, να επιτύχουμε την παράστασή μας στο εκεί φοβερώτατο κριτήριο ακατάκριτο πράγμα που το δικό σας παιδί βρήκε και πέτυχε σίγουρα και αναμφίβολα. Γιατί λέγει, είναι μακάριος αυτός που, από όσους γεννήθηκαν από γυναίκες, έζησε λίγο, «και εκείνος τον οποίο διάλεξε και παρέλαβε ο Κύριος» στην πρώτη ηλικία, χωρίς να έχει δοκιμάσει τους πειρασμούς των πικρών αμαρτιών αυτής της ζωής.
Έφυγε και ο κύριος Σωτήριχος και πήγε στη συνώνυμή του σωτηρία, όπου απολαμβάνει μουσική εορταζόντων, αγαλλίαση απερίγραπτη, συναρίθμηση με τα βρέφη που αναπαύονται στους κόλπους του Αβραάμ, χωρίς να υπηρετεί τη φθορά και τη σάρκα, και ζώντας μέσα στην αιωνιότητα. Από αυτά θέλω να παίρνετε τις αφορμές της παρηγοριάς, από αυτά τις παρακλήσεις.

Γίνε δημιουργός ευφροσύνης και γιατρός όχι μόνο του εαυτού σου, αλλά και της κυρίας σπαθαρίας, η οποία έχει περισσότερη ανάγκη θεραπείας και παρηγοριάς, λόγω της μεγάλης αγάπης της για τον μικρό, κι έπειτα και των υπόλοιπων που σε ενδιαφέρουν, για να φανείς ότι είσαι εκπαιδευμένος στα θεία και κρατιέσαι από τον νόμο του Θεού, και γνωρίζεις που τελικά πηγαίνει αυτός που μετατίθεται, και ιδιαίτερα το δικό σου γλυκύτατο τέκνο.

Ότι δηλαδή δεν πηγαίνει στον θάνατο, ούτε στην ανυπαρξία, αλλά στην αιώνια ζωή και στον Θεό που δημιούργησε τα πάντα. Και έτσι να καταστείς στους πατέρες και σε όλους τους γνωστούς και συγκεντρωμένους στην κηδεία παράδειγμα καλό να αντιμετωπίζουν με ευχαριστία και σύνεση τους αποχωρισμούς των παιδιών και να μη εναντιώνονται στις προσταγές του Θεού.

(οσίου Θεοδώρου του Στουδίτου Έργα, εκδ. ΕΠΕ, Φιλοκαλία τόμος 18Β σελ. 89-93)

Όταν σας επισκέπτονται κακοί λογισμοί για οποιονδήποτε, παλέψτε με την κακή αυτή σκέψη για τον αδελφό μας ή την αδελφή μας!

Τότε θα διαφυλάξετε την ενότητα της ζωής, την ενότητα της αγάπης στο Πνεύμα του Θεού μας.

Οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι, όταν διαλογίζονται κάτι κακό σε κάποια γωνιά του σπιτιού τους, στη «φωλιά» τους, καταστρέφουν το μεγάλο σώμα όλης της ανθρωπότητος. Από τους κακούς αυτούς λογισμούς και τις αρνητικές διαθέσεις προς τον αδελφό συντρίβεται ο ίδιος ο άνθρωπος και αισθάνεται τη δυστυχία του.
Αυτό είναι πολύ λεπτό πράγμα. Ποτέ δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι η άσχημη σκέψη μας δεν είναι η πρώτη σκέψη αλλά η αντανάκλαση της κακής διαθέσεως, της ασυμπάθειας, του θυμού ή του εκνευρισμού της αδελφής ή του αδελφού εναντίον μας.

Ωστόσο, κάθε κακή σκέψη που εμφανίζεται μέσα μου αντανακλάται αρνητικά στις σχέσεις μου. Η καρδιά του άλλου ανθρώπου αισθάνεται την άσχημη αυτή ενέργεια.

Και τότε συμβαίνει έτσι, ώστε κατά κάποιον τρόπο η αρνητική σκέψη για τον αδελφό μου να φαίνεται πραγματικά «δικαιωμένη», δηλαδή να ανταποκρίνεται στην πραγματική διάθεσή του.

Τότε στερεώνεται η δυσμενής σχέση, και μπορεί να φθάσει ως το πάθος.

Και με τον τρόπο αυτό, εφόσον ποτέ δεν γνωρίζουμε, επαναλαμβάνω, αν πραγματικά οι σκέψεις μας ήταν καθαρές ή αν οι κακές αυτές σκέψεις ήρθαν αρχικά σε μάς, και έπειτα στον αδελφό ή την αδελφή μας, είναι κατά συνέπεια προτιμότερο πάντοτε να μετανοούμε για κάθε κακή μας σκέψη ενώπιων του Θεού και εσωτερικά ενώπιον του αδελφού, αναγνωρίζοντας ως ένοχο τον εαυτό μας και όχι άλλο πρόσωπο.

Τότε, σε όλες τις περιπτώσεις θα υπάρχει πνευματικό κέρδος για τον ίδιο τον άνθρωπο. Αν εγώ άρχισα πρώτος να σκέφτομαι αρνητικά και έπειτα μετανοήσω, με αυτό σβήνω τη φωτιά της εμπάθειας.

Αν άρχισε ο άλλος, τότε ενώπιον του Θεού η αγάπη προς τους εχθρούς μας θα εμφανιστεί με αυτή τη μορφή της μετανοίας και όχι με την ενοχοποίηση του αδελφού μου. Κατά τον λόγο του αποστόλου Παύλου, λοιπόν, «αναπληρούμεν τον νόμον του Χριστού».
Αν και από τις δύο πλευρές υπάρξει ενέργεια αυτού ακριβώς του είδους, τότε, με τον τρόπο αυτό, διεξάγοντας πολύ ταπεινή πάλη με κάθε κακό λογισμό, με κάθε αρνητική, άσχημη σκέψη για τον αδελφό μας, χωρίς να παραδίδουμε την καρδιά μας σε εκείνο που μας καταστρέφει, μπορούμε να οικοδομήσουμε γνήσια μοναστική ζωή.

(Σωφρονίου Σαχάρωφ,Οικοδομώντας το ναό του Θεού, τόμος Γ, σελ. 98-99)

Ο Ιησούς ωνομάσθη άνθρωπος, ωνομάσθη υιός του ανθρώπου, ωνομάσθη οδός, ωνομάσθη θύρα καί πέτρα...
Διατί ωνομάσθη οδός;
Δια να μάθης ότι μέσω αυτού ανερχόμεθα προς τον Πατέρα του.
Διατί ωνομάσθη πέτρα;
Δια να διδαχθής την ωφελιμότητα και την στερεότητα της πίστεως.
Διατί ωνομάσθη θεμέλιος;
Διά να μάθης ότι βαστάζει όλα.
Διατί ωνομάσθη ρίζα;
Δια να μάθης ότι ανθούμεν εφ’ όσον μένομεν εις αυτόν.
Διατί ωνομάσθη ποιμήν;
Διότι μας ποιμαίνει και μας τρέφει.
Διατί ωνομάσθη πρόβατον;
Διότι προς χάριν μας εθυσιάσθη...
Διατί ωνομάσθη Ζωή;
Διότι μας ανέστησε ενώ ήμεθα νεκροί.
Διατί ωνομάσθη φως;
Διότι μας έβγαλε από το σκοτάδι.
Διατί ωνομάσθη βραχίων;
Διότι είναι ομοούσιος με τον Πατέρα του.
Διατί ωνομάσθη λόγος;
Διότι εγεννήθη από τον Πατέρα...
Διατί ωνομάσθη ιμάτιον;
Διότι με το βάπτισμα έχω ενδυθή αυτόν.
Διατί ωνομάσθη τράπεζα;
Διότι τρώγω αυτόν με το να λάβω μέρος εις τα μυστήρια.
Διατί ωνομάσθη οίκος;
Διότι κατοικώ εις αυτόν.
Διατί ένοικος;
Διότι γινόμεθα ναός του.
Διατί ωνομάσθη κεφαλή;
Διότι έγινα μέλος του σώματός του.
Διατί ώνομάσθη νυμφίος;
Διότι συνεδέθη μαζί μου ως να είμαι νύμφη του.
Διατί ώνομάσθη αγνός;
Διότι με επηρεν ως παρθένον».
(Ί. Χρυσόστομος, Άπαντα 10, 95)

“ΕΚΕΙΝΟΣ”, ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ Ευθυμίου Στυλίου, εκδόσεις Γρηγόρη, σελ. 69-70

(γράφει ο όσιος Θεόδωρος στον πνευματικό του π. Πλάτωνα από τον οποίο χωρίστηκε λόγω εξορίας)

Τί χρήσιμο λοιπόν και ευπρόσδεκτο να πω στην άγια ψυχή σου, γλυκύτατε πατέρα μου;

Ποιός με απομάκρυνε από το πάντοτε ποθητό πρόσωπό σου, από τη γλυκόλαλη συνομιλία μαζί σου,

από τη σωτήρια καθοδήγησή σου;

Συ είσαι το φως μου, το λυχνάρι που φωτίζει πάντοτε τους σκοτεινούς λογισμούς της ψυχής μου,

το ραβδί που στηρίζει την ατονία της καρδιάς μου, η μεταβολή της λιποψυχίας μου, η αλοιφή της προθυμίας μου, ευαγγέλιο, χαρά, εορτή, ορθή κρίση.

Χωρίς εσένα και ο ήλιος είναι για μένα σκυθρωπός.

Εγώ δεν θα ήθελα να βλέπω τον αέρα, αλλά να κυττάζω την εικόνα του προσώπου σου.

Τίποτε δεν μου ήταν ευχάριστο από αυτά που υπάρχουν πάνω στη γη χωρίς τη δική σου συντροφιά.

Γιατί τί είναι πιο ποθητό από τον αληθινό πατέρα, και μάλιστα λαμβανόμενο σε σχέση με τον Θεό;

Αυτό το γνωρίζει το παιδί που αγαπά τον πατέρα του και είναι πραγματικά γνήσιο.

Και ποιά η ανάγκη για πολλά λόγια; Θα εξομολογηθώ αυτό που πάθαινα. Ότι δηλαδή πολλές φορές και χωρίς να αναγκάζομαι να έρθω στο άγιο κελλί σου, εντελώς ανεπαίσθητα, σαν κάποιος να με τραβούσε, ερχόμουν μπροστά σου, ώστε πολλές φορές όταν με ρωτούσες,

“Γιατί ήρθες;”, να μην μπορώ να απαντήσω, επειδή η σωτηρία μου ήταν κρεμασμένη σε σενα.

Και ποιός δεν προστρέχει στο φως;

(οσίου Θεοδώρου του Στουδίτου Έργα, εκδοσεις ΕΠΕ, Φιλοκαλία τόμος 18Β σελ. 17-19)

... Τι ευαισθησία είχε αυτός ο άνθρωπος (ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης)!

Αυτό φαίνεται καθαρά στην αναφορά που κάνω όταν περιγράφω την επίσκεψη του π. Διαδόχου, όπου έλαβε χώρα μία συζήτηση πάρα πολύ ένδιαφέρουσα άνάμεσα σε έναν από τους πνευματικούς πατέρες του μοναστηριού και τον Σιλουανό.

Ο πνευματικός αυτός πατέρας, έχοντας διαβάσει κάποια πράγματα από μία έφημερίδα, απευθυνόμενος στον Σιλουανό τον ρώτησε:
-  Τι νομίζετε γι’ αυτό το θέμα, πάτερ Σιλουανέ;
-  Πάτερ, γνωρίζετε ότι δεν μου αρέσει να διαβάζω εφημερίδες.
-  Γιατί;
-  Διότι δεν επιφέρουν παρά μόνο ταραχή στην πνευματική μου κατάσταση.
-  Σε μένα συμβαίνει το αντίθετο! Εδώ στην έρημο που είμαστε εμείς λησμονούμε τον κόσμο, λοιπόν, όταν διαβάζω εφημερίδες. Θυμάμαι τον κόσμο και προσεύχομαι γι’ αυτόν στη Λειτουργία, στην προσευχή μου, στό κελί κλπ.
Και ο Σιλουανός απάντησε:
-  Αλλά όταν κάποιος προσεύχεται τη νύχτα για τον κόσμο, το αισθάνεται αυτό καλύτερα παρά από τις εφημερίδες. Με την προσευχή γνωρίζει κανείς και την κατάσταση του κόσμου και τις ανάγκες του.
Ο Γέροντας λέει ότι ο νους ενός πνευματικού είναι όπως ένας άετός που από ψηλά βλέπει τον κόσμο μέσα στο σκοτάδι της νύχτας.

(Σωφρονίου Σαχάρωφ,Οικοδομώντας το ναό του Θεού, τόμος Α, σελ. 211)