ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΑ 66. Ποιά είναι στον πυρήνα της η ορθόδοξη χριστολογία; Το δόγμα περί Χρίστου είναι εξ ίσου σημαντικό, όσο και το δόγμα περί 'Αγίας Τριάδος. Είναι δόγμα πίστεως κορυφαίο, στο οποίο ανακλάται η οικονομική Τριάδα. Λέγοντας αυτό εννοούμε τον Τριαδικό Θεό στις εξωτερικές του ενέργειες, στη δημιουργία του κόσμου και την απολύτρωση. Ο Λόγος του Θεού που στη μεταφυσική Τριάδα (στο Θεό καθ' εαυτόν) σχετίζεται με την ουσία και τις άλλες δύο Τριαδικές υποστάσεις της θεότητας, αφήνει τους ουρανούς —χωρίς να χάσει το θεοπρεπες του αξίωμα— και κατεβαίνει στη γη, γίνεται άνθρωπος ιστορικός για να σώσει τον πεσμένο άνθρωπο από…

65. Η άρνηση των θείων ενεργειών στο Θεό παραβλάπτει το δόγμα περί της Αγίας Τριάδος; Ναι, το παραβλάπτει. Φθείρει την έννοια του αληθινού Θεού. Όπως σημειώσαμε στο προηγούμενο, στον Τριαδικό Θεό υπάρχουν: η ουσία, οι υποστάσεις και οι θείες ενέργειες. Αν λείψει ένα από τα τρία αυτά, φθείρεται η έννοια του αληθινού Θεού. Αίρεση δεν είναι μόνο η άρνηση ή η παρεκδοχή της θείας ουσίας ή των τριαδικών υποστάσεων, αλλά και η άρνηση ή παρεκδοχή των άκτιστων θείων ενεργειών. Τις θείες ενέργειες αρνείται από το Θεό η Ρωμαίική Εκκλησία. Τις απορρίπτει γιατί κατ’ αυτήν η ύπαρξη των θείων ενεργειών συνθέτει…

     Αφού ο αυτοκράτορας Αναστάσιος Α το 511 μ.Χ. επανήλθε στην αρχική του (αιρετική) στάση, όλοι βρίσκονταν σε αμηχανία και απορία τι να πράξουν. Έτσι άλλοι υποστήριζαν τη βλασφημία, ενώ άλλοι, από το άλλο μέρος, φοβούνταν και δεν προέβαλλαν ούτε τον παραμικρό αντίλογο· και τούτο, διότι ίσως και στην υπόθεση αυτή παραχωρούσαν την πρωτοβουλία και παρρησία στον κοινό Πατέρα (τον Θεοδόσιο) και περίμεναν από αυτόν, σαν από στρατηγό, το σύνθημα. Τότε λοιπόν, τότε έγινε φανερό πόσο πολύ και τα γηρατειά όταν ενισχύονται και ενδυναμώνονται από τον ζήλο, ενεργούν νεανικά και γενναία εναντίον εκείνων που αποτελούν κίνδυνο για το καλό…

Επιστολή Οσίου Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου προς τον αυτοκράτορα Αναστάσιο Α το 511 μ.Χ.    Βασιλιά μου, μπροστά μας υπάρχουν δύο περιπτώσεις και πρέπει να επιλέξουμε τη μία από τις δύο: δηλαδή ή να ζούμε αισχρά και ανελεύθερα συμφωνώντας και ενωνόμένοι με τους Ακέφαλους (Μονοφυσίτες), ή να πεθάνουμε έντιμα ακολουθώντας τα ορθά δόγματα των Αγίων Πατέρων. Ε, μάθε, εμείς προτιμάμε να πεθάνουμε. Διότι τόσο πολύ απέχουμε από το να ακολουθούμε τα καινοφανή και κακόδοξα δόγματα, ώστε όχι μόνο θα μένουμε αμετακίνητοι στη θέση μας, ακολουθώντας με απόλυτη ακρίβεια τους προηγούμενους νόμους (δόγματα) που θέσπισαν οι άγιοι πατέρες, αλλά και εκείνους που…

     Ο γκουρού Σάι Μπάμπα τονίζει: « Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στον Ένα Θεό. Τι νόημα έχει να λογομαχούν και να μάχονται οι άνθρωποι μεταξύ τους για αυτό που είναι Αιώνιο και Απόλυτο;». «Η οικουμενική, η αιώνια Πίστη είναι σαν τον ωκεανό. Οι διάφορες θρησκείες είναι τα ποτάμια που εκβάλλουν μέσα του».      Ο Γκάντι: «Η ψυχή των θρησκειών είναι μία, αλλά περιβάλλεται από πάρα πολλές μορφές… Η αλήθεια δεν είναι αποκλειστική ιδιοκτησία κανενός ιερού κειμένου… Δεν μπορώ να αποδώσω αποκλειστική θεότητα στον Ιησού. Είναι τόσο θεϊκός όσο και ο Κρίσνα ή ο Ραμα ή ο Μωάμεθ ή ο…

64. Το Filioque είναι τριαδολογική κακοδοξία; Αναντιρρήτως ναι και μάλιστα μεγάλη, γιατί φθείρει την περί Αγίας Τριάδος διδασκαλία. Κατά την ορθόδοξη πίστη το Άγιον Πνεύμα εκπορεύεται εκ μόνου του Πατρός, που είναι η πηγή της θεότητας των δύο άλλων προσώπων του τριαδικού Θεού, και πέμπεται στον κόσμο δια του Υιού προς τελείωση του έργου της απολυτρώσεως. Η διδασκαλία αυτή στηρίζεται στο κλασικό χωρίο της Γραφής Ιωάν. 15,26: «Όταν δε έλθη ο Παράκλητος, όν εγώ πέμψω υμίν παρά του Πατρός, το Πνεύμα της Αληθείας, ο παρά του Πατρός εκπορεύεται...», όπου ο μεν ενεστώς «εκπορεύεται» σημαίνει την αΐδια πρόοδο του Πνεύματος παρά…

63. Έχουν καμιά σχέση με τον Άρειο οι σημερινοί Μάρτυρες του Ιεχωβά; Έχουν σχέση γενετική. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά κατάγονται πνευματικά από τον Αρειανισμό. Αναμασσούν τα διδάγματα του αρχαίου αιρεσιάρχη. Κόκκινο πανί στα μάτια τους είναι η περί Θεού Λόγου διδασκαλία της πίστεως. Τους πιάνει μανία όταν ακούνε για τη θεότητα του Λόγου. Όπως ο Άρειος, έτσι και αυτοί πολεμούν με λύσσα το κορυφαίο αυτό δόγμα της Εκκλησίας. Κατ’ αυτούς ο Λόγος είναι μεν Υιός του Θεού, όχι όμως και Θεός. Τονίζουν τη θεία υιότητα του Λόγου για να πάρουν με το μέρος τους τους αδαείς και αφελείς, ότι τάχα…

62. Τι δίδασκε ο Άρειος; Ο Άρειος ήταν ο εισηγητής της αιρέσεως που φέρει όνομά του (Αρειανισμός), η οποία ήταν η σημαντικότερη αίρεση που συνεκλόνισε πέρα από κάθε άλλη την αρχαία Εκκλησία. Ήταν μαθητής του Λουκιανού Αντιόχειας και αμιγείς οπαδοί του ήταν ο Ευνόμιος και ο Αέτιος. Ο Άρειος και οι οπαδοί του είχαν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους. Επειδή ήταν μορφωμένοι (γνώριζαν διαλεκτική και φιλοσοφία), θεωρούσαν ανώτερους τους εαυτούς των και περιφρονούσαν τους «εκκλησιαστικούς», αυτούς δηλαδή που πίστευαν, χωρίς έρευνα και εμβάθυνση, τη διδασκαλία της Εκκλησίας. Ο εγωισμός και η έπαρση είναι τα κύρια χαρακτηριστικά κάθε αιρέσεως. Ο…

61. Ποιος ήταν ο Σαβέλλιος και τί δίδασκε; Ήταν ο κυριότερος εκπρόσωπος του τροπικού μοναρχινιασμου ή πατροπασχητισμού, τριαδολογικής αίρεσεως της αρχαίας Εκκλησίας. Σ’ αυτήν καταλέγονταν ο Πραξέας και ο Νοητός. Η αίρεση ονομάζεται τροπικός μοναρχιανισμός, γιατί δίδασκε αυστηρά τη μοναρχία (= μία αρχή) στο Θεό (τον Πατέρα), αρνούνταν δε την ύπαρξη των προσώπων ως αυτοτελών υποστάσεων, χαρακτηρίζοντάς τες όχι σαν πραγματικές υποστάσεις στη θεότητα, αλλά σαν τρόπους με τους οποίους ο ένας Θεός ενεργεί κάθε φορά στον κόσμο. Πατροπασχιτισμός δε, γιατί μη διακρίνοντας τον Πατέρα, από τον Υιό, σαν πρόσωπο ξεχωριστό, στο πάθος του Χριστού έλεγαν ότι δεν έπαθε ο…

60. Ποια ήταν η θεωρία της υποταγής του Λόγου (subordinatio) στον Πατέρα; Είναι θεωρία παρεμφερής προς την προηγούμενη. Την διετύπωσαν ο Ιουστίνος, ο φιλόσοφος και μάρτυς, και άλλοι Απολογητές. Το κύριο μέλημα του Ιουστίνου ήταν η διαφύλαξη της ενότητας του Θεού, την οποία εκ πρώτης όψεως απειλεί η παραδοχή εις αυτόν (τον Θεό) δύο προσώπων διαφερόντων «τω αριθμώ», δηλαδή ξεχωριστών και πραγματικών. Πώς είναι δυνατό να είναι ένας ο θεός όταν σ’ αυτόν υπάρχουν δύο πρόσωπα (και τρία με το Πνεύμα το Άγιο); Έτσι ανακύπτει η περί διπλής καταστάσεως του Λόγου θεωρία, όπως την είδαμε στο προηγούμενο ερώτημα. Στην πρώτη…