Ταπείνωση είναι το αψήφιστο για κάθε πράγμα, το να κόψεις σε όλα το θέλημα σου και να δέχεσαι ατάραχα αυτά που έρχονται από έξω• αυτή είναι η αληθινή ταπείνωση, στην οποία δεν βρίσκει τόπο η κενοδοξία. Δεν πρέπει ο ταπεινόφρονας να ασχολείται με το να ταπεινολογεί, αλλά αρκεί να λέγει, ‘συγχώρεσε με’ ή προσευχήσου για μένα’• ούτε να καταφεύγει από μόνος του σε ταπεινά πράγματα. Διότι και τα δύο φέρουν κενοδοξία και δεν αφήνουν κάποιον να προκόψει• αλλά το να διαταχθείς και να μη φέρεις αντίρρηση, αυτό οδηγεί στην προκοπή.Οι εξουθενώσεις γίνονται με δύο τρόπους• η μια από την καρδιά,…

Βρε τι πάθαμε...Κάποια άλλη φορά συζητούσαμε για το μαγνητόφωνό του, από το οποίο άκουγε, πότε πότε, βυζαντινή μουσική και είχε χαλάσει και γι’ αυτό χρειάσθηκε να το πάω στην αντιπροσωπεία για επισκευή. Μου έλεγε: «Καλό είναι το μαγνητόφωνο, όταν ακούμε απ’ αυτό καλά πράγματα. Μια μέρα μου τηλεφώνησε μια κυρία και με ρωτούσε για προβλήματά της κι εγώ της απαντούσα. Και, χωρίς να μου πει τίποτε, έγραψε τη συνομιλία στο τηλέφωνό της, αντιγράψανε την κασέτα κι άλλες κυρίες στη γειτονιά της και τώρα την ακούνε και κουτσομπολεύουν. Βρε τι πάθαμε!» Ήταν κάτι απροσδόκητο, που στενοχώρησε πολύ το Γέροντα.Φαίνεται πώς ο…

Όποιος αγαπά τον εαυτό του δεν μπορεί ν’ αγαπά το Θεό. Εκείνος όμως που ξεπερνά την αγάπη προς τον εαυτό του εξ αιτίας του υπερβολικού πλούτου της αγάπης του Θεού, αυτός αγαπά το Θεό. Γι’ αυτό αυτός ο άνθρωπος δεν επιζητεί ποτέ τη δική του δόξα, αλλά τη δόξα του Θεού. Πραγματικά αυτός που αγαπά τον εαυτό του επιδιώκει τη δική του δόξα, ενώ αυτός που αγαπά το Θεό επιδιώκει τη δόξα του Δημιουργού του. Γιατί γνώρισμα ψυχής αισθητικής και θεοφιλούς είναι από το ένα μέρος να επιζητεί πάντοτε τη δόξα του Θεού σε όλες τις εντολές που εκτελεί, και…

- Τρίτος ο όρος της υπομονής: να καρτερούμε τον αόρατο κοιτάζοντας τον αδιαλείπτως ως ορατό με τους οφθαλμούς της διάνοιας.- Έκτος ο όρος της ταπεινοφροσύνης: συνεχής λήθη των κατορθουμένων. (ΕΠΕ,Φιλοκαλία,τόμος 9, έργα Διαδόχου Φωτικής,σελ. 111)

... Εγώ λοιπόν φοβάμαι τα καθήκοντα του βαθμού μου, ώ ιερή κορυφή, και πραγματικά τρομάζω για την ψυχική κυβέρνηση, πώς δηλαδή θα διασώσω αυτό το πολύ μικρό και λογικό πλοιάριο που μου έχει εμπιστευθεί σε λιμάνι σωτηρίας, γιατί γι’ αυτό χρειάζεται και ζωή καθαρή και επιτυχία γνώσεως ικανής, ώστε, χειριζόμενος το πηδάλιο, σαν σε δύο αυχένες, γρήγορα και με γνώση, να διαφυλάξω αβύθιστο στα νερά της αμαρτίας και τον εαυτό μου και αυτούς που με ακολουθούν. Αυτή λοιπόν είναι η απολογία η δική μου του ταλαιπώρου...  (3,63)… Συνέβη να μεταβώ με εντολή του αρχιερέα στη μονή Δαλμάτου, για να εκλέξω αυτόν…

ΚΑΤΗΧΗΣΗ 87η. "Οτι ό ήγούμενος πρέπει νά θυσιάζει τή ζωή του γιά τά λογικά πρόβατα, έπειδή θά δώσει λόγο γιά τό καθένα την ή μέρα της κρίσεως. Καί γιά την άποκοπή τών δικών μας θελημάτων".    Αδελφοί μου και πατέρες, σε ποιά κατάσταση νομίζετε ότι βρίσκεται η ταπεινή μου ψυχή κατά την άσκηση της εποπτείας σας; Νομίζετε δηλαδή ότι καμαρώνω γι’ αυτές τις μικρές κατηχήσεις, σαν να κάνω κάτι σπουδαίο και εκπληρώνω έτσι τα καθήκοντά μου ως προστάτης σας; Καθόλου. Αλλά, για να πώ τήν αλήθεια, έκτος από κάποια ανάπαυσή μου, τη ζωή μου τήν περνώ με πολύν ψυχικό πόνο καί δυσκολία καί…

… Τα έργα λοιπόν της αρετής του (ενός κοιμηθέντος μοναχού) ήταν πολλά. Επίπονη εγκράτεια, νήψη αγρυπνίας, ποταμοί δακρύων, αναπτέρωση της προσευχής, καταπίεση του εαυτού του στο να κοιμάται καταγής, ευτέλεια ενδυμάτων, χειρωνακτική εργασία, πυκνές γονυκλισίες, μελέτη του θανάτου, έντονη ψαλμωδία, καρτερική στάση. Αλλά κανένα από αυτά στον υποτακτικό δεν ήταν τόσο δυνατό, όσο το αγώνισμα της εξομολόγησης και το ότι όλα τα έκανε με υπακοή, πράγματα με τα οποία η ψυχή φωτίζεται και νεκρώνεται το σαρκικό θέλημα, και γίνεται ολοκληρωτική εγκατάσταση του πνευματικά γεννημένου μέσα σε εκείνον που τον γέννησε. Γιατί, οποίος δεν προτιμά αυτά από τα αλλά, γίνεται εύθραυστος…

Επιστολή 235.- ΣΤΟΝ ΚΟΜΗΤΑ ΕΡΜΙΝΟ. Ότι, μαζί με τον ορθό τρόπο ζωής του ιερέα, απαραίτητη είναι και η δύναμη τού λόγου.Όπως ένα καρποφόρο δένδρο, όταν έχει ωραίο φύλλωμα και είναι γεμάτο καρπό, και τον γεωργό τον χαροποιεί, και αυτούς που το βλέπουν τους ευχαριστεί, και εκείνους που περνούν από τον δρόμο τους αναπαύει, έτσι και αυτός που τοποθετήθηκε στη διδασκαλική έδρα, όταν κοσμείται με την αρετή και αστράφτει με τον λόγο, και τον Θεό ευφραίνει, και τους ανθρώπους ωφελεί. Εάν όμως στερείται και τα δύο αυτά, δεν ωφελεί πολύ τους μαθητές του. Γιατί χρειάζεται βέβαια η ορθή ζωή για αυτούς…

Τις προάλλες διάβαζα ένα βιβλίο της γερόντισσας Γαβριηλίας και έλεγε πως αν δεν σπάσεις το εγώ και το αδειάσεις, πώς θα κάνεις χώρο να έρθει ο Θεός; Και ο Ιωάννης ο Πρόδρομος [ Κατά Ιωάννην 3,30] μας λέει...΄Εκείνος πρέπει να αυξάνει, εγώ δε να ελαττώνομαι΄.Και σκεφτόμουν πως ο εγωισμός είναι από τα σημαντικότερα αναχώματα της συνεύρεσης μας με τον Κύριο! Ακούω πολλούς ανθρώπους να ρωτάνε πώς θα βρουν το Χριστό, πώς θα νιώσουν το Χριστό, πώς θα ακούσουν το Χριστό! Αν δεν γονατίσει η καρδιά μας, αν δεν ξεφουσκώσουμε την αλαζονεία, τον εγωισμό και την αυτοπεποίθηση μας, είναι απίθανο να…

"Αν δεν γίνητε ως τα παιδία ου μη εισέλθητε εις τη Βασιλεία των Ουρανών"!…Και κάπου εκεί στην εφηβεία, αντίο αθωότητα, αντίο ανεμελιά, αντίο ξεγνασιά! Και όσο προχωράει η ενηλικίωση αφήνουμε ολοένα και πιο πίσω το παιδί που έπαιζε με τις κούκλες και τα αυτοκινητάκια, που εξερευνούσε με τα γεμάτα αθωότητα μάτια του τα πάντα γύρω του, που με το γέλιο του γέμιζε το σπίτι χαρά!Τώρα, βάρυναν οι ώμοι από τα προβλήματα, βάρυνε η καρδιά από το άγχος, έφυγε το χαμόγελο από τα χείλη, έφυγε η αθωότητα από το βλέμμα! Ενήλικες… άνθρωποι κουρασμένοι, θλιμμένοι, αγχωμένοι, ζούμε με χιλιάδες νευρώσεις και την…