406. Τι σημαίνει πραγματικά η αναφώνησις «Κύριε, ελέησον», που τόσο συχνά ακούμε στην εκκλησία; Είναι η θρηνητική φωνή του ενόχου, του καταδικασμένου από τις πράξεις του, που εκλιπαρεί άφεσι σε μια εξωργισμένη δικαιοσύνη. Όλοι είμαστε υπόδικοι και άξιοι να χάσουμε την αιώνιο ζωή εξ αιτίας των αναριθμήτων αμαρτημάτων μας. Και μόνο το έλεος και η χάρις του Κυρίου Ιησού Χριστού, που μεσιτεύει για μας ενώπιον του Ουρανίου Πατρός του, μας σώζουν από την αιώνια Κόλασι. Είναι η φωνή του μετανοημένου αμαρτωλού, που εκφράζει τη στερεά του απόφασι να αλλάξη τρόπο ζωής, να γίνη αληθινός χριστιανός. Είναι η φωνή του μετανοημένου…

404. Μη γογγίζεις και μη δυσανασχετείς στον καιρό σφοδρών πειρασμών, θλίψεων, ασθενειών. Όλα αυτά είναι παιδεία Κυρίου, του «ετάζοντος καρδίας και νεφρούς», για να σε καθαρίση, να σε διορθώση, να σε απαλλάξη από την τυραννία των παθών. Μη δίνεις σημασία στον πόνο σου, αλλά στις συνέπειές του. Σκοπός αυτής της σκληράς μεταχειρίσεως είναι η αποκατάστασις της υγείας της ψυχής σου. Και τι δεν θα έκανες για να ξαναβρής την υγεία του σώματος, αν είχε κλονισθή; Πολύ περισσότερο πρέπει να αγωνισθής, για την σωτηρία της ψυχής σου, «πράγματος αθανάτου». 405. Κύριε, δίδαξέ με να εκτελώ τα έργα της αγάπης προς τον…

403. Ευχαριστώ την Αγία Μητέρα μας την Εκκλησία, την ακηλίδωτο Νύμφη του Χριστού, για τη σωτηρία που μου εξασφαλίζει. Με τις Οικουμενικές και τις Τοπικές της Συνόδους, περιτειχίζει την αλήθεια της πίστεώς μου. Με τα αίματα των αγίων Μαρτύρων της, νίκησε και κατετρόπωσε όλους τους εχθρούς της πίστεως και μου ανοίγει τους δρόμους προς την αιώνιο ζωή. Την ευχαριστώ, που διατηρεί όλους τους ιδρυμένους από τον Κύριο σωτηρίους για μένα θεσμούς. Την ευχαριστώ, που συνεκρότησε για μένα τη θεία της λατρεία, αυτή την αγγελική συμφωνία πάνω στη γη. Που, με το εορτολόγιο, φέρει μπροστά στα μάτια της ψυχής μου, κάθε…

401. Για τον πιστό, είναι εύκολο να ελκύση το Άγιο Πνεύμα πάνω του, όσο εύκολο είναι να αναπνέη τον γύρω του αέρα. Ο Παράκλητος, σαν τον αέρα, είναι «πανταχού παρών και τα πάντα πληρών». Όποιος προσεύχεται με θερμή καρδιά, διαποτίζεται από το Άγιο Πνεύμα, προσεύχεται «εν Πνεύματι Αγίω». 402. Ο άνθρωπος είναι ένα θαυμάσιο, πολυτίμητο δημιούργημα του Θεού, ιδίως ο άγιος άνθρωπος. Είναι αστέρι του Θεού. Είναι λαμπρό άνθος, πανέμορφο και αγνό. Περήφανη κέδρος. Ακριβό μαργαριτάρι. Ωραίο καρποφόρο δένδρο στον παράδεισο του Θεού. Πραγματικά, θαυμάσιο δημιούργημα του Θεού είναι ο άνθρωπος. Δόξα στον Δημιουργό του και Προνοητή του! Δόξα στον…

397. Η Εκκλησία, μες από τον ναό και τη θεία λατρεία, επενεργεί σε ολόκληρο τον άνθρωπο, τον μορφώνει εξ ολοκλήρου. Επενεργεί σε όλες του τις αισθήσεις, στον νου του, στην καρδιά του. Με τη λάμψι των εικόνων και όλου του ναού. Με την ευωδία του θυμιάματος. Με τον ασπασμό του Ευαγγελίου, του Σταυρού και των εικόνων. Με τον γλυκό ήχο των αναγνωσμάτων της Αγίας Γραφής. Με τη θεία κοινωνία. Όρασις, ακοή, γεύσις, όσφρησις, αφή: όλοι οι δρόμοι των σωματικών αισθήσεων φέρουν το Πνεύμα του Θεού μέσα μας. 398. Ο ήλιος λάμπει στη γη. Ο νοητός Ήλιος – ο Θεός –…

396. Η Γέννησις του Χριστού: «Χριστός επί γης!». Ήλθε στη γη Εκείνος που μας έπλασε από το χώμα και μας ενφύσησε τη θεία του πνοή. Ο «διδούς πάσι ζωήν και πνοήν και τα πάντα» (Πραξ. Ιζ’ 25). Εκείνος που με μόνο τον λόγο του κάλεσε τα ορατά και τα αόρατα από την ανυπαρξία στην ύπαρξι και που οι χορείες των Αγγέλων τον διακονούν και τον προσκυνούν με φόβο και χαρά. Και με τι ταπείνωσι ήλθε! Γεννήθηκε από μία φτωχή παρθένο, σ’ ένα σπήλαιο και, τυλιγμένος με φθηνά σπάργανα, ανεκλίθη σε μία φάτνη. Πλούτη, τιμές και δόξες του κόσμου τούτου, προσκυνήστε…

394. Οι εικόνες και τα σύμβολα είναι μία ανάγκη για την ανθρώπινη φύση, υπό τις υλικές συνθήκες της παρούσης ζωής. Ερμηνεύουν, με την όρασι, πολλά πράγματα που ανήκουν στον πνευματικό κόσμο και γι’ αυτό δεν θα τα γνωρίζαμε χωρίς απεικονίσεις και σύμβολα. Έτσι, ο ίδιος ο Θείος μας Διδάσκαλος, η Σοφία και Λόγος του Πατρός, ο δημιουργός των απάντων, ο Κύριος Ιησούς Χριστός, συχνά δίδαξε τους ανθρώπους με εικόνες ή παραβολές. Για τον ίδιο λόγο, στους ορθοδόξους ναούς, η απεικόνισις είναι συχνή και πλουσία. Λόγου χάριν, παριστάνονται με εικόνες ο Κύριος, η Παναγία, οι Άγγελοι και οι Άγιοι. Έτσι, ατενίζοντας…

392. Σ’ ευχαριστώ, χαρά μου, Κύριε της δόξης, που προσέλαβες την εικόνα μου, με τη σάρκωσί σου από τα καθαρώτατα σπλάχνα της Αειπαρθένου Μαρίας, και την τίμησες, την ανέστησες και τη θέωσες. Σ’ ευχαριστώ που με ύψωσες από τη φθορά στην αφθαρσία. Που ξέπλυνες τις ανομίες μου. Που με έγιανες από τις ψυχικές μου ασθένειες. Που μετέστρεψες τη λύπη σε χαρά. Που μου ενέπνευσες τη μετάνοια, με αξίωσες να απαλλαγώ από τον ζόφο των παθών και να βρεθώ μέσα στο φώς σου. Που με έβγαλες από την ταραχή και μου χάρισες την ειρήνη. Που με έβγαλες από τη δειλία και…

389. Αλλοίμονο, έχουμε μάθει πολλά γράμματα μερικοί, αλλά αγνοούμε την επιστήμη της απαλλαγής από τα αμαρτήματα και είμαστε συχνά εντελώς αστοιχείωτοι ως προς αυτή τη γνώσι. Δεν μαθητεύσαμε πραγματικά στον θείο Διδάσκαλο, τον Χριστό, που είναι η ιδία η αλήθεια. Είμαστε αναλφάβητοι απέναντι στο Ευαγγέλιο. Και όσο πιο μορφωμένοι είμαστε κατά κόσμον, τόσο μεγαλύτερη και χειρότερη είναι η άγνοιά μας αυτή. Γιατί δεν ξέρουμε και δεν πράττουμε το ένα και μοναδικό που έχουμε ανάγκη, αλλά υπηρετούμε τυφλά το εγώ μας και τις επιθυμίες του «παλαιού» ανθρώπου. 390. Το να αγαπάμε τον θεό με όλη την καρδιά μας, σημαίνει: να αγαπάμε…

387. Τι είναι ψευδής ευγνωμοσύνη στον Θεό; Το να ευχαριστή κανείς τον Θεό μονάχα με τα χείλη για τα αγαθά που έλαβε και να χρησιμοποιή αυτά τα αγαθά μονάχα για τον εαυτό του, χωρίς να γνοιάζεται για τον πλησίον του. Το να τα λαμβάνη και να τα φυλάη για δική του απκλειστικά χρήσι, στερώντας έτσι τους αδελφούς τους απ’ αυτά. Αυτή η ευχαριστία είναι ψευδής και απαρέσκει στον Θεό. Τι να τις κάνη ο Θεός τις ευχαριστίες μας, όταν δείχνουμε εσχάτη αχαριστία στην πράξι; Όταν δεν δίνουμε στους άλλους από εκείνα που μας δίνει; 388. Η κατά Θεόν σοφία είναι…