Τιμή Αγίου, μίμησις Αγίου
-Γέροντα, διάβασα κάπου ότι οι Άγιοι την ημέρα της μνήμης
τους δίνουν δώρα σε όσους τους επικαλούνται. Έτσι είναι;
-Ναι, κερνούν πνευματικά κανταΐφια! Άμα γλυκαίνουμε τους Αγίους
με την ζωή μας, μας κερνούν γλυκά πνευματικά.
-Γέροντα πώς θα αγαπήσω έναν Άγιο;
-Ποιόν Άγιο θέλεις να αγαπήσεις;
-Τους Αγίους Θεοπάτορες Ιωακείμ και Άννα.
-Εσύ να κάνεις ευχή για μένα στους Αγίους Θεοπάτορες να με βοηθούν
κι εγώ θα εύχομαι να τους αγαπήσεις. Εάν μπορείς, να διαβάζεις
κάθε μέρα το Συναξάρι του Αγίου που γιορτάζει, για να συνδέεσαι
με όλους τους Αγίους.
Η μελέτη του βίου του Αγίου της ημέρας, κα γενικά των Συναξαρίων,
πολύ βοηθάει, γιατί θερμαίνεται η ψυχή και παρακινείται να μιμηθεί τους Αγίους.
Αφήνει τότε ο άνθρωπος στην άκρη κάθε είδος κακομοιριάς κα προχωρεί με λεβεντιά.
Τα Συναξάρια βοηθούν στην ανδρεία την ψυχική, Ακόμη και στο μαρτύριο.
-Πώς συμβαίνει, Γέροντα, Άγιοι που έχουν το ίδιο όνομα να έχουν και το ίδιο μαρτύριο;
-Εσένα πώς σε λένε;
-Μαρία.
-Άγια Μαρία υπάρχει;
-Η Αγία Μαρία η Αιγυπτία, Γέροντα.
-Η Αγία Μαρία μαρτύριο δεν έχει, οπότε το γλυτώνεις.
Έχει όμως άσκηση, να την μιμηθείς στην άσκηση, για να έχετε.., το ίδιο Συναξάρι!
Ευλογημένη, οι Άγιοι αυτοί προσπάθησαν να μιμηθούν τον Άγιο τους που τον είχαν
σε ευλάβεια.
-Γέροντα, πώς αποκτάει κανείς φιλία με έναν Άγιο;
-Πρέπει να συγγενέψει με τον Άγιο. «Τιμή Αγίου, μίμησις Αγίου»,
λέει ο Μέγας Βασίλειος.
-Γέροντα, με πειράζει η συνείδηση που έχω το όνομα μεγάλης Αγίας
και με την ζωή μου δεν ανταποκρίνομαι.
-Να προσπαθήσεις να μιμηθείς την Αγία σου. Η Αγία Συγκλητική ήταν τετραπέρατη
και τώρα κατήργησε τις αποστάσεις και μπορεί να κινείται άνετα στα πέρατα της γης.
Εσύ τι κάνεις; Έχεις φιλία μαζί της; Την παρακαλάς να σου λαμπικάρει τον νου,
να τον κάνει λεπτό, για να μπορείς να μπαίνεις βαθιά στα θεία νοήματα;
Βλέπεις αδελφή μου, μερικά ονόματα έχουν και ευθύνη.
Σε αγαπάει πάντως η Αγία σου. Να την παρακαλάς και να επιμένεις για να σε βοηθάει.
Εγώ, τώρα εσχάτως, έχω τεμπελιάσει και ζω με ελεημοσύνες των Αγίων,
που τους ζητώ συνέχεια σαν ζητιάνος όπως και από όλους ζητώ να «προσεύχονται
για μένα. Οι Άγιοι με την πολλή τους αγάπη μου προσφέρουν από τον ουράνιο
άρτο και από τα παραδεισένιο μέλι.

(Λόγοι Παϊσίου, τόμος ς΄, Περί προσευχής, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου
"Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ.97-99)

Ο Φύλακας Άγγελος μας προστατεύει
-Γέροντα, ο Φύλακας Άγγελος μας βοηθάει πάντοτε;
-Από μας εξαρτάται πόσο θα έχουμε την βοήθεια του.
Αν πατήσουμε λιγάκι σε στερεό έδαφος, μπορεί να πατήσει
και ο Άγγελος και να μας γλυτώσει από έναν κίνδυνο.
Αν κάνουμε εμείς αυτό που πρέπει να κάνουμε, τότε και ο Άγγελος
θα κάνει αυτό που πρέπει να κάνει. Έχουν γίνει πολλά θαύματα
με την βοήθεια των Αγγέλων. Συνέβη νέοι να γλυτώσουν
ξαφνικά από αμαρτία κ.λπ.
Πόση δύναμη έχει ο Άγγελος! Βοηθάει ακόμη και με την σιωπή του.
Κάποτε βρισκόμουν σε αδιέξοδο. Από την στενοχώρια αισθανόμουν
να μου χτυπούν το κεφάλι με σμίλη, για να μου σπάσουν το κούτελο.
Τα μάτια μου κόντευαν να βγουν έξω, ιδιαίτερα το δεξί.
Πόνος, πόνος ανυπόφορος! Έφερνα σβούρα, σπαρταρούσα από τον πόνο.
Δεν ήξερα τι να κάνω. Έκανα προσευχή και ζητούσα από τον Θεό
να βρεθεί ένας τρόπος να βγω από το αδιέξοδο. Και ξαφνικά, βλέπω
στον δεξιό ώμο τον Φύλακα Άγγελο. Ήταν ίσα με δώδεκα χρόνων παιδάκι.
Είχε ένα όμορφο στρογγυλό προσωπάκι με στρογγυλά ματάκια.
Ένα προσωπάκι! Φεγγοβολούσε! Και μόνο με την παρουσία του μου έφυγε
και ο πόνος και όλα, όχι από την χαρά, αλλά από την θεία Χάρη.
Η χαρά δεν διώχνει τον πόνο, έχεις τον πόνο και χαίρεσαι συγχρόνως,
ενώ η θεία Χάρις!... Μεγάλη υπόθεση! Δεν περιγράφεται!
Αν είναι έτσι, είπα, όχι με σμίλη, αλλά με βαριά ας με χτυπούν στο κεφάλι!».
Άξιζε να μου σπάσουν το κεφάλι, και μόνο γι’ αυτό.
Μετά βρέθηκε και η λύση, που ανθρωπίνως δεν υπήρχε.
-Σας μίλησε, Γέροντα;
-Όχι, μόνο με κοιτούσε.
-Γέροντα, όταν βλέπεις τον Άγγελο, βλέπεις την μορφή του αλλά
στην πραγματικότητα πως είναι; Τον βλέπεις σαν να έχει ύλη;
-Είναι κάτι πολύ λεπτό…
Ποτέ να μην ξεχνούμε ότι ο Φύλακας Άγγελος μας αοράτως βρίσκεται
πάντα κοντά μας, μας φρουρεί και μας προσέχει. Χρειάζεται όμως κι εμείς
να προσέχουμε την ζωή μας κα να μην αμαρτάνουμε.

(Λόγοι Παϊσίου, τόμος ς΄, Περί προσευχής, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου
"Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ.95-96)

Πώς είναι δυνατό, όμως, να προσευχηθούμε μέσα σε κατάσταση ταραχής; Θα ’θελα να αναφέρω μερικά παραδείγματα που δείχνουν πώς αυτό είναι δυνατό· θα τολμούσα μάλιστα να πω ότι αυτή η αναταραχή έχει τα πλεονεκτήματά της, σαν τα αιχμηρά βράχια που μας βοηθούν να σκαρφαλώσουμε ψηλά εκεί που δεν μπορούμε να πετάξουμε.

Η πρώτη ιστορία είναι από το «Γεροντικό». Κάποιος ασκητής συναντά στα βουνά κάποιον άλλον ασκητή κι αρχίζουν μια συζήτηση στη διάρκεια της οποίας ο επισκέπτης εντυπωσιασμένος από το επίπεδο προσευχής του συνομιλητή του, τον ρωτά: «Γέροντα, ποιος σε δίδαξε να προσεύχεσαι αδιάκοπα;» Κι εκείνος, που είχε καταλάβει ότι ο επισκέπτης του ήταν άνθρωπος με βαθιά πνευματική πείρα, του απαντά:

«Δε θα το έλεγα αυτό στον καθένα, αλλά σε σένα θα το πω, πως αληθινά ήταν οι δαίμονες που με δίδαξαν». Ο επισκέπτης του λέει: «Νομίζω πως σε καταλαβαίνω. Γέροντα, αλλά θα μπορούσες να μου εξηγήσεις λεπτομερέστερα με ποιο τρόπο σε δίδαξαν, για να σε καταλάβω καλύτερα;» Και τότε ο άλλος του διηγείται την εξής ιστορία:

«Όταν ήμουν νέος, ήμουν αγράμματος και ζούσα σ’ ένα μικρό χωριό στην πεδιάδα. Μια μέρα πήγα στην εκκλησία κι άκουσα το διάκο να διαβάζει την επιστολή του Παύλου που μας διδάσκει να προσευχόμαστε αδιαλείπτως.

Ακούγοντας τα λόγια εκείνα ενθουσιάστηκα και φωτίστηκε η ψυχή μου. Και μετά την εκκλησία άφησα το χωριό, γεμάτος χαρά, και αναχώρησα στα βουνά για να ζήσω με την προσευχή και μόνο. Αυτή η διάθεση κράτησε μέσα μου για κάμποσες ώρες.

Μετά έπεσε το σκοτάδι, έγινε κρύο κι άρχισα ν’ ακούω αλλόκοτους ήχους, βήματα κι ουρλιαχτά. Μάτια που έλαμπαν στο σκοτάδι εμφανίστηκαν μπροστά μου.

Τ’ άγρια θηρία βγήκαν από τις φωλιές τους ν’ αναζητήσουν την τροφή που τους όριζε ο Θεός. Άρχισα να φοβάμαι, να φοβάμαι όλο και περισσότερο καθώς οι σκιές γίνονταν σκοτεινότερες.

Πέρασα όλη τη νύχτα γεμάτος τρόμο από τους βηματισμούς, τα τριξίματα, τις σκιές, τ’ αστραφτερά μάτια μέσα στη νύχτα, την επίγνωση πως μου ήταν αδύνατο να στραφώ σε κάποιον για βοήθεια. Και τότε άρχισα να φωνάζω στον Θεό τις μόνες λέξεις που έρχονταν στο νου μου, λέξεις βγαλμένες μέσα από το φόβο μου: “Κύριε Ιησού, υιέ Δαυίδ, ελέησέ με τον αμαρτωλό”.

Έτσι πέρασε το πρώτο βράδυ. Το πρωί ο φόβος με είχε εγκαταλείψει, αλλά άρχισα να πεινάω. Αναζήτησα την τροφή μου στους θάμνους και στα λιβάδια, αλλά ήταν δύσκολο να ικανοποιήσω την πείνα μου. Και καθώς έπιασε να δύει ο ήλιος, ένιωσα τον τρόμο της νύχτας να ξανάρχεται. Άρχισα να κραυγάζω στον Θεό το φόβο και την ελπίδα μου.

Έτσι πέρασαν μέρες, και μετά μήνες. Συνήθισα τους τρόμους της φύσης, αλλά ακόμη καθώς προσευχόμουν κάθε τόσο νέοι πειρασμοί και δοκιμασίες εμφανίζονταν. Οι δαίμονες, τα πάθη, άρχισαν να ορμούν επάνω μου απ’ όλες τις μεριές και μόλις συνήθιζα να μη φοβάμαι τα θηρία της νύχτας, οι δυνάμεις του σκότους έπιασαν να λυσσομανούν μέσα στην ψυχή μου.

Πιο δυνατά από πριν πρόφερα τις λέξεις στον Κύριο: “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησε με”. Αυτός ο αγώνας συνεχίστηκε για χρόνια. Μια μέρα έφτασα τα όρια της αντοχής μου. Καλούσα ασταμάτητα τον Θεό με αγωνία και πάθος χωρίς να λαβαίνω απάντηση.

Ο Θεός ήταν αλύγιστος και τότε, όταν και το τελευταίο νήμα της ελπίδας άρχισε να σπάει μέσα στην ψυχή μου, παραδόθηκα στον Κύριο και είπα: “Μένεις σιωπηλός, δε Σε νοιάζει τί θα γίνω, αλλά δεν παύεις να είσαι ο Κύριος και Θεός μου· καλύτερα να πεθάνω εδώ που στέκω παρά να εγκαταλείψω την αναζήτησή μου”.

Τότε ξαφνικά ο Κύριος εμφανίστηκε μπρος μου και ειρήνη απλώθηκε μέσα και γύρω μου. Ο κόσμος ολόκληρος, που μου φαινόταν σκοτεινός, τώρα φαινόταν λουσμένος στο άγιο φως, να λάμπει κάτω από τη χάρη της Θεϊκής παρουσίας, που συντηρεί το κάθε δημιούργημά Του. Και αμέσως μετά σ’ ένα ξέσπασμα αγάπης κι ευγνωμοσύνης, πρόφερα στον Κύριο τη μόνη προσευχή που μπορούσε να εκφράσει όλα μου τα αισθήματα:

“Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησέ με τον αμαρτωλό”. Κι από τότε στη χαρά, στη δοκιμασία, στον πειρασμό και τον αγώνα ή σε στιγμές που η ειρήνη με καταλαμβάνει, αυτά τα λόγια ξεπηδούν απ’ την καρδιά μου. Είναι ένας ύμνος χαράς, είναι η κραυγή μου προς τον Θεό, είναι η προσευχή μου και η μετάνοιά μου».

Το παράδειγμα του άγνωστου αυτού ασκητή δείχνει πώς η δοκιμασία, η απελπισία κι η ταραχή κάνουν αυτές τις λέξεις της «προσευχής του Ιησού» να ξεπηδούν από μέσα μας· αυτή η απεγνωσμένη κραυγή που είναι βγαλμένη από μιαν ελπίδα πιο δυνατή κι από την ίδια την απόγνωση, που ξεπήδησε απ’ αυτήν, αλλά τη νίκησε.

(Μητροπ. Αντωνίου του Σουρόζ, «Θέλει τόλμη η Προσευχή», εκδ. Ακρίτας, σελ. 47-50)

Και τώρα το Άγιο Πνεύμα θέλει να μπει στις ψυχές μας, όπως και τότε, αλλά σέβεται την ελευθερία μας, δε θέλει να την παραβιάσει.

Περιμένει να του ανοίξουμε μόνοι μας την πόρτα και τότε θα μπει στην ψυχή μας και θα την μεταμορφώσει.

Όταν έρθει και κατοικήσει σ ὅλο το χώρο της ψυχής μας ο Χριστός, τότε φεύγουν όλα τα προβλήματα, όλες οι πλάνες, όλες οι στενοχώριες.

Τότε φεύγει και η αμαρτία.

Άγιος Γέροντας Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης

Εσωτερικό
το κακό
Μπορεί κανείς και χωρίς να κάνη τίποτε, να είναι πονηρός, όπως όταν έχη φθόνο, απιστία, πονηρία, όταν χαίρεται για τη δυστυχία του άλλου, όταν δεν είναι φιλάνθρωπος, όταν έχη διεστραμμένες ιδέες. Όλα αυτά είναι εσωτερικά. Εξαρτώνται απ’ την καρδιά.
Ε.Π.Ε. 22,438
«Έτι εν σοι λείπει»
ένα ελάττωμα
Όταν δεν εφαρμόζουμε το θέλημα του Θεού, βρισκόμαστε στην παγίδα του διαβόλου. Κινδυνεύουμε όχι απλώς από τη ζωή μας όλη, αλλά πολλές φορές εξ’ αιτίας ενός ελαττώματος.
Ε.Π.Ε. 23,572
Έτι και έτι
και στη μετάνοια
Αλλοίμονό μου! Ακούσα την προτροπή σου, αλλά δεν την τήρησα. Πώς να μπω στην Εκκλησία; Πώς πάλι να ακούσω το λόγο σου; Μα, ακριβώς γι’ αυτό έλα, επειδή δεν τήρησες το λόγο· να τον ξανακούσης, και θα τον τηρήσης. Ο γιατρός αν σου βάλη φάρμακο και δεν σε καθαρίση, δεν θα ξαναεπιχειρήση; Και την άλλη ήμερα το ίδιο φάρμακο θα σου βάλη. Αν ο ξυλοκόπος, που θέλει να κόψη μεγάλο δέντρο, καταφέρη μια τσεκουριά και δεν πέση το άχρηστο δέντρο, σταματάει; Δεν δίνει και δεύτερη και τρίτη και τέταρτη και πέμπτη και δέκατη, μέχρις ότου πέση το δέντρο;
Ε.Π.Ε. 30,288-290
Έτοιμοι
πάντα για τη στιγμή του θανάτου
Για να μη διακινδυνεύουμε το τέλος μας, γι’ αυτό είναι άγνωστο πότε θα έρθη. Γι’ αυτό και κάποιος σοφός συμβουλεύει: «Μην αργείτε να ξαναγυρίσετε στο δρόμο του Κυρίου. Μην αναβάλλετε από μέρα σε μέρα, γιατί δεν ξέρεις τι θα σου φέρη η επόμενη μέρα» (Εκκλησ. ε' 8). Από την αναβολή υπάρχει κίνδυνος και φόβος, ενώ από την άμεση επιστροφή είναι φανερή και σίγουρη η σωτηρία.
Ε.Π.Ε. 19,262
Εύα
γιατί από τον Αδάμ;
Δεν έφτιαξε ο Θεός τη γυναίκα από τη γη. Για να μας πείση να είμαστε μονιασμένοι (άντρας και γυναίκα), δεν θα ήταν αρκετό το ότι φτιαχτήκαμε από την ίδια ουσία. Γι’ αυτό έκανε, ώστε και οι δυο να έχουν τον ίδιο πρόγονο.
Ε.Π.Ε. 18α,426
έδωσε τα άγια τοίς κυσί
Η Εύα έδωσε τα άγια στο σκύλο, στο χοίρο. Και εκείνος κατεπάτησε τους λόγους και στράφηκε και ξέσχισε τη γυναίκα.
Ε.Π.Ε. 31,116
Παγιδεύτηκε απ’ το δόλωμα
Η Εύα από που αλλού έπρεπε να αντιληφθή τον εχθρό και πολέμιο (τον διάβολο); Κυρίως από το ότι εκείνος διέστρεψε το λόγο του Θεού προς τους πρωτοπλάστους. Έπρεπε, λοιπόν, αμέσως να αποφύγη το δόλωμα. Έπρεπε να υπερπηδήση την παγίδα.
Ε.Π.Ε. 31,116
νέα, η Παναγία
Όπως ο Αδάμ χωρίς γυναίκα έφερε γυναίκα, έτσι και σήμερα η Παρθένος χωρίς αντρα γέννησε. Χρωστούσε το γυναικείο γένος στους ανθρώπους αυτή τη χάρι.
Ε.Π.Ε. 35,474-476
και Παρθένος
Με παρθένο (την Εύα) ο Διάβολος σκότωσε πριν τον Αδάμ. Με παρθένο (την Θεοτόκο) ύστερα ο Χριστός κατατρόπωσε τον Διάβολο... Με γυναίκα επεκράτησε ο Διάβολος, με γυναίκα και ηττήθηκε.
Ε.Π.Ε 37,324
και Αδάμ
Όταν αμάρτησε ο παλαιός Αδάμ εκείνη την οδυνηρή αμαρτία και καταδίκασε το κοινό γένος των ανθρώπων, καταδικάστηκε η γυναίκα να ζη έκτοτε με λύπη. Εκείνη όμως (η Εύα), που αμάρτησε περισσότερο, ώστε η αμαρτία του Αδάμ, συγκρινομένη με τη δική της, να μη θεωρήται καν αμαρτία, καταδικάστηκε σε μεγαλύτερη λύπη, διότι η λύπη μπορεί να ταλαιπωρήση περισσότερο από το μόχθο.
Ε.Π.Ε. 37,454

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 257-259)

χρημάτων
Αν επιθυμής πλούτο, ποτέ δεν θα σταματήσης να βασανίζεσαι. Πρόκειται για έρωτα, που ποτέ δεν τελειώνει. Όσο περισσότερο δρόμο βαδίζεις, τόσο περισσότερο απομακρύνεσαι από το τέλος. Επομένως δεν είναι η πλεονεξία απορία, ή μάλλον μανία και τρέλλα;
E.Π.E. 17,120
παράλογοι, από κενοδοξία
Από τη μανία της κενοδοξίας γεννιούνται και παράλογοι έρωτες. Πολλούς τους έρριξε στη μοιχεία όχι η ομορφιά του προσώπου ούτε η επιθυμία της σαρκικής μίξεως, αλλά το ότι θέλουν να καυχώνται, λέγοντας: Την τάδε την κατάφερα και την έρριξα σε μοιχεία!.
Ε.Π.Ε. 17,338
αμαρτωλός
Δεν βλέπεις τι κάνουν όσοι ερωτεύονται αισχρώς; Τους ραπίζουν οι πόρνες, τους φτύνουν, τους βρίζουν, τους κάνουν μύριες προσβολές. Και λοιπόν; Τερμάτισαν τον αμαρτωλό έρωτα οι βρισιές; Καθόλου, αλλά και περισσότερο τον άναψαν.... Δεν ντρεπόμαστε, λοιπόν, ενώ τόση δύναμι έχει ο δαιμονικός έρωτας του διαβόλου, εμείς να μη μπορούμε να δείξουμε τέτοια δύναμι στην αγάπη μας προς τον Θεό;
Ε.Π.Ε. 17,618
άτοπος των χρημάτων
Πω πω τι κακό κάνουν τα χρήματα, ή μάλλον ο έρωτας των χρημάτων. Όλα τα έχουν ανατρέψει. Για τους πολλούς τα πάντα είναι φλυαρίες και παραμύθια μόνο τα χρήματα υπάρχουν.
Ε.Π.Ε. 18,460
δίψα χρημάτων
Οι φιλάργυροι και πλεονέκτες ποτέ δεν ικανοποιούνται. Πάντοτε και συνεχώς κάνουν σαν διψασμένοι.
Ε.Π.Ε. 18α,34
παράνομος
Κυριεύτηκε κάποιος από έρωτα για γυναίκα όμορφη και ωραία. Όσο δεν την κατακτά και δεν αποσπά το δικό της έρωτα, μοιάζει με παράφρονα και τρελλό. Όταν την κερδίση, σβήνει η επιθυμία.
Ε.Π.Ε. 18α,36
σαρκικός
Από πού γεννιέται ο σαρκικός έρωτας; Λέει: Από την ομορφιά του γυναικείου προσώπου, όταν είναι ωραία και όμορφη αυτή που πληγώνει την καρδιά του άντρα. Μάταια και άδικα λες κάτι τέτοια. Γιατί, αν η ομορφιά αποσπά τους εραστές, θα έπρεπε η ωραία κόρη να τους έχη όλους εραστές. Αν όμως δεν τους έχη, σημαίνει, ότι ο έρωτας δεν προέρχεται από τη φυσική ομορφιά, αλλ’ από τα ακόλαστα μάτια. Είδες την κόρη, την θαύμασες περίεργα, την ερωτεύτηκες, και δέχτηκες στην καρδιά σου το βέλος.
Ε.Π.Ε. 19,224
και θαυμασμός
Μήπως και ο Δαβίδ δεν ήταν υπερβολικά ωραίος, έχοντας μάλιστα πολύ ωραίους οφθαλμούς; Και τι; Τον ερωτεύτηκε κανείς; Καθόλου. Επομένως δεν γεννιέται πάντοτε μαζί με το θαυμασμό και ο έρωτας. Αν ήταν έτσι, και μητέρες που λάμπουν υπερβολικά από την ομορφιά του σώματός τους, θα έπρεπε να τις είχαν ερωτευτή τα παιδιά τους. Μακριά τέτοια σκέψις! Θαυμάζουν βέβαια όλοι αυτό που βλέπουν, αλλά δεν κυριεύονται από αισχρό έρωτα.
Ε.Π.Ε. 19,226
συγκροτεί το βίο
Απ’ τη σχέσι του άντρα και της γυναίκας προξενούνται βέβαια μεγάλα κακά και μεγάλα καλά, και στα σπίτια και στις πόλεις. Τίποτε δεν συνέχει τόσο τη ζωή μας, όσο ο έρωτας του άντρα και της γυναίκας. Χάριν αυτού πολλοί και τα όπλα καταθέτουν. Χάριν αυτού πολλοί και την ψυχή τους παραδίνουν.
Ε.Π.Ε. 21,194
σώματος και ψυχής
Ο έρωτας παραμένει σφοδρός, επειδή αναφέρεται στο κάλλος της ψυχής κι όχι του σώματος.
E.Π.E. 21,204
του χρήματος, ο πιο ακόλαστος
Εγκράτεια δεν είναι μόνο αυτό, το ν’ απέχη κανείς από την πορνεία, αλλά το να απέχη κανείς και από όλα τα άλλα πάθη. Επομένως όποιος είναι φιλοχρήματος, είναι ανήθικος. Ή μάλλον αυτός είναι πιο ακόλαστος.
Ε.Π.Ε. 24,98
ανώμαλος
Τι πιο περίπλοκο πράγμα από το βρώμικο έρωτα; Ερωτεύτηκε, λέει, η τάδε τον τάδε, και όταν επέστρεψε στο σπίτι ο άντρας της, με τη βοήθεια του μοιχού εραστή της, τον έσφαξε!
Ε.Π.Ε. 24,110
δεν βλέπει ασχήμια
Ο έρωτας είναι τυφλός. Δεν βλέπει την ασχήμια. Γι’ αυτό και ονομάζεται έρωτας, ότι πολλές φορές αγαπάει και άσχημο πρόσωπο. Έτσι συνέβη με τον Χριστό. Είδε την πιο άσχημη κόρη και την ερωτεύτηκε (την ανθρώπινη ψυχή). Και την έκανε νέα, πανέμορφη, χωρίς καμμιά κηλίδα και ρυτίδα.
Ε.Π.Ε. 33,156
Έσδρας
πρόνοια του Θεού για τη Γραφή
Έγινε πόλεμος, τους σκότωσαν όλους, τους κατέκοψαν, κάηκαν τα βιβλία. Και φώτισε άλλον άνδρα, τον Έσδρα, κι έκανε να γραφτούν απ’ τα κατάλοιπα.
Ε.Π.Ε. 24,214

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 254-257)

Θεμέλιο πάντων των ορατών είναι το αόρατο, του ανθρώπου η ψυχή, του κόσμου ο Θεός. Το αόρατο είναι η υπόσταση των πάντων, το στήριγμα των πάντων, η ουσία των πάντων, δηλαδή, εκείνο στο οποίο στέκεται ο κόσμος και καθετί μέσα στον κόσμο. Τούτο πρέπει να αισθανθεί κάθε άνθρωπος που με σοβαρότητα θα κοιτάξει μέσα σε οποιοδήποτε μυστήριο αυτού του κόσμου και αυτής της ζωής. Στον πυθμένα του ορατού κρύβεται η αόρατη δύναμη.

Το αόρατο είναι τo ισχυρότερο μέσα στoν κόσμο των γήινων ορατοτήτων μας, ο ηλεκτρισμός. Η δύναμη της βαρύτητας είναι αόρατη αλλά είναι δυνατότερη όλων των πλανητών. Τους κινεί όπως τα παιδιά τις μπίλιες.

Ο νόμος υπεράνω όλων των νόμων σ’ αυτόν τον κόσμο είναι: Το αόρατο είναι ο μυελός του ορατού και δεσπόζει στo ορατό. Αυτός ο κόσμος είναι το εργαστήριο του Θεού, όπου το αόρατο μεταβάλλεται σε ορατό, ωστόσο μονάχα έως ορισμένο βαθμό.

Κάτω από τον νόμο αυτό πραγματοποιήθηκε και η ενσάρκωση του Θεού. Μονάχα εδώ είναι το τέλειο παράδειγμα του Αοράτου στο ορατό. Στο μικρούτσικο αλλά ορατό σώμα του ανθρώπου κρύβεται ο αόρατος Θεός. Εκεί εγκαθίσταται ολάκερο το μυστήριο και του μικρόκοσμου και του μακρόκοσμου. Εντούτοις, τα πάντα ισχύουν κατά τον ίδιο νόμο, το αόρατο μέσα στo ορατό.

Στην εμφάνιση του ενσαρκωμένου Θεού δεν υπάρχει τίποτα αφύσικο και «παράνομο», τίποτα άλογο και ακανόνιστο, επειδή σ’ αυτόν τον κόσμο καθετί ορατό είναι η κρυψώνα του αοράτου. Όταν ενσαρκώθηκε ο Κύριος Ιησούς Χριστός, έκανε τον αόρατο Θεό μερικώς ορατό, περιέγραψε εν μέρει τον Απερίγραπτο μέσω του σώματος. Και τοιουτοτρόπως έλαμψε το μυστήριο όλων των κόσμων. Το αόρατο είναι η ψυχή παντός ορατού· εξ όλων των αναρίθμητων ορατών κτισμάτων εκτείνονται αναρίθμητα αόρατα, και υπεράνω όλων, και διά πάντων, Αυτός, ο Μόνος Αόρατος, Κύριος και Θεός των κόσμων, Τρισήλιος και Τρισυπόστατος! Και η τελειότατη φανέρωση του αοράτου Θεού, ο ενσαρκωμένος Λόγος του Θεού, ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, ο οποίος είναι «εικών του Θεού του αοράτου» (Κολ. 1, 15) και μέσα στον Οποίο κατοικεί «παν το πλήρωμα της Θεότητος σωματικώς» (Κολ. 2, 9), ο Θεάνθρωπος Χριστός, και μέσω Αυτού, κατ’ Αυτόν και δι’ Αυτού οι Χριστιανοί.

Προφανώς, οι Χριστιανοί είναι Χριστιανοί από το ότι μέσω του Χριστού αισθάνονται το μυστήριο της ζωής και του κόσμου, μέσω του Χριστού το εξηγούν. Το ορατό το εξηγούν με το αόρατο και αντίστοιχα, το αόρατο εξηγούν με το ορατό· τον άνθρωπο εξηγούν με τον Θεό, και Αυτόν με τον άνθρωπο μέσα στον Θεάνθρωπο Χριστό. Δίχως Θεάνθρωπο ο άνθρωπος είναι φρίκη και ο Θεός είναι η πλέον μεγαλύτερη. Ο Θεάνθρωπος είναι η τελειότατη σύνθεση του Αοράτου και ορατού, το τελειότατο κριτήριο του Θείου και του ανθρώπινου, του πνευματικού και του φυσικού.

Οι Χριστιανοί είναι Χριστιανοί από το γεγονός ότι μέσα στο πεπερασμένο ψάχνουν το αιώνιο, μέσα στο ορατό το αόρατο, μέσα στο ανθρώπινο το Θείο. Ως «χατζήδες» της αιωνιότητας, ταξιδεύουν διαμέσου του χρονικού μέσα στο αιώνιο, διαμέσου του ανθρώπινου μέσα στο θεανθρώπινο. Ψάχνουν το θείο χρυσάφι μέσα στην ανθρώπινη λάσπη, και το βρίσκουν. Γι’ αυτούς τα πράγματα είναι διαφανή, διαμέσου του ορατού βλέπουν το αόρατο, διαμέσου του χρονικού βλέπουν το αιώνιο. Μέσα σε καθετί ορατό βρίσκουν εκείνον τον αόρατο μυελό, τον αόρατο πυρήνα που με το μυστηριώδες νεύρο συνδέει το ορατό με τον Αόρατο.

Για μας τους Χριστιανούς, τα πάντα μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο έχουν έννοια, σημασία και αξία μόνο τόσο, ώστε να είναι μέσα και οδός προς την αιωνιότητα, επειδή εμείς βλέπουμε το μη βλεπόμενο, εμείς βλέπουμε το αόρατο. Όλη τη ζωή μας μέσα στο χρόνο την καθορίζουμε από εκείνο που είναι αιώνιο, το ανθρώπινο το νοηματοδοτούμε από το θεανθρώπινο.

(Απόσπασμα από το βιβλίο «Φιλοσοφικοί Κρημνοί», έκδ. Ι. Μονής Χιλανδαρίου)

598. Λέγε και κάνε τα θεάρεστα με αδίστακτο πίστι, με ζήλο, με αποφασιστικότητα. Απόφευγε την αμφιταλάντευσι, τη δειλία, τη νωθρότητα και τους δισταγμούς. «Οὐ γὰρ ἔδωκεν ἡμῖν ὁ Θεὸς Πνεῦμα δειλίας, ἀλλὰ δυνάμεως καὶ ἀγάπης» (Β’ Τιμ. α’ 7). Ο Κύριός μας είναι ο Κύριος των Δυνάμεων.

599. Τη ζωή σου ας τη γεμίζει η πίστις στον Θεό και η αγάπη προς τον Θεό και τον πλησίον σου. Και πώς μπορείς να το κατορθώσης αυτό; Αν δεν πιστεύης στη μονιμότητα των γήινων, αν δεν εμπιστεύεσαι τίποτε το γήινο, αν είσαι αδιάφορος προς ό,τι το φθαρτό και το πρόσκαιρο. Η καρδιά σου ας μην προσκολλάται λοιπόν στα παρόντα. Ας είναι δοσμένη εξ ολοκλήρου στα αιώνια. «Τὰ ἄνω φρονεῖτε, μὴ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς» (Κολ. γ’ 2).

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 241-242)

596. Ο Θεός είναι Αγάπη. Αν αγαπάς τον Θεό, είσαι κατοικητήριο του Θεού, ζης εν Θεώ (Α’ Ιω. δ’ 16). Ο Διάβολος είναι Κακία. Μόλις αισθανθής κακία απέναντι του πλησίον σου, ο Διάβολος ήδη πατεί το έδαφος της καρδιάς σου, πάει να σε κυριεύση. Να αγαπάς λοιπόν αδιάκοπα τον Θεό και τον πλησίον σου. Μην αφήνεις την κακία να εισχωρήση στην καρδιά σου, έστω και για μία στιγμή. Είναι ο ίδιος ο Διάβολος.

597. Να φοβάσαι την κακία σαν φωτιά. Μη τη δέχεσαι στην καρδιά σου, όποια και αν είναι τα προσχήματά της. Η κακία είναι πάντοτε του Σατανά, θυγατέρα του Άδου. Κάποτε εισέρχεται στην καρδιά με το πρόσχημα του ζήλου για τον Θεό ή της ωφελείας του πλησίον. Είναι μία απάτη, μια μωρία. Ο Θεός δοξάζεται με την αγάπη την «πάντα στέγουσαν» και προσβάλλεται και υβρίζεται με την κακία, όποιο και αν είναι το προσωπείο της. Με το πρόσχημα ότι ενδιαφερόταν για τους φτωχούς, ο Ιούδας έκρυψε την κακία του απέναντι του Κυρίου και τον πρόδωσε για τριάντα αργύρια. Για την δόξα του Κυρίου δήθεν έγιναν τόσα εγκλήματα από λεγομένους χριστιανούς, κατά το κύλημα των αιώνων.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 241)