«Πόσα θα μπορούσε να πει κανείς υπερασπίζοντας τους μακάριους εκείνους άνδρες [τους Πατέρες που έκαναν θεολογικές αστοχίες]; Πόσες πραγματικά δύσκολες περιστάσεις εκβίαζαν πολλούς, άλλα να τα πουν πρόχειρα, άλλα να τα πουν προς οικονομία, άλλα πάλι εξαιτίας της απόδρασης των ανυπάκουων, και άλλα στα οποία από άγνοια ολίσθησαν, όπως γίνεται με τα ανθρώπινα. Γιατί άλλος φιλονικώντας με τους αιρετικούς, άλλος συγκαταβαίνοντας στην ασθένεια των ακροατών, άλλος πράττοντας κάτι άλλο, και ενώ ο καιρός τον καλούσε να παραμελήσει πολύ την ακρίβεια για κάποιο ανώτερο σκοπό, και είπε και έκανε αυτά που σ’ εμάς δεν επιτρέπεται ούτε να πούμε ούτε να πράξουμε……

"Θεολόγος είσαι; Να μας μιλήσεις" Επείσθην και εγώ και, πράγματι, την επομένη Κυριακή, (δε θυμούμαι τώρα ακριβώς την ημερομηνία, ήταν Σεπτέμβριος), πήγα πρωί πρωί στον Άγιο Γεράσιμο. Ο Γέροντας βρισκόταν στην Αγία Πρόθεση και έκανε και την προετοιμασία για τη Θεία Λειτουργία στην Πρόθεση. Εγώ, επειδή συνήθιζα να πηγαίνω στο Ιερό, μπήκα στο Ιερό. Ο Γέροντας ήταν αφοσιωμένος στην Αγία Πρόθεση. Περίμενα κάποια στιγμή να τελειώσει, να τον χαιρετίσω, να του ασπασθώ το χέρι και να έρθω σε μια πρώτη επαφή. Όντως, μετά από κάμποση ώρα, όταν κάλυψε την Αγία Πρόθεση, στράφηκε προς το μέρος μου και εγώ του έβαλα…

Η Άκτιστη ΕκκλησίαΟ πατήρ Πορφύριος, όταν μας μιλούσε για τον άνθρωπο, για το Θεό, για τον κόσμο, για την αγάπη, για την προσευχή, για τη δημιουργία ολόκληρη, μιλούσε με θεολογικά κριτήρια (πτυχιούχος ων της… Β' του Δημοτικού Σχολείου). Είχε όντως το χάρισμα της Θεολογίας, που πηγάζει από την ζώσα πηγή, τη νοερά, του Αγίου Πνεύματος. Και μάλιστα της Μυστικής Θεολογίας, όπου βλαστάνει η κατά Χριστόν φιλοσοφία. Ήταν ένας Μυστικός Θεολόγος χωρίς κοσμικές σπουδές, παρά μόνο με τις σπουδές της ασκήσεως, της ησυχίας, της νοεράς εργασίας. Έλεγε: Είθε να μπούμε όλοι στην επίγεια Άκτιστη Εκκλησία, γιατί, αν δεν μπούμε σ' αυτήν,…

     (Με το αριστοτεχνικό αυτό επίσημο Δογματικό κείμενο (Όρο) των Πατέρων της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου στη Χαλκηδόνα (451 μ.Χ.), καταπολεμούνται οι εξής αιρέσεις: α) ο Αρειανισμός, που δίδασκε ότι ο Χριστός δεν είναι τέλειος Θεός, αλλά κτίσμα, β) ο Νεστοριανισμός που δίδασκε ότι δεν είναι Ένας Χριστός, μία υπόσταση, αλλά δύο πρόσωπα. Άλλο ο Θεός Χριστός και άλλο ο άνθρωπος Χριστός. Η Παναγία γέννησε τον άνθρωπο, οπότε δεν πρέπει να λέγεται Θεοτόκος, χώριζε δηλαδή στα δύο τον Χριστό, και γ) ο Μονοφυσιτισμός που έλεγε ότι ο Χριστός δεν έχει δύο τέλειες φύσεις, άλλά η ανθρώπινη φύση Του απορροφήθηκε από…

Ψευδοεπιστήμονες και ψευδοθεολόγοι, οι δύο πλευρές του ίδιου νομίσματοςΤου αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, Επισκόπου Αχρίδος (1881-1956) Ο άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς μεταξύ των επτά αιτιών που εξασθενούν και νεκρώνουν την πίστη στον Θεό, βάζει ως πέμπτη αιτία και τα δύο άκρα του φανατισμού, την ψευδοθεολογία και την ψευδοεπιστήμη. Την πέμπτη αιτία συνιστούν η ψευδοεπιστήμη και η ψευδοθεολογία. Η ψευδοεπιστήμη δημαγωγεί εναντίον της πίστης, η ψευδοθεολογία δημαγωγεί εναντίον της επιστήμης. Η ψευδοεπιστήμη παίρνει τις χείριστες και πρωτογενείς μορφές της πίστης, αυτές τονίζει σαν πίστη γενικώς, αυτές κριτικάρει και αυτές αρνείται. Η ψευδοθεολογία πάλι έχει μάτια μόνο για καταχρήσεις των επιστημονικών εφευρέσεων και ανακαλύψεων,…

    Ακούστε λοιπόν την κατά Θεόν πληροφορία που δόθηκε σε μένα τρεις μέρες πριν μου γράψετε την ερώτηση. Όλοι οι πατέρες που ευαρέστησαν τον Θεό, άγιοι και δίκαιοι και γνήσιοι δούλοι του Θεού, ας προσευχηθούν για μένα. Μη νομίσετε όμως ότι, αν και ήταν άγιοι, μπόρεσαν να καταλάβουν ολοκάθαρα όλα τα βάθη του Θεού. Διότι ο Απόστολος λέγει· «ένα μέρος γνωρίζομε, και ένα μέρος προφητεύομε»· και πάλι· «στον ένα δίνεται δια του πνεύματος», αυτό κι αυτό, και όχι όλα εκείνα σε κάθε άνθρωπο, αλλά άλλα έτσι, και άλλα αλλιώς· όλα όμως τα ενεργεί το ένα και το αυτό Πνεύμα.…

    Ο διάλογος του Κυρίου με τη Σαμαρείτιδα στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο (δ,1-38) είναι γεμάτος από πνευματικές αλήθειες υψίστου ενδιαφέροντος! Ωστόσο, πέρα απ’ αυτές, όταν είχα πρωτοδιαβάσει το κείμενο αυτό είχα σταθεί σε ένα σημείο που φαίνεται δευτερεύον. Στο στίχο 6 λέει πως ο Ιησούς έκατσε εκεί, κοντά στο πηγάδι, « κεκοπιακώς εκ της οδοιπορίας», επειδή είχε κουραστεί από την οδοιπορία! Αυτό το θαύμασα! Έκατσα αρκετή ώρα να σκέπτομαι το Χριστό μας κουρασμένο, μέσα στον ήλιο που Αυτός δημιούργησε, ευάλωτο και είπα ‘ πόσο μου αρέσει που έχω τέτοιο Θεό!’ Όσο πιο πολύ βιώνω το μεγαλείο της θεότητας Του,…

"Η εμπειρία του Βασιλείου είναι προσωπική· δεν την είδε, δεν την άκουσε, την έπαθε ο ίδιος, όπως βεβαιώνει ο Γρηγόριος Νύσσης. Από την πρώτη εποχή της αναχωρήσεώς του ο Βασίλειος εργάστηκε σκληρά και για αυτό καρποφόρα. Μελέτη των γραφών, σπουδή της Παραδόσεως και άσκηση τον απορροφούσαν ολοκληρωτικά. Οι ώρες του ύπνου έμειναν ελάχιστες, η άσκηση τον απάλλασσε από τα πάθη, ο νους έμαθε να προσηλώνεται στις θείες αλήθειες και όλα να καθαρίζονται από τις εξωτερικές επιδράσεις. Έτσι γινόταν ικανότερος να εισέρχεται όλο και πιο βαθιά στην αλήθεια.Την κατεξοχήν καθαρή και υψηλή προσευχή την έκανε τα βράδια και τις νύχτες για…

(Άθελά του ο Μέγας Βασίλειος "φωτογραφίζει" την δική του ψυχή!).    Η ψυχή κάνει δικό της το Πνεύμα όχι με το να προσεγγίσει αυτό τοπικά (διότι πώς μπορείς να πλησιάσεις με το σώμα σου το ασώματο;) αλλά με το να απομακρύνει τα πάθη, τα οποία αφού προσκολλήθηκαν στην ψυχή αργότερα, λόγω της αγάπης προς την σάρκα, την απομάκρυναν από την εγγύτητα προς το Θεό.    Όταν λοιπόν καθαριστεί κανείς από την αισχρότητα, την οποία ντύθηκε με την κακία και επιστρέψει στη φυσική ωραιότητα, και αποδώσει σαν σε εικόνα βασιλική την αρχαία μορφή με τον καθαρισμό της, μόνο έτσι μπορεί να…

Η πλάνη του τρισυνθέτου Ο Ιδρυτής της Αδελφότητος «Ζωή» αρχιμ. Εύσέβιος Ματθόπουλος πήγε κάποτε στην Κεφαλληνία. Καθώς βάδιζε σ’ ένα δρόμο, βλέπει να τον πλησιάζει με γοργά βήματα ένας μάλλον κοντός και ασκητικός Ιερεύς, που χωρίς κανένα πρόλογο η χαιρετισμό του λέει:- Δύο, δύο! Όχι τρία! Και λέγοντας αυτά ο άγνωστός του κληρικός απομακρύνθηκε βιαστικά. Ο π. Ευσέβιος απόρησε. Έμαθε όμως ότι αυτός ήταν ο περίφημος παπα-Παναγής Μπασιάς (1801-1888), που πρόσφατα (1986) αναγνωρίσθηκε ως άγιος. Και κατάλαβε oτι οι τρεις εκείνες λέξεις αποτελούσαν την θεοφώτιστη απάντηση στο ζήτημα του τρισυνθέτου, που έντονα τον απασχολούσε. Δύο είναι τα στοιχεία του ανθρώπου…