212.«Γεσθημανή τω χωρίω»   Όταν η Θεοτόκος παρέδωσε το πνεύμα της, οι Απόστολοι εκήδευσαν το θεοδόχο σώμα της με πολλή ευλάβεια, μεγάλη λαμπαδοφορία και επιταφίους ύμνους. Κατά τη διάρκεια της κηδείας συνέβη, και το εξής επεισόδιο. Ένας Ιουδαίος, από φθόνο ωδηγημένος, άπλωσε με αυθάδεια τα δύο χέρια πάνω στην άγια σωρό, με σκοπό να ρίξη κάτω και να βεβηλώση το πανάχραντο σκήνος της Θεοτόκου. Χωρίς όμως να καταλάβη κανείς πώς, τα χέρια του κόπηκαν με μας κι έπεσαν κάτω... Τούτο έκανε τον άπιστο να πιστεύση και να θεραπευθή. Όταν έφθασαν στο χωριό που λέγεται Γεθσημανή, λίγο έξω από τα Ιεροσόλυμα,…

514. Ο πιστός που κοινωνεί αξίως, δηλαδή συνειδητά, τα Άχραντα Μυστήρια, έχει μια ιδιαιτέρα χάρι όταν προσεύχεται. Ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα είναι μαζί του. Νοιώθει παρρησία ενώπιον της Αγίας Τριάδος. Καταλαβαίνει ότι μπορεί να εκφράση ελεύθερα τους ιερούς πόθους του, τα θεάρεστα αιτήματά του. «Πρὸς αὐτὸν ἐλευσόμεθα, καὶ μονὴν παρ' αὐτῷ ποιησόμεν» (Ιω. δ’ 23). «ὃ ἐὰν θέλητε αἰτήσασθε, καὶ γενήσεται ὑμῖν» (Ιω. ιε’ 7). 515. Στον ιερέα: Κατά τη θεία λατρεία που τελείς, να έχης στον νού σου ότι είσαι οικονόμος αυτού τυ πολυτίμου θησαυρού, που κληρονόμησε η Εκκλησία. Ότι είσαι οικονόμος ανάξιος και ρυπαρός.…

211.«εν ταις του Υιού χερσί, την Παναγίαν παρατίθεται ψυχήν».   Κατά την ιστορική και εικονογραφική παράδοσι, η Θεοτόκος παρέδωσε το πνεύμα της «εις χείρας του εαυτής Υιού και Θεού». Έτσι, βλέπομε ότι στη Κοίμησι της Θεοτόκου παρέστη ολόκληρο το σώμα της Εκκλησίας, με επί κεφαλής τον Κύριο Ιησού. Η Εκκλησία κηδεύει το σώμα της θεομήτορος και η Κεφαλή της, ο Κύριος Ιησούς, παραλαμβάνει την παναγία ψυχή της στον Ουρανό. Η Θεοτόκος είχε παραστεί στις τελευταίες στιγμές του Εσταυρωμένου. Τώρα ο Κύριος συμπαρίσταται στις τελευταίες στιγμές της Παναγίας Μητέρας του. Τότε ο Ιησούς παρέδωσε την Μητέρα του στη φροντίδα του Αποστόλου…

191. «κρατάς κάθε λογισμό που τρέφει και ωφελεί την ψυχή και ρίχνεις πέρα, πριν καν το δοκιμάσης, κάθε τι που άχρηστο σου είναι και βλαβερό».   Οι λογισμοί της Παρθένου! Ο απόκρυφος κόσμος της, ο θησαυρός των μυστικών λόγων! Η Θεοτόκος μίλησε λίγο, σιώπησε περισσότερο, μα πιο πολύ συλλογίστηκε περισσότερο. Ώρες, μέρες, μήνες, χρόνια μυστικών λογισμών μέσα στον βαθύ απόηχο της σιωπής. Η Θεοτόκος πρέπει να θεωρήται και η πρώτη των χριστιανών μυστικών. Η πρώτη των θεωρητικών, της vita contemplativa. Είναι η «παρακαθήσασα παρά τους πόδας του Ιησού» Μαρία, η οποία «την αγαθήν μερίδα εξελέξατο» (Λουκ. ι΄ 39, 42). Ωραία…

190.«καρδιά καθαρή κι’ αμόλυντη, που βλέπει και ποθεί τον Θεό»   Η Θεοτόκος συνειδητοποίησε και έζησε προσωπικά τη σχετική διδαχή του Χριστού: «μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται» (Ματθ. ε' 8). Ο μακαρισμός αυτός του Χριστού ισχύει κατά πρώτον λόγο για τη Θεομήτορα. Διότι αυτή κράτησε την καρδιά της «καθαρή κι’ αμόλυντη», περισσότερο από κάθε άλλον άνθρωπο στον κόσμο. «Η Παναγία υπήρξεν υπερτέρα όχι μόνον από κάθε μολυσμόν της σαρκός, αλλ’ ανώτερα και από αυτούς τους μολύνοντας διαλογισμού» (Γρ. Παλαμάς, X, 71) . Η ορθόδοξη Εκκλησία, άλλωστε, δέχεται τη «σχετική αναμαρτησία» της Θεομήτορος. Γι’ αυτό και…

Ένα εγκώμιο, ποίημα σε σύνθεση της Αγίας Φιλοθέης στην παιδική της ηλικία προς την Υπεραγία Θεοτόκο, το οποίο ανακάλυψε ο βυζαντινολόγος καθηγητής Πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκός Νικόλαος Βέης (1883 – 1958), σε χειρόγραφο της Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου και το δημοσίευσε σε άρθρο του το 1923. Το φύλλο του κώδικα που περιέχει το εγκώμιο άρχεται. «Εγκώμιον πεζόν προς την υπεραγίαν Θεοτόκον, ποιηθέν το μεν μέλος παρ’ ευτελούς τινός Νικολάου του Καρικέως, τα γράμματα παρ’ ευγενούς γυναίου, τα πρώτα φερούσης Αθήναζε, ής η κλήσις Ρεγούλα» και ακολουθεί ο ύμνος. «Παρθένε μου πανάμωμε κι αθάνατη μου βρύση,των προφητών το κήρυγμα και των οσίων…

189. «κρατούσες το πνεύμα της ταπεινώσεως στις πιο μεγάλες αποκαλύψεις.   Ένα από τα βασικά γνωρίσματα της Θεοτόκου ήταν η βαθειά της ταπείνωσις. Το έδειξε με τη στάσι της «στις πιο μεγάλες αποκαλύψεις» (πρβλ. «Ιδού η δούλη»). Το έδειξε κατόπιν, όταν χάθηκε από το προσκήνιο της ζωής του Ιησού, διαλέγοντας την αφάνεια. Το έδειξε με τη σιωπή της ενώ θα είχε να πη τόσο πολλά και αληθινά. Όταν η Παρθένος στην Ωδή της έλεγε: «ότι επέβλεψεν (ο Κύριος) επί την ταπείνωσιν της δούλης αυτού» δεν έκανε φιλολογία. Έδινε αυθόρμητα μια μαρτυρία, ανοίγοντας ολόκληρη την ύπαρξί της μπροστά στον Θεό. Ο…

188. «πώς ν’ αναπαραστήσω... το πρόσωπό σου, το χαριτωμένο;»    Η Θεοτόκος με την ουσιαστική συμμετοχή της στην αγιοπνευματική και χαρισματική ζωή της Εκκλησίας επέτυχε τον προσωπικό της εξαγιασμό. Ο εξαγιασμός αυτός εκάλυψε ολόκληρη την παρθενική της ύπαρξι και το πνεύμα και το σώμα. Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, στον Α' λόγο του στο Γενέσιο της Θεοτόκου κάνει μια περιγραφή του εξαγιασμού αυτού, παρουσιάζοντας την κατάστασι του αγιασμού και της χάριτος, στην οποία είχε φθάσει το πνεύμα και το σώμα (ένα ένα μέλος του ξεχωριστά) της Θεομήτορος. Σε μια σειρά σημειωμάτων θα δούμε και θα εμβαθύνωμε στην ωραία αυτή περιγραφή. …

187. «εζούσε ζωή ανώτερη από τη φύσι».   Η Θεοτόκος ζούσε μια υπερφυσική ζωή. Η ζωή αυτή χαρακτηρίζει τα παιδικά της χρόνια, την εφηβεία της, τη νεανική και την ώριμη ηλικία της. Μια ολόκληρη ζωή πάνω και πέρα από τη φύσι. Η Θεοτόκος ήταν μια μορφή που δημιουργήθηκε για να υπάρχη πάνω από τις κορφές. Πάνω από τις κορφές της φύσεως, του κόσμου, των επιγείων και των επουρανίων. Η Θεοτόκος δημιουργήθηκε ακόμα να ζη πάνω και πέρα απ’ τον εαυτό της: να ζη για τον Θεό και με τον Θεό. Συνεχίζει ο Ι. Δαμασκηνός: «Εζούσες... όχι ζωή δική σου, γιατί…

186.«Επλήσθησαν άπαντες Πνεύματος Αγίου» (Πραξ. β' 4).   Στο «άπαντες» συμπεριλαμβάνεται και η Θεομήτωρ, η οποία ήταν το κεντρικό πρόσωπο της πρώτης εκκλησιαστικής κοινότητος. Η Θεοτόκος έλαβε το Άγιον Πνεύμα, κατά την Πεντηκοστή, ακριβώς όπως και οι Άγιοι Απόστολοι του Χριστού. Κατά τον Ευαγγελισμό, το Άγιο Πνεύμα την εκαθάρισε από το προπατορικό αμάρτημα και επραγματοποίησε τη σύλληψι του Ιησού. Κατά την Πεντηκοστή, το Άγιο Πνεύμα της εξασφαλίζει τον προσωπικό της αγιασμό. Με την διπλή αυτή πλήρωσί της από το Άγιο Πνεύμα, η Θεοτόκος θα βιώση, μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας, το μυστήριο του Χριστού και θα φθάση στις ύψιστες βαθμίδες…