ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗΣ
ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΝΟΕΜΒΡ.-ΔΕΚΕΜΒΡ.
π. Νικόλαος (ΧΩΡΙΣ ΡΑΝΤΕΒΟΥ)
Δευτέρα: 12.30-2 μ. & 7-10 μ.μ.
Τρίτη: 12.30-2 μ. & 8.40 - 10 μ.μ.
Τετάρτη: 8.40 - 10 μ.μ.
Πέμπτη: 12.30-2 μ. & 7-10 μ.μ.
Παρασκευή:12.30 -2 μ. & 7-10 μ.μ.
Σάββατο: 12.30-2.30μ. & 7-9.30 μ.μ.
Κυριακή: 8.20-9.30 βράδυ
Αντιμετώπιση του πόνου
-Γέροντα, ποιόν πόνο λέτε ανυπόφορο;
-Τον πόνο που κάνει να τρέχουν δάκρυα από τα μάτια!
Αυτά τα δάκρυα δεν είναι ούτε μετανοίας ούτε αγαλλιάσεως• που υπάγονται; τί λέτε;
-Μαρτύριο δεν είναι, Γέροντα;
-Έμ, μαρτύριο είναι!
-Γέροντα, όταν έχω δυνατό πόνο, δυσκολεύομαι να πω «δόξα Σοι ο Θεός».
-Γιατί δυσκολεύεσαι; Να σκέφτεσαι τί τράβηξε ο Χριστός. Ξύλο, ονειδισμούς, φραγγέλωμα, σταύρωση!
Και όλα τα υπέμεινε, «αναμάρτητος ών» , για την σωτηρία μας. Και εσύ, όταν πονάς, να λές:
«Για την αγάπη Σου, Χριστέ μου, θα υπομείνω».
-Γέροντα, τί χρειάζεται για να ξεπεράσης τον πόνο;
-Παλληκαριά, βία χρειάζεται.
-Και τον ανυπόφορο πόνο πώς τον αντιμετωπίζει κανείς;
-Αν είναι κοσμικός, με το τραγούδι, αν είναι πνευματικός άνθρωπος, με την ψαλμωδία... {...}
Απαλαίνει την ψυχή, την γλυκαίνει, γιατί οι συνεχείς θλίψεις και οι πόνοι την καταβάλλουν
και της δημιουργούν ψύξη. Και χθές βράδυ δεν μπορούσα να κοιμηθώ από τον πόνο.
Είπα πώς, αν δεν ξημερώσω και πεθάνω, τότε θα έχω ...μεγάλη μέρα. Στην άλλη ζωή δεν θα βραδιάζει ποτέ, ούτε θα ξημερώνει...
Έπειτα πήρα ένα... χάπι• έψαλα «Τας αλγηδόνας των Αγίων...» .
Αυτό το ...χάπι διαρκεί όλη την νύχτα! Έχουν τέτοιο χάπι εδώ οι γιατροί;
-Γέροντα, λένε ότι την νύχτα οι πόνοι δυναμώνουν.
-Ναί, βαραίνει την νύχτα ο άνθρωπος. {...}
Στην αρρώστια πόνοι θα υπάρχουν, αλλά σκοπός είναι να γυρίζουμε το κουμπί
σε άλλη συχνότητα, για να ξεχνιούνται.
Γιατί, αν δεν αντιμετωπίζης σωστά τον πόνο, θα πονάς δυο φορές.
Αν σκέφτεσαι τον πόνο, θα διπλασιάζεται ο πόνος.
Ενώ με έναν καλό λογισμό, αν λ.χ. θυμάσαι αυτούς που πονούν
πιο πολύ από σένα ή αν ψάλης λίγο, ο πόνος ξεχνιέται.
-Γέροντα, ο πόνος συνήθως σε προειδοποιεί ότι κάτι συμβαίνει στον οργανισμό.
Στην συνέχεια πόση προσοχή πρέπει να του δίνης;
-Πρέπει να δοκιμάζη κανείς την αντοχή του και ανάλογα να προσέχη.
Ιδίως, όταν περάση η ηλικία, χρειάζεται προσοχή, γιατί ένα παλιό αυτοκίνητο,
αν συνεχίση να τρέχη με την ίδια ταχύτητα που έτρεχε, όταν ήταν καινούργιο,
θα φύγουν οι ρόδες από δώ, το καρμπιρατέρ από κεί... {...}
-Ένας πόνος, Γέροντα, που ξέρω ότι δεν έχει άλλη επίπτωση στον οργανισμό, δεν με ανησυχεί.
Όταν όμως δείχνη ότι υπάρχει μια σοβαρή βλάβη, με ανησυχεί.
-Κοίταξε, ο πόνος λ.χ. της μέσης μπορεί να μην έχη καμμιά επίπτωση στον οργανισμό,
αλλά καθηλώνει το σώμα, ενώ τους άλλους πόνους τους υποφέρει το σώμα.
-Γέροντα, όταν υποφέρη το σώμα, υποφέρει συγχρόνως και η ψυχή;
-Όταν ο οδηγός είναι άρρωστος, δεν μπορεί να τρέξη το αυτοκίνητο.
Η ψυχή υποφέρει, όταν πονάη το σώμα.
Κατάλαβες; Της λείπει η διάθεση που έχει, όταν το σώμα είναι καλά.
Αδιαθετεί και η ψυχή κατά κάποιον τρόπο.
-Γέροντα, ο πόνος αγριεύει τον άνθρωπο;
-Όταν ο άνθρωπος δεν αντιμετωπίση πνευματικά τον πόνο, μπορεί να αγριέψη.
Όταν όμως τον αντιμετωπίση πνευματικά, ηρεμεί και παρηγοριέται θεϊκά.
Είναι πανηγύρι μετά η αρρώστια. Χαίρεται, γιατί θα πάη με τους Ομολογητές και τους Μάρτυρες.
Οι άγιοι Μάρτυρες ξεχνούσαν τον πόνο, γιατί η αγάπη τους προς τον Χριστό
ήταν μεγαλύτερη από τον πόνο και τον εξουδετέρωνε.
-Αυτός που πονάει και δεν αντιμετωπίζει πνευματικά τον πόνο, δεν εξαγνίζεται;
-Ο κοσμικός εξαγνίζεται, όχι όμως και ο μοναχός.
(Λόγοι Παϊσίου, τόμος Δ΄, Οικογενειακή Ζωή, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου "Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ. 215-218)
"Ο Γέροντας ήταν Ορθόδοξος: ούτε αυστηρός ούτε επιεικής"
Ο Γέροντας στο σοβαρό, αλλά και λεπτό θέμα
των σχέσεων των δύο φύλων, ήταν πατερικά διακριτικός.
Δεν μπορούσε κανείς να του προσδώσει συμβατικό
χαρακτηριστικό του αυστηρού ή του επιεική, διότι απλά ήταν σωστός.
Βρισκόταν έξω και πάνω τόσο από τη δαιμονολογία
της σεξοκεντρικής ηθικής των "αυστηρών",
όσο και από τον αγγελισμό του ερωτικού εξαγνισμού των "επιεικών".
Ακολουθούσε τον ίσιο δρόμο του Χριστού,
όπως προκύπτει από την Αγία Γραφή και την Ορθόδοξη πατερική παράδοση.
Επισκέπτονταν το κελί του ψυχές καταπτοημένες από τα φόβητρα
των "διστακτικών" συντηρητικών, αλλά και ψυχές τσακισμένες
από τις εμπειρίες των "τολμηρών" νεωτεριστών.
Όλες τις περιέβαλλε με την ίδια αγάπη και για όλες
είχε το κατάλληλο φάρμακο. Σεβόμενος την ιδιαιτερότητα κάθε ψυχής,
της άνοιγε το δρόμο της αυτογνωσίας, της μετανοίας, της καθάρσεως
και, στη συνέχεια, της ήρεμης και εκούσιας επιλογής μεταξύ της
συζυγικής αγάπης του ευλογημένου γάμου ή του θείου έρωτος της εν Χριστώ παρθενίας και αφιέρωσεως.
[Γ 351π.]
(Ανθολόγιο Συμβουλών, Άγιος Πορφύριος, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ.190 -191)
Ανακάλυψις
του Θεού, αδύνατη με τις αισθήσεις
Όσα η πίστις φανερώνει και υπόσχεται,
η πολυπραγμοσύνη όταν τα ψάχνει,
ούτε τα αποδεικνύει
ούτε αφήνει να τα καταλάβεις.
Ε.Π.Ε. 23,426
και αποκάλυψις
Θα διηγηθεί μυστήρια του Θεού.
Τη γνώση δε των μυστηρίων του Θεού
την κατέχει μόνο το Άγιο Πνεύμα.
Αυτό και ερευνά τα βάθη του Θεού.
Όχι άγγελος ούτε αρχάγγελος
ούτε κάποια άλλη κτιστή δύναμις.
Δηλαδή, χορηγεί σε μας χάρισμα.
Αφού, λοιπόν, αυτό είναι αποτέλεσμα αποκαλύψεως,
δεν είναι σκέψεων ανακάλυψις.
Ε.Π.Ε. 20,468
ανάλγητοι
δεν πονάμε το Χριστό
«Ημείς δε άναλγήτως έτι διακείμεθα».
Ε.Π.Ε. 16β,462
(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, Τόμος Α΄, σελ. 178)
“Καθάρισε την καρδιά σου από τους λογισμούς του παλαιού ανθρώπου και θα σου ικανοποιήσω τα αιτήματά σου“
ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΒΒΑ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΒΑΡΣΑΝΟΥΦΙΟ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Εσύ που αναζήτησες το πλανεμένο πρόβατο, Ιησού, δίδαξε κι εμάς με ποιο τρόπο να αναζητήσουμε τον ποιμένα.
Πάτερ, ένα λόγο θέλω να σε ρωτήσω: Επειδή έχει γραφτεί Αναζητήστε τον Κύριο και θα γίνεται κραταιοί (δυνατοί), ζητήστε το πρόσωπό Του για πάντα”, πώς γίνεται ένας αμαρτωλός άνθρωπος να ζητήσει για πάντα τον Κύριο; Δίδαξέ μας τον λόγο αυτό για τον Κύριο που σε φωτίζει, ώστε κι εμείς να αναζητήσουμε το πρόσωπο του Θεού για πάντα, διότι η δόξα ανήκει σε αυτόν στους αιώνες. Αμήν.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Αδελφέ Ευθύμιε,
παρακαλώ την αγάπη σου να κοπιάσεις μαζί μου στη δέηση προς τον φιλάνθρωπο Θεό. Διότι η αγάπη σου, μου ζήτησε να σου γράψω πώς να αναζητήσουμε τον ποιμένα. Και από την πρώτη ημέρα μέχρι τώρα παρακαλώ τον Θεό για το αίτημά σου και μου λέει:
“Καθάρισε την καρδιά σου από τους λογισμούς του παλαιού ανθρώπου και θα σου ικανοποιήσω τα αιτήματά σου. Διότι οι δικές μου δωρεές χωράνε μέσα στους καθαρούς και δωρίζονται.
Όσο όμως η καρδιά σου κινείται από την οργή και την μνησικακία και τα όμοια πάθη του παλαιού ανθρώπου εκεί μέσα δεν θα εισέλθει σοφία.
Εάν επιθυμείς τα χαρίσματά μου, διώξε από σένα τα σύνεργα του πονηρού και τα δικά μου θα έρθουν σε σένα από μόνα τους.
Μήπως δεν άκουσες πως δεν γίνεται ένας δούλος να δουλεύει σε δύο αφεντικά; Εάν είσαι με μένα δεν είσαι με τον διάβολο. Εάν είσαι με τον διάβολο δεν είσαι με μένα ουδέποτε.”
Εάν κάποιος θέλει να γίνει άξιος των χαρισμάτων μου, ας κατανοήσει τα σημάδια μου, διότι σαν πρόβατο άκακο δέχτηκα όλα τα πάθη σας, χωρίς να φέρω αντίρρηση σε κάποιο. Και σε σας είπα να έχετε ακεραιότητα όπως τα περιστέρια και αντί αυτού έχετε αγριότητα παθών. Προσέξετε να μην πω "Πορεύεστε στο φως της φωτιάς σας".
Ακούγοντας αυτά βρίσκομαι σε πένθος και οδυρμό μέχρι να δείξει ευσπλαχνία και σε μένα η Αγαθότης Του και να με απαλλάξει από τα φοβερά πάθη του παλαιού ανθρώπου για να δεχτώ όλα τα επερχόμενα με υπομονή πολλή. Γνωρίζεις άλλωστε τι καρπούς φέρνει η υπομονή. Και ο Απόστολος αναφέρεται στην αξία της.
Ευχήσου λοιπόν, αδελφέ, για να έρθει σε μένα. Και κάνε αγάπη και έλεγξέ με αν κάτι παραβλέπω για να διορθωθώ. Διότι δεν έχω φρόνηση αλλά αγαπώ αυτούς που με διδάσκουν και με ελέγχουν γνωρίζοντας ότι για τη σωτηρία της ψυχής μου γίνεται η διδασκαλία τους. Ακόμη παρακάλεσε να απαλλαγώ από την πτώση του δικαιώματος, διότι πάντα θλίβομαι.
Και συγχώρησέ με για όλα, διότι σε κόπο σε βάζω πάντοτε, αλλά πολύ μισθό έχει αυτό το πράγμα από τον Χριστό Ιησού και Κύριό μας, εις τον οποίο ανήκει η δόξα στους αιώνες. Αμήν.
(από το βιβλίο του Αγίου Νικοδήμου περί του αββά Βαρσανουφίου)
“Εγώ ο Κύριος και Θεός δημιούργησα τη γη και τον άνθρωπο”
(Ησ. με΄ 7-18)
“Ποιος σου έδωσε την ικανότητα να βλέπεις την ομορφιά του
ουρανού, την τροχιά του ήλιου, τον κύκλο της σελήνης, το
πλήθος των άστρων, και σε όλα αυτά, σαν σε λύρα, την καλή
προσαρμογή και τάξη που είναι πάντοτε ίδια, τις εναλλαγές των
εποχών, τις μεταβολές των καιρών, τις περιόδους των ετών, την
ίση μοίρα της ημέρας και της νύχτας, τη βλάστηση της γης, τη
διάχυση του αέρα, το πλάτος της θάλασσας, τα βάθη των ποταμών,
τα ρεύματα των ανέμων; Ποιος δίνει τις βροχές, τη γεωργία, τις
τροφές, τις τέχνες, τις κατοικίες;
Ποιος σε έκανε κύριο και βασιλιά όλων πάνω στη γη;”
(Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, Περί φιλοπτωχίας ΕΠΕ 5, 285)
Ειρήνη
όνομα, όχι πράγμα!
Συνήρχοντο στην αρχαία εποχή όλοι και συνέψαλλαν μαζί. Αυτό κάνουμε και τώρα στις λατρευτικές μας συνάξεις. Αλλά τότε μεν ήσαν όλοι μια ψυχή και μια καρδιά. Τώρα όμως ούτε μέσα στην ίδια ψυχή δεν θα βρη κανείς την ομόνοια εκείνη, αλλά παντού έχει επικρατήσει πολύς πόλεμος. Και εύχεται βέβαια ο προεστώς της θείας Λειτουργίας ειρήνη σε όλους, κατά την κοινή λατρεία, σαν να βρίσκεται στην πατρική οικία. Αλλά από την ειρήνη αυτή, το όνομα μόνο ακούγεται πολύ, ενώ η ίδια δεν υπάρχει πουθενά.
Ε.Π.Ε. 18α,514
και αγάπη
Από την αγάπη έρχεται η ειρήνη. Από αυτήν η κατάργησις όλων των κακών. Η αγάπη έσωσε την οικουμένη. Αυτή κατέλυσε τον ασταμάτητο πόλεμο. Η αγάπη ένωσε τη γη με τον ουρανό. Η αγάπη έκανε τους ανθρώπους αγγέλους. Την αγάπη ας μιμηθούμε και μεις. Η αγάπη είναι η μητέρα απείρων αγαθών. Δια της αγάπης σωθήκαμε. Δια της αγάπης μας χαρίστηκαν τα απόρρητα αγαθά.
Ε.Π.Ε. 20,140
ο Υιός του Θεού
Ο Υιός του Θεού γι’ αυτό ήρθε στον κόσμο, για να ειρηνοποιήση τα της γης με τα του ουρανού.
Ε.Π.Ε. 22,142
το ζητούμενο
Το ζητούμενο είναι να έχουμε πάντοτε ειρήνη. Τι σημαίνει «σε κάθε τόπο»; Παντού θέλει ο απόστολος Παύλος να υπάρχη ειρήνη· πουθενά να μη παρουσιάζωνται αφορμές φιλονικίας. Διότι παντού η ειρήνη είναι καλό πράγμα. Τίποτε δεν είναι τόσο κατάλληλο για να πετυχαίνουμε όσα επιθυμούμε, όσο η ειρήνη και η ηρεμία, το να είμαστε απαλλαγμένοι από κάθε μίσος, το να μην έχουμε κανένα εχθρό.
Ε.Π.Ε. 23,100
εσωτερική και εξωτερική
Ποιο το όφελος, όταν όλη η οικουμένη απολαμβάνη ειρήνη βαθειά, ενώ συ πολεμάς με τον εαυτό σου («τρώγεσαι με τα ρούχα σου»!); Την εσωτερική ειρήνη πρέπει να έχης. Αν την έχουμε, τίποτε από τα εξωτερικά δεν θα μπορή να μας ταράξη.
Ε.Π.Ε. 23,228
όσο εξαρτάται από σένα
Όσο εξαρτάται από σένα, να ειρηνεύης, χωρίς φυσικά να προδίνης την ευσέβεια, αλλ’ υπομένοντας γενναίως όσα κακά σου κάνουν. Διότι είναι σπουδαίο όπλο στις δοκιμασίες η ανεξικακία.
Ε.Π.Ε. 25,298
καταλλαγή προ της θ. Λειτουργίας
Κανένας να μη προσέρχεται στην ιερή τράπεζα, ενώ έχει έχθρα με άλλον, ούτε να δέχεται το Σώμα του Κυρίου. Όποιος έχει εχθρό και δεν συμφιλιώνεται μαζί του, να μη προσέρχεται. Έχεις εχθρό; Να μη προσέλθης στη θεία Λειτουργία. Θέλεις να προσέλθης; Πρώτα να συμφιλιωθής μαζί του, και τότε να προσέγγισης στον ιερό τόπο.
Ε.Π.Ε. 32,638
στην Εκκλησία
Βλέπω παντού τα στάχυα χρυσωμένα. Βλέπω τόσο πολλά πρόβατα, πουθενά δεν βλέπω λύκο. Βλέπω τόσο πολλά λουλούδια να μοσχοβολούν, πουθενά δεν βλέπω αγκάθια. Βλέπω τόσο πολλά αμπέλια, πουθενά δεν βλέπω αλεπού. Εξαφανίστηκαν τα επικίνδυνα θηρία, οι λύκοι έφυγαν. Ποιος τους έδιωξε; Όχι εγώ, αλλά σεις, τα πρόβατα.
Ε.Π.Ε. 33,416
τίποτε σαν αυτήν
Τίποτε δεν είναι ισάξιο της ειρήνης και της ομόνοιας.
Ε.Π.Ε. 34,186
κατά Θεόν
Η ειρήνη είναι η τροφός μας και η μητέρα, που μας θάλπει με πολλή φροντίδα και στοργή. Ως ειρήνη εννοώ, όχι εκείνην του απλού χαιρετισμού, ούτε εκείνην των συμποσίων, αλλά την κατά Θεόν λέω ειρήνη· την ειρήνη της πνευματικής ομόνοιας, που τώρα πολλοί δυστυχώς την διασπούν, ζημιώνοντας τα δικά μας πράγματα.
Ε.Π.Ε. 34,186
θαυμάσια
Επανήλθε σήμερα στην Εκκλησία ειρήνη, που ούτε καν την περιμέναμε προηγουμένως.
Ε.Π.Ε. 36,206
δίψα της
Η ειρήνη εξαφανίζει τον πόλεμο, καταργεί το φόβο, εξορίζει την έχθρα. Λέμε στην εκκλησία: «Ειρήνη υμιν». Πολλές φορές χαρίστηκε από το Θεό στους ανθρώπους η ειρήνη, αλλά όχι από πρόσωπο αυθεντίας, αλλά δια αγγέλων, δια προφητών, δια αγίων. Όταν φάνηκε στον κόσμο ο Σωτήρας, δόθηκε η τέλεια ειρήνη... Οι προφήτες δέχτηκαν πολλές φορές από τους αγγέλους την ειρήνη, αλλά διψούσαν να την πάρουν από το πρόσωπο της ειρήνης, το αυθεντικό. Γι’ αυτό και ο Ησαΐας κραύγαζε: «Κύριε ο Θεός μας, δός σε μας ειρήνη». Όχι δι’ άλλων, αλλά δια του εαυτού σου δόσε σε μας την ειρήνη.
Ε.Π.Ε. 36,238-240
το βραβείο της
Είναι δυνατός ο Θεός και να δώση την ειρήνη και να στερεώση την ειρήνη και να δώση βραβείο την ειρήνη σε όσους κηρύττουν, σε όσους ακούνε το κήρυγμα, σε όσους είναι δάσκαλοι και μαθητές του λόγου. Έτσι όλοι θα αρχίσουμε με την ειρήνη και θα τελειώσουμε με την ειρήνη, και θα δοξάζουμε το Θεό της ειρήνης, τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα.
Ε.Π.Ε. 36,290
(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β΄, σελ. 113-116)
170. Ποιος είναι ο λειτουργός του μυστηρίου του χρίσματος;
Ενώ κατά την πράξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας η χρίση δια μύρου, που παρασκευάζεται μόνο από τον επίσκοπο, επιτρέπεται σε όλους τους ιερείς, κατά την Εκκλησία της Ρώμης η τέλεσή του επιφυλάσσεται, σε μόνο τον επίσκοπο, επιτρεπομένης εκτάκτως και σε ιερείς ως ειδικό προνόμιο παρεχόμενο σ’ αυτούς από τον Πάπα. Η πράξη όμως αυτή των Παπικών δεν έχει ιστορικό έρεισμα. Στην αρχαία Εκκλησία το μυστήριο ετελείτο σταθερά και από τους ιερείς. Κατά τον ιερό Χρυσόστομο οι επίσκοποι πλεονεκτούν των πρεσβυτέρων, μόνο κατά τη χειροτονία, την οποία δεν μπορούν να κάνουν οι ιερείς. Κατά τα αλλά συνεπώς μπορούν να κάνουν ό,τι και ο επίσκοπος. Αλλά και λογικώς η πράξη αυτή δεν μπορεί να υποστηριχθεί, διότι η τέλεση τού χρίσματος ανήκει στους επισκόπους jure divino (θείω δικαίω), οπότε δεν μπορεί να χορηγηθεί στους ιερείς, είτε χορηγείται σ’ αυτούς εκ διατάξεως εκκλησιαστικής, οπότε η τέλεση του μυστηρίου εγκείμενη στη χειροτονία τους είναι κάτι το κανονικό και υγιές. Βαθύτερος λόγος να είναι άραγε η έξαρση του επισκοπικού αξιώματος;
(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 240-241)
169. Τί είναι το χρίσμα;
Είναι το ιερό μυστήριο κατά το οποίο, χριομένων σταυροειδώς με άγιο μύρο των μελών του βαπτισθέντος, κατέρχεται η θεία χάρη η οποία σφραγίζει την αρξάμενη νέα πνευματική ζωή, διαπτύσσοντας τα χαρίσματα του βαπτίσματος σε βίο προσωπικό, θεοφιλή και ενάρετο. Το χρίσμα, αν και τελείται συνειμμένως με το βάπτισμα, δεν είναι μέρος του βαπτίσματος, αλλά μυστήριο αυτοτελές και ίδιο. Είναι δε μυστήριο μη επαναλαμβανόμενο.
Στη Γραφή δεν υπάρχει σαφής μαρτυρία περί της ιδρύσεως του χρίσματος απ’ ευθείας από τον Κύριο. Υπάρχουν όμως πολλές και σημαντικές ενδείξεις. Είναι τα χωρία: «Ο δε βεβαιών ημάς συν ημίν εις Χριστόν και χρίσας ημάς Θεός, ο και σφραγισάμενος ημάς και δούς τον αρραβώνα του Πνεύματος εν ταις καρδίαις ημών»· «και υμείς το χρίσμα, ο ελάβετε απ’ αυτού, μένει εν υμίν, και ου χρείαν έχετε, ίνα τις διδάσκη υμάς...». Στα χωρία αυτά βέβαια η χρίση μπορεί να εκληφθεί με έννοια γενική, ως εσωτερική δια του Αγίου Πνεύματος βεβαίωση.
Σημαντικότερη μαρτυρία περί της θείας αρχής του χρίσματος και βεβαίωση ότι τούτο είναι μυστήριο ξεχωριστό από το βάπτισμα, είναι τα όσα λέγονται στις Πράξεις των Αποστολών, περί των αποστόλων Πέτρου και Ιωάννου, οι οποίοι στάλθηκαν στη Σαμάρεια για να επιθέσουν τα χέρια τους στις κεφαλές των βαπτισθέντων από το διάκονο Φίλιππο και να τους μεταδώσουν Πνεύμα Άγιο. Ομοίως και ό,τι λέγεται περί του Παύλου, ο οποίος στην Έφεσο δια της επιθέσεως των χειρών του στις κεφαλές των δεχθέντων το βάπτισμα του Ιωάννου, μετέδωσε σ’ αυτούς Πνεύμα Άγιο.
Από τις πιο πάνω διηγήσεις των Πράξεων φαίνεται αρχικά το μυστήριο ετελείτο δια της επιθέσεως των χειρών των Αποστόλων. Όσο όμως περνούσε ο καιρός και στο μέτρο που ο αριθμός των πιστευόντων μεγάλωνε καθημερινά και ήταν φυσικά αδύνατο να επαρκέσουν τα αποστολικά χέρια για την τέλεση του μυστηρίου, η χειροθεσία αντικαταστάθηκε πιθανότατα απ’ αυτούς τους Αποστόλους δια της χρίσεως με άγιο μύρο, η οποία γινόταν όχι μόνο από τον επίσκοπο, αλλά και από τους ιερείς.
Η χρισματική χάρη είναι διαφορετική από τη βαπτισματική. Ενώ το ιερό βάπτισμα δημιουργεί τη νέα ύπαρξη και εισάγει τον άνθρωπο στη νέα εν Χριστώ ζωή, το χρίσμα σφραγίζει με τις δωρεές του άγιου Πνεύματος την ύπαρξη αυτή, βοηθώντας τον άνθρωπο να εισέλθει στο δόλιχο (οδό) των πνευματικών αγώνων και ν’ αξιοποιήσει υποκειμενικά το αγαθό του ιερού βαπτίσματος.
Όπως είπαμε στην αρχή, το χρίσμα είναι μυστήριο μη επαναλαμβανόμενο. Τελείται μία μόνο φορά, όπως και το βάπτισμα. Η χρίση των προσερχομένων στους κόλπους της Ορθοδοξίας δεν είναι επανάληψη του χρίσματος, επειδή στην αίρεση, κι αν έγινε το χρίσμα, αυτό είναι άκυρο και ανύπαρκτο όπως δεν είναι επανάληψη στις περιπτώσεις των αποστατών που επανέρχονται στους κόλπους της Ορθ. Εκκλησίας. Εδώ το χρίσμα είναι τελετή της επανόδου των μετανοούντων κάτω από τις ευλογίες της Εκκλησίας. Επίσης δεν θεωρείται μυστήριο η δια μύρου καθιέρωση ναών και ιερών εικόνων, όπως και η περιβολή του βασιλικού αξιώματος δια τυπώσεως μύρου.
(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 239-240)
«…ένας είναι ο Δάσκαλος σας, ο Χριστός κι όλοι εσείς είστε αδέλφια» (Ματθ. 23:8)
Ένα ιθαγενής χριστιανός, πρώην κανίβαλος, έδινε τη μαρτυρία του σε μία σύναξη πιστών. Άρχισε με την προσφώνηση: «Αδελφοί» και σταμάτησε για λίγο. Κατόπιν συνέχισε: «Η λέξη ‘αδελφοί’ είναι για μας καινούργια λέξη, δεν ξέραμε την έννοιά της στην ειδωλολατρική φυλή μας. Είναι λέξη που μας τη δίδαξε το Ευαγγέλιο. Τι ευλογημένη η λέξη ‘αδελφοί’…»! Ο Πατριάρχης Αβραάμ φαίνεται πως ήξερε καλά τη σημασία της. Είπε στο Λωτ: «Ας μην υπάρχει διαμάχη ανάμεσά μας… Εμείς είμαστε αδέλφια» (Γεν. 13:8). Ο Δαβίδ κατανοούσε βαθιά την έννοιά της, όταν έγραφε: «Πόσο ωραίο κι ευχάριστο είναι να συγκατοικούν με ομόνοια τ’ αδέρφια!» (Ψαλμ. 133). Ο απ. Πέτρος θύμιζε στους πιστούς το χρέος τους να ζουν άριστη χριστιανική ζωή, όταν έγραφε: «Κι επιτέλους όλοι οφείλετε να έχετε μεταξύ σας σύμπνοια, συμπόνια, αδελφική αγάπη, ευσπλαχνία…» (Α’ Πέτρ. 3:8).
Ουράνια Πατέρα, Σ’ ευχαριστούμε που μας έκανες παιδιά δικά Σου και αδέλφια μεταξύ μας όλους εμάς τους πιστούς Σου. Βοήθησέ μας να αγαπούμε ο ένας τον άλλον και να δοξάζουμε έτσι τ’ όνομά Σου με την ενότητά μας και την αγάπη μας μεταξύ μας.
«Δίνετε και θα σας δοθεί. Μερίδα ολόγιομη, χωρίς καθόλου κενά και ξέχειλη θα δώσουν στην αγκαλιά σας, γιατί με το ίδιο μέτρο που μετράτε θα μετρηθεί και για σας» (Λουκάς 6:38)
Κάποιος παραπονιόταν συνεχώς για το πόσο αρνητικά του φέρονταν οι άλλοι. Ένας που τον άκουγε, του είπε: «Φίλε, αυτό που προβάλλεις στους άλλους, αυτό και σου έρχεται πίσω»!
Αν προβάλουμε αρνητικά αισθήματα και λέμε σκληρά λόγια και συμπεριφερόμαστε άπρεπα, αυτά και θα εισπράξουμε από τους άλλους. Αν θυμώνουμε και μιλούμε με οργή, έτσι θα μας συμπεριφερθούν και οι άλλοι. Αν πάλι προβάλουμε αισθήματα αγάπης, καλοσύνης και ενθάρρυνσης, θα μας φερθούν και οι άλλοι με τον ίδιο τρόπο. «Ό,τι σπείρουμε αυτό και θα θερίσουμε».
Κύριε, συγχώρεσέ με για τις περιπτώσεις που φιλοξενώ μέσα μου αρνητικά αισθήματα: θυμό και πικρία, και δώσε μου τη δύναμη και τη χάρη να προβάλω το δικό Σου χαρακτήρα μεσ’ από τη ζωή μου στους γύρω μου ανθρώπους.
(Γ.Σ.Κ.)
(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)
367. Ο νους είναι ο υπηρέτης της καρδιάς. Αυτή, η καρδιά, είναι η ζωή μας. Αν ο νους οδηγή την καρδιά στην αλήθεια, στην ειρήνη, στη χαρά, στη ζωή, τότε εκπληρώνει τον προορισμό του. Αν όμως οδηγή την καρδιά στην αμφιβολία, στην ταραχή, στην κατάθλιψι, στο σκοτάδι, τότε δεν εκπληρώνει την αποστολή του. Δεν είναι πλέον στην αλήθεια, αλλά στο ψεύδος, στην «ψευδώνυμον γνῶσιν» (Α’ Τιμ. στ’ 20). Αν η καρδιά αισθάνεται ειρήνη, χαρά και όλα της φαίνωνται εύκολα χάρις στην πίστι, είναι τότε αυτάρκης. Δεν της χρειάζεται να ανατρέχη σε λογικές αποδείξεις.
368. Ελεήμων αληθινά είναι όποιος δίνει από την καρδιά του, από μία καρδιά γεμάτη αγάπη. Αληθινά ελεήμων είναι όποιος μιλά με τους άλλους εγκάρδια και όχι απλώς με τον νου και τα χείλη. Όποιος σέβεται την αξία Άνθρωπος στον καθένα. Όποιος σπέρνει τον λόγο του Θεού απλόχερα και διακονεί τον Θεό με αληθινή καρδιά, όχι υποκριτικά. Με άλλα λόγια, αληθινά ελεήμων είναι όποιος όλα τα εναγκαλίζεται και δεν αφήνει κανέναν άνθρωπο έξω από την καρδιά του.
(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 156)