377. Πώς είναι δυνατόν αξίως, «Μετά πίστεως καί ἀγάπης», να δεχθής μέσα σου το Σώμα του Χριστού, όταν περιφρονής και δεν αγαπάς τα μέλη του; Όλοι οι χριστιανοί είναι μέλη του Χριστού, ανάμεσά τους και ο φτωχός. Αγάπα τα μέλη του, έχε συμπάθεια γι’ αυτά και ο Κύριος θα σε αξιώση το πλούσιο έλεός του. Και ποιο έλεος είναι μεγαλύτερο απ’ αυτό που μας παρέχει ο Λυτρωτής μας με την κοινωνία του τιμίου του Σώματος και Αίματος;

378. Τα λόγια «Ὅτι σοῦ ἐστίν ἡ βασιλεία καί ἡ δύναμις καί ἡ δόξα» σημαίνουν ότι η Αγία Τριάς βασιλεύει παντού και πάντοτε. Ή: η βασιλεία είναι ο Πατήρ, η δύναμις είναι το Πνεύμα και η δόξα είναι ο Υιός, όπως είναι γραμμένο: «Ἐγώ σε ἐδόξασα ἐπὶ τῆς γῆς» (Ιω. ιζ’ 4).

379. Μην προσβάλλεσαι αν κάποιος σου μιλά και σου συμπεριφέρεται χωρίς ειλικρίνεια. Αναρωτήσου: Συ μήπως μιλάς και συμπεριφέρεσαι πάντοτε με ειλικρίνεια; Δεν είσαι συχνά ένας υποκριτής; Ή μήπως και στον ίδιο τον θεό συμπεριφέρεσαι πάντοτε με ειλικρίνεια, με απλότητα; Αν ο ίδιος δεν είσαι πάντοτε ειλικρινής στον Θεό και στους ανθρώπους, αν συχνά φέρεσαι υποκριτικά, χωρίς ειλικρίνεια. «Δι᾿ ὧν τις ἁμαρτάνει, διὰ τούτων κολάζεται» (Σοφ. Σολ. ια’ 16). Να είσαι επιεικής στους άλλους, όπως είσαι στον εαυτό σου, που είναι επίσης αμαρτωλός.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 161)

375. Οι απατηλοί λογισμοί σε θέματα πίστεως ευθύς αποκαλύπτουν τον εαυτό τους. Θανατώνουν τη ζωή της καρδιάς, πράγμα που δείχνει ότι προέρχονται από τον πατέρα του ψεύδους και του θανάτου, τον Διάβολο. Οι ορθόδοξοι λογισμοί φανερώνουν την αλήθειά τους στα πράγματα. Δίνουν ζωή στην καρδιά, που σημαίνει ότι προέρχονται από το Πνεύμα το Κύριον και ζωοποιόν, το «ἐκ τοῦ Πατρὸς ἐκπορευόμενον καὶ εν Υἱῷ αναπαυόμενον», από τη ζωαρχική Τριάδα. «Από των καρπών αυτών επιγνώσεσθε αυτούς» (Ματθ. ζ’ 20).
Μη ταράζεσαι λοιπόν και μην αφήνεσαι στην αμφιβολία, όταν θανάσιμοι λογισμοί πιέζουν και καταθλίβουν την καρδιά σου. Είναι ψευδείς λογισμοί, προερχόμενοι από το Πονηρό Πνεύμα, που επιδιώκει τον αιώνιο θάνατό μας. Διώξε τους και μη ρωτάς από πού προέρχονται αυτοί οι απρόσκλητοι ξένοι. Από τους καρπούς των μπορείς να τους γνωρίσης. Μην αρχίζεις διάλογο μαζί τους. Αυτό θα σε ρίξη σε ένα λαβύρινθο, από όπου δεν θα είσαι ικανός να ξαναβγής στο φως.

376. Μου αρέσει να φέρω μπροστά στα μάτια της ψυχής μου τον Αναστάντα Κύριο. Και αναφωνώ τότε: «Ποῦ σου, ἅδη, τό νῖκος;» (Α’ Κορ. ιε’ 55). Ο Χριστός μας νίκησε πολύ δυνατό αντίπαλο. Έναν εχθρό, που περηφανευόταν για τις νίκες του επί χιλιάδες χρόνια. «σοὶ τῷ νικητῇ τοῦ θανάτου βοῶμεν• Ὠσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, ἐν ὀνόματι Κυρίου» (από τον όρθρο της Κυριακής των Βαΐων). «Εί και εν τάφω κατήλθες αθάνατε, αλλά του Άδου καθείλες την δύναμιν, και ανέστης ως. νικητής, Χριστέ ο Θεός, γυναιξί Μυροφόροις φθεγξάμενος, χαίρετε» (κοντάκιο Κυριακής του Πάσχα).

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 160-161)

373. Ο Κύριος Ιησούς Χριστός, μαζί με τον Πατέρα του και το Άγιο Πνεύμα, είναι παντού. Οι Άγγελοι και οι Άγιοι είναι ένα πνεύμα με τον Κύριο. Αλλά αν, υπό την επήρεια του πονηρού πνεύματος, χάσης για ένα διάστημα την ολοκάρδιο πίστι στο Άγιο Πνεύμα, κατά το διάστημα αυτό είσαι αποξενωμένος από τον Υιό και τον Πατέρα, γιατί η πίστις δίδεται από το Άγιο Πνεύμα, από το Πνεύμα της Αληθείας, δηλαδή το Πνεύμα του Χριστού, ο Οποίος είπε: «ἐγώ εἰμι ἡ ἀλήθεια» (Ιω. ιδ’ 6). Ή από το Πνεύμα του Πατρός: «τὸ Πνεῦμα τοῦ πατρὸς ὑμῶν τὸ λαλοῦν ἐν ὑμῖν» (Ματθ. ι’ 20). Ή από το Πνεύμα του Υιού: «ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸ Πνεῦμα τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ εἰς τὰς καρδίας ὑμῶν» (Γαλάτ. δ’ 6).

374. Ας μην ξεχάμε ποτέ ότι ο άνθρωπος είναι η πνοή του Θεού και η εικών του Θεού, -του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος- ενώ οι αμαρτίες και οι αδυναμίες του είναι επεισοδιακά φαινόμενα, προέρχονται απ’ έξω και μπορούν να λείψουν με τη θεία χάρι. «ραντιεῖς μὲ ὑσσώπω, καὶ καθαρισθήσομαι. πλυνεῖς μέ, καὶ ὑπὲρ χιόνα λευκανθήσομαι» (Ψαλμ. ν’ 9). Ας μη λησμονούμε ότι «Ούτως ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μη απόληται, αλλ' έχη ζωήν αιώνιον» (Ιω. γ’ 16). Και, μαζί με τον Θεό (όπως κάνει και ο Θεός), πρέπει να αγαπάμε κάθε άνθρωπο σαν τον εαυτό μας. Αγαπάμε τον εαυτό μας, παρά το ότι είμαστε μεγάλοι αμαρτωλοί. Πρέπει να αγαπάμε και τους άλλους, παρά το ότι και αυτοί είναι αμαρτωλοί, αφού κανείς άνθρωπος δεν είναι χωρίς αμαρτία.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 159-160)

Η ψυχοσωματική έλξη καλό ή κακό;

Κάποτε τον ρώτησα:

"Γέροντα, αυτή η ψυχοσωματική έλξη, που αναπτύσσεται ανάμεσα στον άνδρα και στη γυναίκα, είναι δαιμονική;"

Και μου απάντησε "Άλλοτε ναι άλλοτε όχι. Εξαρτάται".

Σε επόμενη συνάντησή μας, επανήλθα στο θέμα και μου απάντησε πιο συγκεκριμένα:

"Ξέρεις, αυτό που ονομάζουν ευτυχία μέσα στο γάμο υπάρχει, αλλά απαιτεί μία προϋπόθεση:
να έχουν αποκτήσει οι σύζυγοι πνευματική περιουσία, αγαπώντας το Χριστό και τηρώντας τις εντολές του.
Έτσι θα φθάσουν να αγαπιούνται αληθινά μεταξύ τους και να είναι ευτυχισμένοι.
Διαφορετικά, θα είναι ψυχικά πτωχοί, δεν θα μπορούν να δώσουν αγάπη και θα έχουν δαιμονικά προβλήματα, που θα τους κάνουν δυστυχισμένους".

Μια άλλη φορά ήταν παραστατικός.

Τον ρώτησα: "Γέροντα, έχω ακούσει, ότι το προβλήμα του ανικανοποίητου της αισθησιακής και συναισθηματικής επιθυμίας, ανάμεσα στα δύο φύλα, παραμένει άλυτο και το λύνει μόνο ο τάφος".

Ο Γέροντας αντέδρασε έντονα: "Όχι, μωρέ, μην το λες πρόβλημα. Να, είναι έτσι".
Και έκανε, με την παλάμη και τα δάχτυλά του, μια χαρακτηριστική κίνηση πάνω στην κουβέρτα του κρεβατιού του, που έδειχνε κάτι, που κινείται προς τα εμπρός έρποντας, μετά ν' αρχίζει λίγο λίγο να απογειώνεται και τελικά να ανυψώνεται στον ουρανό.

Η εικόνα που έδωσε ήταν τελείως αντίθετη από εκείνη που δίνουν οι ρομαντικές περιγραφές των εκστατικών ερώτων, που ξεκινούν από πολύ ψηλά, χάνουν ύψος σιγά σιγά και προσγειώνονται ανώμαλα τελικά.

Η εικόνα του Γέροντα, συνδεόταν άμεσα με την "πνευματική περιουσία", της οποίας η ύπαρξη ή η απουσία, δημιουργεί ανάλογα την ανοδική ή καθοδική πορεία".
[Γ 352-4]

("Ανθολόγιο Συμβουλών", Άγιος Πορφύριος, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ.191 -192)

Η συμμετοχή στον πόνο των άλλων
Όταν ο άνθρωπος πονάη για τον συνάνθρωπό του,
ο Θεός κατά κάποιον τρόπο συγκινείται, χαίρεται,
γιατί ο άνθρωπος αυτός, με την αγάπη που έχει, συγγενεύει μαζί Του,
και του δίνει θεία παρηγοριά.
Αλλιώς δεν θα μπορούσε να αντέξη τον πόνο για τον συνάνθρωπό του.
-Γέροντα, πώς μπορείς να νιώσης τον πόνο των άλλων;
-Όταν έχης κι εσύ κάποιον πόνο, σκέφτεσαι τον πόνο του άλλου,
έρχεσαι στην θέση του και πονάς πιο πολύ για κείνον.
Ο πόνος ο δικός σου δηλαδή σε βοηθάει να καταλάβης τον πόνο των άλλων.
Και όταν δέχεσαι με χαρά τον δικό σου πόνο, δίνεις στους πονεμένους παρηγοριά.
Πάντως άλλο είναι να μαθαίνης ότι αρρώστησε κάποιος και άλλο είναι να αρρωσταίνης ο ίδιος.
Τότε καταλαβαίνεις τον άρρωστο. Άκουγα «χημειοθεραπείες» και νόμιζα ότι είναι «χυμοθεραπείες»,
δηλαδή ότι κάνουν στους καρκινοπαθείς θεραπεία με χυμούς, με φυσικές τροφές!
Που να ξέρω; Τώρα όμως κατάλαβα τί ταλαιπωρία είναι.
-Οι χημειοθεραπείες, Γέροντα, είναι πιο δύσκολες από τις ακτινοβολίες;
-Πιό δύσκολες; Όλα, και οι ακτινοβολίες και οι χημειοθεραπείες είναι...
Το χειρότερο είναι που σού κόβουν την όρεξη• ενώ πρέπει να φάς καλά, δεν μπορείς να φάς καθόλου.
Και οι γιατροί σού λένε: «Πρέπει να τρώς». Έμ, πώς να φάς, αφού όλα αυτά σου
κόβουν την όρεξη και σε κάνουν πτώμα! Όταν έκανα ακτινοβολίες, ενώ καιγόμουν,
δεν μπορούσα να πιώ καθόλου νερό. Μου ερχόταν να κάνω εμετό, αισθανόμουν απέχθεια ακόμη και για το νερό .
-Γέροντα, αν κάνατε λίγο νωρίτερα την εγχείρηση...
-Τί νωρίτερα; Εγώ δεν κάνω προσευχή να περάση, γιατί έτσι συμπάσχω με τον κόσμο που υποφέρει.
Καταλαβαίνω πιο πολύ τους πονεμένους και συμμετέχω στον πόνο τους.
Άλλωστε και εμένα με ωφελεί πνευματικά. Ζητάω μόνο να μπορώ λίγο να εξυπηρετούμαι
και να εξυπηρετώ. Ό,τι θέλει όμως ο Θεός.
Όταν έχης κάποιο πρόβλημα στην υγεία σου και δεν σε απασχολή αυτό,
τότε έχεις κατά κάποιον τρόπο το δικαίωμα να παρακαλής τον Θεό να βελτιώση
την κατάσταση της υγείας των άλλων. Αλλά και όποιος δεν έχει δικό του πόνο,
ας πονάη τουλάχιστον γι’ αυτούς που πονούν. «Να πάρω τον γαταδόκκο σου»,
έλεγαν οι Φαρασιώτες, δηλαδή τον πόνο σου, το βάσανό σου, το φαρμάκι σου.
-Γέροντα, με τί τρόπο τον έπαιρναν;
-Με την αγάπη. Όταν με αγάπη λέη κανείς «νά πάρω τον πόνο σου», τον παίρνει.
Αλλά, αν τον πάρη, μετά θέλει πολλή υπομονή, πολλή παλληκαριά, πολλή δύναμη, για να τον αντιμετωπίση.
Έρχονται μερικοί και μου λένε: «Γέροντα, θέλω να πάρω τον πόνο σου».
Μερικοί το λένε από παλληκαριά, μερικοί όμως φοβητσιάρηδες δεν ξέρουν τί λένε.
Αυτοί με το παραμικρό τρέχουν στον γιατρό και εύκολα απογοητεύονται.
Τον λίγο πόνο τον δικό τους δεν μπορούν να σηκώσουν και λένε να πάρουν τον δικό μου πόνο!
Καλύτερα να κάνουν υπομονή στον δικό τους πόνο, να δέχωνται με χαρά ό,τι επιτρέπει
γι’ αυτούς ο Θεός και να μη ζητούν δήθεν από αγάπη να πάρουν την αρρώστια του άλλου.
Γιατί, αν τυχόν ο Θεός εκπληρώση το αίτημά τους και ξεχάσουν ότι οι ίδιοι το ζήτησαν,
θα γογγύσουν και μπορεί να τα βάλουν και με τον Θεό.

(Λόγοι Παϊσίου, τόμος Δ΄, Οικογενειακή Ζωή, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου "Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ. 218-220)

Ανάληψις
ανέβασε τον άνθρωπο στα ουράνια
Κάθισε το Χριστό στα δεξιά του.
Άραγε ποιος λόγος μπορεί να παραστήσει το γεγονός;
Τον άνθρωπο, τον γήινο, τον αφωνότερο κι από τα ψάρια,
αυτόν, που κατάντησε παιχνίδι των δαιμόνων,
κοίταξε που τον ανύψωσε.
Πραγματικά είναι ανυπέρβλητο το μέγεθος της δυνάμεως Του.
Πρόσεξες που τον ανέβασε; «Στα επουράνια».
Ε.Π.Ε. 20,472

ανεβήκαμε οι ανάξιοι
Εμείς οι ανάξιοι και για τη γη,
ανεβήκαμε σήμερα στους ουρανούς.
Δεν ήμασταν άξιοι να εξουσιάζουμε στη γη,
κι όμως ανεβήκαμε στη βασιλεία των ουρανών.
Ξεπεράσαμε τους ουρανούς.
Αγγίξαμε το θρόνο του Θεού.
Ε.Π.Ε. 36,208

μετέωρος μεταξύ ουρανού και γης
Πρόσεχε, που βρισκόταν κάτω και που ανέβηκε ο Χριστός.
Δεν υπήρχε κατώτερο σημείο για να κατέβει
απ’ εκείνο που κατέβηκε ο άνθρωπος.
Δεν υπήρχε υψηλότερο σημείο για να ανέβει
απ’ εκείνο που ανέβασε τον άνθρωπο.
Ε.Π.Ε. 36,214

διαστημικό γεγονός
Ξεπέρασε τους αγγέλους. Προσπέρασε τους αρχαγγέλους.
Πιο πάνω από τα Χερουβείμ. Παραπάνω από τα Σεραφείμ.
Δεν σταμάτησε, μέχρι που ‘φτασε και κατέλαβε τον ουράνιο θρόνο.
Ε.Π.Ε. 36,214

ανέβασε την ανθρώπινη φύση
Καλύτερα, ας ξεκινήσουμε από κάτω. Δεν βλέπεις;
Πόσο είναι το διάστημα από τον άδη προς τη γη,
που ανέβηκε ο Χριστός;
Πόσο το διάστημα από τον ουρανό προς τον ανώτερο ουρανό;
Το διάστημα από τους αγγέλους προς τους αρχαγγέλους,
προς τις ουράνιες δυνάμεις, προς αυτό βασιλικό θρόνο;
Ε.Π.Ε. 36,214

ανάβασις της ανθρώπινης ευτέλειας
Μάθε ποιος ανέβηκε και ποιά η φύσις του
και πώς ήταν πριν να κατέβει.
Ευχαρίστως αναφέρομαι στην ευτέλεια του ανθρωπίνου γένους,
για να συνειδητοποιήσω καλά την τιμή,
που μας χάρισε η φιλανθρωπία Του. ’
Ήμασταν χώμα και σκόνη. Δεν ήταν αξιοκατάκριτο,
αφού αυτή ήταν η αδυναμία της φύσεως μας.
Συμπεριφερόμασταν πιο ανόητα απ’ τα ζώα.
Ε.Π.Ε. 36,214

η ανθρώπινη φύσις ανωτέρα
Η τιποτένια ανθρώπινη φύσις, η πιο απρόσεκτη,
έγινε με την Ανάληψη ανώτερη.
Σήμερα οι άγγελοι απήλαυσαν αυτό, που τόσο καιρό ποθούσαν.
Σήμερα οι αρχάγγελοι είδαν αυτό που από καιρό επιθυμούσαν.
Είδαν τον άνθρωπο να λάμπει κοντά στο θρόνο του Θεού.
Ν’ αστράφτει από αθάνατη δόξα κι ομορφιά.
Ε.Π.Ε. 36,218

χαρά των αγγέλων
Σήμερα οι άγγελοι και οι αρχάγγελοι είδαν αυτό, που ποθούσαν:
Την ανθρώπινη φύση ν’ αστράπτει σε βασιλικό θρόνο.
Να λάμπει με αθάνατη ακτινοβόλο ομορφιά.
Ε.Π.Ε, 36,218

αρραβώνας για ουράνιους γάμους
Ο αρραβώνας, η βεβαία υπόσχεση
για την αιώνια ζωή μας είναι στον ουρανό.
Αναληφθήκαμε μαζί με το Χριστό.
Ε.Π.Ε. 36,288

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, Τόμος Α΄, σελ. 178-180)

Άγιος Παΐσιος: «Δεν παίρνει και η Εκκλησία μια θέση να αφορίσει μερικούς. Αυτούς έπρεπε να τους αφορίζει η Εκκλησία. Λυπούνται τον αφορισμό!»

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΘΕΣΗ

-ΑΝ ΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΔΕΝ ΟΜΟΛΟΓΗΣΟΥΜΕ, ΔΕΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΟΥΜΕ, ΑΥΤΟΙ ΘΑ ΚΑΝΟΥΝ ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ”

– Γέροντα, δεν φοβάστε έτσι που μιλάτε;

– Τι να φοβηθώ; Τον τάφο μου τον έχω ανοίξει. Αν δεν τον είχα ανοίξει, θα με απασχολούσε που θα κουραζόταν ο άλλος να σκάψει. Τώρα θα χρειαστεί να ρίξει μόνο λίγους τενεκέδες χώμα… Κατάσταση είναι αυτή; Δικαστικοί να φοβούνται να δικάσουν, να κάνουν μηνύσεις για εγκληματίες και να τους απειλούν ο ένας και ο άλλος και να αναγκάζονται να τις αποσύρουν; Και τελικά ποιοι κυβερνούν; Σε αναπαύει αυτή η κατάσταση; Έχω υπ’ όψιν μου έναν άλλο άθεο, έναν βλάσφημο, που τον αφήνουν στην τηλεόραση και μιλάει, ενώ έχει πει τα πιο βλάσφημα λόγια για τον Χριστό και την Παναγία. Δεν παίρνει και η Εκκλησία μια θέση να αφορίσει μερικούς. Αυτούς έπρεπε να τους αφορίζει η Εκκλησία. Λυπούνται τον αφορισμό!

– Γέροντα, τι θα καταλάβουν με τον αφορισμό, αφού τίποτε δεν παραδέχονται;

– Τουλάχιστον να φανεί ότι η Εκκλησία παίρνει μία θέση.

– Η σιωπή της, Γέροντα, είναι σαν να τα αναγνωρίζει;

– ΝΑΙ. …

– Δηλαδή, Γέροντα, πρέπει πάντα να ομολογούμε το «πιστεύω» μας;

– Χρειάζεται διάκριση. Είναι φορές που δεν πρέπει να μιλήσουμε και άλλες φορές που πρέπει να ομολογούμε με παρρησία το «πιστεύω» μας, γιατί φέρουμε ευθύνη, αν δεν μιλήσουμε. Σ’ αυτά τα δύσκολα χρόνια ο καθένας μας πρέπει να κάνει ό’ τι γίνεται ανθρωπίνως και ό’ τι δεν γίνεται ανθρωπίνως να το αφήνει στον Θεό. Έτσι θα έχουμε ήσυχη της συνείδησή μας ότι κάναμε εκείνο που μπορούσαμε. Αν δεν αντιδράσουμε, θα σηκωθούν οι πρόγονοί μας από τους τάφους. Η Ελλάδα, η Ορθοδοξία, με την παράδοσή της, τους Αγίους και τους ήρωές της, να πολεμείται από τους ίδιους τους Έλληνες και εμείς να μη μιλάμε! Είναι φοβερό! Αν οι Χριστιανοί δεν ομολογήσουν, δεν αντιδράσουν, αυτοί θα κάνουν χειρότερα.

(ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ Β’ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ, του ΙΕΡΟΥ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΥ "ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ", ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, Κεφάλαιο 1ο: «Η ΓΕΝΙΑ ΤΗΣ ΑΔΙΑΦΟΡΙΑΣ», Μέρος: «ΕΧΟΥΜΕ ΕΥΘΥΝΗ», σ. 34, 35, 36 & 37)

Η ένωση και κοινωνία μας με τον Θεό σε γενικές γραμμές γίνεται με δύο τρόπους: με τη μυστική κοινωνία του Σώματος και του Αίματος του Κυρίου και με την πνευματική κοινωνία. Ο δεύτερος τρόπος διαιρείται εν συνεχεία σε τρεις άλλους τρόπους. Γι’ αυτό θα σας μιλήσω γι’ αυτούς τους τρόπους φέρνοντας μαρτυρίες από τη θεία Γραφή και τις διδασκαλίες των αγίων Πατέρων.

Η πρώτη και σπουδαιότερη κοινωνία μας με τον Χριστό γίνεται με την κοινωνία του Σώματος και του Αίματός Του. Ένας χριστιανός που δεν πιστεύει ότι το φαινόμενο ψωμί και κρασί είναι αληθώς το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου μας, είναι ένας αιρετικός και ξένος προς την αληθινή πίστη του Χριστού, ο Οποίος λέει: «Η σαρξ μου αληθώς εστί βρώσις, και το αίμα μου αληθώς εστί πόσις» (Ιω. 6:55). Ενώ ο απόστολος Παύλος μάς λέει: «Το ποτήριον της ευλογίας ο ευλογούμεν, ουχί κοινωνία του αίματος του Χριστού εστί; τον άρτον ον κλώμεν, ουχί κοινωνία του σώματος του Χριστού εστίν;» (Α’ Κορ. 10:16).
Όποιος λοιπόν κοινωνεί αναξίως, γίνεται ένοχος, όπως λέει ο ίδιος Απόστολος: «Ος αν εσθίη τον άρτον τούτον ή πίνη το ποτήριον του Κυρίου αναξίως, ένοχος έσται του σώματος και του αίματος του Κυρίου» (Α’ Κορ. 11:27). Ο χριστιανός όμως που κοινωνεί με φόβο, ευλάβεια και προετοιμασία, αξιώνεται αναριθμήτων δωρεών, από τις οποίες οι σπουδαιότερες είναι οι εξής:
1) Ενώνεται με τον Χριστό κατά χάριν, όπως λέει το χωρίο: «Ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα εν εμοί μένει καγώ εν αυτώ» (Ιω. 6:56)
2) Συμμετέχει στην αιώνια ζωή, όπως λέει το χωρίο: «Ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα έχει ζωήν αιώνιον (Ιω. 6:54).
3) Θα αναστηθεί την ημέρα της κρίσεως, όπως λέει στο ίδιο χωρίο: «Και εγώ αναστήσω αυτόν εν τη εσχάτη ημέρα».
4) Ο Χριστός κατοικεί μέσα στην καρδιά μας, όπως λένε τα χωρία: «κατοικήσαι τον Χριστόν διά της πίστεως εν ταις καρδίαις υμών» (Εφ. 3:17) και «εν εκείνη τη ημέρα γνώσεσθε υμείς ότι εγώ εν τω πατρί μου και υμείς εν εμοί καγώ εν υμίν» (Ιω. 14:20) κ.ά.
5) Όποιος κοινωνεί τον Χριστό έχει Αυτόν ζώντα μέσα του: «Ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί Χριστός» (Γαλ. 2:20), και «τεκνία μου, ους πάλιν ωδίνω, μέχρις ου μορφωθή Χριστός εν υμίν!» (Γαλ. 4:19).
6) Προοδεύει και αυξάνεται στα πνευματικά έργα, κατά το χωρίο: «αληθεύοντες δε εν αγάπη αυξήσωμεν εις αυτόν τα πάντα, ος εστίν η κεφαλή, ο Χριστός» (Εφ. 4:15).
7) Η θεία Κοινωνία καθαρίζει από αμαρτίες, αγιάζει, φωτίζει και χαρίζει την αιώνια ζωή (από την ευχή της θ. Μεταλήψεως του αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού).
8) Επιφέρει τον αγιασμό σώματος και ψυχής, εκδιώκει τις φαντασίες και καθαρίζει από τα πάθη, δίνει παρρησία προς τον Θεό, φωτισμό και ενίσχυση για την αύξηση των αρετών και την τελειότητα (6η ευχή θ. Μεταλήψεως του αγίου Βασιλείου).
9) Επιφέρει πνευματική χαρά, υγεία σώματος και ψυχής, κατά τον άγιο Κύριλλο Αλεξανδρείας.
Αυτοί και άλλοι πολλοί ακόμη είναι οι πνευματικοί καρποί τους οποίους αποκτά ο πιστός που προσέρχεται συχνά και με καλή προετοιμασία στη θεία Ευχαριστία. Αυτός που δεν προσέρχεται σ’ αυτό το Μυστήριο, ποτέ δεν θα μπορέσει να προοδεύσει στην εργασία των αρετών, διότι δεν παραμένει μέσα στον Χριστό και Εκείνος μέσα του, καθώς λέει και ο Ίδιος: «Χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν» (Ιω. 15:4).

Ο δεύτερος τρόπος κοινωνίας και ενώσεως με τον Χριστό γίνεται με την προσευχή του Ιησού, κατά την οποία ο νους βυθίζεται στην καρδιά και εκεί λέει συνεχώς το: «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν».
Η προσευχή που γίνεται με τον νου στην καρδιά έχει μεγάλη σημασία, διότι ενώνεται η ψυχή μας με τον Ιησού Χριστό και δι’ Αυτού με τον Πατέρα, διότι η μόνη οδός που οδηγεί στην ένωση με τον Πατέρα είναι ο Χριστός, όπως λέει ο Ίδιος: «ουδείς έρχεται προς τον Πατέρα ει μη δι’ εμού» (Ιω. 14:6).
Η καρδιακή προσευχή προσφέρει τη δυνατότητα στο Άγιο Πνεύμα να κατοικήσει και εργαστεί στην καρδιά μας και να ενωθούμε εμείς με το Πνεύμα. Αυτή η ένωση με την ακατάπαυστη προσευχή μοιάζει με τη νύμφη που αγαπά πάρα πολύ τον Νυμφίο Χριστό και δεν θέλει ποτέ να αποχωριστεί απ’ Αυτόν.

Ο τρίτος τρόπος κοινωνίας με τον Δημιουργό Θεό μας γίνεται με την εφαρμογή των εντολών Του και την απόκτηση των αρετών.
Αυτή η συγκατοίκηση με τον Ιησού φανερώνεται στη Γραφή από τον Ίδιο, όταν λέει: «Εάν τις αγαπά με τον λόγον μου τηρήσει και ο Πατήρ μου αγαπήσει αυτόν, και προς αυτόν ελευσόμεθα και μονήν παρ’ αυτώ ποιήσωμεν» (Ιω. 14:23), ενώ αλλού λέει: «εάν τας εντολάς μου τηρήσητε, μενείτε εν τη αγάπη μου, καθώς εγώ τας εντολάς του πατρός μου τετήρηκα και μένω αυτού εν τη αγάπη» (Ιω. 15:10).
Ο άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης λέει ότι η ομοιότητα και ένωσή μας με τον Θεό επιτελείται μόνο με την εφαρμογή των θείων εντολών (Λόγος περί σωτηριώδους γνώσεως).
Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, όσον αφορά την ένωσή μας με τον Θεό, λέει: «Ο λόγος του Θεού και Πατρός βρίσκεται μυστικά σε κάθε μία από τις εντολές Του, οπότε αυτός που δέχεται τον λόγο του Θεού δέχεται τον Θεό».
Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, μιλώντας για τη θέωση του ανθρώπου με την εφαρμογή των εντολών του Θεού, λέει: «Οι εντολές του Θεού παρέχουν όχι μόνο τη γνώση, αλλά και τη θέωση».

Ο τέταρτος τρόπος κοινωνίας με τον Χριστό γίνεται με την ακρόαση των λόγων του Θεού.
Περί αυτού μας ομιλεί η Καινή Διαθήκη: «πολλοί δε των ακουσάντων τον λόγον επίστευσαν, και εγενήθη ο αριθμός των ανδρών ωσεί χιλιάδες πέντε» (Πράξ. 4:4).
Ο απόστολος Παύλος λέει: «η πίστις εξ ακοής, η δε ακοή διά ρήματος Θεού» (Ρωμ. 10:17)
Εάν το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου είναι η αληθινή βρώσις και πόσις, τότε ο λόγος του Κυρίου γενόμενος δεκτός από τους πιστούς γίνεται σ’ αυτούς «πηγή ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον» (Ιω. 4:14) και «άρτος ζωής ο εκ του ουρανού καταβάς» (Ιω. 6:58), ενώ κατά τον άγιο Δαμασκηνό λέγεται μάννα της αφθαρσίας και μάννα το μυστικό.
Ο απόστολος Παύλος διά της ακοής δέχθηκε τον λόγο του Θεού, όταν προσκλήθηκε με το θείο φως στον δρόμο προς τη Δαμασκό και άκουσε φωνή εξ ουρανού. Η Σαμαρείτισσα διά της ακοής λαμβάνει τον λόγο του Θεού, ενώ πάλι οι Σαμαρείτες πιστεύουν και βαπτίζονται από το κήρυγμα του αποστόλου Φιλίππου (Πράξ. 8:5-6,12) και λαμβάνουν το Άγιο Πνεύμα (Πράξ. 8:14,18).

Πατέρες και αδελφοί, σας έφερα μερικές από τις σπουδαιότερες μαρτυρίες της Γραφής και των αγίων Πατέρων, οι οποίες μας βοηθούν στην πορεία μας για μία ακατάπαυστη ένωση με τον Νυμφίο Χριστό.
Ο ιδιαίτερος και αγιότερος τόπος, όπου επιτυγχάνεται αυτή η πολύτροπη κοινωνία μας με τον Χριστό είναι η Εκκλησία μας. Εκεί όλοι οι πιστοί μας, ερχόμενοι με ευλάβεια και πίστη στις ιερές Ακολουθίες, βρίσκονται σε μία ατμόσφαιρα μυστική και με τον νου, την καρδιά, την προσευχή και τη συμμετοχή στη Θεία Κοινωνία κοινωνούν των δωρεών του Αγίου Πνεύματος.
Προπαντός η λειτουργική Θυσία είναι η τέλεια έκφραση της ενώσεως με τον Κύριό μας. Η μνημόνευση ονομάτων των χριστιανών στην Προσκομιδή, και όταν αυτοί είναι μεν αμαρτωλοί αλλά μετανοημένοι, δίνει την ευλογία της κοινωνίας αοράτως των ψυχών με τον Σαρκωθέντα και Αναστάντα Κύριο, ο Οποίος παρέχει ενίοτε και την σωματική τους θεραπεία.
Είθε το έλεος και οι οικτιρμοί του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ο οποίος είναι ο Λόγος του Θεού, να έλθει και κατασκηνώσει μέσα μας με τους ανωτέρω τέσσερις τρόπους που συνοπτικά αναφέραμε.


(από το βιβλίο: Ιερομονάχου Κλεόπα Ηλίε, "Πνευματικοί Λόγοι". Εκδόσεις «Ορθόδοξος Κυψέλη», Θεσσαλονίκη 1992)

Επιστολή Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Καθόσουν στο τρένο και σώπαινες. Δίπλα σου κάθονταν κάποιοι κύριοι και συζητούσαν για τους μεγάλους ανθρώπους. Ένας απ’ αυτούς απαριθμούσε ονόματα μεγάλων προσωπικοτήτων που εκτιμά και μεταξύ άλλων ανέφερε και το όνομα του Ιησού Χριστού. Κάποιος άλλος είπε ότι αυτός δεν θεωρεί τον Χριστό μεγάλο άνθρωπο. Και άρχισαν να φιλονικούν γύρω από τον Κύριό μας, κατά την προφητεία του Αγίου Συμεών ότι Αυτός θα είναι «εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον» ( Λουκ. 2,34 ). Τότε εκείνοι οι άνθρωποι απευθύνθηκαν σ’ εσένα και ρώτησαν, εάν εσύ θεωρείς τον Χριστό μεγάλη προσωπικότητα. Εσύ απάντησες όχι. Ο Χριστός δεν είναι για σύγκριση. Ο Χριστός δεν είναι μεγάλος άνθρωπος. Είναι Θεός. Ακούγοντας τα λόγια σου όλοι γέλασαν και άρχισαν να χλευάζουν την πεποίθησή σου περί του Υιού του Θεού. Μέχρι πριν λίγο διαχωρισμένοι μεταξύ τους, όπως τότε που ο Πιλάτος και ο Ηρώδης συμφιλιώθηκαν όταν ήθελαν να καταδικάσουν τον Χριστό. Κι έτσι εσύ υπό την μάστιγα των κοροϊδιών και χλευασμών ταξίδευες έως τον τόπο σου.

Μακάρια η ψυχή σου! Έτσι υπέμεναν τους χλευασμούς για τον Χριστό οι κάλλιστοι των καλλίστων, οι μάρτυρες και οι αρεστοί στον Θεό. Τον Καισάριο, τον αδελφό του Μεγάλου Βασιλείου τον θεωρούσαν φιλόσοφο με υπόληψη. Και ο βασιλιάς Ιουλιανός, κολασμένος παραβάτης της χριστιανικής πίστης, ήθελε να κερδίσει τον Καισάριο στη δική του πλευρά ενάντια στους χριστιανούς. Τον κάλεσε στο παλάτι του και άρχισε να τον συμβουλεύει, να εγκαταλείψει τον Χριστιανισμό και να επιστρέψει στην ειδωλολατρία. Τελικά, μετά από μακρά φιλονικία ο Καισάριος δήλωσε στον βασιλιά αποφασιστικά: «Είμαι Χριστιανός, και παραμένω Χριστιανός».

Πρόσφατα μου έλεγε ένας νέος Μαυροβούνιος: «Ήμουν στον στρατό και δεν ντρεπόμουν για την πίστη μου. Όμως γι αυτό υπέμεινα πολλές πικρίες. Έβαλε ο δεκανέας τη δεκάδα μας στη σειρά και μου φώναξε: “Ιβάν, ποιος είναι ο Θεός σου;”. “Κι εγώ του απάντησα αμέσως: “Ο Θεός μου είναι ο Ύψιστος στα ουράνια”. Αυτός λοιπόν με χαστούκισε στο μάγουλο και μου είπε: “Εγώ είμαι ο Θεός σου”. “Όχι, δεν είσαι”, του απάντησα εγώ, “εσύ είσαι ο δεκανέας μου ενώ ο Θεός μου είναι στα ουράνια”. Πάλι χαστούκι στο άλλο μάγουλο. Εμένα δεν με πονά το χαστούκι, αλλά η καρδιά μου αγαλλιάζει από κάποια ευχαρίστηση που κάτι λίγα υποφέρω κι εγώ για τον Κύριο και Δημιουργό μου».

Μακάριος είσαι, Ιβάν, λέω εγώ, που σε χλεύασαν και σε χτύπησαν για χάρη του Θεού.

Ενώ τώρα και σ’ εσένα και στον Ιβάν λέω: «Χαίρετε καὶ ἀγαλλιᾶσθε, ὅτι ὁ μισθὸς ὑμῶν πολὺς ἐν τοῖς οὐρανοῖς·» ( Ματθ. 5, 12 ) .

(«Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, Δεν φτάνει μόνο η πίστη… Ιεραποστολικὲς επιστολὲς Β΄», Εκδόσεις «εν πλώ», σ. 275-277)

Ταξίδεψε όρθιος χάριν των παιδιών
Κάποτε ο Γέροντας ταξίδεψε από τη Θεσσαλονίκη στην Ιερισσό, με προορισμό το Άγιον Όρος. Όταν έφθασε στο πρακτορείο, δε βρέθηκε θέση για κείνον και αναγκάσθηκε να μείνει όρθιος, ενώ δίπλα του κάθονταν μερικοί νεαροί, χαριεντιζόμενοι. Ένας κύριος επέπληξε τους νεαρούς, διότι έβλεπαν κοντά τους έναν γέροντα ιερομόναχο όρθιο κι αυτοί συνέχιζαν να κάθονται αδιάφοροι. Τους υπέδειξε να παραχωρήσει ένας απ' αυτούς τη θέση του στον ιερέα, αλλ' αυτοί έμειναν ασυγκίνητοι και ακίνητοι στη θέση τους. Τότε ο κύριος, οργισμένος, σηκώθηκε και του παρεχώρησε τη θέση. Ο Γέροντας τον ευχαρίστησε και δε δέχθηκε τη θέση. Ταξίδεψε μέχρι την Ιερισσό όρθιος. Στο τέλος του ταξιδιού ο κύριος ρώτησε το Γέροντα, γιατί δε δέχθηκε τη θέση που του πρόσφερε. Ο Γέροντας του είπε : " Έκαμα μία θυσία χάριν των παιδιών ". Ο κύριος δεν κατάλαβε και ο Γέροντας του εξήγησε : " Δεν έπραξες σωστά, που μάλωσες τα παιδιά. Τα παιδιά έκαμαν μιά κακή πράξη : Άφησαν όρθιο έναν ηλικιωμένο ιερομόναχο και δεν του παρεχώρησαν από μόνα τους τη θέση τους, όπως έπρεπε. Έπειτα απ' αυτό, εάν σηκώνονταν, όταν τα κατσάδιασες και καθόμουν στη θέση τους εγώ, ή εάν δεχόμουν τη θέση που μου πρόσφερες εσύ, τα παιδιά δε θα καταλάβαιναν την κακή πράξη τους • αντίθετα, θα αισθάνονταν δικαιωμένα. Τώρα όμως, που έμεινα όρθιος τόσες ώρες και μ' έβλεπαν μπροστά τους, σηκώθηκε η ίδια η συνείδησή τους και σιωπηλά τα κατηγόρησε για την πράξη τους. Μόνο έτσι μπορεί ο άνθρωπος να σωθεί : όταν μετανοεί, επειδή τον κατηγορεί, όχι ο άλλος απ' έξω, αλλά η συνείδησή του από μέσα ".
[Γ 263π.]
(Ανθολόγιο Συμβουλών, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ.325-326)