64. «Η εξανθήσασα ράβδος του Ιωοήφ»

Το εικονογραφικό αυτό θέμα προέρχεται απο το πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου, στο οποίο υπάρχει και ή εξής διήγησις:
Όταν η Παρθένος Μαρία έγινε 12 χρόνων, οι ιερείς έκριναν οτι δεν μπορούσε πια να μένη στο Ναό. Και ο μόνος προφανώς λόγος δεν ήταν άλλος από την αντίληψι που είχαν για το μηνιαίο κύκλο των γυναικών (βλ. σημείωμα, αριθ. 33). Φαίνεται όμως ότι, εν τω μεταξύ, οι γονείς της είχαν πεθάνει γι’ αυτό και το θέμα της αποκαταστάσεως της Παρθένου το ανέλαβαν οι ίδιοι οι ιερείς. Αυτοί, προκειμένου να βρεθή το κατάλληλο πρόσωπο, στο οποίο έπρεπε να εμπιστευθούν την Θεοτόκο, κατέφυγαν στον εθιμικό τρόπο εκλογής (πρβλ. τα της εκλογής του Ααρών, Άριθμ. ιζ' 16 - 28) .
Έδωσαν δηλαδή έντολή στους «χηρεύοντας του λαού» να φέρουν από ένα ραβδί, πάνω στο οποίο ο καθένας τους θα είχε γράψει το όνομά του. Σ’ όποιου το ραβδί θα γινόταν «κύριον σημείον» (=εξαιρετικό φαινόμενο), αυτός θα μνηστευόταν την Μαριάμ. Ο αρχιερεύς Ζαχαρίας παρέλαβε τα ραβδιά και προσευχήθηκε σχετικά... Στο ραβδί του Ιωσήφ άνθισε ένας κρίνος... Ύστερ’ από το «σημείο» αυτό, η Παρθένος κληρώθηκε στον Ιωσήφ τον οικοδόμο, ο οποιος και την μνηστεύθηκε (IK, ΚΚ, ΘΗΕ/8, 650, 697). «Ο θεός έδωσε την Παρθένο στον Ιωσήφ, ο οποίος με το γήρας του και την σεμνήν πολιτείαν του, είχε γίνει από πολύν καιρό αξιόπιστος» (Νικηφόρος Κάλλιστος, X, 34).
Το περιστατικό αυτό είναι μια ενδειξις, ότι οι αφιερωμένες στο θεό Παρθένες, είτε για μικρό διάστημα είτε για ολόκληρη τη ζωή τους, δεν έμεναν παντοτεινα μέσα στο Ναό, έξ αιτίας των περί καθαρότητος αντιλήψεων των Εβραίων. Έτσι φαίνεται, οτι κάθε αφιερωμένη Παρθένος επέστρεφε σπίτι της είτε για να συνέχιση την αφιέρωσί της (βλέπε το σημείωμα περί παραλαβής της Πορφύρας) είτε για να ετοιμασθή για το γάμο της.
Το έθιμο αυτό μοιάζει με κάτι παρόμοιο που συνηθιζόταν τα παλαιότερα χρόνια στη χώρα μας. Στις αρχές του αιώνα, οι γονείς έστελναν τα κορίτσια στο Σχολείο μόνο μέχρι την ηλικία των 10 - 12 χρόνων. Στην ηλικία περίπου αυτή, οι γονείς διέκοπταν τη φοίτησι των κοριτσιών και τά κρατούσαν πια στο σπίτι με την εξήγησι οτι ήταν πια καιρός ν’ αρχίσουν νά μαθαίνουν τις δουλειές του σπιτιού, να έτοιμάσουν τα προικιά τους κλπ. Όταν η μητέρα μου γύρισε για τελευταία φορά απο το σχολείο (στην ηλικία αυτή) , την υποδέχθηκε η γιαγιά μου κρατώντας βελόνι και κλωστή καί λέγοντάς της: «Αυτά να μη σου λείψουν ποτέ πια από το χέρι»!
Τα νέα κορίτσια σήμερα συνεχίζουν τις σπουδές τους μέχρι και τις Ανώτατες Σχολές. Μαθαίνουν βέβαια περισσότερα γράμματα, υστερούν όμως συνήθως στην οικιακή κατάρτισι και τις πρακτικές δεξιοτεχνίες (κοπτική, ραπτική, κεντητική, υφαντική, πλεκτική, διακοσμητική, ζωγραφική, οικιακή οικονομία κ. λ.π.) . Στη διαφορά ίσως αυτή οφείλεται και το γεγονός, ότι στην εποχή μας έχομε περισσότερες μορφωμένες γυναίκες, με περισσότερες «γνώσεις» περί ευτυχίας κλπ. και λιγώτερα ευτυχισμένα σπιτικά...

65. «Μνηστευθείσης της μητρύς αυτού Μαρίας τω Ιωσήφ» (Mατθ, α' 18)

Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος αναφέρεται σαφώς στην μνηστεία της Παρθένου Μαρίας με τον «ξυλουργό» (Ματθ. ιγ' 55) Ιωσήφ, χωρίς όμως να προχωρή σε λεπτομέρειες, για το πώς και πότε έγινε η μνηστεία αυτή. Ειδικώτερα, ο Ευαγγελιστής, «εν πλήρει αρμονία προς το γαμικόν δίκαιον των Εβραίων, ομιλεί περί της Μαρίας ως μνηστής, ως συζύγου καί ως γυναικός. Η μνηστεία κατά τον αρχαίον Ιουδαϊκόν νόμον... ήτο ουσιώδες προκαταρκτικόν τού γάμου, καίπερ διακρινόμενον αυτού. Εδημιούργει σχέσιν δεσμευτικής υποχρεώσεως μεταξύ των μνηστευομένων... Μετά την μνηστείαν και προ του γάμου.,.ο ανήρ ήτο ο κατά νόμον σύζυγος καί ο δεσμός ηδύνατο να λυθή μόνον διά κανονικού διαζυγίου» (ΓΜ, 85).
Η Παρθένος Μαρία σαν μνηστή έμεινε σε δικό της σπίτι καί ετοιμαζόταν για την ώρα του γάμου της με τον Ιωσήφ. Η περίοδος αυτή πρέπει να ήταν για την Θεοτόκο περίοδος προετοιμασίας.
Η μνηστεία δεν είναι γάμος. Είναι ο προθάλαμος του γάμου. Και προθάλαμος σημαίνει πάντοτε αναμονή. Η αναμονή του γάμου είναι χρόνος δοκιμασίας του δεσμού καί γι' αυτό είναι απαραίτητη. Γάμος χωρίς μνηστεία είναι κάτι το βεβιασμένο, το άφύσικο. Η μνηστεία είναι ο χρόνος άναμονής του θελήματος του Θεού. Είναι η ασπίδα του γάμου από σκοπιμότητες, δολιότητες και άλλες άνομες επιδιώξεις. Είναι ακόμα χρόνος ωριμότητος της μνηστής καί του μνηστήρος. Μέσα στο χρονικό διάστημα της μνηστείας οι αρραβωνιασμένοι πρέπει να επιδιώκουν πολλά. Το κυριώτερο όμως που πρέπει να αναζητούν είναι η φανέρωσις του θελήματος του Θεού. Να φανερώση δηλαδή ο Θεός δια των πραγμάτων αν η μνηστεία αυτή πρέπει να ολοκληρωθή με το ισόβιο δεσμό του γάμου. Εφ' όσον δεχόμαστε ότι «παρά Θεού αρμόζεται ανδρί γυνή» (Ευχολόγιον), τότε η περίοδος της μνηστείας είναι ό,τι πρέπει γιά να φανερωθή το θέλημα του Θεού για τα συγκεκριμένα πρόσωπα. Εαν δεν υπάρξει κανένα σοβαρό εμπόδιο τότε αυτό είναι μια ένδειξις ότι μπορούν να προχωρήσουν στο γάμο με τη βεβαιότητα ότι «ούτως εύδόκησεν ο Θεός» (Εύχολόγιον) .

(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 94-96 )

ΌTAN επρόκειτο να φύγει από τον μάταιο κόσμο ο Όσιος Παμβώ, βεβαίωνε τους συνασκητές του 

πως δεν έμεινε ούτε μία ημέρα χωρίς εργασία, ούτε ψωμί έφαγε ποτέ δωρεαν.

ΣΤΗΝ Κάτω Αίγυπτο ζούσαν εκατοντάδες Ερημίτες, λέει επίσης ο Παλλάδιος. Κάθε σκήτη είχε 

δική της εκκλησία, για να λειτουργούνται οι ασκητές, με ευρύχωρο ξενώνα παραπλεύρως, για την 

φιλοξενία των επισκεπτών. Δεχονταν με καλοσύνη όλους τους ξένους οι Πατέρες και τους 

φιλοξενούσαν όσον καιρό ήθελαν εκείνοι να παραμείνουν στην έρημο. Είχαν όμως αυτή την 

συνήθεια: Μια ολόκληρη εβδομάδα τους άφηναν ν’ αναπαυθούν. Κατοπιν όμως τους έδιναν κάποια

εργασία να κάνουν στον κήπο ή στο μαγειρείο ή οπουδήποτε αλλού, για να μην μένουν αργοί. Τους

έδιναν ακόμη ένα ωφέλιμο βιβλίο να διαβάζουν, όταν τελείωναν την εργασία τους. Τους 

απαγόρευαν να συνομιλούν με τους αδελφούς, για να μην τους απασχολούν τόσο από την υλική 

όσο κι από την πνευματική τους εργασία.

 Όλοι οι Ερημίτες στην Κάτω Αίγυπτο ασχολούνταν με το εργόχειρο, για να συντηρούν τον εαυτό 

τους και να φιλοξενούν τους ξένους.

 Ο ΑΓΙΟΣ Ίερομάρτυς Λουκιανός από την νεότητά του είχε υποτάξει την σάρκα στο πνεύμα, με 

ακατάπαυστη νηστεία, αγρυπνία, προσευχή και κόπο σωματικό.

 Εργαζόταν σκληρά, για να κερδίζει το ψωμί του και ν’ ανακουφίζει τους φτωχούς. Δεν έβαζε ποτέ 

τροφή στο στόμα του, αν δεν είχε βεβαιωθεί προηγουμένως πως προερχόταν από το εργόχειρό του 

και πως κάποιος άλλος ακόμη θα έτρωγε την ημέρα εκείνη απ’ αυτό.

(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ" )

1429. ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΙΣ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΣΥΖΥΓΟΣ.
Μια μέρα, μια γυναίκα πήγε να βρει ένα άγιο πνευματικό για να παραπονεθεί εναντίον της συμπεριφοράς του συζύγου της. Ο άγιος άνθρωπος την άκουσε με όλη την προσοχή. Στο τέλος η γυναίκα ζητεί την συμβουλή του.
- Σε συμβουλεύω, της είπε ο πνευματικός, να επιστρέψεις σπίτι σου, και να γίνεις καλύτερη σύζυγος για τον άνδρα σου. Έτσι και αυτός θα γίνει για σένα καλύτερος σύζυγος.

(Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας, Υακίνθου Γρατιανουπόλεως, σελ. 644 )

Το δόγμα της Αγ. Τριάδος δεν «κατασκευάστηκε» αργότερα από την Εκκλησία, στην Α Οικουμενική Σύνοδο, αλλά ήδη με απλό τρόπο εκτίθεται από την πρώτους διαδόχους των Αποστόλων, οι οποίοι προφανώς το παρέλαβαν από αυτούς!
    "χύσε στο κεφάλι νερό τρεις φορές στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος"(Διδαχή 7,3)[τριαδική επίκληση στη Βάπτιση]
     "Αν ο Κύριος ανέχτηκε να πάθει για την ψυχή μας, όντας Κύριος όλου του κόσμου, στον οποίο ο Θεός από τον καιρό της Δημιουργίας είπε "ας κάνουμε άνθρωπο...""(Βαρνάβα Επιστολή 5,5,ΕΠΕ, 31)
     «…Διότι η Γραφή για μας αναφέρει, ότι λέει στον Υιό του· «ας κάνουμε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα και ομοίωσή μας…(Γεν.1,26)» (Βαρνάβα Επιστολή 6,12,ΕΠΕ, 35)[άρα ο Υιός υπάρχει μαζί με τον Πατέρα στη Δημιουργία!]
     «Διότι, αν δεν λάμβανε σάρκα (ο Υιός), δεν θα μπορούσαν να σωθούν οι άνθρωποι χωρίς να τον βλέπουν, αφού δεν μπορούν να κοιτούν ούτε τον ήλιο, που στο μέλλον δεν θα υπάρχει και είναι έργο των χεριών του. Λοιπόν, για αυτό έλαβε σάρκα ο Υιός του Θεού…» (ο.π. 5,10-11, ΕΠΕ σελ 33)[ο Υιός υπήρχε πριν λάβει σάρκα στην ενανθρώπηση!]
     «Συ εξομολογούμεθα δια του αρχιερέως και προστάτου των ψυχών Ιησού Χριστού, δι’ οὗ (μέσω του οποίου) σοι (σε σένα ανήκει) η δόξα και η μεγαλωσύνη και νυν και…» (Κλήμης Ρώμης Προς Κορινθίους Α, 61,3)[η δόξα δίνεται στον Πατέρα μέσω του Υιού!]
     «ο μέγας δεσπότης των απάντων (ο Πατήρ)… ευεργετών τα πάντα, υπερεκπερισσως δε ημας τους προσφευγόντας τοις οικτιρμοις αυτου δια του Κυρίου ημων Ιησού Χριστού, ᾧ (στον οποίο Χριστό ανήκει) η δόξα και η μεγαλωσύνη εις τους αιώνας…» (ο.π. 20,11-12)[εδώ η ίδια δόξα δίνεται τώρα στον Υιό! Αυτό αποτελεί βλασφημία αν ο Υιός δεν είναι ίσος με τον Πατέρα]
     «επειδή είσαστε πέτρες του ναού του Πατέρα, ετοιμασμένοι για την οικοδομή του Θεού Πατέρα, που κατευθύνεστε στα ύψη με τη μηχανή του Ιησού Χριστού, που είναι ο σταυρός, χρησιμοποιώντας για σχοινί το Άγιο Πνεύμα» (Ιγνατίου Θεοφόρου προς Εφεσίους ΙΧ, ΕΠΕ 83)[αναφορά και των 3 προσώπων]
     «Να φροντίζετε λοιπόν να πεισθείτε απόλυτα για τα δόγματα του Κυρίου και των αποστόλων, για να «ευοδωθούν όλα όσα κάνετε», σαρκικά και πνευματικά, με πίστη και αγάπη, ενωμένοι με τον Υιό και τον Πατέρα και τον Πνεύμα… Πειθαρχήσετε στον επίσκοπο και μεταξύ σας, όπως πειθάρχησε ο Χριστός στον Πατέρα, και οι απόστολοι στον Χριστό και στον Πατέρα και στο Πνεύμα» (Ιγνατίου προς Μαγνησιεις ΧΙΙΙ. ΕΠΕ 101)(τα 3 πρόσωπα της Τριάδος συναριθμούνται ως ομότιμα. Μάλιστα στην πρώτη περίπτωση προηγείται ο Υιός]
     "με τη διακονία του Ιησού Χριστού, ο οποίος ήταν κοντά στον Πατέρα προαιώνια και στο τέλος φανερώθηκε"(Ιγνατίου προς Μαγνησιεις 6. ΕΠΕ 97)[προΰπαρξη του Λόγου]
     "Όπως λοιπόν και ο Κύριος δεν έκανε τίποτα χωρίς τον Πατέρα, αν και ήταν ενωμένος με αυτόν"(Ιγνατίου προς Μαγνησιεις 7. ΕΠΕ 97)
«…Σε δοξάζω μέσω του αιώνιου και επουράνιου αρχιερέα Ιησού Χριστού, του αγαπητού σου παιδιού, δια του οποίου μαζί μ’ αυτόν και το άγιο Πνεύμα σού πρέπει δόξα και τώρα και στους μελλοντικούς αιώνες. Αμην» (Μαρτύριο Πολυκάρπου. 14, ΕΠΕ ,369)[συνδοξάζονται και τα 3 πρόσωπα ισότιμα]
     "ο προεστώς αναπέμπει δοξολογία στον Πατέρα του σύμπαντος δια του ονόματος του Υιού και τους Αγίου Πνεύματος (Ιουστίνος Απολογία Α 65,ΕΠΕ σελ. 191)[στην τέλεση της Θ. Ευχαριστίας]

Μια σχέση θέλει δύο, όπως λένε και για το ταγκό. Πολλές φορές όμως μπαίνουμε σε μια σχέση φέρνοντας μαζί μας και μια άλλη σχέση, πολύ δυνατή και ιδιαιτέρως φορτική… την εμπαθή σχέση με το εγώ μας! Κι έτσι βρισκόμαστε να διαχειριστούμε όχι μια αλλά δύο ή και τρεις σχέσεις, αν και το έτερον ήμισυ δε θέλει να αποχωριστεί κι εκείνο τη σχέση με το δικό του εγώ. Συνωστισμός! Πώς θα τα βγάλουμε πέρα; Η συνύπαρξη με κάποιον άλλο προϋποθέτει μια σοβαρή και κρίσιμη απόφαση… ότι θα δώσουμε χώρο μέσα μας και έξω μας στον άλλο, ότι θα κάνουμε παραχωρήσεις, υποχωρήσεις, συμβιβασμούς και υπομονή. Πόσο έτοιμοι και ώριμοι είμαστε για κάτι τέτοιο;
Όταν έχουμε μάθει τόσο καιρό να ικανοποιούμε μόνο τον εαυτό μας, τώρα πώς θα φροντίζουμε για τις ανάγκες και τις επιθυμίες του άλλου, παραμερίζοντας τις δικές μας αν χρειάζεται; Πώς θα προσφέρουμε και θα προσφερθούμε όταν ο εγωισμός μας έχει γίνει θηρίο ανήμερο και αχόρταγο; Πώς θα αγαπήσουμε αν αγαπάμε εμπαθώς και όχι υγιώς μόνο τον εαυτό μας; Το αντίδοτο του εγωισμού είναι η αγάπη, η εν Χριστώ αγάπη, η γεμάτη έλεος, ταπείνωση, ευσπλαχνία και συγχώρεση. Η πνευματική ζωή μάς δίνει το δρόμο και ο Χριστός γίνεται για μας ο καλύτερος δάσκαλος της αγάπης- μιας αγάπης θυσιαστικής και τόσο απελευθερωτικής - και ταυτόχρονα βοηθός μας στον αγώνα μας για την καταπολέμηση των παθών μας. Αν δεν αναλάβουμε δράση εναντίον τους τότε κινδυνεύουμε όχι μόνο να γίνουμε θηρία ανήμερα αλλά να χάσουμε και την ψυχή μας!
Μια σχέση εμπαθής μοιάζει με ένα μη ιχνηλατημένο ναρκοπέδιο… δεν ξέρεις πότε θα σου σκάσει η επόμενη νάρκη! Γι’ αυτό αν θέλουμε να ζήσουμε αρμονικά με έναν άλλο άνθρωπο καλό θα είναι να απαλλασσόμαστε λίγο λίγο από τη σχέση μας με το εγώ μας. Και ο άνθρωπος μας μπορεί να αποτελέσει για μας το κίνητρο, το εφαλτήριο, να γίνει ο στίβος αυτού του αγωνίσματος για μας. Η αγάπη μας για τον άλλο έχει τη δύναμη να γιατρέψει ή να εξαφανίσει όλα τα πάθη γιατί η αγάπη είναι ο Χριστός! Μια αγάπη λένε ξεπερνιέται με μια άλλη αγάπη πιο δυνατή. Αν αγαπήσουμε το Χριστό με όλη μας τη δύναμη δεν θα υπάρχει χώρος στην καρδιά μας ούτε για ίχνος αγάπης στο εγώ μας! Η αγάπη του Χριστού σε εμάς και η αγάπη η δική μας σε Εκείνον είναι η θεραπεία, το φάρμακο για όλες τις αρρώστιες. Και με αυτή την αγάπη στην καρδιά μας είναι βέβαιο πως θα δημιουργούμε και θα απολαμβάνουμε υγιείς και χαρούμενες ανθρώπινες σχέσεις!(Α.Κ.Β)

Επιστολή 203 στον πρεσβύτερο Σαλούστιο.
Δεν πόνεσα λίγο όταν άκουσα ότι και εσύ και ο πρεσβύτερος Θεόφιλος χάσατε το θάρρος σας. Γιατί έμαθα ότι ο ένας από σας πραγματοποίησε μέχρι το μήνα Οκτώβριο πέντε ομιλίες, ενώ ο άλλος καμία.
Και αυτό μου κόστισε περισσότερο από τη φοβερή εδώ ερημιά μου. Θελήστε λοιπόν, εάν αυτό είναι ψέμα, να μου το δηλώσετε.
Εάν πάλι είναι αληθινό να το διορθώσετε και παροτρύνετε ο ένας τον άλλον, γιατί πολύ με έχετε λυπήσει αν και σας αγαπώ υπερβολικά.
Και το ακόμα χειρότερο είναι ότι και από το θεό θα επισύρετε το κρίμα εναντίον σας ζώντας με τόση φυγοπονία και οκνηρία και μη συνεισφέροντας ό,τι μπορείτε. Γιατί ποια συγχώρεση θα έχετε όταν ενώ άλλοι διώκονται, εξορίζονται, απομακρύνονται, εσείς δεν προσφέρετε στο δοκιμαζόμενο λαό ούτε την ενίσχυση με την παρουσία ή τη διδασκαλία σας; (ΕΠΕ 38,365)

   Εάν δεν ήταν το άγιο Πνεύμα, δε θα υπήρχαν στην Εκκλησία ποιμένες και διδάσκαλοι. Γιατί και αυτοί γίνονται από το άγιο Πνεύμα, καθώς και ο Παύλος λέγει˙ «Στο πνευματικό σας ποίμνιο σας τοποθέτησε το άγιο Πνεύμα ποιμένες και επισκόπους».
   Βλέπεις ότι και αυτό γίνεται από το άγιο Πνεύμα;
Εάν δεν είχε το άγιο Πνεύμα ο κοινός αυτός πατέρας και διδάσκαλος, όπου πριν από λίγο ανέβηκε στο ιερό αυτό βήμα και σας ευχήθηκε όλους ειρήνη, δε θα του λέγατε όλοι μαζί, «Και στο δικό σου Πνεύμα». Γι’ αυτό όχι μόνο όταν ανεβαίνει στο βήμα, ούτε μόνο όταν σας ομιλεί, ούτε μόνο όταν προσεύχεται για σας του λέγετε αυτά τα λόγια, αλλά και όταν στέκεται κοντά σ’ αυτήν την αγία Τράπεζα, όταν πρόκειται να προσφέρει τη φοβερή εκείνη θυσία˙ γιατί οι μυημένοι γνωρίζουν αυτό που λέγω.
     Δεν αγγίζει τα δώρα που βρίσκονται μπροστά του προτού να σας ευχηθεί να έχετε τη χάρη του Κυρίου και σεις να του πείτε, «Και στο δικό σου Πνεύμα», και με την απάντηση αυτή υπενθυμίζετε στον εαυτό σας, ότι αυτός που είναι κοντά στην αγία Τράπεζα δεν κατορθώνει τίποτε, ούτε είναι ανθρώπινα κατορθώματα τα προσφερόμενα δώρα, αλλά η χάρη του αγίου Πνεύματος, που είναι παρούσα και πετά επάνω απ’ όλους, ετοιμάζει τη μυστική εκείνη θυσία.
    Γιατί, αν και άνθρωπος είναι αυτός που βρίσκεται εκεί, ο Θεός όμως είναι εκείνος που ενεργεί με τον άνθρωπο. Μην προσέχεις λοιπόν στον άνθρωπο που βλέπεις, αλλά προσπάθησε να καταλάβεις την αόρατη χάρη του Θεού. Τίποτε δεν είναι ανθρώπινο από αυτά που γίνονται στο ιερό αυτό βήμα. Εάν δεν ήταν παρόν το άγιο Πνεύμα, δε θα ιδρυόταν η Εκκλησία˙ αφού όμως υπάρχει η Εκκλησία, είναι ολοφάνερο ότι είναι παρόν το άγιο Πνεύμα. (ΕΠΕ 36,311-313)

Κάποτε, διηγείται ο επίσκοπος Κύρου Θεοδώρητος ( 393-460), η μητέρα μου έπαθε στο ένα της μάτι κάποια ασθένεια που η επιστήμη δεν μπόρεσε να θεραπεύση. Οι γιατροί δεν παρέλειψαν καμμιά μέθοδο, αλλά δεν είχαν κανένα θετικό αποτέλεσμα.
Τότε την επισκέφθηκε κάποια φίλη της και της μίλησε για τον όσιο Πέτρο τον Ησυχαστή. Την πληροφόρησε πως και η γυναίκα του κυβερνήτη της Ανατολής είχε πάθει ακριβώς την ίδια αρρώστια κι εκείνος την έκανε καλά με προσευχή και σταύρωμα.
Το άκουσε η μητέρα μου και παρευθύς έτρεξε στον άνθρωπο του Θεού. Σαν κοσμική γυναίκα που ήταν φορούσε βραχιόλια, περιδέραια κι άλλα χρυσαφικά, και μεταξωτό φόρεμα πλουμιστό με κεντίδια. Μέχρι τότε δεν γνώριζε την πνευματική ζωή. Ήταν στο άνθος της ηλικίας της κι ακολουθούσε τη μόδα.
Ο όσιος μόλις την είδε, θεράπευσε πρώτα την αρρώστια της επιδείξεως, λέγοντάς της:
-Αν ένας μεγαλοφυής ζωγράφος, εξασκημένος πολύ καλά στην τέχνη, έφτιαχνε έναν ωραίο πίνακα και ερχόταν κάποιος άλλος αδαής και κατηγορούσε τον μεγάλο καλλιτέχνη και αλλοίωνε το δημιούργημα του και πρόσθετε στα φρύδια και στα βλέφαρα πιο μακριές γραμμές, αν έκανε το πρόσωπο πιο λευκό κι αν πρόσθετε κι άλλο ακόμα κόκκινο στα μάγουλα, δεν σου φαίνεται πως θα είχε δίκιο ο πρώτος ζωγράφος να αγανακτήση; Λοιπόν, έτσι και ο Δημιουργός των όλων και Πλάστης μας αγανακτεί, όταν εσείς οι γυναίκες κατηγορείτε την ανέκφραστη εκείνη σοφία με αμάθεια. Δεν θα βάζατε στο πρόσωπο σας το κόκκινο, το άσπρο και το μαύρο χρώμα, αν δεν πιστεύατε πως χρειάζεται η προσθήκη αυτή. Έτσι φανερώνετε ότι αμφιβάλλετε για τη σοφία και τη δύναμη να κάνη σωστά κάθε τι. Και μοιράζοντας σ’ όλους εκείνα που ωφελούν τον καθένα, δεν δίνει όσα ζημιώνουν. Μην καταστρέφετε λοιπόν την εικόνα του Θεού. Ούτε να επιχειρήτε να προσθέσετε εκείνα που ο Σοφός δεν έδωσε, ούτε να επιδιώκετε την ψεύτικη αυτή ομορφιά που διαφθείρει και τις φρόνιμες, γιατί προκαλεί πονηρούς λογισμούς σ’ εκείνους που τις βλέπουν.
Άκουσε όλα αυτά η καλοπροαίρετη μητέρα μου και θαύμασε τη σοφία του αγίου. Έπεσε μετά στα πόδια του και τον παρακάλεσε να γιατρέψη το μάτι της.
Εκείνος τότε της είπε πως είναι άνθρωπος κι έχει την ίδια μ’ αυτή φύση, και πως σηκώνει μεγάλο βάρος αμαρτιών και γι’ αυτό δεν έχει παρρησία μπροστά στον Θεό. Επειδή όμως η μητέρα μου έκλαιγε και έλεγε πως δεν θα έφευγε αν δεν γιατρευόταν, ο γέροντας είπε πως ο Θεός είναι εκείνος που δίνει τη θεραπεία και πάντοτε εκπληρώνει τα αιτήματα εκείνων που πιστεύουν σ’ Αυτόν.
-Θα σου χαρίση, λοιπόν, συνέχισε, την υγεία, όχι γιατί θα κάνη σε μένα χάρη, αλλά γιατί βλέπει τη δίκη σου πίστη.
Έβαλε το χέρι του στο μάτι, και κάνοντας το σημείο του Σταυρού, αμέσως τη θεράπευσε!
Όταν η μητέρα γύρισε πίσω στο σπίτι, ξεπλύθηκε από τα φτιασίδια, πέταξε όλα τα κοσμήματα που φορούσε, και ζούσε στο εξής όπως της είπε ο όσιος. Ούτε πλουμιστό φόρεμα φορούσε, ούτε με χρυσά στολιζόταν. Κι αυτό γινόταν ενώ ήταν ακόμη νέα, μόλις εικοσιτριών ετών. Τόσο πολύ ωφελήθηκε από τη διδαχή του μεγάλου Πέτρου! Ζητώντας του τη θεραπεία του σώματος, απέκτησε μαζί μ’ αυτήν και την υγεία της ψυχής.

( Φιλόθεος Ιστορία)

( Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι.Μονή Παρακλήτου, τόμος Γ΄, σελ.229-231)

Υψηλή θέση και ταπεινό φρόνημα

-    Σ’ εμένα, Γέροντα, υπάρχει υπερηφάνεια;
-    Έ, υπάρχει και λίγη υπερηφάνεια. Τουλάχιστον να έχουμε την κανονική υπερηφάνεια, όση προβλέπει ο νόμος...
-    Υπάρχει, Γέροντα, και «κανονική» υπερηφάνεια;
-     Κοίταξε να σού πώ: Αν κάποιος έχη ικανότητες, γνώσεις κ.λπ., και να υπερηφανευθή λίγο, έχει ελαφρυντικά. Όχι βέβαια πώς είναι καλή και αυτή η υπερηφάνεια, αλλά δικαιολογείται κατά κάποιον τρόπο. Ένας όμως που δεν έχει ούτε ικανότητες ούτε γνώσεις, δεν δικαιολογείται να υπερηφανεύεται· επιβάλλεται να είναι ταπεινός. Αν υπερηφανεύεται, είναι τελείως χαμένος. Βλέπεις, μια νοσοκόμα που κάνει μια ένεση πενικιλίνης στον άρρωστο και του πέφτει ο πυρετός, μπορεί να έχη υπερήφανο λογισμό, ενώ ο Φλέμινγκ που ανακάλυψε την πενικιλίνη και βοήθησε τόσον κόσμο, πόση ταπείνωση είχε! Ο Φλέμινγκ μετά την ανακάλυψη της πενικιλίνης είχε πάει στην Αμερική. Εκεί τον χειροκροτούσαν οι άλλοι, χειροκροτούσε και αυτός. Κάποια στιγμή ρώτησε: «Τί συμβαίνει; για ποιόν χειροκροτούν;». «Για σένα χειροκροτούν», του είπαν. Τάχασε! Δεν είχε καταλάβει για ποιόν χειροκροτούσαν! Θέλω να πώ, εκείνος που βρήκε την πενικιλίνη δεν υπερηφανεύτηκε, και η νοσοκόμα που κάνει την ένεση και πέφτει ο πυρετός καμαρώνει. Γι’ αυτό ο Μέγας Βασίλειος λέει: «Το σπουδαιότερο είναι να έχη ο άνθρωπος υψηλή θέση και ταπεινό φρόνημα». Αυτό έχει μεγάλη αξία και ανταμείβεται από τον Θεό.
Βλέπω την ταπείνωση που έχουν μεγάλοι αξιωματικοί και την υπερηφάνεια που έχουν απλοί χωροφύλακες. Είχε έρθει μια φορά στο Καλύβι ένας υπονωματάρχης με έναν αέρα και έλεγε-έλεγε... «Είμαι αστυφύλακας, είμαι εκείνο, είμαι το άλλο!». Διοικητής της Χωροφυλακής να ήταν, δεν θα μιλούσε έτσι. Φοβερό! Και άλλοι με πλούτη, με θέσεις, με ικανότητες, έχουν μια ταπείνωση, μια απλότητα! Νιώθουν σαν να μην έχουν τίποτε. Μεγάλοι αξιωματικοί δεν φοράνε την στολή τους, για να αποφύγουν τις τιμές. Θυμάμαι, ένας στρατηγός, που είχε πολλά παράσημα από τον πόλεμο, όταν ήταν να πάη για παρέλαση, έλεγε: «Θα φορτωθώ τώρα τα παράσημα...». Και ένας άλλος μόνον ένα γαλόνι είχε πάρει και φορούσε συνέχεια την στολή, για να το δείχνη. Είχε βάλει και πιο φαρδύ σειρίτι - μέχρις εκεί που να μην τον κλείσουν μέσα, γιατί υπάρχει κανονισμός πόσο φαρδύ να είναι το σειρίτι. Καημένοι άνθρωποι!
-    Δηλαδή, Γέροντα, όταν έχη κάποιος ταπεινή θέση και υπερηφανεύεται, τί δείχνει; ότι είναι ανόητος;
-    Μια φορά; Πολλές φορές!

(Αγἰου Παϊσἰου του Αγιορεἰτου Λὀγοι Ε῾. ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ, σελ. 91-93)

ΚΑΠΟΙΟΣ φιλομόναχος Χριστιανός επισκεπτόταν τακτικά τους Γέροντες στην έρημο, για να ωφελείται από την διδασκαλία τους. Κάποτε ανακάλυψε έναν πολύ γέρο και άρρωστο Ερημίτη. Τον λυπήθηκε και θέλησε να του αφήσει όσα χρήματα είχε μαζί του, για τις ανάγκες του.
- Κράτησέ τα, Αββά, του έλεγε παρακαλεστικά. Είσαι γέρος κι άρρωστος. Δεν μπορείς πια να εργάζεσαι.
- Εξήντα ολόκληρα χρόνια υποφέρω από τούτη την αρρώστια και με του Θεού την βοήθεια δεν μου έλειψε ποτέ τίποτε. Εκείνος που έχει την φροντίδα μου, αδιάκοπα μου στέλνει πάντα τα αναγκαία. Θέλεις λοιπόν τώρα εσύ, αδελφέ, να διώξεις τον Τροφέα μου; είπε ο γέροντας Ερημίτης και με κανένα τρόπο δεν δέχτηκε τα χρήματα.

ΕΓΩ είμαι δούλος, ομολογούσε προς δόξαν Θεού ο Αββάς Σιλουανός, και ο Κύριός μου με προστάζει:
- Εργάσου το έργο μου και εγώ σε διατρέφω. Το πώς, μη ερεύνα. Αν λοιπόν εργασθώ, τρώω από τον μισθό μου, δηλαδή από το έλεος του Θεού.

ΚΑΠΟΙΟΣ Χριστιανός σ’ ένα χωριό είχε ένα μικρό περιβολακι. Το καλλιεργούσε κι από ό,τι του απέδιδε, κρατούσε τόσα μόνο, όσα του χρειάζονταν να συντηρείται φτωχικά. Τα υπόλοιπα τα έδινε στους φτωχούς ελεημοσύνη. Μα κάποτε ο διάβολος, για να τον εμποδίσει από το καλό, άρχισε να σπέρνει ζιζανια στην ψυχή του. Του ψιθύριζε λοιπόν στον νου:
- Βάλε λίγα χρήματα στην άκρη για τα γεράματά σου. Μπορεί να σου έρθει και καμιά αρρώστια και να μην είσαι σε θέση να εργάζεσαι. Παρασύρθηκε ο άνθρωπος από τους λογισμούς του και περιόρισε σιγά-σιγά τις ελεημοσύνες του για να κάνει οικονομίες. Με τον καιρό γέμισε ένα μικρό κιούπι με χρυσά νομίσματα. Όταν το έθαψε ικανοποιημένος σ' ένα λάκκο του περιβολιού του, για να το έχει στα γεράματά του, του ήρθε ξαφνικά βαριά αρρώστια και σάπισε το πόδι του. Ξέθαψε έτσι το κιούπι πολύ γρήγορα για να ξοδεύει τις οικονομίες του σε γιατρούς και φάρμακα, χωρίς ωφέλεια όμως. Το πόδι χειροτέρευε κι οι γιατροί πήραν την απόφαση να το κόψουν.
Την παραμονή της ημέρας που ορίσθηκε η οδυνηρή εγχείρηση, πήρε κοντά στο κρεββάτι του ο κηπουρός το κιούπι του κι άρχισε να μετρά και να ξαναμετρά τα τελευταία υπολείμματα της οικονομίας του, που θα έδινε την επομένη στους γιατρούς, για να τον αφήσουν χωρίς πόδι. Είχε τώρα πικρά μετανοήσει που στήριξε πιο πολύ τις ελπίδες του στα χρυσά νομίσματα, παρά στον Κύριό του και Τον παρακαλούσε μ’ όλη του την ψυχή να τον συγχωρεσει. Καθώς προσευχόταν κι εκλαιγε, παρουσιάστηκε μπροστά του άγιος Άγγελος.
- Τα χρήματα που σύναξες, στερώντας τα από τους φτωχούς, σου χρησιμέυσαν σε τίποτα; τον ρώτησε με αυστηρή φωνή.
- Όχι, κύριέ μου. Αναγνωρίζω πως έσφαλα. Ω, αν τύχω συγγνώμης, δεν θα ξαναπεσω στο ίδιο σφάλμα. Μόνο η ελπίδα στον Θεό είναι σταθερή και βεβαία, φώναξε ο δυστυχής μ’ όλο τον πόνο της ψυχής του.
Τότε ο αγαθός Άγγελος άγγιξε το πονεμένο πόδι και άμεσως το έγιανε. Το πρωί που πήγαν οι γιατροί με τα χειρουργικά τους έργαλεια να τον ακρωτηριάσουν, τον βρήκαν ύγιεστατο να σκάβει το μικρό του περιβολι.


(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ.118-119)