ΚΕΦΑΛΑΙΟ 93. Η οδός της αρετής, για εκείνους που αρχίζουν ν’ αγαπούν την ευσέβεια, φαίνεται πολύ τραχεία και θλιβερή, όχι γιατί εκείνη τάχα είναι τέτοια, αλλά γιατί η ανθρώπινη φύση ευθύς αμέσως από τη μητρική κοιλιά συναναστρέφεται άφθονα με τις ηδονές. Σ’ εκείνους όμως που μπορούν να ξεπεράσουν τη μέση της γίνεται όλη ευχάριστη και άνετη. Γιατί η φαύλη συνήθεια, όταν υποταχθεί στην καλή με την ενέργεια του αγαθού, χάνεται μαζί με τη μνήμη των αλόγιστων ηδονών. Από τότε λοιπόν ευχαρίστως η ψυχή περνά όλα τα μονοπάτια των αρετών. Γι’ αυτό ο Κύριος, εισάγοντάς μας στην οδό της σωτηρίας, λέγει, «πόσο…

Να μη δικαιολογούμε τα πάθη μας - Γέροντα, μερικοί νομίζουν ότι δεν έχουν προϋποθέσεις για να κάνουν πνευματική ζωή και λένε: «Ουκ αν λάβης παρά του μη έχοντος». - Αν λένε κιόλας ότι τους βαραίνουν πάθη κληρονομικά και δικαιολογούν τον εαυτό τους, αυτό είναι ακόμη χειρότερο. - Και όταν, Γέροντα, κάποιον όντως τον βαραίνουν; - Κοίταξε να σου πω: Ο κάθε άνθρωπος έχει κληρονομικές καταβολές καλές και κακές. Πρέπει να αγωνισθή να απαλλαγή από τα ελαττώματά του και να καλλιεργήση τα καλά που έχει, για να γίνη μια αληθινή, χαριτωμένη εικόνα του Θεού.Οι κακές κληρονομικές καταβολές δεν είναι εμπόδιο για…

Ο Ευλόγιος και ο ανάπηροςΟ μακάριος Ευλόγιος, κεντρισμένος από τον θείο έρωτα, εγκατέλειψε τους κοσμικούς θορύβους, τις δόξες, την μόρφωσι, τα πλούτη και ακολούθησε τον εξής δρόμο για την σωτηρία του:Βρήκε στην αγορά της πόλεως έναν ανάπηρο χωρίς χέρια και πόδια. Αφού συλλογίσθηκε την δυστυχία του, προσευχήθηκε και έδωσε υπόσχεσι στον Θεό:-Κύριε, στο όνομά Σου, παίρνω αυτόν τον σακάτη και τον περιποιούμαι μέχρι θανάτου, για να σωθώ μ’ αυτή την προσφορά. Χάρισέ μου υπομονή να τον υπηρετώ.Τον πλησίασε έπειτα και του είπε:-Θέλεις να σε πάρω στο κελλί μου και να σε υπηρετώ;-Με πολλή χαρά, απήντησε εκείνος. Τον πήρε λοιπόν ο…

Για οποιαδήποτε άδικη κατηγορία εις βάρος σου να μην αγανακτείς, ούτε από μέσα σουΜια μέρα, που σκέψεις πικρίας με κατέκλυζαν για κάποιους ανθρώπους, που με κατέκριναν άδικα, ο Γέροντας έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την επιθετική μου, όπως είπε, στάση. Του αντέτεινα, ότι ούτε είπα, ούτε έκανα οτιδήποτε εναντίον των επικριτών μου, αλλά μόνο σκεπτόμουν αρνητικά, χωρίς να εξωτερικεύομαι και, γι' αυτό, χωρίς να θίγω κανέναν. Τότε ο Γέροντας μου φανέρωσε ακόμη ένα μυστικό του πνευματικού αγώνος, λέγοντάς μου: «Για οποιαδήποτε άδικη κατηγορία εις βάρος σου να μην αγανακτείς, ούτε από μέσα σου. Είναι κακό. Το κακό αρχίζει από…

Ο Μ. Αντώνιος και ο κυνηγόςΈνας κυνηγός, βλέποντας τον «πατριάρχη της ερήμου» Μ. Αντώνιο (251-356) ν’ αστειεύεται με τους υποτακτικούς του, σκανδαλίσθηκε. Θέλοντας ο όσιος να τον διδάξη ότι μερικές φορές η διάκρισις επιβάλλει κάποια συγκατάβασι στην πολλή αυστηρότητα, του είπε:-Τέντωσε το τόξο σου.Ο κυνηγός υπήκουσε. Ο όσιος του είπε πάλι:-Τέντωσέ το περισσότερο.Ο κυνηγός το τέντωσε περισσότερο, οπότε ο όσιος του είπε ξανά: -Τέντωσέ το ακόμα πιο πολύ.Ο κυνηγός διαμαρτυρήθηκε:-Αν το τεντώσω περισσότερο, θα σπάση. -Το ίδιο θα συμβή, αποκρίθηκε ο όσιος, και με τους αδελφούς, εάν αγωνίζωνται συνεχώς σκληρά, χωρίς καμμιά ανάπαυσι και αναψυχή (Γεροντικόν)(Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι. Μονή…

Ο αγώνας κατά των παθών - Γέροντα, όταν ο Προφήτης Δαβίδ έλεγε: «πνεύματι ηγεμονικώ στήριξόν με», τι ζητούσε; - Ο Δαβίδ ζητούσε από τον Θεό να του δώση διοικητικό χάρισμα, επειδή είχε να κυβερνήση ανθρώπους. Αλλά και ο κάθε άνθρωπος χρειάζεται «πνεύμα ηγεμονικό», γιατί έχει να κυβερνήση τον εαυτό του, για να μην τον κάνουν κουμάντο τα πάθη του. - Γέροντα, τι είναι τα πάθη; - Εγώ τα πάθη τα βλέπω σαν δυνάμεις της ψυχής. Ο Θεός δεν δίνει ελαττώματα αλλά δυνάμεις. Όταν όμως δεν αξιοποιούμε αυτές τις δυνάμεις για το καλό, έρχεται το ταγκαλάκι, τις εκμεταλλεύεται και γίνονται πάθη, και…

Πάθη. Οι συλλογισμοί σου πάνω στα πάθη είναι ολότελα λαθεμένοι. Ο Θεός μας έχει οπλίσει με τη λογική και την ελεύθερη βούληση. Ο νόμος Του, όταν εφαρμόζεται συνετά και αβίαστα, γίνεται η ασπίδα που μας προστατεύει από την επιβουλή του εχθρού. Εμείς οφείλουμε να διατηρούμε τα όπλα μας σε καλή κατάσταση, και να τα χρησιμοποιούμε με γενναιότητα στους δυό ακατάπαυστους πολέμους μας: τον επιθετικό πόλεμο, την προσπάθειά μας δηλαδή να κατανοήσουμε και ν’ ακολουθήσουμε το νόμο Του. και τον αμυντικό πόλεμο, την αποφασιστική άρνησή μας να υποκύψουμε σε οτιδήποτε είναι αντίθετο στο νόμο Του. Και όταν λέω νόμο, δεν εννοώ άλλο…

Πραγματοποίησες ένα αληθινά ιερό έργο: Με αξιοθαύμαστο ζήλο, όχι μόνο πήγες και προσκύνησες τα χαριτόβρυτα λείψανα άγιων ανδρών και γυναικών, αλλά υπομονετικά και ακούραστα ακολούθησες τα ίχνη του Κυρίου μας, περιοδεύοντας στους Αγίους Τόπους.Με χαρά διαπιστώνω ότι η ιεραποδημία σου δεν ήταν μια πρόφαση για την πραγματοποίηση ενός ανώφελου και χασομέρικου «θρησκευτικού τουρισμού», που είναι πολύ της μόδας σήμερα.Πήγες στην Αγία Γή σαν συνειδητός πιστός, ταπεινός και ευλαβής προσκυνητής, για να πάρεις την ευλογία και να οικειωθείς τη μυστική χάρη, που αναβλύζει πλούσια μεσ’ από τα πανίερα προσκυνήματά της. Και μετά από πολλούς κόπους, πράγματι αμείφθηκες με πολύτιμους πνευματικούς θησαυρούς.Επομένως,…

Θυμάμαι τον εαυτό μου παλαιότερα στην παραμικρή δυσκολία και αναποδιά να σαστίζω, να σταβοκαταπίνω, να χάνω τη γη κάτω από τα πόδια μου! Σαν το καλάμι σαλευόμουν στο παραμικρό φύσημα του ανέμου! Και δε μιλάω για σπουδαία πράγματα! Όταν κάτι μου ανέτρεπε τα σχέδια μου ή έστω λίγο με δυσαρεστούσε δεν ήξερα πώς να το αντιμετωπίσω! Παρότι είχα μεγαλώσει σε ένα περιβάλλον με πολλές δυσκολίες και αντιξοότητες δεν είχα εκπαιδευτεί στα δύσκολα, καθότι οι γονείς μου με είχαν αρκετά προστατευμένη και χαϊδεμένη!Ώσπου μια μέρα έπεσα κατευθείαν στα βαθιά και χρειάστηκε αναγκαστικά να μάθω να κολυμπάω! Τώρα δεν είχα να αντιμετωπίσω…

Όσο άτοπη είναι η κατάκρισή σου για τις μοναχές της μονής X., άλλο τόσο πλανεμένες είναι και οι απόψεις σου για το μοναχισμό. Η κλήση στο δρόμο μιας ανώτερης πνευματικής ζωής, όπως είναι η μοναχική, γίνεται βέβαια από τον ίδιο το Θεό, αν κι εμείς την αποδεχόμαστε με απόλυτη ελευθερία για να σώσουμε τις ψυχές μας. Για ν’ αναγνωρίσουν όμως οι άνθρωποι την πνευματική τους φτώχεια και να συνειδητοποιήσουν τα ψυχικά τους έλκη, απαιτούνται μακροχρόνιες δοκιμασίες, πολλοί πειρασμοί και πικρές θλίψεις. Όλ’ αυτά καθαρίζουν την καρδιά, την εξαγνίζουν, και αποκαθιστούν την υγεία στην άρρωστη ψυχή, που χωρίστηκε από το Υπέρτατο…