511-     ΠΩΣ ΛΥΟΝΤΑΙ ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ. Κάτοικοι γειτονικών χωριών φιλονικούσαν από πολλά χρόνια μεταξύ των. Στο τέλος αποφάσισαν να πάνε να βρουν ένα φημισμένο για τη σοφία του και την αγιότητά του ερημίτη και να του εκθέσουν τα ζητήματά των.

            Οι αντιπρόσωποι των χωριανών παρουσιάσθησαν στον ερημίτη. Ο ασκητής ερημίτης τους άκουσε με υπομονή. Στο τέλος πήρε το σχοινί, που είχε στη μέση του, σχημάτισε ένα κόμβο και τον έδωσε στους αντιπροσώπους λέγοντας:

            -Έχετε την καλωσύνη να λύσετε τον κόμβο αυτόν;

            Οι αντιπρόσωποι τον έλυσαν χωρίς καμιά δυσκολία.

            -Έτσι , προσέθεσε ο ασκητής, οι άνθρωποι πρέπει να λύνουν τις διαφορές τους. Αν ο καθένας σας ήθελε να λύση τον κόμβο τραβώντας το σχοινί προς το μέρος του, δεν θα τον έλυνε ποτέ.

(Θησαυρός Γνώσεων και ευσεβείας, Υακίνθου Γρατιανουπόλεως, σελ. 231 )

16. «Γέγονε η κοιλία σου αγία Τράπεζα, έχουσα τον ουράνιον άρτον» (Ω).
Στη Σκηνή του Μαρτυρίου και μέσα στα «Άγια» υπήρχε η χρυσή Τράπεζα «των άρτων και προθέσεως» (Έξοδ. κε' 22–29). Και εδώ η Εκκλησία διείδε τον τύπο της Θεοτόκου. Η Θεομήτωρ ήταν η πραγματική αγία Τράπεζα, διότι επάνω της ακούμπησε ο Θεός τον ουράνιο άρτο, «τον εκ του ουρανού καταβάντα» (Ιω. στ' 41), τον Κύριο Ιησού.
Η χρυσή Τράπεζα της Σκηνής εικόνιζε επί αιώνες την μορφή της Θεοτόκου. Κάθε φορά που Ιερείς και λαός ακουμπούσαν επάνω της τους άρτους της Προθέσεως, ικέτευαν, χωρίς να το γνωρίζουν, για την προετοιμασία και την εμφάνισι της μοναδικής αγίας Τράπεζας που θα δεχόταν τον «άρτον της ζωής». Η χρυσή Τράπεζα της Σκηνής κατασκευάστηκε σε μικρό χρονικό διάστημα· την Αγία Τράπεζα, την Θεοτόκο κατασκεύαζε ο Θεός επί αιώνες...
Η Εκκλησία, στο Ναό και μέσα στο Ιερό Βήμα, που εικονίζει τα «Άγια» της Σκηνής του Μαρτυρίου, έχει τοποθετήσει μόνιμα την Αγία Τράπεζα, πάνω στην οποία τελείται το ιερό μυστήριο του Άρτου και του Οίνου και όπου υπάρχει δια παντός το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου Ιησού. Κάθε φορά που οι πιστοί προσέρχονται στην Αγία Τράπεζα για να κοινωνήσουν, ας θυμούνται ευγνώμονα την έμψυχο Τράπεζα του Θεού, τη Θεοτόκο. Διότι χωρίς Αυτή δεν θα μπορούσαν ποτέ ν’ απολαύσουν «ξενίας δεσποτικής και αθανάτου τραπέζης» (Τ).
17. «Του άνθρακος χρυσούν θυμιατήριον» (ΜΜ).
Μέσα στο δεύτερο τμήμα της Σκηνής του Μαρτυρίου που λεγόταν «Άγια των Αγίων» υπήρχε ένα «χρυσούν θυμιατήριον», (Εβρ. θ' 4), μέσα στο οποίο, κατά την λατρεία, έβαζαν αναμμένα κάρβουνα από το θυσιαστήριο των ολοκαυτωμάτων μαζί με θυμίαμα που συμβόλιζε την προσευχή (Λευΐτ. ι' 1. Έξοδ. λ΄ 1, 7 –10. Αριθ. ιζ' 11).
Η εκκλησιαστική ευσέβεια και στο ιερό αυτό σκεύος της λατρείας είδε μια ακόμη προτύπωσι της Θεοτόκου. Η Θεοτόκος ήτο το χρυσούν θυμιατήριον, όπου εκράτησεν αφλέκτως το πυρ της Θεότητος» (Η. Μηνιάτης. X, 13).
Η Θεοτόκος ήταν ο άνθρωπος της προσευχής. Από την πυρακτωμένη ύπαρξί της ανέβαινε συνεχώς προς τον ουρανό το ευωδιαστό θυμίαμα της προσευχής της. «Πάντοτε η Παναγία προσηύχετο. Από τα παιδικά της χρόνια εις την προσευχήν εύρισκε τροφήν και αγαλλίασιν· ήταν η προσευχομένη μητέρα» (X, 134). Το ότι η Θεοτόκος ήταν άνθρωπος της προσευχής μαρτυρείται από το γεγονός ότι η αγία Μορφή της ταυτίστηκε τελικά με την μορφή της Δεομένης ψυχής (πρβλ. Εικόνα της «Δεομένης» Θεοτόκου) .
Η λειτουργία της προσευχής δεν είναι ένα ξηρό μάθημα που μας διδάχθηκε... Είναι μια μυστική εμπειρία που μας παραδόθηκε από τον Κύριο, την Θεοτόκο και τους Αγίους της Εκκλησίας μας. Και η χριστιανική προσευχή, όπως μας την παρέδωσε η Εκκλησία δεν είναι «βαττολογία» (Ματθ. στ' 7), αλλά το θυμίαμα μιας ψυχής, πυρακτωμένης απ’ τη φωτιά της αγάπης και του θείου έρωτος. Είναι χαρακτηριστική η σχέσις της προσευχής με την φωτιά. Με σβυσμένα κάρβουνα δεν καίεται το θυμίαμα. Χωρίς τη φωτιά της αγάπης, προσευχή δεν ανεβαίνει στον ουρανό. Μόνο όποιος αγαπά προσεύχεται. Και η προσευχή που γίνεται δεκτή απ’ τον Θεό είναι εκείνη που προέρχεται από μια ύπαρξι, πυρακτωμένη απ’ την αγάπη και τον έρωτα του Θεού (πρβλ. «τετρωμένη αγάπης είμι εγώ») .

(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 37-38 )

439- ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟ ΥΓΕΙΑΣ. Η σωματική ευεξία ζωγραφίζεται στη γλώσσα και γι’ αυτό οι ιατροί την γλώσσα πρώτα εξετάζουν για να διαπιστώσουν την κατάστασι του αρρώστου. Παρομοίως και τη ψυχική ευεξία γνωρίζεται από τη χαλιναγώγησι ή μη, της γλώσσης.
440- ..Ω ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ. Ιδρυτής του «Οίκου του καλού Τύπου» στη Γαλλία, ο Πατήρ Βικέντιος Μπαγύ, είχε επιβάλει στη γλώσσα του να τηρή τον ακόλουθο κανονισμό:
Αγαπητή μου γλώσσα, σου χαράττω κανόνες συμπεριφοράς.
Δε θα ομιλής παρά ύστερα από τους άλλους.
Θα ομιλής πάντοτε καλά για τους άλλους.
Δε θα ομιλήσης ποτέ για να με δικαιολογήσης.
Απόφευγε να με λυπάσαι και να ομιλής για μένα.
Δε θα λέγης ούτε λέξι εναντίον της αληθείας.
Μη φανερώσης κανένα μυστικό, να είσαι διακριτική.
Ω, γλώσσα μου, μην ομιλείς ποτέ θυμωμένη!
441- ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΚΑΙ ΤΟ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ. Όταν ο Αίσωπος ήταν δούλος, ο κύριός του τον έστειλε μια μέρα στην αγορά να του αγοράση για γεύμα του «το καλύτερο φαΐ» που θα εύρισκε. Ο Αίσωπος του έφερε γλώσσες. Και στην απορία του κυρίου του αποκρίθηκε:
-Μα τι υπάρχει καλύτερο από τη γλώσσα; Αυτή είναι το όργανο της προσευχής, της αληθείας και της κοινωνικής συνεννοήσεως.
-Ε, λοιπόν, του είπε τότε ο κύριός του, αύριο να μου ψωνίσης το χειρότερο που θα βρής στην αγορά.
Ο Αίσωπος του έφερε και την άλλη μέρα…γλώσσες. Κι όταν ο κύριός του τον ερώτησε τι εσήμαινε αυτή η ιστορία, ο ποιητής του είπε:
-Μα η γλώσσα δεν είναι το χειρότερο απ’ όλα; Αυτή είναι το όργανο της βλασφημίας, της έριδος και του ψεύδους.

(Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας, Υακίνθου Γρατιανουπόλεως, σελ. 196-197)

Ο ΑΒΒΑΣ Ισίδωρος, ο Πρεσβύτερος μιας σκήτης στην Αίγυπτο, είχε τόση ανεξικακία, ώστε έπαιρνε κοντά του και διόρθωνε όλους τους κακούς υποτακτικούς. Όταν, λόγου χάρη, συνέβαινε να έχει κανένας από τους Γέροντες υποτακτικό αντίλογο ή ανυπότακτο και ήθελε να τον διώξει, ο Αββάς Ισίδωρος προλάβαινε και του έλεγε:

- Φέρε τον σε μένα, αδελφέ.

Τον κρατούσε στο κελλί και με την καλοσύνη και την υπομονή του τον διόρθωνε και τον έστελνε σωφρονισμένο στον Γέροντά του.

Στην εκκλησία πάλι το πιο προσφιλές του κήρυγμα ήταν το: «εάν γαρ αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών...» (Ματθ. στ' 14).

- Αδελφοί, συγχωρήστε, συγχωρήστε τους αδελφούς σας, για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες σας, φώναζε από τον άμβωνα με όλη την δύναμη της ψυχής του ο Άγιος Γέροντας.

ΈΝΑΣ ΑΠΟ τους Πατέρες της ερήμου έκανε αυτήν την παραστατική διδασκαλία στους νεώτερους μοναχούς:

- Υπόθεσε, αδελφέ μου, ότι αυτήν την στιγμή παίρνω το πρόσωπο του δικαίου Κριτού και ανεβαίνω στο δικαστικό βήμα. Σε ρωτώ, λοιπόν. «Τί θέλεις να σου κάνω;». Αν μου πεις, «ελέησέ με», σου αποκρίνομαι. «ελέησε κι εσύ τον αδελφό σου». Αν πάλι μου πεις. «συγχώρεσέ με», σου απαντώ. «συγχώρεσε κι εσύ τα σφάλματα του πλησίον σου».

- Μήπως είναι άδικος ο Κριτής; Μη γένοιτο!

Αδελφέ, στο χέρι σου είναι να κερδίσεις την συμπάθεια του Κριτού, αρκεί να έχεις μάθει να συγχωρείς.

(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ. 56 )

Ένας πολυάσχολος άνθρωπος του καιρού μας, αποφάσισε κάποτε να επισκεφτεί έναν Άγιο ερημίτη. Ήθελε να ηρεμήσει λίγο από το άγχος που τον βασάνιζε και να ζητήσει τις συμβουλές του γέροντα. Τον συνάντησε σε μία φτωχική καλύβα.

- Ευλογείτε, είπε χαιρετώντας τον ερημίτη. Ξέρετε έκανα πολύ δρόμο για να έρθω εδώ…
- Κάθισε, τον διέκοψε ο γέροντας. Άσε με να σου βάλω λίγο τσάι.
- Έχω περάσει πολλά χρόνια σπουδάζοντας σε Πανεπιστήμια του εξωτερικού…, άρχισε να αυτοσυστήνεται ο επισκέπτης.
- Ας πιούμε πρώτα λίγο τσάι, επέμεινε ο γέροντας.
- Τώρα διευθύνω μία μεγάλη επιχείρηση…, συνέχιζε να περιαυτολογεί ο ξένος.
- Πιστεύω ότι το τσάι θα σας αρέσει πολύ, είπε ο ερημίτης συνεχίζοντας να γεμίζει την κούπα του επισκέπτη του.
- Μα εσείς την ξεχειλίσατε πάτερ· το τσάι χύνεται απέξω! παρατήρησε ενοχλημένος ο ξένος.
- Και εσύ μοιάζεις με αυτήν την ξεχειλισμένη κούπα! απάντησε τότε ο σοφός γέροντας. Αν δεν αδειάσεις, ευλογημένε, έστω λίγα από αυτά που κουβαλάς, πώς θα αφήσεις να στάξει μέσα σου κάτι από τα λίγα πράγματα που ξέρω;

("Μηνύματα από την λυχνία", τόμος Γ΄, αρχιμ. Βαρνάβα Λαμπροπούλου, σσ. 26-27)

" Άσ' τα, δεν είναι για σένα ! "
Για αρκετό καιρό με βασάνιζαν λογισμοί,
γιατί να μη γίνω κι εγώ μοναχός να αφιερωθώ τελείως στο Θεό,
αλλά παντρεύτηκα και με τα παιδιά που έκανα δεσμεύτηκα
και δεν μπορώ να κάνω τίποτα καλό για το Θεό.
Με αυτές και περισσότερες σκέψεις, πήγα μια μέρα στον παππούλη
κι αφού εξομολογήθηκα τις διάφορες αμαρτίες που είχα, γιατί όλο αμαρτίες έκανα και κάνω,
μου λέει, χωρίς να του πω τίποτα γι' αυτό το θέμα :
" Άντε φύγε τώρα και μη τα σκέπτεσαι αυτά.
Ασ' τα, δεν είναι για σένα. Μοναστήρι είναι και το σπίτι σου αν θες.
Δε διαφέρει σε τίποτα απ' αυτό. Αρκεί να κάνεις αυτά που σου λέω.
Δεν είναι ο χώρος που κάνει το Μοναστήρι. Είναι ο τρόπος.
Πήγαινε, να προσεύχεσαι και να κάνεις υπομονή σε όλα".
Όλα τα έβλεπε με τη Χάρη του Θεού και απαντούσε σε όλους τους λογισμούς μας.
Ήταν κάτι που σε κρατούσε σε συνεχή εγρήγορση όσο καιρό ήσουν μαζί του
και σε προστάτευε από κάθε είδους πονηρούς λογισμούς.
[ Τζ 104π. ]
(Ανθολόγιο Συμβουλών, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ. 265)

" Να μη γίνεις μοναχός από ανάγκη "
Επισκέφθηκε το Γέροντα ένας νέος, που ήταν φορέας έιτζ.
Ήταν απελπισμένος και ρώτησε το Γέροντα, αν μπορεί να καταφύγει σε Μοναστήρι,
για να γίνει μοναχός.
Εκείνος τον παρηγόρησε και του συνέστησε να καλλιεργήσει την πίστη του στο Χριστό
ως την μόνη ελπίδα και καταφυγή για κάθε περίπτωση.
Για το Μοναστήρι του είπε, ότι η προσέλευση σ' αυτό δεν πρέπει να γίνεται από ανάγκη και απελπισία,
αλλά από ελπίδα και αγάπη στο Χριστό.
[ Γ 197 ]

" Προτιμότερο να αποτύχεις ως λαϊκός "
Κάποιος νέος του έλεγε, ότι σκέπτεται να πάει σε Μοναστήρι.
Ο Γέροντας "έβλεπε", ότι δεν του ταίριαζε η μοναχική ζωή
και τον προέτρεπε να αγωνιστεί χριστιανικά μέσα στον κόσμο.
Εκείνος του είπε, ότι φοβάται μήπως αποτύχει.
Ο Γέροντας του απάντησε : "Είναι προτιμότερο να αποτύχεις σαν λαϊκός, παρά σαν μοναχός".
[ Γ 295 ]

(Ανθολόγιο Συμβουλών, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ. 264)

Πριν από κάποιες μέρες διάβασα μια πολύ παράξενη είδηση… σε μια παμπ του Λονδίνου όλοι οι θαμώνες αγανακτισμένοι είχαν φωνάξει την αστυνομία για να απομακρύνει κάποιον άλλο θαμώνα που τους ενοχλούσε! Τί έκανε και τους ενοχλούσε; Έμοιαζε με τον Ιησού! Και όντως είδα τη φωτογραφία και έμοιαζε πολύ με τον Ιησού όπως τον έχουμε γνωρίσει στην τηλεόραση! Και αναλογίστηκα… ‘ τι άσχημο πράγμα να διώκεται ο Χριστός και όσοι Του μοιάζουν, είτε στο πρόσωπο είτε στους τρόπους! Πάντα αυτό γινόταν! Παρόμοια άσχημη εντύπωση μου είχε κάνει το περιστατικό με τη θεραπεία των δυο δαιμονιζομένων που αναφέρεται στο κατά Ματθαίον [ κεφ. η’ 28-34]. Ο Ιησούς θεράπευσε δυο δαιμονισμένους και επέτρεψε στα δαιμόνια να ορμήσουν στην αγέλη των χοίρων, καυτηριάζοντας έτσι και την παρανομία των κατοίκων γιατί ήταν αντίθετο στο μωσαϊκό νόμο να εκτρέφουν χοίρους. Οι κάτοικοι λοιπόν είχαν δύο επιλογές… ή να ευγνωμονούν και να έλθουν πιο κοντά σε κάποιον που έβλεπαν πως λειτουργεί με τη δύναμη του Θεού ή να συνεχίσουν την παράνομη δραστηριότητα τους. Εκείνοι προτίμησαν το δεύτερο! Και φυσικά ο Χριστός δεν είχε καμία θέση στη ζωή τους! Έτσι , μαζεύτηκαν όλοι και Τον παρακάλεσαν να φύγει! Και ο λόγος ήταν πως δεν ήθελαν τον έλεγχο!
Οι περισσότεροι άνθρωποι μισούμε τον έλεγχο γιατί αγαπάμε την αμαρτία! Οι Προφήτες που στάλθηκαν από το Θεό στους Ιουδαίους για να τους πουν πως θα έρθει ο Μεσσίας και πως πρέπει να αλλάξουν ζωή γιατί δε βάδιζαν καλά εκδιώχθηκαν κακήν κακώς ή φονεύθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες! Τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο τον αποκεφάλισαν, τον ίδιο το Χριστό Τον σταύρωσαν αλλά και μετά την Ανάσταση του Χριστού και την Πεντηκοστή τα ίδια… οι Απόστολοι, όσοι δε βρήκαν μαρτυρικό θάνατο, εκδιώχθηκαν, βασανίστηκαν , φυλακίστηκαν!
Έτσι γίνεται ακόμη και σήμερα… ψάχνουμε να βρούμε ιερείς που έχουν κάνει αίσχη, χριστιανούς που πάνε στην εκκλησία και είναι αμαρτωλοί, βάζουμε τη ζωή τους στο μικροσκόπιο για να βρούμε κάποια μομφή ως άλλοθι για τη δική μας άσωτη ζωή! Και αν δε βρίσκουμε, εφευρίσκουμε, λοιδορούμε, συκοφαντούμε, υπερβάλλουμε.. μόνο και μόνο για να μη μας ελέγχει ο Χριστός μέσα μας! Αλλά και μέσα στην εκκλησία όποιος είναι κάπως ανώτερος από τους άλλους και ξεχωρίζει, μαρτυρεί και αυτός! Γιατί μας λέει η συνείδηση μας ‘ πώς μπορεί αυτός και όχι εγώ;’ ή ‘ είναι γραφικός, πλανεμένος, κολλημένος’. Θυμόμαστε τί είχε τραβήξει ο Άγιος Νεκτάριος από ‘ χριστιανούς ευλαβείς’! Μόνο και μόνο επειδή είχε θείο έρωτα!
Έτσι και άλλοι χριστιανοί σήμερα μαρτυρούν σιωπηλά, όταν απομονώνονται επειδή αγαπούν το Χριστό ή αναζητούν και άλλους ανθρώπους που να Τον αγαπούν αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν επιλέξει να είναι μακριά Του ή να είναι κοντά Του όπως θέλουν αυτοί, με τα ‘κουτάκια’ τους, στα μέτρα που εκείνοι θέλουν! Αν τολμήσουν να τους πουν κάτι παραπάνω από τα όρια τους απομακρύνονται διακριτικά! Και οι ζήλειες, τα ψέματα, οι πιέσεις, οι κατηγορίες εναντίον αυτού που μας θυμίζει το Χριστό γίνονται για το λόγο πως οι άνθρωποι δε θέλουν να ελέγχονται! Ο έλεγχος όμως κάποια στιγμή αναπόφευκτα θα γίνει για όλους και κανείς δε θα μπορεί να τον αποφύγει πια! Θα έρθει η ώρα που ο Κύριος θα σταθεί απέναντι μας και ο λόγος Του θα μας κρίνει! Τότε τα ψέματα θα τελειώσουν! Τότε δε θα μας επιτρέψει να Τον σταυρώσουμε ξανά! (Κ.Δ.Κ)

53. Η κακία είναι μεταδοτική. Πριν την εκφράσουμε με λόγια ή με έργα, κατοπτρίζεται στο πρόσωπό μας, στα μάτια μας και μεταδίδεται στην ψυχή του ανθρώπου, εναντίον του οποίου την τρέφουμε. Αν ξερριζώσης μέσα σου το πάθος που έχεις εναντίον του αδελφού σου, ξερριζώνεις το ίδιο πάθος και μέσα του. Αν ειρηνεύσεις, θα ειρηνεύση και εκείνος. Πόσο στενή είναι η συνάφεια μεταξύ των ψυχών! Είχε δίκιο ο Απόστολος να λέγη: «ἐσμὲν ἀλλήλων μέλη» (Εφεσ. δ’ 25). «εις άρτος έν σώμα οί πολλοί έσμεν» (Α’ Κορ. ι’ 17). «ἐποίησέ ἐξ ἑνὸς αἵματος πᾶν ἔθνος ἀνθρώπων» (Πράξ. ιζ’ 26). Έτσι ο Κύριος εντέλλεται: «Αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν» (Ματθ. κβ’ 39).
Γι’ αυτόν τον λόγο, η συνάφεια και η αλληλοκατανόησις των ψυχών είναι η βάσις της επιτυχίας ή της αποτυχίας του κηρύγματος. Αν ο διάκονος του άμβωνος δεν μιλά μες από την καρδιά, αλλά υποκριτικά, οι ακροαταί, σαν από ένστικτο, καταλαβαίνουν την ασυμφωνία ανάμεσα στα λόγια του και στην καρδιά του, στη ζωή του. Και δεν τα δέχονται, όπως θα τα δέχονταν αν εκείνος εφήρμοζε όσα διδάσκει. Αληθινά, τι στενή επικοινωνία υφίσταται ανάμεσα στις ψυχές! Αυτός είναι ο λόγος που η αγαθή, καλοπροαίρετος και χριστιανική διάθεσις, ιδίως δε τα καλά έργα, έχουν αντίκτυπο στις ψυχές των άλλων.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 40)

52. Να αγαπάς κάθε άνθρωπο, αδιάφορο σε τι αμαρτήματα έχει πέσει. Να μη λαμβάνης υπ’ όψι σου τα αμαρτήματα, αλλά να θυμάσαι ότι κάθε άνθρωπος είναι εικών του θεού. Τα ελαττώματα των άλλων μας θλίβουν. Είναι κακόψυχοι, περήφανοι, φθονεροί, φιλάργυροι, επιρρεπείς στις σαρκικές ηδονές. Αλλά μήπως και συ είσαι απαλλαγμένος από την αμαρτία; Ίσως να είσαι πιο ένοχος από άλλους. Όλοι οι άνθρωποι είμαστε αμαρτωλοί. «Πάντες γὰρ ἥμαρτον καὶ ὑστεροῦνται τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ» (Ρωμ. γ’ 23). Όλοι είμαστε ένοχοι ενώπιον του Θεού και έχουμε ανάγκη του ελέους του. Πρέπει λοιπόν να συγχωρούμε ο ένας τον άλλο, για να συγχωρήση και ο Θεός τον καθένα μας: «Καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν» (Ματθ. στ’ 12).
Μην προσέχεις λοιπόν τα πταίσματα του πλησίον σου. Μονάχα ο Θεός είναι αναμάρτητος. Και αγάπα τον πλησίον σου, συ ο επίσης ένοχος, όπως και ο αναμάρτητος Θεός τον αγαπά.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 39-40)