545. Ο Ιησούς Χριστός ανέστη εκ νεκρών και εξήλθε του τάφου, χωρίς να αποκυλισθή ο λίθος και να φύγουν οι σφραγίδες, «φυλάξας τά σήμαντρα σῶα». Κατά ανάλογο τρόπο γεννήθηκε και από την Παρθένο Μαρία, η οποία, καθώς ψάλλει η Εκκλησία, «εν τῇ Γεννήσει τὴν παρθενίαν ἐφύλαξας». Και όπως, λίγο αργότερα, «εἰσῆλθε τῶν θυρῶν κεκλεισμένων», στο υπερώο όπου ήσαν οι Απόστολοι, έτσι εισέρχεται και στις ψυχές των πιστών, μες από το σώμα, περνώντας απ’ αυτό αόρατα και ελεύθερα. Έτσι εισέρχεται και στα σπίτια όλων. Οι τοίχοι και οι σφαλιστές πόρτες δεν μπορούν να τον εμποδίσουν.

546. Η χριστιανική ελπίδα είναι η ελπίδα της ενώσεώς μας με τον Θεό κατά τη μέλλουσα ζωή. Πολλά είναι τα μέσα που μας οδηγούν εκεί. Η αποταμιευμένη στην Εκκλησία χάρις του Θεού, η θεία λατρεία, τα Μυστήρια, η συνείδησίς μας, η αυτοκατάκρισίς μας, οι προσευχές, οι καρποί των προσευχών, οι θλίψεις που καθαρίζουν τις καρδιές, οι ασθένειες. «Αράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ» (Ματ. ιστ’ 24, Μαρκ. η’ 34). Η παρούσα ένωσίς μας που πραγματοποιείται με την προσευχή και τη συμμετοχή μας στη Θεία Ευχαριστία, μας προετοιμάζει για τη μέλλουσα, ουράνια ένωσι. Οι δωρεές του Αγίου Πνεύματος στις καρδιές των πιστών τους βεβαιώνουν γι’ αυτό. Κάθε λοιπόν ένωσις της καρδιάς εκτός από την ένωσι με τον Θεό, αποκλείεται απολύτως. Γι’ αυτό και ο Απόστολος συνιστά: «ἀπέχεσθε τῶν σαρκικῶν ἐπιθυμιῶν» (Α’ Πέτρ. β’ 11).

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 226-227)

Κατά καιρούς, ακούμε για θανάτους ανθρώπων που σκοτώθηκαν σε διάφορα αθλήματα, ψυχαγωγικές δραστηριότητες, ακραία χόμπι κ.λπ., στα οποία ριψοκινδύνευαν τη ζωή τους με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο. Είναι πρόσφατος ο θάνατος ορειβάτη μας στα Ιμαλάια. Τι λέει ο Χριστιανισμός, όλη η Αγία Γραφή και όλοι οι άγιοι για το θέμα;

Πρώτον, η ζωή είναι ιερή, άρα όποιος την "παίζει κορόνα-γράμματα" και "φλερτάρει" με το θάνατο αμαρτάνει κατά το Χριστιανισμό. Αν τελικά σκοτωθεί, ουσιαστικά προκάλεσε μια έμμεση αυτοκτονία και έναν ακούσιο φόνο του εαυτού του, κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας.

Δεύτερον, το σώμα μας είναι ιερό, ως Ναός του Θεού. Όταν το καταστρέφουμε, το βάζουμε σε κίνδυνο θανάσιμο άσκοπα (εκτός δηλαδή από το Μαρτύριο της πίστεως ή την αυτοθυσία για την πατρίδα ή τους άλλους), αμαρτάνουμε σοβαρότατα. Όταν μάλιστα έχουμε οικογένεια-παιδιά (όπως πέρυσι στο Αγρίνιο σε αγώνα ταχύτητας Dragster με ειδικό αμάξι, όπου είχαμε θάνατο νέου πατέρα με τρία παιδιά, ορφανά τώρα), το να ριψοκινδυνεύουμε τη ζωή μας είναι ακόμη μεγαλύτερη αμαρτία, διότι ο θάνατός μας θα προκαλέσει χηρεία και ορφάνια και θα πληρώνουν άλλοι την απερισκεψία μας!

Άρα ένας συνειδητός Χριστιανός, που ξέρει καλά τι πιστεύει, ποτέ δεν θα ασχοληθεί συστηματικά με χόμπι-άθλημα ή δραστηριότητα που θέτουν σε άμεσο και ξεκάθαρο κίνδυνο τη ζωή του. Υπάρχουν βουνά στα οποία ανεβαίνοντας δεν ρισκάρουμε την απώλεια της ζωής μας, οπότε είναι ωραίο να τα ανέβουμε και να απολαύσουμε τη φύση του Θεού. Υπάρχουν και βουνά - "δολοφόνοι", που σκοτώνουν κατά δεκάδες (150 ετησίως!!!) όσους πήγαν να τα ανέβουν και έμειναν εκεί άταφοι! Η ορειβασία σε αυτά τα βουνά δεν είναι ούτε "μαγκιά" ούτε "ηρωισμός", όπως παρουσιάζεται σε ταινίες ή ΜΜΕ, αλλά απερισκεψία για κάποιους, λάθος προτεραιότητες στη ζωή για άλλους και για άλλους εσωτερικό κενό. Μπορεί ακόμα κάποιοι να έχουν ως κίνητρο κρυφή υπερηφάνεια (του να δείχνω ότι "ξεχωρίζω από τους υπόλοιπους" και να κάνω στενό "φλερτ" με το θάνατο) και άλλοι να αποσκοπούν στην εκπλήρωση μιας μάταιης επιθυμίας ή ενός πάθους ή εμμονής καταστροφικής ή κούφιας δόξας ή προβολής.

Όλα αυτά τα πράγματα κανένα ουσιαστικό όφελος δεν έχουν για το πρόσωπο ή την κοινωνία, παρά μόνο έναν εντυπωσιασμό ότι καταφέραμε το "ακατόρθωτο". Όποιο και να ’ναι το κίνητρο, το ίδιο κάνει! Θάνατος το αποτέλεσμα! Οπότε τα λάθη αυτά πληρώνονται ακριβά, διότι με τη ζωή μας δεν παίζουμε! Οι άγιοι λένε ότι "όλα τα υπέρμετρα προέρχονται από τους δαίμονες". Το "μέτρον άριστον" είναι του Θεού. Η Αγία Γραφή λέει πως "ο μισθός της αμαρτίας είναι θάνατος". Άρα ο Χριστιανός χρειάζεται να αποφεύγει ό,τι απειλεί ξεκάθαρα τη ζωή του. Αυτό το φωνάζει και το φυσικό ένστικτο του ΦΟΒΟΥ-ΤΡΟΜΟΥ που ο ίδιος ο Θεός έβαλε μέσα μας ως αυτοπροστασία για την επιβίωση. Όποιος αδιαφορεί με "αυτοπεποίθηση" για την καμπάνα αυτή που χτυπά ο Θεός μέσω της φύσης, τον ενστικτώδη φόβο-τρόμο δηλαδή, όποιος νοιάζεται μόνο για να "ανεβάσει την αδρεναλίνη" του ή "να τα ζήσει όλα" –ρισκάροντας τελικά να μη ζήσει τίποτα αν πεθάνει- και στερείται φόβου Θεού και Πνευματικού πατέρα να τον συμβουλέψει, αυτός επιλέγει συνειδητά τον ενδεχόμενο θάνατο!

Η ασφαλής ψυχαγωγία είναι ευλογία, η ριψοκίνδυνη και ξεκάθαρα θανατηφόρα (με τόσους προηγηθέντες θανάτους που έπρεπε να είχαν ήδη λειτουργήσει ως μάθημα) είναι έμμεση αυτοκτονία. Δεν κρίνουμε τα πρόσωπα, αλλά τις λογικές και τις πράξεις σύμφωνα με το Ευαγγέλιο. Αυτά απευθύνονται σε Χριστιανούς που υποτίθεται ακολουθούν το Ευαγγέλιο του Χριστού και όχι το τι λέει ο καθένας. Κρίμα τόσοι μάταιοι θάνατοι κάθε χρόνο!

(π. Νικόλαος)

ΥΠΟΜΝΗΜΑ -Στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο-

Ερμηνεία πατερική & θεολογική του Ευαγγελίου του Λουκά
Το ερμηνευτικό Υπόμνημα του Π.Ν. Τρεμπέλα
μεταφρασμένο στη νεοελληνική γλώσσα

Μετάφραση αρχιμ. Νικόλαος Πουλάδας

Κεφάλαιο 14

Στίχ. 25-27. Υποχρεώσεις των μαθητών του Χριστού.
14.26 Εἴ τις ἔρχεται πρός με(1) καὶ οὐ μισεῖ(2) τὸν πατέρα
ἑαυτοῦ καὶ τὴν μητέρα καὶ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα καὶ
τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τὰς ἀδελφάς, ἔτι δε(3) καὶ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν(4),
οὐ δύναταί μου εἶναί μαθητής(5).
26 «Αν κάποιος έρχεται κοντά μου και δεν απαρνιέται
τον πατέρα του και τη μάνα του, τη γυναίκα του και τα παιδιά του,
τους αδερφούς και τις αδερφές του, ακόμη και την ίδια του τη ζωή,
δεν μπορεί να είναι μαθητής μου.
(1) Το «έρχεται προς εμένα» δείχνει εξωτερική προσκόλληση
προς τον Ιησού, ενώ το «να είναι μαθητής» στο τέλος του σ.
δείχνει πραγματική και εσωτερική αφοσίωση στο πρόσωπο του Ιησού
και στο πνεύμα του (g). Δες και Ματθ. ι 37 και τις εκεί σημειώσεις.
Πολλοί από αυτούς που ακολουθούσαν την εποχή εκείνη το Χριστό
θα περίμεναν να τον ακούσουν να λέει: Αν κάποιος έρχεται προς εμένα,
θα έχει τιμές και πλούτο σε αφθονία και θα γίνει μέγας
κατά κόσμον κοντά μου. Ο Κύριος όμως τελείως αντιθέτως απαριθμεί
τώρα τις θυσίες, στις οποίες αυτός που τον ακολουθεί πρέπει
να είναι έτοιμος να υποβληθεί. Δεν θα είναι αυτός ειλικρινής
και σταθερός μαθητής, εάν δεν αγαπά το Χριστό πάνω από κάθε άλλο
στον κόσμο και εάν δεν είναι πρόθυμος να χωριστεί από όλους
και να εγκαταλείψει τα πάντα είτε ως θυσία, όταν με αυτήν πρόκειται
να δοξαστεί ο Χριστός, όπως έπραξαν οι μάρτυρες, οι οποίοι
προτίμησαν από τη ζωή τους τον θάνατο, είτε ως νίκη κατά του πειρασμού,
όταν με το χωρισμό και την εγκατάλειψη αυτή γινόμαστε πιο άνετοι
και ικανότεροι στη διακονία του Χριστού, όπως έπραξε ο Αβραάμ,
όταν εγκατέλειψε τη γη και την συγγένειά του, και ο Μωϋσής,
όταν αρνήθηκε να λέγεται γιος κόρης του Φαραώ, προτιμώντας
να συγκακουχείται με το λαό του Θεού μάλλον, παρά να έχει πρόσκαιρη
απόλαυση της αμαρτίας.
(2) Όπως δείχνουν τα συμφραζόμενα και τα παράλληλα του Ματθαίου
(στ 24 και ι 37), πρόκειται εδώ για εκλογή μεταξύ της φυσικής αγάπης
και της υποταγής προς το Χριστό (p). Ο Κύριος δηλαδή «Δεν προστάζει
απλώς να μισούμε, διότι αυτό είναι πάρα πολύ παράνομο, αλλά όταν θέλει
κάποιος να αγαπιέται περισσότερο από εμένα, μίσησε αυτόν ως προς αυτό.
Διότι αυτό οδηγεί στην απώλεια και αυτόν που αγαπιέται και αυτόν που αγαπά»(Χ).
«Δεν ατιμάζει τους νόμους της έμφυτης φιλοστοργίας,
ούτε διδάσκει να καταφρονούμε τη φυσική διάθεση η οποία οφείλεται
στους γονείς μεν από τα παιδιά, στις γυναίκες δε από τους συζύγους,
στα αδέλφια από τους αδελφούς… διότι αυτός που διατάζει να αγαπούμε
τους εχθρούς, πώς θα ήθελε να μισούμε τους φυσικούς μας συγγενείς;»(Κ).
«Αλλά τον γνήσιο μαθητή του, τότε τον θέλει να μισεί τους εξ’ αίματος
συγγενείς του, όταν τυχόν τον εμποδίζουν στη θεοσέβεια και όταν
αυτός λόγω της σχέσης με αυτούς εμποδίζεται να κάνει το καλό.
Διότι αν δεν τον εμποδίζουν, διδάσκει να τους τιμά μάλλον μέχρι
την τελευταία αναπνοή… Διότι πράγματι ο ίδιος, στον Ιωσήφ, παρόλο
που δεν ήταν με την κύρια έννοια πατέρας του… ήταν υποταγμένος·
και την μητέρα… ούτε όταν σταυρωνόταν δεν την αμέλησε, αλλά την
παρέδιδε στον αγαπημένο μαθητή… Επομένως διατάζει να μισούμε τους γονείς,
όταν αυτό που διακινδυνεύεται είναι ο Θεός. Διότι τότε δεν θεωρούνται
γονείς ούτε συγγενείς» (Θφ). «Ο Χριστός λοιπόν δεν προστάζει ούτε
να αγνοήσουμε τη φύση, ούτε να υποδουλωθούμε σε αυτήν, αλλά να
χρησιμοποιούμε τη φύση για το καλύτερο και σωτήριο· διότι θέλει
η συγγένεια να συμπορεύεται με τη δική του αγάπη, του Χριστού,
και όχι λόγω της συγγένειας να αποτραβιέται κάποιος από την θεία αγάπη.
Διότι το να τιμά κάποιος τους γονείς, και ο ίδιος ο Κύριος το θέλει.
Και το να ανατρέφουν οι γονείς τα παιδιά, το εισηγείται ο Παύλος·
αλλά και τους γονείς πρέπει, λέει, να υπακούνε, με το θέλημα του Κυρίου…
και εισηγείται στους άνδρες να αγαπούν τις γυναίκες τους, αλλά μιμούμενοι
τον Χριστό ο οποίος αγάπησε την Εκκλησία» (Κ).
(3) «Αφού φανέρωσε, μέσω των πιο γνήσιων συγγενών, κάθε πρόσωπο αγαπητό,
πρόσθεσε και το μεγαλύτερο» (Ζ), δηλαδή το πιο αγαπητό στον άνθρωπο,
τη ζωή του, τον εαυτό του. Συχνά εκείνοι, οι οποίοι επιτυγχάνουν
την απόκτηση του άγιου αυτού μίσους σε κατώτερο βαθμό, αποδεικνύονται
να υπολείπονται και να αποτυγχάνουν προκειμένου και για τον ανώτερο βαθμό (b).
(4) Όχι απλώς «να εγκαταλείπουμε τις επιθυμίες της ψυχής που μας χωρίζουν
από το Θεό» (Θφ), αλλά και την ίδια τη ζωή να θυσιάζουμε.
«Αν λοιπόν, ζώντας την σωματική ζωή μας, είναι δυνατόν να διαφυλάσσουμε
την τιμή στο Χριστό, δεν πρέπει να αποφεύγουμε την σωματική ζωή,
αλλά πρέπει να την συντηρούμε, όπως ο Παύλος, όταν από ένα άνοιγμα
του τείχους τον κατέβασαν με καλάθι και ξέφυγε από τα χέρια του Αρέτα·
όπου όμως έπρεπε κα τη ζωή να περιφρονήσει προκειμένου να τελειώσει
τον δρόμο του, ούτε την ψυχή του, είπε, δεν θεώρησε τίμια για τον εαυτό του» (Κ).
(5) «Όποιος, ενώ βλάπτεται στη θεοσέβεια από κάποιον από τους πολύ δικούς του,
αποδέχεται την σχέση με αυτούς και την θεωρεί προτιμότερη από την ευαρέστηση
στο Θεό, αλλά επίσης και όταν, λόγω της αγάπης για τη ζωή,
πολλές φορές ενώ είναι μπροστά του το μαρτύριο, παρασύρεται σε άρνηση,
αυτός δεν μπορεί να είναι μαθητής του Χριστού» (Θφ).
Όταν ξεσηκώνεται σάλος και διωγμός εξαιτίας του ευαγγελίου, τότε οι οπαδοί
του μπαίνουν στο δίλημμα: Ποιον αγαπάτε περισσότερο, τον Χριστό ή τους συγγενείς
και τη ζωή σας; Ποιον θα αρνηθείτε, τον Χριστό ή τα αγαπημένα σας πρόσωπα
και την ακόμη πιο αγαπητή σε σας ζωή; Αλλά και σε ημέρες ειρήνης πολλές
φορές μπαίνει ο πιστός στην ίδια δοκιμασία. Όσοι παρ’ όλα αυτά δοκίμασαν
εμπειρικά τα θέλγητρα της πνευματικής ζωής και είναι στερεωμένοι
στην ελπίδα των ουράνιων αγαθών, δεν θα βρουν βαρύ το να αρνηθούν τα πάντα
για τον Χριστό.

Μια µητέρα µε ρώτησε πρόσφατα: Υπάρχει ανάσταση των νεκρών; Ο γιός της µαχόταν νότια του Μπίτολ και σκοτώθηκε. Εκείνη περπατούσε στο πεδίο της µάχης και ξέθαβε τον ένα τάφο µετά τον άλλο, για να βρεί τον γιό της. Οι νεκροί κείτονταν ήδη πολύ καιρό κάτω από το χώµα και ήταν όλοι ίδιοι µεταξύ τους και ίδιοι µε το χώµα. Η µητέρα γνώρισε τον γιό της από ένα περιλαίµιο στο στήθος. Δεν µπορούσε πιά να τον γνωρίσει από το πρόσωπο. Ακόµα και το ρούχο φαινόταν πιο αθάνατο από τον άνθρωπο που το φορούσε.

Η µητέρα δεν µπορούσε να κλάψει: η καταστροφική φρίκη του θανάτου έκανε γυαλί τα µάτια της και πάγωσε την ψυχή της. Μπροστά της υπήρχε ένα ανατριχιαστικό µυστήριο. Μια ζωή είχε γίνει κάρβουνο και πηλός. Από ανθρώπινο πλάσµα, που κάποτε ήταν σύνθετο µέρος του σωµατός της και της ψυχής της, από τον άνθρωπο που την αποκαλούσε µάνα, που κουβαλούσε το όπλο και µαχόταν στις µάχες, φάνηκε µπροστά στα µάτια της µια χοϊκή, άµορφη µάζα, που ανακατευόταν µε το χώµα -µια ανενεργή χωµάτινη µάζα, που δεν αισθανόταν πιά συγγένεια µε κανέναν εκτός από το χώµα.

Μόλις που τόλµησε η µητέρα να πιάσει τον γιό µε τα χέρια. Ήθελε τουλάχιστον να χαϊδέψει αυτή τη σκληρή ανάµνηση του όµορφου γιού της. Όμως τραβήχτηκε σαν από άσχηµο όνειρο: τα δάχτυλα δεν µπορούσαν να κρατηθούν στην επιφάνεια, αλλά αµέσως βυθίστηκαν βαθιά στο σαπισµένο σώµα όπως σε σάπια κολοκύθα. Φόβος περιέλαβε τη µητέρα. Αισθάνθηκε έναν αξεπέραστο γκρεµό ανάµεσα σ’ εκείνη και τον γιό της. Τίποτα δικό της και τίποτα αγαπητό δεν µπορούσε να δεί σ’ αυτό τον ανοιχτό τάφο, σ’ αυτό το σκοτεινό, υπόγειο χηµικό εργαστήριο. Ήρθε αποκαµωµένη, και όταν µου διηγήθηκε το φοβερό θέαµα, µε ρώτησε : «Υπάρχει ανάσταση των νεκρών;»…

Οι νεκροί ήδη αναστήθηκαν! Αυτό είναι σημαντικό. Το ισχυρίστηκαν οι απόστολοι του Χριστού την πεντηκοστή ημέρα μετά το θάνατο του Δασκάλου τους. “Ω, εάν έδινε και σε μένα ο Θεός τη φλογερή γλώσσα των αποστόλων, θα σας ζέσταινα με την πίστη στην ανάσταση των νεκρών, θα ύψωνα τις καρδιές σας από το βάθος της αμφιβολίας και της απελπισίας και θα φώτιζα τα μάτια σας, ώστε μέσα από τα κρύα και σκοτεινά σύννεφα του θανάτου να δείτε το αιώνιο φως της ζωής!
Τι φλογερή γλώσσα έλαβαν οι απόστολοι όταν είδαν με τα μάτια τους το Δάσκαλο τους μετά τον θάνατο – αυτή είναι η απόδειξή τους…

Όμως εδώ δεν πρόκειται για δυό αλλά για δώδεκα. Αυτοί δεν αποδεικνύουν το ορατό γεγονός με τίποτα, αλλά το βεβαιώνουν μ’ όλη τους τη ζωή και την εργασία. Αφιερώνουν όλη τους τη ζωή στο κήρυγμα εκείνου που είδαν τα μάτια τους. Εξαιτίας αυτού εγκαταλείπουν τις εστίες τους, τις οικογένειές τους, την πατρίδα τους και εκτίθενται σε φοβερές απαξιώσεις, διώκονται, υπομένουν τα φοβερότατα βασανιστήρια και για χάρη του στο τέλος πεθαίνουν. Εάν οι απόστολοι ισχυρίζονταν την ανάσταση του Χριστού από τους νεκρούς και γι’ αυτό τον ισχυρισμό έπαιρναν μαρμάρινα παλάτια δίπλα στον Ηρώδη στα Ιεροσόλυμα ή το επάγγελμα του συγκλητικού στη Ρώμη, αμέσως ο ισχυρισμός τους θα έδειχνε ψεύτικος. Όμως, το κήρυγμά τους παίρνει όψη αλήθειας από τη στιγμή, που ξεκινούν γι’ αυτό τους το κήρυγμα να θυσιάζουν τις περιουσίες τους, το χρόνο, τους φίλους, την υγεία και την ευτυχία τους. Όταν πρώτη φορά οι απόστολοι μίλησαν περί του αναστημένου Χριστού, οι άνθρωποι γελούσαν και τους αποκαλούσαν μεθυσμένους. Όταν μίλησαν δεύτερη φορά, οι άνθρωποι δεν γελούσαν, αλλά μπόρεσαν να τους αποκαλέσουν πληρωμένους. Όταν οι άνθρωποι τους έβαλαν στα μαρτύρια και πάλι άκουσαν τα ‘ίδια λόγια από το στόμα τους, τότε άρχισαν να σκέφτονται. Και μόλις είδαν οι άνθρωποι ότι ούτε το αίμα τους δεν λυπούνται να χύσουν προκειμένου να μιλήσουν περί αναστάσεως, τους πίστεψαν. Όχι η λογική αλλά το αίμα των μαρτύρων απέδειξε την ανάσταση του Χριστού…

Από ένα βλέμμα του Θεού όλα τα σκορπισμένα ενώνονται και όλα τα σαπισμένα ζωντανεύουν.
Θυμηθείτε το φημισμένο όραμα του προφήτη Ιεζεκιήλ, που με το προικισμένο χέρι του Μιχαήλ ‘Αγγέλου αιωνιοποιήθηκε με χρώμα. Ο Θεός δείχνει στον προφήτη την κοιλάδα γεμάτη με νεκρά οστά και τον ρωτά: «Υιέ του ανθρώπου, θα ζωντανέψουν αυτά τα οστά; ». Και λέει ο προφήτης : «Είπα: “Κύριε, Κύριε, εσύ ξέρεις”».
Τότε μου είπε: “Προφήτευσε για τα οστά και πες τους: Στεγνά κόκαλα, ακούστε λόγο του Κυρίου”.
Και προφήτευσα όπως είχα διαταχθεί, και μπήκε σ’ αυτά πνεύμα, και ζωντάνεψαν, και στάθηκαν στα πόδια, και ήταν πολύ μεγάλος στρατός» (Ίεζ. 37,1-10).

Ας οµολογήσουµε, αδέλφια, τον Θεό ως τον κυρίαρχο της ζωής και όχι τον θάνατο. Αυτή η οµολογία θα µας οδηγήσει, στην εµπιστοσύνη προς τον ουράνιο Πατέρα µας, που θα γεµίσει την ψυχή µας µε χαρά και προσευχή: «Θεέ, εµείς είµαστε σκόνη που εσύ ζωντάνεψες µε το πνεύµα σου. Μας τοποθέτησες σε µια κοιλάδα παραγεµισµένη µε νεκρά οστά και σάπιο κρέας. Δώσε µας δύναµη, να µπορέσουµε να αντέξουµε την παραµορφωµένη όψη των νεκρών, των οποίων τον αριθµό και εµείς σήµερα-αύριο θα αυξήσουµε.

»Εσύ θα µας αναστήσεις εκ νεκρών, Θεέ, όπως ανέστησες τον Υιό Σου, τον Χριστό, τον αδελφό µας. Εσύ δεν γέννησες τα παιδιά σου, Πατέρα, µόνο και µόνο για να κοιτάξουν στιγµιαία τον πολυτελή σου οίκο κι ύστερα να τα πετάξεις στο σκοτάδι, στη µεγαλύτερη φυλακή. Εσύ δεν τα γέννησες για να τους καταπίνει το σκοτάδι. Εσύ τα γέννησες για να είναι σύντροφοί σου στην αιωνιότητα.

»Δεν σε ρωτάµε, Πατέρα, µε τι είδους σώµα θα µας ντύσεις, στην άλλη ζωή, ούτε µε ποία δύναµη θα µας ζωντανέψεις. Όχι, όµως Σε παρακαλούµε µόνο: Δυνάµωσε την εµπιστοσύνη µας προς Εσένα και την πίστη µας στη ζωή. Αφού ό,τι Εσύ κάνεις µε µας, θα είναι ασύγκριτα σοφότερο από εκείνο που εµεις θα κάναµε µόνοι µας. Τα σχέδιά Σου είναι καλύτερα απ’ όλες τις επιθυµίες µας. Η δύναµη Σου υπερβαίνει όλη τη φαντασία µας. Εσύ που έχεις τη δύναµη να δηµιουργήσεις, έχεις δύναµη και να θανατώσεις, και Εσύ που έχεις δύναµη να θανατώσεις, έχεις τη δύναµη και να ζωντανέψεις.

Δηµιουργέ των ζωντανών ανάστησε τους νεκρούς, δηµιούργησε σε µας τους ζωντανούς την πίστη στην ανάσταση, αφού χωρίς αυτή την πίστη είµαστε ζωντανοί νεκροί, και επισκέψου µας µετά το θάνατο, ώστε και εµείς, αν και νεκροί, να έρθουµε στη ζωή. Μόνο Εσύ να είσαι πάντα µαζί µας, στη ζωή και στο θάνατο, και εµείς θα έχουµε πάντα ο,τι επιθυµούµε. Αφού Εσύ είσαι η ζωή και ο ζωοδότης, από πάντα και για πάντα. Αµήν».

("Αργά βαδίζει ο Χριστός", Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, Περί αναστάσεως νεκρών, Για τους φοβισμένους από το θάνατο και απαράκλητους από τη ζωή)

Σάββατο του Λαζάρου

Αν έχουμε τη φιλοτιμία της Μάρθας -κάθε είδους καλά έργα- και σαν την Μαρία καθόμαστε στα πόδια του Ιησού -με προσήλωση και ζεστασιά που πηγάζουν από τα βάθη της καρδιάς μας-, τότε ο Κύριος θα έρθει και σε μας και θα αναστήσει τον Λάζαρό μας -το πνεύμα μας- και θα το απελευθερώσει από τα δεσμά του.

Τότε μια πραγματικά νέα ζωή θα αρχίσει μέσα μας· ασώματη, παρότι θα βιώνεται με το σώμα και όχι γήινη, παρότι θα βιώνεται εδώ στη γη.

Θα είναι μια πραγματική ανάσταση του πνεύματος, πριν από τη μέλλουσα ανάσταση, στην οποία θα περιλαμβάνεται και το σώμα.

(Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος, Ψωμί για το ταξίδι: Οδοιπορικό Μεγάλης Τεσσαρακοστής, 1η έκδ., Αρμός, Αθήνα, 2012)

Έπαινος
προς σωτηρία
Έτσι συνήθιζε ο Παύλος, και για μικρά κατορθώματα να πλέκη μεγάλα εγκώμια, όχι για κολακεία. Προβαίνει στον έπαινο για τη σωτηρία τους.
Ε.Π.Ε. 18α,138
και έλεγχος
Πλησίασε αυτόν που αμαρτάνει, και πες του κάποιο μικρό εγκώμιο, για τα άλλα, τα καλά που οπωσδήποτε έχει. Ανάμιξε το εγκώμιο με τους ελέγχους.
Ε.Π.Ε. 18α,760-762
ευπαράδεκτος μαζί του ο έλεγχος
Δεν υπάρχει άνθρωπος, που δεν θα δεχόταν με ευχαρίστησι κάποιον έπαινο. Έτσι με τα επαινετικά λόγια, γίνεται δεκτός εύκολα και ο έλεγχος.
Ε.Π.Ε. 19,366
κίνδυνος
Επαινούν κάποιον συνέχεια; Αυτό τον πιέζει σαν δουλεία. Διότι δεν τολμά να κάνη πράγματα σωστά, χωρίς το φόβο, μήπως δεν αρέσουν σ’ αυτούς που τον επαινούν. Η καλή του φήμη είναι βαρειά δεσμά.
Ε.Π.Ε. 19,632
δεν επεζητείται
Τι λέει, λοιπόν, ο απόστολος Παύλος; Πρέπει να ζη ο άνθρωπος, αποβλέποντας σε επαίνους; Πρόσεχε: Δεν μίλησε μόνο για τον έπαινο, αλλ’ είπε και να ενεργής τα αξιέπαινα, χωρίς ν’ αποβλέπης στον έπαινο.
Ε.Π.Ε. 22,38
έργα του Ευαγγελίου
Δόξασε ο άλλος την Εκκλησία; Αύξησε τους πιστούς της συνάξεως; Να τον επαινέσης. Έτσι διπλά στεφάνια θα έχης: Και θα έχης νικήση τη ζήλεια και θα έχης δείξη την αγάπη σου.
Ε.Π.Ε. 22,316
κάνουμε πως δεν τον θέλουμε!
Παριστάνουμε, ότι δεν θέλουμε τους επαίνους των άλλων, για να επισύρουμε έτσι μεγαλύτερους επαίνους, για να μας θαυμάσουν ακόμα περισσότερο. Επομένως το κάνουμε, όχι γιατί δεν θέλουμε τα εγκώμια, αλλά για να τα αυξήσουμε. Όλα για τη δόξα μας γίνονται, όχι για την αλήθεια. Γι’ αυτό και όλα είναι κούφια, μάταια.
E.Π.E. 25,236
από το Θεό
Σε ένα μόνο να αποβλέπουμε, στο πως θα μας επαινέση ο Θεός. Αν αυτό προσέχουμε, δεν θα επιδιώξουμε ποτέ τα ανθρώπινα. Αλλά κι αν συμβή κάτι τέτοιο, θα το περιφρονήσουμε, θα το περιγελάσουμε, θα το σιχαθούμε.
Ε.Π.Ε. 24,50
αγίου
Είδατε γλώσσα καθαρή. Ακούσατε λόγο προσεκτικό από κάθε πλευρά. Απολαύσατε νερό που αναβλύζει αιώνια ζωή. Είδατε πηγή, από όπου ξεκινούν ποτάμια με καθαρό χρυσάφι.
Ε.Π.Ε. 27,156

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 222-224)

541. Ανάμεσα στον Θεό και σ’ εμένα, ανάμεσα στον πλησίον και σ’ εμένα, συχνά ενεργούν και κινούνται σκοτεινές και κακές δυνάμεις. Το γνωρίζω εκ πείρας, με απόλυτο βεβαιότητα.

542. Έχε νηπιακή απλότητα στις σχέσεις σου με τους ανθρώπους και με τον Θεό. Η απλότης της καρδιάς είναι το ύψιστο και πολυτιμότερο αγαθό του ανθρώπου. Ο ίδιος ο Θεός είναι τελείως απλός, γιατί είναι τελείως πνευματικός και τελείως αγαθός. Μην αφήνεις λοιπόν την καρδιά σου μοιρασμένη ανάμεσα στο καλό και το κακό.

543. Η αγάπη που έχει για μας ο Θεός, ο εν Τριάδι Θεός, είναι τόσο μεγάλη, τόσο απροσμέτρητος, ώστε μπροστά της κάθε ανθρώπινη κακία, που στρέφεται εναντίον μας, είναι εντελώς ασήμαντος, ένα τίποτε. Ο Θεός μας αγαπά. Αυτό αρκεί και υπεραρκεί. Τι μπορούν να μας κάμουν οι άνθρωποι, όταν ο Θεός μας αγαπά;

544. Στον ναό του Θεού, οι απλές, πιστές ψυχές νοιώθουν ότι βρίσκονται στο σπίτι του Ουράνιου Πατρός μας. Νοιώθουν ελευθερία, χαρά, φως. Εδώ, οι αληθινοί χριστιανοί παίρνουν μια πρόγευσι της μελλούσης βασιλείας, που ετοιμάσθηκε γι’ αυτούς «από καταβολής κόσμου» (Ματθ. κε’ 34), της μελλούσης ελευθερίας από κάθε αμαρτία και από τον θάνατο, της μελλούσης ειρήνης και ευλογίας. Πότε παίρνεις αυτή την πρόγευσι; Όταν είσαι στραμμένος με όλο σου το είναι στον Θεό. Όταν του προσεύχεσαι θερμά. Όταν έχης αποφασίσει ανένδοτα να του αφιερώσης τη ζωή σου και είσαι ενάρετος στον καθημερινό σου βίο.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 225-226)

540. Εμπιστοσύνη στον Θεό σημαίνει να στηρίξουμε σ’ Αυτόν τη ζωή μας, το μέλλον μας και να περιμένουμε ήσυχοι την εκπλήρωσι των υποσχέσεών του. Η ελπίδα προέρχεται από την πίστι όπως το ρεύμα από την πηγή, πιστεύουμε, ότι ο Κύριος είναι πανάγαθος και ελεήμων. Ότι μας αγαπά σαν Πατέρας. Ότι θέλει το καλό μας και μόνο το καλό μας. Είναι πάνσοφος και παντογνώστης και, άρα, γνωρίζει καλύτερα από ό,τι εμείς οι ίδιοι τι πράγματι μας είναι αναγκαίο και χρήσιμο. Είναι παντοδύναμος και μπορεί όλα να τα πραγματοποιήση προς όφελός μας. Είναι άγιος και δίκαιος, άρα και όλα τα λόγια του είναι αλήθεια. Οι υποσχέσεις του είναι αμετακίνητες. Η μεγαλύτερη απόδειξις της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο είναι ότι δεν φείσθηκε ούτε τον ίδιο Μονογενή του Υιό, αλλά τον παρέδωσε για χάρι μας στον Σταυρό και τον θάνατο. Ας αισθανθούμε λοιπόν βαθειά το έλεος, τη σοφία, τη δύναμι και την αγιότητα του Θεού και ας του εμπιστευθούμε όλη μας τη ζωή, όπως το μικρό παιδί εμπιστεύεται τον εαυτό του στην αγκάλη της μητέρας του ή όπως το πλοίο εμπιστεύεται στις άγκυρές του. «Μακάριοι πάντες οἱ πεποιθότες ἐπ᾿ αὐτῷ (Ψαλμ. β’ 13). «Κύριος στερέωμά μου καὶ καταφυγή μου καὶ ῥύστης μου… ἐλπιῶ ἐπ᾿ αὐτόν» (Ψαλμ. ιζ’ 3). «Εὐλογημένος ὁ ἄνθρωπος, ὃς πέποιθεν ἐπὶ τῷ Κυρίῳ» (Ιερεμ. ιζ’ 7). «Ου φοβηθήσομαι από μυριάδων λαού των κύκλω συνεπιτιθεμένων μοι» (Ψαλμ. γ’ 7).

Αλλά το να έχουμε εμπιστοσύνη στον Θεό, δεν θα πη ότι μπορούμε να είμαστε αμελείς και ράθυμοι. Η ουσία της χριστιανικής ελπίδος είναι ζώσα, ενεργητική. Σημαίνει αγώνα και προσπάθεια στον στίβο των αρετών. Σημαίνει πλησίασμα του Θεού με την πρόοδο στις αρετές. «Ὅν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τάς πηγάς τῶν ὑδάτων, οὕτως ἐπιποθεῖ ἡ ψυχή μου πρός σέ, ὁ Θεός. Εδίψησεν ἡ ψυχή μου πρὸς τὸν Θεὸν τὸν ζῶντα· πότε ἥξω καὶ ὀφθήσομαι τῷ προσώπῳ τοῦ Θεοῦ;» (Ψαλμ. μα’ 2, 3).

 (Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 224-225)