Τα Μαγικά Χαλίκια

«Γιατί δηλαδή είμαστε υποχρεωμένοι να μάθουμε όλες αυτές τις βλακείες;»
Αυτό ήταν το πιο συνηθισμένο και συχνό ερώτημα που μου έκαναν οι μαθητές μου. Απαντούσα αφηγούμενος τον ακόλουθο μύθο:

Ένα βράδυ, μια ομάδα νομάδων ετοιμαζόταν να κατασκηνώσει για να κοιμηθεί, όταν τους περιέβαλε έξαφνα ένα δυνατό και λαμπρό φως. Κατάλαβαν πως ήταν μια ουράνια παρουσία. Περίμεναν λοιπόν με προσμονή και προσδοκία ν’ ακούσουν κάποιο σημαντικό ουράνιο μήνυμα που ήξεραν ότι απευθυνόταν ειδικά σ’ αυτούς.
Η φωνή μίλησε τελικά. «Μαζέψτε όσα περισσότερα χαλίκια μπορείτε. Βάλτε τα στα σακίδιά σας. Μετά από την πορεία μιας μέρας, το αυριανό βράδυ θα σας βρει χαρούμενους αλλά και λυπημένους».
Όταν έσβησε το φως, οι νομάδες ήταν απογοητευμένοι και οργισμένοι. Περίμεναν την αποκάλυψη μιας μέγιστης οικουμενικής αλήθειας που θα τους επέτρεπε να προσφέρουν πλούτο, υγεία και σκοπό στην ανθρωπότητα. Αντί γι’ αυτό, τους είχε ανατεθεί ένα ευτελές καθήκον που τους φαινόταν παντελώς άσκοπο και παράλογο. Ωστόσο, η λάμψη που περιέβαλε τον άγνωστο επισκέπτη τους έκανε να σκύψουν, να μαζέψουν μερικά χαλίκια και να τα βάλουν στα σακίδια τους, εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά τους.
Ταξίδεψαν μια ολόκληρη ημέρα και το βράδυ, την ώρα που κατασκήνωσαν άνοιξαν τα σακίδιά τους και είδαν πως το κάθε χαλίκι που είχαν μαζέψει είχε μετατραπεί σε διαμάντι. Χάρηκαν για τα διαμάντια που είχαν. Και στενοχωρήθηκαν που δεν είχαν μαζέψει περισσότερα χαλίκια.

Μια εμπειρία που είχα μ’ ένα μαθητή, θα τον ονομάσω Άλαν για ευκολία, στις αρχές της διδακτικής μου καριέρας, καταδεικνύει την έκταση της αλήθειας που κρύβει αυτός ο μύθος.
Όταν ήταν στη Β’ γυμνασίου, ο Άλαν έπαιρνε άριστα στις «φασαρίες» και ήταν πρώτος στις «αποβολές». Είχε μάθει καλά πώς να κάνει τον νταή κι ετοιμαζόταν για μεταπτυχιακό στην «κλοπή».
Κάθε μέρα έβαζα τους μαθητές μου ν΄ απομνημονεύσουν ένα ρητό κάποιου σπουδαίου φιλοσόφου ή στοχαστή. Όταν έπαιρνα τις παρουσίες, αντί να φωνάζω τα ονόματά τους, άρχιζα το ρητό και ο μαθητής, για να μην πάρει απουσία, έπρεπε να το ολοκληρώσει.
«Άλις Άνταμς. “Δεν υπάρχει αποτυχία εκτός…”»
«”…αν πάψεις να προσπαθείς”. Παρούσα, κύριε Σλάτερ».
Έτσι, ως το τέλος του χρόνου, οι νεαροί μαθητές μου είχαν απομνημονεύσει 150 βαθυστόχαστα ρητά.
«Σκέψου ότι μπορείς, σκέψου ότι δεν μπορείς – και στις δυο περιπτώσεις έχεις δίκιο!»
«Αν μπορείς να δεις τα εμπόδια, έχεις αποστρέψει το βλέμμα από το στόχο».
«Κυνικός είναι εκείνος που ξέρει την τιμή των πάντων και την αξία κανενός».
Και, φυσικά, τα λόγια του Ναπόλεον Χιλς «Αν μπορείς να το συλλάβεις και να το πιστέψεις, μπορείς να το κατορθώσεις».
Κανείς δεν παραπονιόταν περισσότερο από τον Άλαν για αυτή την καθημερινή διαδικασία – ως την ημέρα που αποβλήθηκε οριστικά κι έχασα κάθε επαφή μαζί του για πέντε χρόνια. Κι αίφνης, μια μέρα, μου τηλεφώνησε. Είχε ενταχθεί σ’ ένα ειδικό πρόγραμμα κάποιου γειτονικού κολλεγίου και είχε μόλις εκτίσει την ποινή που του είχαν επιβάλει με αναστολή.
Μου είπε πως αφού τον έστειλαν στο αναμορφωτήριο και κατόπιν τον παρέπεμψαν στην Υπηρεσία Ανηλίκων της Καλιφόρνια για τα καμώματά του, είχε αηδιάσει τόσο πολύ με τον εαυτό του που είχε πάρει ένα ξυράφι και είχε κόψει τις φλέβες του.
Είπε, «Ξέρετε, κύριε Σλάτερ, την ώρα που κειτόμουν κι ένιωθα τη ζωή μου να φεύγει μαζί με το αίμα που έτρεχε από τις φλέβες μου, θυμήθηκα ξαφνικά εκείνο το ηλίθιο ρητό που με είχατε βάλει να γράψω 20 φορές. “Δεν υπάρχει αποτυχία, εκτός αν πάψεις να προσπαθείς”. Και τότε, ξαφνικά, το κατάλαβα. Όσο ζούσα δεν ήμουν αποτυχημένος, αλλά αν άφηνα τον εαυτό μου να πεθάνει, θα επικύρωνα την αποτυχία μου. Έτσι, μ’ όση δύναμη μου απέμενε, κάλεσα βοήθεια και άρχισα μια καινούρια ζωή».
Όταν είχε ακούσει το ρητό, ήταν ένα χαλίκι. Όταν χρειάστηκε καθοδήγηση σε μια κρίσιμη στιγμή, το ρητό είχε γίνει διαμάντι. Γι’ αυτό σας συμβουλεύω να μαζέψετε όσα περισσότερα χαλίκια μπορείτε, για να είναι το μέλλον σας γεμάτο διαμάντια.  

John Wayne Schlatter

(από το βιβλίο: Βάλσαμο για την ψυχή 2η δόση, εκδ. Διόπτρα σελ.191-193)