(Durant Will, Παγκόσμιος ιστορία του Πολιτισμού, τόμος Η σελ.438-439).
... Οι τρόποι του, όπως και η ενδυμασία του, ήσαν τόσον απλοϊκοί, ώστε θα ημπορούσε κανείς να τον εκλάβη ως χωρικόν μάλλον παρά ως βασιλέα — με μόνην την διαφοράν ότι δεν είχε τίποτε από την ζωώδη υπομονήν του μουζίκου. Εις ωρισμένας περιπτώσεις συμπεριεφέρετο χειρότερα από χωρικόν, επειδή δεν εδεσμεύετο από κανέναν φόβον του αυθέντου ή του νόμου. Όταν είδε ένα φαλλόν εις μίαν συλλογήν αρχαίων αντικειμένων του Βερολίνου, διέταξε την σύζυγόν του να τον ασπασθή, επειδή δε η Αικατερίνη ηρνήθη, την ηπείλησε να την αποκεφαλίση• εκείνη επέμεινε εις την αρνησίν της και η οργή του τσάρου κατηυνάσθη μόνον όταν του εδωρήθη το αντικείμενον δια να κοσμή το ιδιαίτερον δωμάτιόν του.
Εις την συζήτησιν και την αλληλογραφίαν του μετεχειρίζετο την πλέον ωμήν χυδαιολογίαν. Πολλάκις εξεδήλωνε την μομφήν του προς τους στενωτέρους φίλους του δια γρονθοκοπημάτων, εμάτωσε την μύτην του Μενσικώφ και ελάκτισε τον Λεφόρ. Η κλίσις του προς τους απρεπείς αστεϊσμούς έφθανε κάποτε την σκληρότητα• επί παραδείγματι, εξηνάγκασε έναν από τους συνεργάτας του να φάγη χελώνας, έναν άλλον να πίη το όξος που περιείχε ένα γεμάτο φλασκί, και νεάνιδας να συναγωνισθούν τους στρατιώτας του εις την οινοποσίαν.
Εύρισκε παράλογον ευχαρίστησιν εις το να επαγγέλλεται τον οδοντοϊατρόν και οι περί αυτόν απέκρυπτον επιμελώς κάθε παράπονόν των δι’ οδοντόπονον, διότι είχε πρόχειρα πάντοτε τα εργαλεία εξαγωγής οδόντων. Όταν ο υπηρέτης του παρεπονέθη ότι η σύζυγος του ηρνείτο να εκπληρώση τα συζυγικά της καθήκοντα, με την πρόφασιν ότι υπέφερε από οδοντόπονον, ο τσάρος έστειλε να την οδηγήσουν ενώπιον του, της εξήγαγε βιαίως ένα γερό δόντι και της είπε ότι θα της αφήρει και άλλα αν επέμενε εις την αποχήν της από τα καθήκοντα της συζύγου.
Η άνομος σκληρότης του υπερέβαινε τον βαθμόν όπου θα ημπορούσε να συγχωρήται ως φυσική ή απαραίτητος δια την εποχήν του και την χώραν του. Οι Ρώσοι ήσαν συνηθισμένοι εις την σκληρότητα και ήσαν ίσως ολιγώτερον ευαίσθητοι εις τον πόνον από ότι είναι οι άνθρωποι, με ευπαθέστερον νευρικόν σύστημα. Ίσως να εχρειάζοντο μίαν αυστηράν μεταχείρισιν δια να πειθαρχούν. Αλλά η σφαγή των Στρέλτσι από τον Πέτρον προσωπικώς αποκαλύπτει μίαν σαδιστικήν ευχαρίστησιν εις την ωμότητα• και καμμία ανάγκη του κράτους δεν επέβαλε τον τεμαχισμόν δύο συνωμοτών ίντσαν προς ίντσαν. Ο Πέτρος ήτο ξένος προς κάθε αίσθημα ευσεβείας ή ανθρωπισμού και του έλλειπε επίσης το αίσθημα δικαιοσύνης που έθετε φραγμόν εις τα διεστραμμένα πάθη του Λουδοβίκου του XIVου ή του Φρειδερίκου του Μεγάλου. Ως προς την κατ’ επανάληψιν αθέτησιν του λόγου της τιμής του, όμως, ήτο απολύτως σύμφωνος προς τα ήθη της εποχής του.
Όπως ο μουζίκος, εθεώρει και ο Πέτρος την μέθην ως μίαν δικαιολογημένην και απαραίτητον φυγήν από την πραγματικότητα. Είχε αναλάβει όλα τα βάρη του κράτους και το πολύ σπουδαιότερον καθήκον της μεταστροφής ενός ανατολικού λαού προς τον δυτικόν πολιτισμόν. Το να μεθά κατά τας εορτάς με τους φίλους του ήτο ασφαλώς μία διασκέδασις την όποιαν εδικαιούτο. Εδέχετο προθύμως την γνώμην των χωρικών του ότι η μέθη ήτο η μόνη απόλαυσις του Ρώσου. Η αντοχή του εις τα οινοπνευματώδη ήτο εν από τα μέτρα με τα οποία ημπορούσε να τον κρίνη κανείς ως άνθρωπον.
Όταν ευρίσκετο εις το Παρίσι, εστοιχημάτισε ότι ο ιδικός του εξομολογητής ιερεύς έπινε περισσότερον από τον ιερέα-γραμματέα του Γάλλου πρωθυπουργού. Ο διαγωνισμός διήρκεσε μίαν ώραν• όταν ο αββάς εκυλίσθη κάτω από το τραπέζι, ο Πέτρος ησπάσθη τον ιερέα του επειδή είχε «σώσει την τιμήν της Ρωσίας». Περί το 1690, ο Πέτρος και ο στενός του κύκλος εσχημάτισαν έναν όμιλον υπό την επωνυμίαν «Η πλέον μέθυσος συντροφιά τρελλών και χωρατατζήδων».
Ο πρίγκιψ Φεοντόρ Ρομοντανόφσκυ εξελέγη «τσάρος» της συντροφιάς («σομπόρ»). Ο Πέτρος ηρκέσθη εις κατώτερον «αξίωμα» (όπως και εις τον στρατόν και τον στόλον), συχνά δε και εις τον δημόσιον βίον ισχυρίζετο ότι ο Ρομοντανόφσκυ ήτο ο τσάρος της Ρωσίας. Η «σομπόρ των μπεκρήδων» ήτο επισήμως αφιερωμένη εις την λατρείαν του Βάκχου και της Αφροδίτης• είχε πλήρες τελετουργικόν τυπικόν, χονδροειδή και χυδαίαν απομίμησιν του τυπικού της Ορθοδόξου και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας• μέγα μέρος δε αυτής της χυδαιολογίας είχε συνθέσει προσωπικώς ο Πέτρος. Η «σομπόρ» έλαβε μέρος εις πολλάς επισήμους εορταστικάς εκδηλώσεις. Όταν ο ψευδοπατριάρχης της, ο Νικήτας Ζάτωφ, ηλικίας 84 ετών, ενυμφεύθη μίαν τούτιδα, ο Πέτρος εσχεδίασε και διέταξε να τελεσθή μία χυδαία γαμήλιος τελετή (1715), όπου θα ελάμβανον μέρος αξιωματούχοι του κράτους και κυρίαι της Αυλής μαζί με άρκτους, ελάφους και αίγας, οι ξένοι πρεσβευταί θα έπαιζον αυλόν ή λύραν» και αυτός ο Πέτρος τύμπανον...