Κατά την εποχή του Σωκράτους, υπήρχαν στην Αθήνα δυο ονομαστοί γλύπτες, ο Πράξις κι ο Νικίας.
Ο πρώτος είχε μεγάλο ταλέντο, αλλά ήταν νωθρός κι άσωτος. Έτσι, αφού είχε φτιάξει μερικά έργα, παράτησε τέλος την τέχνη του και γύριζε διαρκώς στα καπηλειά.
Ο άλλος είχε μικρότερο ταλέντο, αλλά ήταν πολύ εργατικός κι επιμελής. Ρώτησαν, λοιπόν, κάποτε τον φιλόσοφο, ποιόν από τους δύο θεωρούσε μεγαλύτερο καλλιτέχνη. Κι εκείνος αποκρίθηκε:
— Τον Νικία. Γιατί η αξία ενός ανθρώπου δεν κρίνεται από τα προσόντα του, αλλά από τη χρήσι των προσόντων του.
(Ψιχία από της τραπέζης, Συλλογή Κ. Κούρκουλα, Αθήνα 1973, Νο925
Τα δυο σκυλάκια
Ο μεγάλος νομοθέτης της Σπάρτης Λυκούργος, πήρε κάποτε δυο κουταβάκια που είχε γεννήσει μια σκύλα και τα ανέθρεψε διαφορετικά. Στο ένα έδωσε την αγωγή μαλθακότητος και το άλλο το εξήσκησε στο κυνήγι. Κατόπιν, όταν μεγάλωσαν, τα έφερε και τα δυο στην αγορά, έβαλε στη μέση ένα πιάτο με λιχουδιές κι άφησε ελεύθερο ένα λαγό.
Το μαλθακό σκυλάκι έτρεξε ευθύς στο πιάτο. Το άλλο ώρμησε πίσω από τον λαγό. Οι Σπαρτιάται τα είδαν όλα αυτά, αλλά δεν κατάλαβαν το νόημά τους. Τότε ο Λυκούργος τους είπε:
- Θέλησα να σας δείξω μ’ αυτό το παράδειγμα τη δύναμι της αγωγής. Και τα δυο αυτά σκυλάκια γεννήθηκαν από την ίδια μητέρα. Αλλά το καθένα έκανε όπως το είχα συνηθίσει. Το ίδιο συμβαίνει και με τους ανθρώπους.
(Ψιχία από της τραπέζης, Συλλογή Κ. Κούρκουλα, Αθήνα 1973, Νο507)