(ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΛΕΙΜΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 172, ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ ΤΟΜΟΣ 2, ΕΠΕ).
Για αυτόν τον κυρό Κοσμά τον σχολαστικό πολλά μάς είπαν πολλοί, άλλοι άλλα και πάρα πολλοί πολλά άλλα μάς διηγήθηκαν. Αυτά πού εμείς είδαμε και παρακολουθήσαμε από κοντά, αυτά σάς γράφομε για την ψυχική σας ωφέλεια.
Ήταν ο άνδρας ταπεινόφρονας, ελεήμονας, εγκρατής. Παρθένος,ήσυχος,χωρίς οργή, γεμάτος αγάπη προς τους φίλους, φιλόξενος, φιλόπτωχος. Αυτός ο θαυμάσιος άνδρας πολύ μάς ωφέλησε, όχι μόνο βλέποντάς τον και ακούγοντάς τον να διδάσκει,αλλά και γιατί είχε πάρα πολλά βιβλία για όλους πού ζούσανστην Αλεξάνδρεια και με προθυμία τα δάνειζε σε όσους τα ήθελαν. Ήταν επίσης και ακτήμονας. Μέσα σ' όλο του το σπίτι τίποτα άλλο δεν έβλεπες, παρά μόνο βιβλία, κρεββάτι και τραπέζι. Στον κάθε άνθρωπο ήταν δυνατό να μπαίνει μέσα και να τον έρωτά για την ωφέλεια τής ψυχής και να διαβάζει. Κάθε μέρα ερχόμουν σ' αυτόν και, μα την αλήθεια, ποτέ δεν μπήκα και δεν τον βρήκα η να μη διαβάζει η να μη συγγράφει εναντίον των Ιουδαίων- γιατί είχε μεγάλο ζήλο για την επιστροφή των Εβραίων στην αλήθεια. Για αυτό το λόγο και πολλές φορές με έστειλε σε κάποιους Εβραίους για να συζητήσω μ' αυτούς σε θέματα τής Γραφής, γιατί δεν έβγαινε συχνά από το σπίτι του.
Αυτόν τον κυρό Κοσμά τον σχολαστικό τον επισκέφτηκα μια μέρα και επειδή είχα πολύ θάρρος τού λέω.
Δείξε αγάπη, πόσα χρόνια έχεις πού ησυχάζεις;
Και επειδή σιωπούσε, χωρίς τίποτα να λέει, πάλι τον ερωτώ.
Για το όνομα τού Κυρίου, πες μου.
Και αυτός αφού περίμενε λίγο, μού λέει.
Έχω τριανταπέντε χρόνια.
Εγώ μόλις τον άκουσα δόξασα το Θεό.
Άλλοτε πάλι, πού τον επισκέφθηκα τον ρώτησα.
Δείξε τέλεια την αγάπη, γνωρίζοντας πώς σε ρωτώ για ψυχική ωφέλεια. Πες μου μέσα στον τόσο χρόνο τής ησυχίας και τής εγκράτειας, τι κατόρθωσες;
Αυτός αναστενάζοντας από το βάθος τής ψυχής του μού λέει.
Τι έχει κατορθώσει κάποιος άνδρας κοσμικός πού μάλιστα μένει μέσα στο σπίτι του;
Εγώ πάλι τον παρακαλούσα, λέγοντας.
Για τον Κύριο πες μου και ωφέλησε με.
Και τότε αφού εξαναγκάστηκε πολύ από μένα, μού λέει.
Συγχώρεσε με, ξέρω πώς κατόρθωσα αυτά τα τρία, να μή γελάσω, να μην ορκιστώ και να μη πω ψέματα.