Όσο άτοπη είναι η κατάκρισή σου για τις μοναχές της μονής X., άλλο τόσο πλανεμένες είναι και οι απόψεις σου για το μοναχισμό. Η κλήση στο δρόμο μιας ανώτερης πνευματικής ζωής, όπως είναι η μοναχική, γίνεται βέβαια από τον ίδιο το Θεό, αν κι εμείς την αποδεχόμαστε με απόλυτη ελευθερία για να σώσουμε τις ψυχές μας. Για ν’ αναγνωρίσουν όμως οι άνθρωποι την πνευματική τους φτώχεια και να συνειδητοποιήσουν τα ψυχικά τους έλκη, απαιτούνται μακροχρόνιες δοκιμασίες, πολλοί πειρασμοί και πικρές θλίψεις. Όλ’ αυτά καθαρίζουν την καρδιά, την εξαγνίζουν, και αποκαθιστούν την υγεία στην άρρωστη ψυχή, που χωρίστηκε από το Υπέρτατο Αγαθό με το προπατορικό αμάρτημα. Επομένως τα μοναστήρια δεν είναι — και δεν μπορούν να είναι — «οι γαλήνιοι ουρανοί, όπου αντηχούν μόνο οι αδιάλειπτες προσευχές, και όπου βασιλεύει η αδιάκριτη και αδιατάρακτη υπακοή», όπως φαντάζεσαι.
Αυτή η πλάνη σου είναι στ’ αλήθεια σοβαρή, γιατί, ούτε λίγο ούτε πολύ, θέλεις τους μοναχούς να είναι όντα, που θα ζουν και θα κινούνται σαν κουρντισμένες μηχανές. Τέτοια όντα όμως απέχουν πολύ από την αληθινή τελειότητα, και με κανένα τρόπο δεν θα μπορούσαν να τη φτάσουν.
Αν και δεν έχεις ιδέα τί ύπουλους πειρασμούς αντιμετωπίζουν και τί σκληρές μάχες δίνουν οι μοναχοί, θα μπορέσεις να καταλάβεις σε γενικές γραμμές τί εννοώ, αν διαβάσεις προσεκτικά τους πέντε πρώτους λόγους του άγιου Ιωάννου της Κλίμακος: περί αποταγής, περί απροσπαθείας, περί ξενιτείας, περί υπακοής και περί μετάνοιας.
Επιπλέον πρέπει να ξέρεις ότι οι συνειδητά πιστοί άνθρωποι, και μάλιστα οι μοναχοί, όταν τους κουτσομπολεύουν ή τους κατακρίνουν, βρίσκουν την ευκαιρία να ταπεινωθούν. Χρησιμοποιούν τις κακολογίες των ανθρώπων σαν μέσα πνευματικής προκοπής και σαν όπλα τελειώσεως. Μερικοί από μας δεν μπορούμε ν’ αποκτήσουμε απλότητα, πραότητα, ανεξικακία και ταπείνωση, αν δεν υποστούμε άγρια πλήγματα: Δηλαδή τα κουτσομπολιά, που διαδίδουν κάποιοι σκανδαλοθήρες, και προπαντός τις μεγάλες πνευματικές φωτιές, που ανάβουν οι πραγματικές μοναχικές πτώσεις — ο Θεός να φυλάει — και που τις ακολουθεί ο διάχυτος μαύρος καπνός των σχολίων...
Εσύ όμως οφείλεις ν’ ασχοληθείς άμεσα με τον εαυτό σου. Αγωνίσου σκληρά για να γίνεις μια σωστή χριστιανή σύζυγος και μητέρα. Αυτό δεν είναι εύκολο. Αν πράγματι αγωνιστείς γι’ αυτό, θα βρεις μέσα στον κόσμο σου τόσες παγίδες και τόσους πειρασμούς, όσους βρίσκουμε κι εμείς στον κόσμο μας. Οι δικοί σου ίσως είναι άλλης μορφής, όχι όμως και ευκατάβλητοι. Να θυμάσαι πάντα ότι, εφόσον αποφασίσαμε συνειδητά ν’ ακολουθήσουμε το δρόμο του Θεού, δεν μπορούμε ν’ αποφύγουμε τις συμφορές και τις θλίψεις, οπουδήποτε κι αν είμαστε. Μας το βεβαιώνει και ο θεόπνευστος Σειράχ: «Τέκνον, ει προσέρχη δουλεύειν Κυρίω Θεώ, ετοίμασον την ψυχήν σου εις πειρασμόν» (2:1).
(Πνευματικές Νουθεσίες, εκδ. Ιερά Μονή Παρακλήτου, σελ.120-122)