Η ολότητα πιο ευδιάκριτη από τα έργα
Η ολότητα είναι πάντα πια ευδιάκριτη από ένα μέρος της ολότητας. Αυτό οπωσδήποτε συμβαίνει για λόγους σημασίας και φερεγγυότητας της ολότητας.
Είναι πια οφθαλμοφανής η βελανιδιά από το βελανίδι στη βελανιδιά. Είναι πιο ευδιάκριτη η άμαξα από τον άξονα της άμαξας. Είναι πιο εμφανής ο άνθρωπος από το χέρι του ανθρώπου. Η ολότητα της φύσης είναι πιο οφθαλμοφανής από οποιοδήποτε πράγμα μέσα στη φύση.
Ο Θεός είναι πιο εμφανής από τη φύση και απ’ όλα στη φύση. Όμως όταν ο άνθρωπος κοιτάζει το βελανίδι στη βελανιδιά, το βελανίδι γίνεται γι’ αυτόν πιο οφθαλμοφανές από τη βελανιδιά. Όταν κοιτάζει τον τροχό, ο τροχός γίνεται γι’ αυτόν πιο ευδιάκριτος από την άμαξα. Όταν κοιτάζει το χέρι, το χέρι του γίνεται πιο εμφανές από τον άνθρωπο. Όταν κοιτάζει οποιοδήποτε πράγμα στη φύση, αυτό το πράγμα γίνεται γι’ αυτόν πιο οφθαλμοφανές από τη φύση. Όταν κοιτάζει τη φύση, η φύση γι’ αυτόν γίνεται πιο ευδιάκριτη από τον Θεό.
Όμως αυτό το οφθαλμοφανές της πράξης είναι στιγμιαίο, ενώ το οφθαλμοφανές της ολότητας είναι μόνιμο.
Ως εκ τούτου ο Θεός είναι το μεγαλύτερο και το μονιμότερο και το πλέον εμφανές.
Η σιωπή
Περί τριών πραγμάτων μην βιάζεσαι να μιλάς: Περί του Θεού - μέχρι να στερεώσεις την πίστη σ’ Αυτόν. Περί της αμαρτίας του άλλου - μέχρι να θυμηθείς τη δική σου και περί της επόμενης ημέρας - μέχρι την αυγή της
(Στοχασμοί περί καλού και κακού, Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, σελ. 19-20).