Η ψυχή βλέπει.
Τα μάτια μας βλέπουν τόσα, όσα και τα γυαλιά μας. Τ’ αυτιά μας ακούν τόσα, όσα και τα μεταλλικά ακουστικά επάνω τους. Η γλώσσα μας μιλά τόσο, όσο και το εκκρεμές στην καμπάνα.
Εάν τα μάτια μας ήταν σαν τη λίμνη, χωρίς την ψυχή θα βλέπανε όπως βλέπει και η λίμνη.
Εάν τ’ αυτιά μας ήταν σαν τα σπήλαια, χωρίς την ψυχή θ’ άκουγαν όσο ακούνε και τα σπήλαια.
Εάν η γλώσσα μας ήταν ηχώ σαν το εκκρεμές στις καμπάνες, χωρίς την ψυχή θα μιλούσε όσο μιλά και το εκκρεμές.
Όμως, επειδή βλέπει η ψυχή μας, βλέπουν τα μάτια μας.
Κι επειδή ακούει η ψυχή, ακούνε τ’ αυτιά μας.
Κι επειδή η ψυχή φέρει νόημα, η γλώσσα μιλά σκεπτόμενη.
Διάλογος.
Ο μόνος ειλικρινής διάλογος του επιστήμονα με τη φύση είναι: «Πες μου φύση, ποια είσαι εσύ; για να ξέρω ποιος είμαι εγώ».
Ο μόνος ειλικρινής διάλογος του ιστορικού με την ιστορία είναι: «Πες μου ιστορία, ποια είσαι εσύ; για να ξέρω ποιος είμαι εγώ».
Ο μόνος ειλικρινής διάλογος του αγίου με τον Θεό είναι: «Πες μου Θεέ ποιος είσαι εσύ; για να ξέρω ποιος είμαι εγώ».
Αλάνθαστη απάντηση και στις τρεις περιπτώσεις είναι: «Άνθρωπε, βρες εμένα μέσα στον εαυτό σου!».
(Στοχασμοί περί καλού και κακού, Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, σελ. 22-23).