Ο ΟΣΙΟΣ ΑΒΡΑΜΙΟΣ από πολύ νέος είχε αφήσει τον κόσμο κι έκανε κατοικία του την έρημο. Εκεί με τους ασκητικούς αγώνες και με την βοήθεια της Χάριτος έφτασε σε μεγάλα μέτρα αρετής.
Ύστερα από πολλά χρόνια που είχε να μάθει νέα από τους δικούς του, πληροφορήθηκε πως ο μοναδικός του αδελφός πέθανε κι άφησε στους δρόμους μια μικρή θυγατέρα, όχι μεγαλύτερη από έξι ή επτά χρόνων. Ένας φίλος του Οσίου περιμάζεψε το ορφανό και μια μέρα του το πήγε στην έρημο.
Ο Ερημίτης, παρ’ όλη την σκληρή ζωή που έκανε, είχε πολύ τρυφερή καρδιά. Συμπόνεσε την πεντάρφανη παιδούλα, που δεν βρισκόταν σπλαχνική ψυχή να την προστατέψει και την κράτησε κοντά του, αψηφώντας όλες τις δυσκολίες που είχε να αντιμετωπίσει, για να την μεγαλώσει σ’ εκείνον τον απρόσιτο τόπο. Αφ’ ότου λοιπόν πήρε την απόφαση να την υιοθετήσει, έγινε για χάρη της τρυφερή μητέρα, πατέρας φιλόστοργος, καλός παιδαγωγός και σοφός διδάσκαλος. Έχτισε γι’ αυτήν ένα μικρό βολικό σπιτάκι δίπλα στο ερημικό κελλί του. Φρόντιζε να μην λείπει τίποτε από εκείνα που χρειάζεται ένα μικρό παιδί για να μεγαλώσει, υγιεινή τροφή και κατάλληλη ενδυμασία. Της μάθαινε γράμματα και την ανέτρεφε χριστιανικά, καλλιεργώντας την άπλαστη ψυχή της με καθημερινή διδασκαλία. Την αγάπησε πολύ με τον καιρό κι επιθυμούσε να την κάνει πρότυπο αρετής και ευσεβείας, για να την δει μια μέρα πραγματική ασκήτρια, δεύτερη Οσία Σάρρα, που ήταν τότε ξακουστή σ’ ολόκληρη την Αίγυπτο για την σοφία και την αγιότητα του βίου της.
Τα χρόνια κυλούσαν γρήγορα και η Μαρία -έτσι έλεγαν την ορφανή παιδούλα- μεγάλωνε και έδειχνε πως θα γινόταν, όπως περίμενε τουλάχιστον ο καλός της θείος, μια συνετή κοπέλα.
Μα ο διάβολος φθόνησε το φιλάνθρωπο έργο του Οσίου Αβραμίου κι έβαλε τα δυνατά του να κάνει την ίδια την προστατευομένη του να τον ποτίσει με το πιο πικρό φαρμάκι, για να μετανοήσει για την καλοσύνη του και να χάσει τον μισθό του.
Ένας νεαρός υποκριτής άρχισε να συχνάζει στο ησυχαστήριο του Οσίου, για να παίρνει δήθεν τις σοφές συμβουλές του. Στην πραγματικότητα όμως σύχναζε γιατί είχε δει κάποτε την όμορφη κόρη και ήταν βέβαιος πώς, απονήρευτη καθώς φαινόταν, δεν ήθελε πολύ να την ξεγελάσει. Και το κακό δεν άργησε να γίνει.
Αμέριμνος ο Όσιος πήγε για λίγες μέρες πολύ βαθιά στην έρημο. Παλαιά συνήθειά του. Εκεί έκανε τις πνευματικές του ασκήσεις. προσευχή και ψυχική ανάταση. Η Μαρία έμεινε ολομόναχη. Το όργανο του σατανά από την άλλη μεριά καιροφυλακτούσε. Βρήκε την πιο κατάλληλη περίσταση και με δόλο, όπως την Εύα ο όφις, την έκανε υποχείριό του. Ύστερα, όπως συμβαίνει πάντα, ο ένοχος φρόντισε να εξαφανιστεί. Τότε η νέα ήρθε στον εαυτό της και είδε πως είχε κυλιστεί στην λάσπη. Μα ήταν πια αργά. Αναλογιζόταν που είχε πέσει και την έπιανε ανατριχίλα. Και αντί να μετανοήσει η δυστυχισμένη και να καταφύγει με ταπείνωση στο θείο έλεος, ρίχτηκε ολόκληρη στην αγκαλιά της μαύρης απελπισίας. Έβλεπε γύρω της την αγιότητα να την κρίνει αμείλικτα, την έρημο να την ελέγχει κι άκουγε τον σατανά να ψιθυρίζει διαρκώς στον ταραγμένο λογισμό της:
- Σωτηρία δεν υπάρχει πια για σένα. Είσαι οριστικά χαμένη.
Ώ, αν μπορούσε να μην άκουγε αυτή την φωνή να της επαναλαμβάνει διαρκώς, μονότονα, χαιρέκακα, χωρίς οίκτο:
- Είσαι οριστικά χαμένη.
Κι η τραγική κοπέλα αναζήτησε την λύτρωση στην φυγή. Χάθηκε μέσα στην μαύρη νύχτα, χωρίς να αφήσει ίχνη πουθενά.
Στο διάστημα αυτό ο Όσιος είχε αποξενωθεί ολωσδιόλου από κάθε γήινη φροντίδα. Το πνεύμα του ανέβηκε στον άυλο κόσμο. Η ψυχή του βρισκόταν σε διαρκή έκσταση.
Την τρίτη ημέρα άρχισε να αισθάνεται κόπωση στο σώμα και στο πνεύμα. Άφησε για λίγο την προσευχή, κάθισε σε μια μεγάλη πέτρα, ακούμπησε το κεφάλι του στα γόνατα κι αποκοιμήθηκε. Πόση ώρα πέρασε δεν κατάλαβε. Ξαφνικά τινάχτηκε όρθιος, κατατρομαγμένος. Ένα παράξενο όνειρο τον συνεκλόνισε. Του φάνηκε πως ήταν στον μικρό κήπο της Μαρίας και την περίμενε κάτω από την αμυγδαλιά να την διαβάσει, όπως έκανε τον καιρό που ήταν μικρή. Λίγο πιο πέρα επάνω
στον φράχτη χοροπηδούσε αμέριμνο ένα κάτασπρο περιστέρι. Φαινόταν να καμαρώνει την ασπράδα του, που φεγγοβολούσε κάτω από τις ολόλαμπρες ακτίνες του μεσημεριανού ήλιου. Μα ξαφνικά, εκεί που δεν το περίμενε κανείς, πετάχτηκε από την τρύπα του ένα μεγάλο φίδι. Μ’ έναν επιδέξιο ελιγμό άρπαξε στο τεράστιο στόμα του το αμέριμνο περιστεράκι, το κατάπιε μεμιάς ολόκληρο κι εξαφανίστηκε πάλι στην φωλιά του.
- Ά, έκανε λυπημένος ο πονετικός Γέροντας.
Και παίρνοντας το ραβδί του στο χέρι ανασκάλεψε την τρύπα του φοβερού ερπετού. Εκείνο τότε, σαν να πιεζόταν από μυστηριώδη δύναμη, πετάχτηκε πάλι έξω κι έβγαλε απ’ τα σπλάχνα του ζωντανό το περιστέρι. Ακέραιο και κάτασπρο σαν πρώτα, μόνο με τις όμορφες φτερούγες του λίγο τσαλακωμένες.
Επηρεασμένος από το όνειρο ο Όσιος, ένιωσε ανησυχία στην ψυχή του. Άθελά του ο λογισμός του έτρεξε στην Μαρία. «Κάτι κακό θα της συμβαίνει», μονολογούσε στενοχωρημένος. Χωρίς να χάσει καιρό, πήρε το ραβδί του και ξεκίνησε για την κατοικία του. Μόλις έφτασε, πήγε κατευθείαν και χτύπησε την πόρτα της Μαρίας. Μέσα στο μικρό σπιτάκι βασίλευε απόλυτη σιωπή. Ανήσυχος έσπρωξε την πόρτα και μπήκε μέσα. Το σπιτάκι ήταν έρημο. Πήγε στον κήπο, έψαξε παντού, όπου συνήθιζε να συχνάζει εκείνη. Τίποτε. Παντού ερημιά. Απόλυτη σιγή. Πέρασε η νύχτα εκείνη με αγωνία. Την επομένη περίμενε με βεβαιότητα τον ερχομό της. Το ίδιο και την άλλη. Εκείνη όμως δεν φαινόταν πουθενά. Τώρα πια δεν υπήρχε αμφιβολία ότι η Μαρία είχε φύγει. Η παιδούλα, που με τόση στοργή είχε μεγαλώσει, έπεσε στα δίχτυα του νοητού δράκοντα. Το φίδι και το περιστέρι δεν έφευγαν από τον νου του πονεμένου Γέροντα.
Ήταν απαρηγόρητος. Δυό ολόκληρα χρόνια το δάκρυ δεν στέγνωσε στα μάτια του. Σπάραζε η τρυφερή καρδιά του, καθώς έφερνε στην σκέψη του τους ψυχικούς και σωματικούς κινδύνους, στους οποίους ήταν εκτεθειμένη η απροστάτευτη κόρη. Έστειλε σε πολλούς τόπους γνωστούς του ανθρώπους να την αναζητήσουν. Ο ίδιος κλείστηκε στο κελλί του κι έβρισκε ανακούφιση μόνο στην προσευχή. Τριπλασίασε τους ασκητικούς του αγώνες. Καταπονούσε το γεροντικό του κορμί για να τον λυπηθεί ο Χριστός, να τον ακούσει και να επαναφέρει στην μάνδρα Του το χαμένο πρόβατο.
Ύστερα από δύο χρόνια φάνηκε μια μέρα στο κελλί του ένας φίλος του, από εκείνους που συμμερίζονταν τον πόνο του κι ερευνούσαν για την κόρη. Τα νέα που του έφερε ήταν όσο δεν μπορούσε να φανταστεί ο αγαθός Γέροντας δυσάρεστα. Η Μαρία βρέθηκε στην Αϊσό -πολύ μακρινή πόλη- κλεισμένη σ’ ένα σπίτι αμαρτίας. Είχε γίνει γυναίκα του δρόμου, με αλλα λόγια.
Δίκοπο μαχαίρι αν περνούσε μέσα από την καρδιά του, δεν θα την έκανε τόσα κομμάτια όσο η είδηση αυτή. Προσπάθησε όμως να δώσει κουράγιο στον εαυτό του, για να μην συντρίβει οριστικά.
- Ας είναι, ψιθύρισε. Τουλάχιστον βρέθηκε.
Και πήρε την μεγάλη απόφαση: Θα πήγαινε να την τραβήξει από τον βούρκο, έστω κι αν έπρεπε να μπει κι ο ίδιος μέσα και ν’ αναπνευσει όλη την δυσοσμία του. Έπρεπε να την σώσει, να την φέρει πίσω στο λιμάνι της ησυχίας, στην αγιασμένη έρημο.
- Χριστέ μου, Εσύ που κατέβηκες στην γη για τους παραστρατημένους, βοήθησέ με στην δύσκολη αποδημία μου, προσευχήθηκε με την ψυχή του.
Χωρίς να σπαταλά καιρό σε σχέδια και σκέψεις, δανείστηκε από τον φίλο του λίγα νομίσματα και μια παλιά στρατιωτική φορεσιά, νοίκιασε κι ένα γοργό άλογο και κατέβηκε στην πολη. Εκείνος που για πενήντα ολόκληρα χρόνια δεν είχε βγει από την πόρτα του κελλιού του, παρά για να αποτραβιέται μόνο στην πιο βαθιά έρημο, περιπλανιόταν τώρα μέσα στους δρόμους της άγνωστης πολιτείας και ρωτούσε τους διαβάτες -ώ! πόση είναι η δύναμη της αγάπης!- που ήταν το σπίτι της αμαρτίας! Όταν το βρήκε, πήρε ύφος σαρκολάτρη γέροντα, πήγε κατευθείαν στον διευθυντή, του έδωσε κάμποσα νομίσματα και παρήγγειλε πλούσιο γεύμα με την όμορφη κοπέλα. Εκείνος τον κοίταξε από τα νύχια ως την κορφή με φανερή αηδία.
- Δεν ντρέπεσαι τουλάχιστον τα άσπρα σου μαλλιά; σιγομουρμούρισε.
Για να μην χάσει τον πελάτη όμως, προθυμοποιήθηκε να τον περιποιηθεί. Ο Άγιος είδε στο βλέμμα του παράνομου αυτού ανθρώπου όλη την περιφρόνηση κι η ψυχή του έκλαψε.
- Χριστέ μου, προσευχήθηκε ενδόμυχα, δες την ταπείνωσή μου και κάνε να επιτύχει η δύσκολη αποστολή μου.
Για να μην δώσει καμιά υποψία, κάθισε κι έφαγε το κρέας και τα αλλά φαγητά που του είχαν ετοιμάσει και ήπιε όλο το κρασί. Και να σκεφθεί κανείς πως τόσα χρόνια τώρα στην έρημο τρεφόταν με ξερό ψωμί κι αλάτι κι έπινε το νερό με μέτρο. Τέλος, τον οδήγησαν στο δωμάτιο της αμαρτωλής. Εκείνη τον υποδέχτηκε με όλη την αναίδεια των γυναικών του είδους της και με αρκετή δόση ειρωνείας. Της έκαναν εντύπωση τα κάτασπρα μαλλιά και γένια του. Εκείνος πάλι, βλέποντάς την στην ελεεινή αυτή κατάσταση, αγωνιζόταν να καταπιεί τα δάκρυα του, για να μην φανερωθεί παράκαιρα. Αυτό το πέρασε για δισταγμό η αμαρτωλή και για να τον ενθαρρύνει πήγε να τον αγκαλιάσει. Τότε έμεινε σαν κεραυνόπληκτη από την κατάπληξη. Ο Άγιος είχε διάχυτη επάνω του την αγνή ευωδία της ερήμου, την τόσο γνώριμη στην ίδια. Η ευωδία αυτή σκέπαζε εκείνη την στιγμή όλη την κακοσμία των δικών της τεχνικών αρωμάτων.
Ο Όσιος κατάλαβε ευθύς τι γινόταν μέσα της κι αφήνοντας κατά μέρος την προσποίηση της μίλησε με πολύ πόνο στην ψυχή του:
- Μαρία, παιδί μου, δεν με γνώρισες; Για χάρη σου άφησα την έρημο, την ησυχία, κι ήρθα σ’ αυτό το καταγώγιο, για να σου δείξω τον δρόμο της μετάνοιας και της επιστροφής. Λυπήσου με τον γέροντα και μην πικραίνεις άλλο τα τελευταία χρόνια της ζωής μου. Μην παραβλέψεις τον κόπο και τον εξευτελισμό που πέρασα για σένα.
Η παραστρατημένη κόρη ευχόταν να άνοιγε την ώρα εκείνη η γη να την κατάπινε παρά να στέκει αντικριστά σ’ εκείνον που την είχε διδάξει την αγνότητα και την συστολή. Δεν τολμούσε από την ντροπή της να σηκώσει τα μάτια της να τον δει ούτε και λέξη να αρθρώσει. Έμεινε ακίνητη, αμίλητη, πολλή ώρα. Σωστό ανάγλυφο εκπλήξεως και πόνου. Το τι συντελέστηκε στον εσωτερικό της κόσμο δεν περιγράφεται. Όταν συνήλθε από τον πρώτο κλονισμό, έπεσε στα πόδια του αγίου Γέροντος και, σαν την πόρνη του Ευαγγελίου, τα έβρεχε με τα δάκρυα της. Η καρδιά της συνετρίβη. Ώ, πως ήθελε τον λυτρωμό!
- Υπάρχει για όλους σωτηρία. Κανένα αμάρτημα, καμία πτώση δεν μπορεί να ξεπεράσει την δύναμη της θυσίας Εκείνου που σήκωσε στους ώμους Του την ανθρώπινη αθλιότητα, για να την εξιλεώσει, είπε ο Γέροντας.
Και είχε τόσα πολλά ακόμα να της πει, αλλά δεν είχαν καιρό για χάσιμο. Πριν γίνουν αντιληπτοί από τους ανθρώπους της ασωτίας, βγήκαν κρυφά από μια μικρή μυστική πορτούλα, που ήταν γνωστή στην Μαρία, και πήραν τον δρόμο της επιστροφής.
Η μετάνοια της κόρης ήταν ειλικρινής. Με την χάρη του Θεού και την καθοδήγηση του Άγιου Γέροντος, όχι μόνο στα πρώτα μέτρα της αρετής επανήλθε, αλλά κατά πολύ τα ξεπέρασε. Έτσι, πραγματοποιήθηκε σ’ αυτήν ο παρηγορητικός για όλους τους αμαρτωλούς λόγος του αποστόλου: «Ου δε επλεόνασεν η αμαρτία, υπερεπερίσσευσεν η χάρις» (Ρωμ. ε' 20).
Ο Όσιος Αβράμιος πέρασε ήσυχος τα τελευταία χρόνια της ζωής του και ευχαριστημένος για την πρόοδο του πνευματικού του τέκνου.
(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ. 23-28)