14. «Συ ει η βάτος, εν η αφλέκτως Μωυσής κατείδεν ως φλόγα το πυρ της Θεότητος» (Ω).
Η Εκκλησία, στο περιστατικό της «καιομένης και μη καταφλεγομένης» Βάτου του Μωυσέως (Έξοδ. γ' 1 –3), είδε μια πρώτη προτύπωσι του μεγάλου μυστηρίου του τόκου της Παρθένου Μαρίας (Ω) . Όπως η βάτος φλεγόταν, αλλά δεν καιγόταν, έτσι και στην περίπτωσι της Θεοτόκου: «το πυρ της θεότητος» δεν έκαψε «την νηδύν της Παρθένου» κατά την Ενσάρκωσι του Θεού.
Ο Θεός στην Π. Διαθήκη είπε: «Ου μη ίδη άνθρωπος το πρόσωπόν μου και ζήσεται» (Έξοδ. ιγ' 20). Στην περίπτωσι της Θεοτόκου βλέπομε μια εντελώς νέα σχέσι του Θεού με τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος συνάπτεται με τον Θεό σε μια στενή και οικεία σχέσι, χωρίς η ανθρώπινη φύσις να αφανίζεται και να καταστρέφεται, αντίθετα δε αγιάζεται και θεώνεται.
Η Θεοτόκος έκανε τον «απρόσιτον Θεόν προσιτόν» στους ανθρώπους. Από την εποχή της Παρθένου οι άνθρωποι μπορούν να συνδέωνται με τον Θεό σε μία σχέσι οικειώσεως και θεώσεως. Ο άνθρωπος μετέχει δια της πίστεως στη ζωή του Θεού και ο Θεός κοινωνεί με τον άνθρωπο δια της σωζούσης χάριτος και ενεργείας του. Το πυρ της θεότητος δεν κατακαίει πια τον άνθρωπο, αλλά τον φωτίζει, τον καθαρίζει και τον θεοποιεί. Μπροστά στο μυστήριο αυτό της θείας κοινωνίας, που το εκφράζει απόλυτα η συμμετοχή του πιστού στο μυστήριο της θείας Ευχαριστίας, ο άγιος Συμεών, ο νέος Θεολόγος θαυμάζει: «Του πυρός μεταλαμβάνω, χόρτος ων και ξένον θαύμα! Δροσιζόμενος αφράστως ωσπερούν η βάτος πάλαι, η αφλέκτως καιομένη» (I) .
15. «Εν τη ερυθρά θαλάσση της απειρογάμου Νύμφης εικών διεγράφη ποτέ» (Π).
Η ορθόδοξη ευσέβεια βρήκε προτυπώσεις και εικόνες της Θεοτόκου όχι μόνο σε πρόσωπα και πράγματα της Π. Διαθήκης, αλλά και σε ιστορικά γεγονότα. Ένα τέτοιο σημαντικό γεγονός είναι και η θαυματουργική διάβασι της Ερυθράς θαλάσσης από τους Εβραίους (Έξ. ιδ' 21). Δύο λεπτομέρειες του περιστατικού αυτού ενέπνευσαν αντίστοιχες προεικονίσεις της Θεοτόκου: «Τότε τον βυθόν επέζευσεν α β ρ ό χ ω ς Ισραήλ – νυν δε τον Χριστόν εγέννησεν α σ π ό ρ ω ς η Παρθένος». Και το ότι «η θάλασσα μετά την πάροδον του Ισραήλ έμεινεν άβατος– η άμεμπτος μετά την κύησιν του Εμμανουήλ έμεινεν ά φθ ο ρ ο ς».
Το πρόσωπο της Παρθένου έχει τόση κεντρική σημασία στη ζωή των χριστιανών όση είχε για τους Εβραίους η διάβασις της Ερυθράς θαλάσσης. Η θαυματουργική διέλευσις της Ερυθράς ήταν το αποφασιστικό γεγονός, με το οποίο ο Θεός διαβεβαίωσε τον Ισραήλ για την αμετάκλητη απόφασί του να οδηγήση τον Λαό του στη γη της Επαγγελίας. Η Θεοτόκος είναι το πρόσωπο που φανέρωσε την αμετάκλητη απόφασι του Θεού να οδηγήση την ανθρωπότητα «όπου ην το πρότερον». Όπως η Ερυθρά έτσι και η Θεοτόκος, είναι «σημείον» Θεού. Το καθένα έχει ένα μήνυμα: Η Ερυθρά ήταν ένας μεγάλος σταθμός στην πορεία των Εβραίων προς την Πατρίδα. Η Θεοτόκος ήταν ο μεγάλος σταθμός στην πορεία της ανθρωπότητος προς την αιώνια Πατρίδα.
Ο δρόμος προς την αιωνιότητα περνάει οπωσδήποτε από την Θεοτόκο. Η Παναγία είναι η «διάβασι», το πέρασμα. Δεν μπορεί κανείς να περάση την Ερυθρά θάλασσα της ζωής παρά μόνο δια της Θεοτόκου. Χωρίς την Παναγία, την Οδηγήτρια δεν μπορεί κανείς να φθάση την αιωνία Πατρίδα. Η Θεοτόκος δεν είναι μόνο «κλίμαξ του Ουρανού». Αποδεικνύεται, ότι είναι και «γέφυρα» της αιωνιότητος: «η μετάγουσα τους εκ γης προς ουρανόν» (Ω).
(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 36-37 )