Η αρχαία Φιλοσοφία, ο Ινδουισμός, ο Βουδισμός, τα άλλα ανατολικά θρησκεύματα, η Θεοσοφία, το κίνημα της Νέας Εποχής (New Age) & οι οπαδοί της μετενσάρκωσης, η Μασονία κ.α. πιστεύουν ότι ο χρόνος κινείται ΚΥΚΛΙΚΑ.
Τα πάντα, το σύμπαν, η ζωή, ο άνθρωπος γεννιούνται & πεθαίνουν ασταμάτητα. Τίποτα δεν έχει αρχή ή τέλος οριστικό. Όλα ανακυκλώνονται αιωνίως. Το κάθε τι συνέβη άπειρες φορές στο παρελθόν του κυκλικού χρόνου & θα ξανασυμβεί άπειρες φορές στο μέλλον! Ατέρμονες ανακυκλήσεις, περιστροφή της γένεσης & της φθοράς των πάντων. Θα ζήσω άπειρες ζωές, ως άνθρωπος ή ζωό ή δεν ξέρω και γω τι άλλο. Σαν να τρέχεις διαρκώς σε έναν κύκλο. Πάντα γυρνάς στο ίδιο σημείο. Δεν υπάρχει κίνηση προς τα εμπρός. Ποτέ δεν φτάνεις πουθενά. Ποτέ δεν υπάρχει τέρμα ή σκοπός ή πρόοδος, τίποτα καινούργιο! Ταξίδι ατέλειωτο χωρίς κανένα προορισμό.
Τα αποτελέσματα; Απόλυτη μοιρολατρία, απελπισία, έλλειψη σκοπού & νοήματος. Ο κυκλικός χρόνος της Φιλοσοφίας & των Θρησκειών κάνει πραγματικότητα τον μύθο του Σισύφου! Όλο κουβαλούσε το βράχο & όλο ο βράχος ξανακυλούσε… Είναι σκέτη ταλαιπωρία, η απόλυτη τραγικότητα! Και είναι ΨΕΜΜΑ, ΠΛΑΝΗ & ανθρώπινη επινόηση η κυκλική έννοια του χρόνου.
Ο Χριστιανισμός, ως η μόνη αλήθεια & αποκάλυψη του Θεού, έφερε πνευματική επανάσταση! Άλλαξε ριζικά την έννοια του χρόνου. Ο χρόνος δεν είναι ΚΥΚΛΙΚΟΣ, είναι ΓΡΑΜΜΙΚΟΣ, ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΟΣ! Έχει αρχή! Έχει & τέλος. Αρχή του είναι η αρχή της Δημιουργίας. «Εν αρχή εποίησεν ο Θεός…» (Γένεση α 1). Τέλος του η Β΄ Παρουσία του Χριστού & η συντέλεια του κόσμου. Τίποτα δεν ανακυκλώνεται. Τίποτα δεν επαναλαμβάνεται. Όλα είναι μοναδικά, ανεπανάληπτα! Κάθε δευτερόλεπτο της ζωής μου έχει άπειρη αξία & τρομερή σπουδαιότητα για μένα & τους άλλους. Κάθε γεγονός, λόγος, συναίσθημα, χαρά, λύπη, αποτυχία, επιτυχία, αγαθοεργία, αμαρτία, είναι ένα ΣΗΜΕΙΟ στην ευθεία Γραμμή του χρόνου. Κάθε σημείο καθορίζει & όλη τη γραμμή! Καμία μοιρολατρία, αλλά αντίθετα απόλυτη ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ! Παίρνω τη ζωή μου στα χέρια μου τι κάθε λεπτό! Ο χρόνος είναι όμως & ιερός! Ο Θεός με την ενανθρώπηση του Χριστού μπήκε μέσα σε αυτόν το γραμμικό χρόνο & τον έκανε ιερό χρόνο.
Τώρα ο χρόνος στο Χριστιανισμό είναι χρόνος σωτηρίας ή απώλειας. Όλα έχουν νόημα & σκοπό! Όλα βαίνουν σε ένα τέρμα. Δεν κάνω κύκλους! Πορεύομαι στην ευθεία & καταλήγω! Ολοκληρώνω την πορεία μου & μετά αρχίζει ο άχρονος χρόνος της αιωνιότητας! Ο Χριστιανισμός δίνει άπειρη αξία στην έννοια του χρόνου! Μία ζωή την έχουμε. Μία πορεία να βαδίσουμε. Τίποτα δεν επαναλαμβάνεται. Το τώρα, το «νυν» έχει σημασία! Ο ληστής άρπαξε τον Παράδεισο & τη σωτηρία σε λίγα δευτερόλεπτα! Στον ευθύγραμμο χρόνο πρόσθεσε ένα ΣΗΜΕΙΟ μετάνοιας & έφτασε στο τέρμα! Χρόνος χαράς, ελπίδας, γεμάτος νόημα. Υπάρχει κατεύθυνση, πρόοδος, δημιουργία του «καινούργιου», του μοναδικού!
Στον κυκλικό χρόνο της Φιλοσοφίας & των ψεύτικων θρησκειών υπάρχει η απαισιοδοξία, η απελπισία, η ματαιότητα των πάντων. Εκεί δεν γράφεται ιστορία. Ούτε έχει ιδιαίτερο νόημα η ιστορική επιστήμη, διότι δεν υπάρχει αληθινό ιστορικό γεγονός σε έναν ΚΥΚΛΟ. Στον γραμμικό χρόνο του Χριστιανισμού υπάρχει η ελπίδα, η αισιοδοξία, το νόημα για όλα. Εδώ έχει νόημα η Ιστορία & ως βίωμα & ως Επιστήμη. Διότι κάθε ιστορικό γεγονός είναι μοναδικό & ανεπανάληπτο & ιστορικής σημασίας για το πρόσωπο & την ανθρωπότητα & τον προορισμό τους! (π.Ν)
Πηγές: Ως προς τη Φιλοσοφία: Κ.Δ. Γεωργούλη, Ιστορία της ελληνικής Φιλοσοφίας σελ. 581, 669-673 εκδ. Παπαδήμα. Ως προς τη Θεολογία: π. Γεωργίου Φλωρόφσκι, Χριστιανισμός και Πολιτισμός, σελ. 32-3, 73-77 εκδ. ΠΟΥΡΝΑΡΑ