Αγορά
του ουρανού
Όσο βρισκόμαστε σε τούτη τη ζωή, ας αποκτήσουμε ελεημοσύνες.
Ή καλύτερα, ας αγοράσουμε τη σωτηρία μας με την ελεημοσύνη.
Όταν ντύνης φτωχό, τον ίδιο το Χριστό ντύνεις.
Ε.Π.Ε. 30,272

αγοραπωλησίες Εκκλησιαστικές
Αυτοί είναι οι θησαυροί και τα κειμήλια της Εκκλησίας.
Εκείνο το «Πούλησε τα υπάρχοντά σου και μοίρασε τα στους φτωχούς και έλα να μ’ άκολουθήσης» (Ματθ. ιθ' 21),
που είπε ο Χριστός, καιρός να λεχτή και πρός τους προεστώτες της Εκκλησίας, για τα κτήματα της Εκκλησίας.
Δεν μπορούν οι της Εκκλησίας ν’ ακολουθούν το Χριστό, αν έχουν φροντίδες για πλούτη και βιοτικά.
Δυστυχώς τώρα λειτουργοί του Θεού, αφιερωμένοι, ασχολούνται με τρύγους και θερισμούς, με αγοροπωλησίες και με έσοδα.
Ε.Π.Ε. 12,292

Άγρα
ευλογημένη για σωτηρία
Ας μου φέρουν ψυχές, ώστε την επομένη να δώ το ευλογημένο θήραμα μέσα στα δίχτυα
και να παραθέσω για σας την ημέρα εκείνη το πιο ωραίο τραπέζι, ψυχών.
Ε.Π.Ε 34,140

ψυχών
Εύχομαι με τις ευχές των αγίων, κι οι πλανεμένοι να σωθούν, αφού σείς φροντίσετε να τους βρήτε και να τους επαναφέρετε.
Ε.Π.Ε. 34,224

Άγραφη
παράδοσις
Οι απόστολοι δεν μας τα παρέδωσαν όλα με επιστολή. Πολλά τα παρέδωσαν άγραφα.
Είναι κι αυτά εξ ίσου μ’ εκείνα αξιόπιστα. Επομένως και την παράδοσι της Εκκλησίας να την θεωρούμε αξιόπιστη.
Παράδοσις είναι να μη ζητάς τίποτε πιο πολύ. Φαίνεται, ότι πολλοί ήσαν εκείνοι που διασάλευαν με δικές τους γνώμες.
Ε.Π.Ε. 23,74

Άγριος
γίνεται άγιος
Όταν δουν ανθρώπους αγρίους, να χαλιναγωγούνται απ’ το κήρυγμα και να γίνονται σεμνότατοι και πραότατοι,
οι άλλοι θα θαυμάσουν την αλήθεια της πίστεως μας.
Ε.Π.Ε 24,84

Αγρυπνία
προσευχής μοναχών
Οι μοναχοί κάνουν τις νύχτες ήμερες, περνώντας τον καιρό με ευχαριστίες και ψαλμωδίες.
Κι όχι μόνο οι άντρες, αλλά και γυναίκες ασκούν τη ζωή αυτή.
Νικάνε την ασθένεια της φύσεως, με την υπέρμετρη προθυμία.
Ε.Π.Ε. 11,238

προσευχής
Βλέπεις ψυχή, που νήφει και προσέχει; Μαζί με τις γυναίκες και τα παιδιά και τα κορίτσια υμνούν το Θεό.
Η νύχτα δεν δόθηκε για να κοιμώμαστε συνεχώς και να τεμπελιάζουμε.
Ε.Π.Ε. 16α,94

ο Χριστός διανυκτέρευε
Γιατί ο ίδιος ο Χριστός διανυκτέρευε στο όρος; Ασφαλώς για να είναι το πρότυπο μας.
Τη νύχτα κυρίως αναπνέουν τα φυτά. Τότε κυρίως και η ψυχή περισσότερο από τα δέντρα δροσίζεται.
Ε.Π.Ε. 16,102

του διαβόλου
Ας συγκρίνουμε τη νύχτα του Παύλου με τις νύχτες, όπου συμβαίνουν γλέντια, μεθύσια, ασέλγειες.
Σ’ αυτές παρατηρείται ύπνος, που δεν διαφέρει από το θάνατο. Οι αγρυπνίες τους είναι φοβερότερες απ’ τον ύπνο.
Διότι εκείνοι μεν κοιμούνται χωρίς να γίνωνται αντιληπτοί, ενώ αυτοί ξαγρυπνούν κατά τρόπο ελεεινό και άθλιο.
Ξαγρυπνούν μηχανευόμενοι πονηρίες και ραδιουργίες. Φροντίζουν για χρήματα, πώς ν’ αντιμετωπίσουν όσους τους αδικούν.
Μελετούν εχθρότητες και ανταλλάσσουν καθημερινά λόγια υβριστικά.
Μ’ αυτό τον τρόπο υποδαυλίζουν τη φωτιά της οργής, διαπράττοντας πράγματα ανυπόφορα.
Ε.Π.Ε. 16α,360

νήφοντες
Είναι δυνατόν να κοιμάται κάποιος κι όταν είναι άγρυπνος, αν δεν πράττη κάποιο αγαθό έργο.
Η νήψις επαυξάνει την επαγρύπνηση.
Ε.Π.Ε. 23,74

προσευχής
Πάντοτε βέβαια, αλλά κυρίως τότε πρέπει να θυμώμαστε το Θεό, όταν η σκέψις μας ησυχάζη.
Κατά τη διάρκεια της μέρας έρχονται στο νου κι άλλες φροντίδες και θόρυβοι και απομακρύνουν το Θεό απ’ τη σκέψι μας.
Στη διάρκεια όμως της νύχτας μπορούμε να Τον θυμόμαστε διαρκώς, τότε που η ψυχή γαληνεύει και αναπαύεται σαν σε ήρεμο λιμάνι.
Ε.Π.Ε. 24,558

Αγύρτες
εκμεταλλεύονται τα πάντα
Και τα χρήματα και τα σώματα σας και την ελευθερία σας τους τα παραδώσατε.
Διότι αυτό είναι το σπουδαιότερο από όσα παίρνουν, το ότι, δηλαδή, δεν παίρνουν μόνο την περιουσία σας,
αλλά γίνονται κύριοι και του εαυτού σας.
Ε.Π.Ε. 19,622

απατεώνες
Δεν κολακεύσαμε, κάτι που κάνουν οι απατεώνες, εκείνοι, που θέλουν να εξουσιάσουν και να επικρατήσουν.
Ε.Π.Ε. 22,382

μάντεις και μάντισσες
Να μη δίνουμε σημασία στους μάντηδες, ούτε στους μελλοντολόγους, ούτε στους αγύρτες, αλλά να προσέχουμε σ’ όσα λέει ο Θεός,
που όλα σαφώς τα γνωρίζει, που έχει πλήρη γνώσι των πάντων.
Ε.Π.Ε. 23,628

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, Τόμος Α΄, σελ. 80-83)