40. «Χαίρε Πύλη, μόνη ην ο Λόγος διώδευσε μόνος» (Ω).
Ο χαιρετισμός αυτός της Θεοτόκου είναι εμπνευσμένος από τη σχετική προφητεία του Ιεζεκιήλ: «Είπε Κύριος προς με· ή πύλη αυτή κεκλεισμένη έσται, ουκ ανοιχθήσεται και ουδείς μη διέλθη δι’ αυτής, ότι Κύριος ο Θεός Ισραήλ εισελεύσεται δι’ αυτής» (μδ' 1–2). Πρόκειται για προτύπωσι της Παρθενίας, της Αειπαρθενίας της Θεομήτορος.
Η Παρθένος Μαρία έγινε Πύλη εισόδου της θεότητος στην ανθρωπότητα. Οι ειδωλολατρικοί λαοί τις πύλες των τειχών των αρχαίων πόλεων τις θεωρούσαν ανίερες, διότι ωδηγούσαν έξω από τα τείχη, όπου ο χώρος εθεωρείτο μη ιερός, υπό την εξουσίαν των εχθρών του ανθρώπου. Οι Πύλες των πόλεων ήταν επίσης «βεβηλωμένες», διότι, όσοι πηγαινοέρχονταν έξω και μέσα στην πόλι, τις βεβήλωναν, καθώς τις πατούσαν με τα πόδια που είχαν μολυνθή από το εξωτερικό (έξω των τειχών) μολυσμένο φυσικό περιβάλλον.
Η Θεομήτωρ έμελλε να καταργήση την αντίληψι αυτή. Διότι αυτή ήταν η Πύλη εκείνη, μέσα από την οποία πέρασε όχι ο εχθρός, αλλά ο φίλος, ο Σωτήρ και Λυτρωτής της ανθρωπότητος. Η Θεοτόκος ήταν η μόνη θριαμβευτική Αψίδα που ύψωσε η ανθρωπότης για να περάση ο «ευλογημένος ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου» (Ιω. ιβ' 13). Και από τότε που ο Ιησούς εισήλθε δια της Πύλης της Παρθένου καταργήθηκαν, έπεσαν τα τείχη στη ζωή της ανθρωπότητος. Διότι ήταν πια άχρηστα. Διότι έπαυσε πια να υπάρχη «μέσα» και «έξω», ιερός και μη ιερός (βέβηλος) χώρος. Διότι όλος ο χώρος, η Γη ολόκληρη έγινε Ιερή σαν δημιούργημα του Θεού:
«Είπεν ο Ιησούς... έρχεται ώρα ότε ούτε εν τω όρει τούτω ούτε εν Ιεροσολύμοις προσκυνήσετε τω πατρί» (Ιω. δ' 21). Όλοι οι άνθρωποι, Ιουδαίοι, Έλληνες, βάρβαροι και μη έγιναν φίλοι: «Νυνί εν Χριστώ Ιησού υμείς οι ποτέ όντες μακράν εγγύς εγενήθητε εν τω αίματι του Χριστού» (Εφ. β΄ 13). Και τούτο διότι «ο Ιησούς, το μεσότοιχον του φραγμού έλυσε... και την έχθραν κατήργησε» (Εφ. β' 14 –15).
Η Θεοτόκος, εξάλλου, απεδείχθη η Πύλη εισόδου των ανθρώπων στον Ουρανό. Κοντά της οι άνθρωποι βρίσκουν την «πόρτα» που οδηγεί στη ζωή και στο φώς του ουρανού, δηλαδή τον Κύριο Ιησού που είπε: «Εγώ είμι η θύρα· δι’ εμού εάν τις εισέλθη σωθήσεται και εισελεύσεται και εξελεύσεται και νομήν ευρήσει» (Ιω. ι' 9). Γι’ αυτό και η ορθόδοξη πνευματικότης δέχεται ότι ο δρόμος της σωτηρίας του ανθρώπου περνάει «δια της Πύλης», δηλαδή δια της θερμής προστασίας και μεσιτείας της Θεοτόκου: «Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου, Σώτερ, σώσον ημάς»!

(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 64-65 )