α’. Είπε ο Αββάς Θεόδωρος του Ενάτου: «Όταν ήμουν νεώτερος, έμενα στην έρημο. Πήγα λοιπόν στο αρτοποιείο για να φτιάξω δύο ψωμιά και βρήκα εκεί έναν αδελφό πού ήθελε να κάμη ψωμιά , άλλα δεν είχε κανέναν να τον βοηθήσει. Άφησα εγώ τα δικά μου και τον βοήθησα. Μόλις όμως σχόλασα, ήρθε άλλος αδελφός και πάλι τον βοήθησα και έκαμα τα ψωμιά. Και ξανά τρίτος έρχεται και έκαμα το ίδιο. Και έτσι έκανα με τον καθέναν οπού ερχόταν. Έτσι έκαμα έξη ψωμιά. Ύστερα δε έφτιαξα τα δυό δικά μου ψωμιά, αφού έπαυσαν να έρχωνται άλλοι».
β’. Έλεγαν για τους μοναχούς του Ενάτου Αββά Θεόδωρο και Αββά Λόυκιο, ότι επί πενήντα χρόνια ξεγελούσαν τους λογισμούς τους, λέγοντας: «Μετά από αυτό το χειμώνα, φεύγουμε από εδώ». Και όταν πάλι ερχόταν το καλοκαίρι, έλεγαν: «Μετά απ’ αυτό το καλοκαίρι, φεύγουμε από εδώ». Και έτσι έκαναν όλο τον καιρό οι αείμνηστοι πατέρες.
γ΄. Είπε ο Αββάς Θεόδωρος του Ενάτου, ότι, αν μας λογαριάση ο Θεός τις αμέλειες κατά τις προσευχές και τις αφηρημάδες κατά τις ψαλμωδίες, δεν μπορούμε να σωθούμε.
Του Αββά Θεοδώρου,όπου έμενε σε Σκήτη.
Είπε ο Αββάς Θεοδώρος, όπου έμενε σε Σκήτη: «Έρχεται ο λογισμός και με ταράζει και με απασχολεί αι δεν μπορεί να κάμη αυτό που θέλει, αλλά μόνο με εμποδίζει στη αρετή. Όποιος όμως έχει άγρυπνη ψυχή, τον κάνει πέρα και σηκώνεται για προσευχή».
Tου Αββά Θεοδώρου του Ελευθεροπολίτη
α’. Ρώτησε ο Αββάς Αββραάμ, όπου προερχόταν από την Ίβηρία, τον Αββά Θεόδωρο τον Ελευθεροπολίτη λέγοντας: «Τι είναι πιο καλό πάτερ, να ζητώ δόξα για τον εαυτό μου ή ατιμία;». Και ο γέρων λέγει: «Προτιμώ να δοξασθώ παρά να ατιμασθώ. Γιατί, αν κάμω καλό έργο θα δοξασθώ, μπορώ να κατακρίνω τον λογισμό μου ότι δεν αξίζω αυτή τη δόξα. Η δε ατιμία, από φαύλα πράγματα προκύπτει. Πως λοιπόν μπορώ να παρηγορήσω την καρδιά μου, αν εξ αιτίας μου σκανταλισθούν οι άνθρωποι; Προτιμότερο λοιπόν να κάνει τινάς το καλό και να δοξάζεται». Ο δε Αββάς Αβραάμ είπε: «Σωστά μίλησες, πάτερ».
β’. Είπε ο Αββάς Θεόδωρος, ότι η έλλειψη του ψωμιού μαραίνει το σώμα του μοναχού . Και άλλος γέρων έλεγε, ότι η αγρυπνία μαραίνει το σώμα πιο πολύ.
Του Αββά Θεωνά
Είπε ο Αββάς Θεωνάς: «Όταν απασχολείται ο νους μακριά από την ενατένιση του θεού, αιχμαλωτιζόσαστε στα σαρκικά πάθη».
Του Αρχιεπισκόπου Θεοφίλου
α’. Ο μακάριος Θεόφιλος ο Αρχιεπίσκοπος πήγε κάποτε στο όρος της Νιτρίας. Και ήλθε ο Αββάς του όρους σε αυτόν. Και του λέγει ο Αρχιεπίσκοπος : «Τι το πιο πολύ βρήκες σ αυτό το δρόμο πάτερ;». Του αποκρίνεται ο γέρων: «Το να αιτιώμαι και να μέμφωμαι τον εαυτό μου πάντοτε». Του λέγει ο Αββας Θεόφιλος: «Άλλος δρόμος απ’ αυτόν δεν υπάρχει.»
β’: Ο ίδιος ο Αββάς Θεόφιλος ο Αρχιεπίσκοπος πήγε κάποτε στην Σκήτη. Συνάχθηκαν όλοι οι αδελφοί και λέγουν στον Αββά Παμβώ: Πές ένα λόγο στον πάπα για να ωφεληθή. Τους αποκρίνεται ο γέρων: «Αν δεν ωφελήται με την σιωπή μου, ούτε με τον λόγο μου πρόκειται να ωφεληθή».
(Είπε Γέρων,Το Γεροντικόν εκδ. Αστήρ, Αθήνα 1996 σελ. 98-100)