«Να υπακούτε και να υποτάσσεσθε στους προϊσταμένους, γιατί αυτοί αγρυπνούν για τη σωτηρία των ψυχών σας, σαν άνθρωποι που θα δώσουν λόγο γι' αυτές, ώστε να εκτελούν το έργο τους αυτό με χαρά και χωρίς στεναγμούς˙ διότι δεν σας συμφέρει το να στενάζουν αυτοί».
1. Η αναρχία παντού είναι κακό και αίτια πολλών συμφορών και αρχή της αταξίας και της συγχύσεως, κυρίως όμως στην Εκκλησία είναι πάρα πολύ επικίνδυνη, διότι και η εξουσία της Εκκλησίας είναι μεγαλύτερη και υψηλότερη. Όπως δηλαδή αν σκοτώσης τον αρχηγό του χορού θα διαλυθή ο χορός και ως προς τα μέλη του και ως προς την τάξι, κι' αν αρπάξης τον στρατηγό από τη στρατιωτική φάλαγγα, δεν θα υπάρχη ευρυθμία και τάξις στην παράταξι, και επίσης αν αφαιρέσης τον κυβερνήτη από το πλοίο, θα καταβυθίσης το σκάφος, έτσι και εάν απομακρύνης τον ποιμένα από το ποίμνιο, όλα θα τα ανατρέψης και θα τα καταστρέψης. Είναι λοιπόν μεγάλο κακό η αναρχία και αιτία καταστροφής, αλλά όχι μικρότερο κακό είναι και η ανυπακοή των υπηκόων˙ το ίδιο λοιπόν συμβαίνει και εδώ. Διότι ο λαός που δεν υπακούει στον άρχοντά του μοιάζει μ’ εκείνον που δεν έχει άρχοντα, και ίσως χειρότερα˙ καθόσον εκεί και συγχωρούνται για την αταξία τους, ενώ εδώ όχι μόνο δεν συγχωρούνται, αλλά και τιμωρούνται. Ίσως όμως μας πη κάποιος, ότι υπάρχει και τρίτο κακό, το να είναι ο αρχηγός κακός. Το ξέρω κι’ εγώ, κι’ όχι μόνο δεν είναι μικρό το κακό αυτό, αλλ’ είναι πολύ χειρότερο και από την αναρχία˙ και είναι προτιμότερο να μη διοικήσαι από κανέναν, παρά να διοικήσαι από κακόν άρχοντα. Διότι αυτός πολλές φορές σώθηκε, αλλά πολλές φορές και κινδύνευσε, ενώ ο άλλος οπωσδήποτε θα κινδυνεύση, οδηγούμενος στα βάραθρα.
     Πώς λοιπόν ο Παύλος λέγει, «να υπακούτε και να υποτάσσεσθε στους προϊσταμένους σας»; Αφού είπε προηγουμένως, «να αναλογίζεσθε την όλη πορεία της ζωής τους και να μιμήσθε την πίστι τους», κατόπιν πρόσθεσε, «να υπακούτε και να υποτάσσεσθε στους προϊσταμένους σας». Τι λοιπόν θα συμβή, λέγει, όταν είναι κακός και δεν τον υπακούμε; Κακός, πώς το εννοείς; εάν είναι τέτοιος εξ αίτιας της πίστεως, απόφευγέ τον και απομακρύνσου απ’ αυτόν, όχι μόνο αν είναι άνθρωπος, αλλά κι’ αν ακόμη είναι άγγελος που κατέβηκε από τον ουρανό˙ εάν όμως είναι κακός ως προς την ιδιωτική του ζωή, μην ασχολήσαι μ’ αυτήν. Κι’ αυτό δεν το λέγω εγώ, αλλά το παίρνω από τη θεία Γραφή. Άκουσε τι λέγει ο Χριστός˙ «στην έδρα του Μωυσή κάθισαν οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι». Αφού προηγουμένως τους καταδίκασε, κατόπιν πρόσθεσε˙ «στην έδρα του Μωυσή κάθισαν. Όλα λοιπόν, όσα σας λένε να κάνετε, να τα κάνετε˙ να μην ενεργήτε όμως σύμφωνα με τα έργα τους». Έχουν, λέγει, το αξίωμα του διδασκάλου, αλλ’ η ζωή τους είναι ακάθαρτη. Εσείς όμως μη προσέχετε τη συμπεριφορά τους, αλλά τα λόγια τους˙ διότι τα ήθη τους δεν θα βλάψουν κανέναν. Γιατί; Και διότι είναι γνωστά σε όλους, αλλά ούτε και ο ίδιος, κι’ αν ακόμα είναι μύριες φορές κακός, θα διδάξη ποτέ το κακό. Αν όμως είναι κακός ως προς τα θέματα πίστεως, ούτε γίνεται σε όλους φανερό, και ο κακός δεν θα διστάση να διδάσκη το κακό˙ αφού και το, «μη κρίνετε, για να μη κριθήτε», αναφέρεται στον τρόπο ζωής, κι’ όχι στην πίστι˙ διότι αυτό που προσθέτει αυτό δείχνει. «Γιατί βλέπεις», λέγει, «το άχυρο που υπάρχει στο μάτι του αδελφού σου, και δεν αντιλαμβάνεσαι το δοκάρι που υπάρχει στο δικό σου μάτι;».
    «Όλα λοιπόν, όσα σας λένε», λέγει, «να κάνετε, να τα κάνετε (και το «να τα κάνετε» αναφέρεται στα έργα, όχι στην πίστι)˙ να μην κάνετε όμως αυτά που κάνουν αυτοί». Βλέπεις ότι ο λόγος δεν γίνεται για δόγματα, αλλά για τρόπο ζωής και πράξεως; Αλλ’ ο Παύλος πρώτα τους έδωσε συστάσεις και κατόπιν πρόσθεσε˙ «να υπακούτε και να υποτάσσεσθε στους προϊσταμένους σας, διότι αυτοί αγρυπνούν για τη σωτηρία των ψυχών σας, επειδή θα λογοδοτήσουν γι’ αυτές». Ας τα ακούσουν αυτά και οι άρχοντες και όχι μόνο οι υπήκοοι, διότι όπως ακριβώς οφείλουν να είναι πειθαρχικοί οι υπήκοοι, έτσι και οι άρχοντες πρέπει να είναι άγρυπνοι και συνετοί. Τι λες; Αγρυπνεί ο άρχοντας, κίνδυνοι απειλούν αυτόν τον ίδιο, υπόκειται σε τιμωρίες για τα αμαρτήματα σου, και είναι υπεύθυνος από τόσο φόβο εξ αιτίας σου, κι’ εσύ ραθυμείς και αδιαφορείς και είσαι βάναυσος και δεν θέλεις να τον υπακούς; Γι’ αυτό προσθέτει λέγοντας˙ «για να εκτελούν με χαρά το έργο τους αυτό και όχι με στεναγμούς˙ διότι το να στενάζουν δεν σας συμφέρει».
    Βλέπεις ότι ο άρχοντας, όταν τον καταφρονούν, δεν πρέπει να εκδικήται, αλλά η μεγάλη άμυνά του είναι τα δάκρυα και οι αναστεναγμοί; Σωστά˙ αφού και ο γιατρός δεν πρέπει να εκδικήται όταν καταφρονήται από τον ασθενή, αλλά να κλαίη και να θρηνή. Άρα, εάν αναστενάξη ο άρχοντας, θα σε εκδικηθή ο Θεός. Διότι, εάν προσελκύουμε τον Θεό όταν αναστενάζουμε για τα λάθη μας, δεν θα τον προσελκύσουμε ακόμη περισσότερο όταν αναστενάζουμε εξ αιτίας του φόβου και της περιφρονήσεως των άλλων; Βλέπεις ότι δεν αφήνει τον άρχοντα να παρασύρεται σε έργα αυθάδη; βλέπεις πόση είναι η φιλοσοφία του πράγματος; Οφείλει ν’ αρκήται στον αναστεναγμό αυτός που περιφρονείται, που καταπατείται, που καταφρονείται. Μη πάρης θάρρος, επειδή δεν σε εκδικείται˙ καθόσον ο αναστεναγμός είναι η πιο φοβερή εκδίκησις. Διότι αυτός, όταν δεν μπορή να σε βοηθήση με τους στεναγμούς του, καλεί τον Δεσπότη˙ και όπως στην περίπτωσι του διδασκάλου και του παιδαγωγού, όταν το παιδί δεν τον ακούη, καλείται εκείνος που είναι αυστηρότερος, έτσι κι εδώ. Πω, πω, πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος! Τι θα μπορούσε να πη κανείς προς τους άθλιους εκείνους που σπρώχνουν τον εαυτό τους σε τόση μεγάλη άβυσσο τιμωριών; Για όλους αυτούς που εξουσιάζεις, γυναίκες, άνδρες και παιδιά, συ είσαι υπόλογος˙ κάτω από τόση μεγάλη φωτιά βάζεις το κεφάλι σου.
    Αναρωτιέμαι, αν είναι δυνατό να σωθή ποτέ κάποιος από τους άρχοντες, και πώς, παρά την τόσο μεγάλη απειλή και την ραθυμία που υπάρχει, βλέπω ακόμη να τρέχουν μερικοί και να ρίχνωνται στον τόσο μεγάλο όγκο της εξουσίας˙ διότι, εάν αυτοί, που με τη βία ανέβηκαν στην εξουσία, δεν συγχωρούνται και είναι αδικαιολόγητοι όταν δεν κυβερνούν σωστά και παραμελούν το καθήκον τους (καθόσον και ο Ααρών που αναγκαστικά ανέλαβε την εξουσία κινδύνευσε, και ο Μωυσής κινδύνευσε, αν και πολλές φορές ζήτησε από τον Θεό να τον συγχωρήση για την άρνησί του ν’ αναλάβη το έργο που του ανέθετε, και ο Σαούλ, στον οποίο ο Θεός εμπιστεύθηκε την εξουσία, παρά την άρνησί του, κινδύνευσε, επειδή δεν έπραξε σωστά το καθήκον του), πόσο μάλλον θα τιμωρηθούν όσοι με μανία την αναζητούν και μόνοι τους την επιδιώκουν; Διότι ένας τέτοιος στερεί τον εαυτό του από κάθε ελπίδα συγγνώμης. Πράγματι, πρέπει να φοβώμαστε και να τρέμουμε, και εξ αίτιας της συνειδήσεώς μας και εξ αίτιας του βάρους της εξουσίας, και ούτε να την εγκαταλείπουμε, εάν κάποτε μας ανατεθή, ούτε εάν δεν μας ανατεθή, να την επιδιώκουμε, αλλά και να την αποφεύγουμε, σκεπτόμενοι το μέγεθος του αξιώματος, εάν όμως την αναλάβουμε, πρέπει να δείχνουμε όλη την ευλάβεια. Ας μην γίνεται τίποτε πέρα από εκείνο που πρέπει, όλα ας γίνονται με τάξι. Εάν το προαισθανθής, πριν γίνης άρχοντας, φύγε, αν πείσθηκες ότι είσαι ανάξιος γι’ αυτό το έργο αν πάλι έχεις συλληφθή, να είσαι εξ ίσου προσεκτικός, δείχνοντας παντού την ευγνωμοσύνη. (ΕΠΕ 25,371-377)