69. «Κεχαριτωμένη» (Λουκ. α 28).
Ο ευγενής επισκέπτης του Ουρανού αρχίζει τον διάλογο με τον συνομιλητή του, χρησιμοποιώντας φιλοφρονητικά λόγια. Οι πρώτες λέξεις του Θεού προς την Παρθένο είναι έπαινοι και εγκώμια γι’ αυτήν. Ο Κύριος προσφωνεί την Θεοτόκο «Κεχαριτωμένη». Ο Νυμφίος απευθύνεται πια καθαρά στη Νύμφη, λέγοντάς της: «Ιδού ει καλή, η πλησίον μου, ιδού ει καλή» (Ασμα Ά. δ' 1) ! Η Θεοτόκος ήταν ο πιο χαριτωμένος άνθρωπος. Ο Θεός της είχε δώσει τις πιο μεγάλες δωρεές, έμελλε δε να της δώση και την ακόμα μεγαλύτερη, να γίνη δηλαδή μητέρα του Γιού του. Κανείς άνθρωπος δεν έλαβε τόσες δωρεές όσες η Θεοτόκος. Το δοχείο της υπάρξεώς της ήταν γεμάτο από τα χαρίσματα του Θεού. Προσφωνόντας επομένως ο Θεός την Παρθένο «Κεχαριτωμένη», (GRATIA ΡΕΕΝΑ) της απέδιδε τον τίτλο που της ταίριαζε ακριβώς.
Η προσφώνησις του ανθρώπου με τον τίτλο του τιμά τον προσφωνούμενο, αλλά και τον συνομιλητή του. Οταν κάποιος προσφωνήται με τον τίτλο του, φιλοτιμείται να φανή άξιος του τίτλου του. Και σε περίπτωσι που η συμπεριφορά του ανθρώπου δεν είναι ανάλογη με τον τίτλο του, η προσφώνησις του με τον τίτλο του τον βοηθεί να σκεφθή και ίσως να διορθωθή... Πολλοί σήμερα, βουτυγμένοι στη ρουτίνα της καθημερινότητος λησμονούν ότι είναι άνθρωποι! Όταν λοιπόν σ’ ένα απ’ αυτούς πης «Κύριε», τότε βλέπεις στο πρόσωπό του να ζωγραφίζεται ένα χαμόγελο ικανοποιήσεως. Ο εξαθλιωμένος, ο κουρασμένος, ο ταπεινωμένος, ο περιφρονημένος θυμάται οτι είναι Άνθρωπος, Κύριος και όχι δούλος της ζωής και του κόσμου...
Ας μη διστάζωμε να προσφωνούμε τους ανθρώπους με τους τίτλους των. Οι προσαγορεύσεις καθιερώθηκαν για να μας τιμούν, να μας ανεβάζουν, για να μη λησμονούμε τον προορισμό μας. Για να μας δείχνουν το τι πρέπει ακόμα να γίνωμε...
Η Παρθένος είναι το κέντρο της χαράς του κόσμου. Οι πατέρες μας, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και έπειτα, όταν γιόρταζαν γεγονότα χαράς (ονομαστική γιορτή, αρραβώνες, γάμο κλπ.) ένοιωθαν πως ο Χριστός και η Παναγία βρίσκονταν ανάμεσά τους, όπως στο Γάμο της Κανά. Γι΄ αυτό και το πρώτο επιτραπέζιο τραγούδι, με το οποίο άρχιζαν το γλέντι της χαράς τους έλεγε χαρακτηριστικά :
«Σε τούτ’ την τάβλα πούμαστε, σε τούτο το τραπέζι,
τον Άγγελο φιλεύουμε και τον Χριστό κερνάμε και την Παρθένα Δέσποινα τη διπλοχαιρετάμε, να μας χαρίση τα κλειδιά, του Παραδείσου...
Κάποτε οι άνθρωποι χαίρονταν, έχοντας ανάμεσά τους τον Χριστό, την Παναγία, τους Αγγέλους και τους Αγίους. Γι’ αυτό και η χαρά τους είχε, βαθύτητα, αγνότητα και διάρκεια. Σήμερα πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να διασκεδάσουν μόνοι τους. Χωρίς αναφορά στο κέντρο και την πηγή της χαράς. Ξεκομμένοι από τα πρόσωπα και τα πράγματα του Θεού και της αιωνιότητος. Γι’ αυτό και η διασκέδασίς τους είναι κακή, στιγμιαία και πολλές φορές επιλήψιμη...
Όποιος αληθινα πιστεύει και κάνει την πιστι του βίωμα, αυτός μπορεί να χαίρεται πραγματικά. Πρέπει να νοιώθωμε ευτυχείς γιατί η Ορθοδοξία μας έμαθε όχι μόνο πως να πιστεύωμε αληθινά στον Θεό, αλλά και το πως να χαιρόμαστε κοντά στον Θεό, μαζί με την Παναγία και τους Αγίους της Εκκλησίας μας...
Ο Αρχάγγελος, διαβιβάζοντας το προσωπικό μήνυμα του Θεού προς την Παρθένο τη βεβαιώνει, ότι ο Κύριος είναι μαζί της.
Η Θεοτόκος αγαπούσε τον Θεό. Ήταν η Νύμφη του. Εκείνο που περίμενε ήταν να μάθη αν στα ειλικρινή αισθήματα της ανταποκρινόταν και ο Νυμφίος της Ψυχής της και Θεός της. Και η απάντησις ήλθε: «Ναι! ο Κύριος σε αγαπά και είναι πάντα μαζί σου»!
'Οσοι αγαπούμε τον Θεό, ας μάθωμε να τον περιμένωμε, όπως η μνηστή περιμένει νέα απ’ τον μνηστήρα της. Ας κυττάζωμε στο δρόμο, στον ουρανό, στους ανθρώπους... απο κάπου θα προβάλη ο αγγελιοφόρος του Θεού, φέρνοντας το μήνυμα της αγάπης του. Κι όταν το μήνυμα δεν έρχεται, ας μην αποθαρρυνόμαστε (Λουκ. ιβ' 1). Αντίθετα, ας κρατάμε την αγάπη μας για Εκείνον αναμμένη. Ας την συνδαυλίζωμε να μη αποσβυστή.
Κι όταν η αγάπη μας θα έχη δοκιμασθή, θα έχη σφυρηλατηθή στο καμίνι και το αμόνι των πειρασμών και θ’ αποδειχθή γνήσια και σταθερή, τότε ο Θεός θα στείλη το μήνυμά του, βεβαιώνοντάς μας για τη δική του απέραντη αγάπη. Στις σχέσεις μας με τον Θεό, εκείνο που έχει μεγάλη σημασία είναι η δική μας αγάπη. Γι’ αυτό και εκείνο που πρέπει να μας ανησυχή είναι αν η αγάπη μας για τον Θεό παραμένη ζωντανή, θερμή και μεγάλη. Διότι η Αγάπη του Θεού για μας είναι γνωστή. Είναι δεδομένη. Όταν υπάρχη αυτή η προϋπόθεσις της δικής μας αγάπης, Εκείνος δεν θ’ αργήση να μας βεβαιώση για την αμέριστη αγάπη του στο πρόσωπό μας.
(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ")