74. «Διεταράχθη υπό τον λογο αυτού».
Η Παρθένος Μαρία, οταν άκουσε τα εγκώμια και τις φιλοφρονήσεις του Αγγέλου «διεταράχθη». Ίσως ήταν η πρώτη φορά που άκουγε τέτοια λόγια και τόσους επαίνους για τον εαυτό της. Είναι ομως χαρακτηριστικό οτι ενώ ταράχθηκε εσωτερικά δεν έκανε καμμιά εξωτερική εκδήλωσι. Δεν είπε τίποτε, δεν έκανε καμμιά έκφρασι αποδοκιμασίας ή επιδοκιμασίας, ούτε άλλη κίνησι ή χειρονομία. Μόνο «διελογίζετο». στοχαζόταν τα λόγια που άκουσε και προσπαθούσε ν΄ ανακαλύψη το νόημά τους: «διελογίζετο ποταπος είη (=ποιά να είναι η έννοια). « Δεν είναι απιστία ούτε καν ολιγοπιστία εκείνο που κάμνει την Παρθένον να είναι επιφυλακτική. Ότι είναι πρόθυμος να πιστεύση και να υπακούση εις το θέλημα του Θεού, το δείχνει ευθύς αμέσως. Η Εύα, χωρίς να λάβη κανένα προφυλακτικόν μέτρον, χωρίς να εξετάση τους σκοπούς του αρχεκάκου όφεως, έσπευσε να παραβή το θέλημα του Θεού. Η Παρθένος, οταν επείσθη οτι ο Γαβριήλ δεν ήτο ο αποστάτης διάβολος, αλλ’ ο παραστάτης άγγελος... και όταν επληροφορήθη πλήρως, οτι δεν διατρέχει κανένα κίνδυνον η αγιότης της, τότε πείθεται και ειρηνεύει, πιστεύει και υπακούει» (X, 68).
Η συναισθηματική ωριμότης της Θεοτόκου εντυπωσιάζει. Δεν δέχεται αμέσως τις φιλοφρονήσεις έστω κι' αν προέρχωνται από αγγελικά χείλη, αλλά ούτε και τις αποδοκιμάζει αμέσως, πράγμα που θα φανέρωνε μια επιπόλαια και κούφια σεμνοτυφία. Ο,τι άκουσε και ο,τι είδε διετάραξε βέβαια την ήρεμη εσωτερική της ισορροπία, χωρίς ομως να την καταστρέψη. Η Θεοτόκος απεδείχθη κυρίαρχη του συναισθηματικού της κόσμου.
Το συνηθισμένο χαρακτηριστικό των νεαρών κοριτσιών και γυναικών δεν είναι μόνον το συναίσθημα, αλλά και η ταχύτης, με την οποία αντιδρούν συναισθηματικά μπροστά στις διάφορες καταστάσεις: Ένας κολακευτικος λόγος για το πρόσωπό τους, για τα ψυχοσωματικά τους προσόντα, είναι ικανος να τις αναστατώση συναισθηματικά, ιδίως οταν οι φιλοφρονήσεις αυτές προέρχονται απο εκπροσώπους του ανδρικού φύλου. Είναι δε εκπληκτικο το γεγονός, οτι πολλές νέες κοπέλλες και γυναίκες μπλέκονται συναισθηματικά μόνο και μόνο επειδή είδαν για μια φορά ένα ωραίο ανδρικό πρόσωπο ή άκουσαν τη φωνή του και τα κολακευτικά λόγια του... Το δυσάρεστο είναι οτι πολλοί άνδρες εκμεταλλεύονται δυστυχώς την αδυναμία αυτή των γυναικών για να ικανοποιήσουν άνομα συμφέροντα και αμαρτωλά πάθη...
Κάθε κορίτσι και κάθε γυναίκα ας πάρη απο το πρόσωπο της Θεοτόκου το μάθημα της συναισθηματκής ισορροπίας και ωριμότητος.
75. «Μη φοβού Μαριάμ» (Λουκ. α' 30).
Ενώ η Παρθένος Μαρία δεν είπε τίποτα και δεν έκανε τίποτα παρά μόνο «εταράχθη» εσωτερικά, ωστόσο ο Άγγελος διεπίστωσε την εσωτερική αυτή ταραχή και γι αυτό σπεύδει να την καθησυχάση, βεβαιώνοντάς την, οτι ο χαιρετισμός προερχόταν από τον ίδιο τον Θεό, ο οποιος της επεφύλασσε εξαιρετική χαρα και εύνοια.
Ο Θεός δεν επιτρέπει η ταραχή της Παρθένου να μεταβληθή σε φόβο. Ο φόβος βασίζεται συνήθως στην ενοχή. Ο Αδάμ, μετά την πτώσι, φοβήθηκε και κρύφθηκε: «Της φωνής σου ήκουσα... και εφοβήθην... και εκρύβην» (Γεν. γ' 10) . Στην καρδιά της Πανάγνου δέν υπήρχε η προϋπόθεσις αυτή του φόβου, η ενοχή. Αντίθετα υπήρχε η αγάπη του Θεού, η οποία «έξω βάλλει τον φόβον», οπως βεβαιώνει ο Ευαγγελιστής της Αγάπης (Ίω. δ' 18) . Γι’ αυτό και στην καρδιά της Θεοτόκου επικρατούσε η χαρά, που είναι καρπός του Αγ. Πνεύματος και συνέπεια της αγάπης (Γαλ. ε' 22) . Με το «μη φοβου» λοιπόν που είπε ο Αγγελος στην Παρθένο την καλουσε να διατηρήση στην καρδιά της την χαρά της αγάπης προς τον Θεό που κανείς δεν μπορουσε να της αφαιρέση (Ιω. ιστ' 22).
Για να υπερνικάμε το φόβο, ένας μόνο τρόπος υπάρχει: να αγαπάμε τον Θεό. Μέχρι την Ενσάρκωσι του Θεανθρώπου, η σχέσις ανθρώπου και Θεού βασιζόταν στον φόβο. Ο φόβος και ο τρόμος ήταν τα συναισθήματα του ανθρώπου μπροστά στο μυστήριο του Θεού, που ήταν MΙSTERIUM TREMENDUM( = φρικτόν) . Μπροστά σ’ ένα Θεό που ήταν «τερπικέραυνος», κατά τον Όμηρον, ο άνθρωπος δεν μπορούσε παρά να φοβάται.
(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη )