99. Πόσες είναι οι όψεις της Εκκλησίας;

Είναι δύο, η ορατή και η αόρατη, οι οποίες αντιστοιχούν προς τις δύο φύσεις της Εκκλησίας, τη θεία και την ανθρώπινη. Όπως στον Κύριο ημών Ιησού Χριστό υπήρχαν δύο φύσεις ενωμένες στο ένα του πρόσωπο, η θεία και η ανθρώπινη, εκείνη μεν αόρατη, αυτή δε ορατή, έτσι και στην Εκκλησία υπάρχουν δύο φύσεις, η αόρατη θεία και η ορατή ανθρώπινη. Την ουσία της Εκκλησίας συναποτελούν οι δύο αυτής φύσεις, οι αρρήκτως ενωμένες μεταξύ τους και συντρέχουσες σε μία άρρητη και αδιάπτωτη ενότητα.

Τον ορατό της Εκκλησίας χαρακτήρα εκφράζουν πολλά. Ο ιδρυτής της, ο σαρκωθείς Λόγος του Θεού, έγινε άνθρωπος, έζησε μεταξύ των ανθρώπων, τον είδαν και τον έζησαν οι άνθρωποι και απ’ αυτόν δέχτηκαν τα ρήματα της αιώνιας ζωής. Η Εκκλησία διαμορφώθηκε επί της γης ως καθίδρυμα εξωτερικό και ιστορικό. Τα μέλη της είναι ομοίως άνθρωποι ιστορικοί ζώντες σε ορισμένο τόπο και χρόνο, γνωριζόμενοι και συνδεόμενοι μεταξύ τους ως ομάδες συγκεκριμένων ανθρώπων, επιδιωκόντων τους ίδιους σκοπούς. Επίσης τα ιερά μυστήρια της Εκκλησίας τα αγιάζοντα τον άνθρωπο είναι, κατά το αισθητό τους μέρος, τελετές εξωτερικές υποπίπτουσες στη φυσική αίσθηση και την εξωτερική πείρα των ανθρώπων. Τέλος και η ιεραρχία η διοικούσα και ποιμαίνουσα την Εκκλησία, αποτελείται από ανθρώπους ιστορικούς, αναγόμενη δια της αποστολικής διαδοχής, ιστορικά βεβαιουμένης, στους Αποστόλους και τον Κύριο. Από το σώμα της Εκκλησίας αποκόπτονται μόνο οι αιρετικοί και οι σχισματικοί, οι αποστάτες και όσοι δι’ αναθεματισμού εξέπεσαν από αυτήν. Όλους αυτούς τους αποδοκιμάζει η Εκκλησία με σκοπό να τους οδηγήσει σε μετάνοια και επιστροφή στους κόλπους της.

Την αόρατη δε όψη της Εκκλησίας αποτελούν σειρά θείων στοιχείων αντιστοιχούντων προς τον αόρατο χαρακτήρα της. Έτσι όχι μόνο ο ιδρυτής της Εκκλησίας, ο αιώνιος Θεός ο ενδυσάμενος τη σάρκα είναι ο αόρατος Λόγος του Θεού, του οποίου η θεότητα κρυβόταν κάτω από το εξωτερικό κάλυμμα της σάρκας, αλλά και το Πνεύμα το Άγιο, ο θείος Παράκλητος ο αγιάζων και ζωογονών αυτήν, είναι ομοίως θεία και αόρατη αρχή, όπως αόρατη είναι και η χάρη η αγιάζουσα και σώζουσα την Εκκλησία, η ζωογόνος πνοή η αναγεννώσα τους πιστούς και συνάπτουσα αυτούς με τον Σωτήρα Κύριο.

Στο σύνδεσμο των δύο όψεων της Εκκλησίας βλέπουμε την αληθινή φύση της ως θεανθρώπινου καθιδρύματος αποβλέποντος στη σωτηρία των ανθρώπων.

(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 141-142)