εδώ, χαρές εκεί
Οι δοκιμασίες είναι μπροστά στα μάτια μας, ενώ τα αγαθά αναφέρονται στο μέλλον, τότε που θα ξανάρθη ο Χριστός από τον ουρανό.
Ε.Π.Ε. 23,378
αγίων με ασθένειες
Να μη σκανδαλιζώμαστε, όταν και τώρα βλέπουμε σπουδαίους και εναρέτους ανθρώπους να είναι άρρωστοι. Διότι κάτι τέτοιο συμβαίνει για το συμφέρον τους.
Ε.Π.Ε. 23,410
ισχυρότεροι
Δέντρα, που τα δέρνουν οι άνεμοι, γίνονται ισχυρότερα.
Ε.Π.Ε. 31,102
του Αδάμ και του Ιώβ
Τον Αδάμ τον δοκίμασε ο Θεός μόνο με λόγους, ενώ τον Ιώβ με έργα. Τον Ιώβ τον απογύμνωσε από τα πλούτη του και του στέρησε όλα τα παιδιά. Από τον Αδάμ ούτε μικρό ούτε μεγάλο αφαίρεσε.
Ε.Π.Ε. 31,114
των δικαίων
Πρέπει τώρα να επιφέρουμε τη λύσι, που να αναφέρεται σε αγίους και υπερόχους και θαυμαστούς ανθρώπους, που βρέθηκαν όχι μόνο σε ασθένεια και πόνο σωματικό, αλλά και δοκιμάστηκαν με φτώχεια, με πείνα, με φυλακίσεις, με βασανιστήρια, με καταδιώξεις, με συκοφαντίες και μ’ όλα εν γένει τα δεινά του βίου. Απ’ αυτά, που θα λεχτούν, να μπορέσουμε να βρούμε ακριβή και ασφαλεστάτη απάντησι προς όλους εκείνους, που είναι έτοιμοι να κατηγορήσουν την πρόνοια και την αγάπη του Θεού.
Ε.Π.Ε. 31,586
γιατί;
Για τις δοκιμασίες των αγίων έχω να πω οκτώ αιτίες. Πρώτη, για να μην υπερηφανεύωνται. Δεύτερη, για να τους εκλάβουν όχι ως υπερανθρώπους ή θεούς, αλλ’ ως ανθρώπους. Τρίτη, για να φαίνεται η δύναμις του Θεού. Τέταρτη, για να φανερώνεται η μεγάλη τους υπομονή. Πέμπτη, για να σκεπτώμαστε και να πιστεύουμε στην ανάστασι. Έκτη, για να έχουν παρηγοριά όσοι δοκιμάζονται, βλέποντας τα βάσανα των αγίων. Έβδομη, για να μη νομίζουμε, ότι είχαν άλλη φύσι, διαφορετική από τη δική μας. Ογδόη, για να μάθουμε, ποιους πρέπει να μακαρίζουμε.
Ε.Π.Ε. 31,588
όχι συναλλαγματική αγάπη
Θέλοντας ο Θεός να δείξη, ότι οι άγιοι δεν λατρεύουν το Θεό με συναλλαγή, αφαίρεσε από τον Ιώβ όλη την ευπορία. Τον παρέδωσε σε φτώχεια. Και επέτρεψε να περιπέση σε φοβερή αρρώστια.
Ε.Π.Ε. 31,598
αμοιβή όταν απέλθουμε
Όταν δης άνθρωπο δίκαιο να θλίβεται, να βασανίζεται, να βρίσκεται σε αρρώστια και φτώχεια και να περνάη την παρούσα ζωή με μύρια δεινά, να πης στον εαυτό σου: Αν δεν υπήρχε ανάστασις και κρίσις, δεν θα άφηνε ο Θεός τον άνθρωπο, που γι’ Αυτόν τόσα υποφέρει, να φεύγη απ’ αυτό τον κόσμο χωρίς ν’ απολαύση κάποιο αγαθό.
Ε.Π.Ε. 31,604
εξαλείφουν αμαρτίες
Αν έχουμε μερικές κηλίδες, και αυτές εδώ θα τις καθαρίσουμε. Και στη γνωστή περικοπή, απαντώντας ο Θεός στον πλούσιο, δήλωνε: Εκείνος, ο φτωχός και βασανισμένος Λάζαρος, απέλαβε στην επίγεια ζωή τα κακά. Γι’ αυτό στην άλλη ζωή, παρηγορείται, όντας κεκαθαρμένος.
Ε.Π.Ε. 31,608
χωνευτήριο
Ο χρυσοχόος βάζει το χρυσάφι μέσα στη δυνατή φωτιά και καίγεται σ’ αυτήν μέχρις ότου το δη να γίνεται καθαρώτερο. Έτσι και ο Θεός. Μέχρι αυτού του σημείου επιτρέπει τις ψυχές των ανθρώπων να δοκιμάζωνται.
Ε.Π.Ε. 32,150
παιδαγωγία με ελπίδα
Οι πατέρες κάνουν το αντίθετο από όσα κάνουν οι δουλέμποροι. Στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο, ορίζουν παιδαγωγούς, τα απειλούν ότι θα τα τιμωρήσουν, τα φοβερίζουν. Και όταν περάσουν την πρώτη ηλικία, τότε, αφού αποκτήσουν πείρα της ζωής, τότε τους δίνουν τιμές και αξιώματα και ανέσεις και την περιουσία. Και ο Θεός ενεργεί όχι όπως οι δουλέμποροι, που στην αρχή τάζουν κι υστέρα βασανίζουν, αλλ’ όπως οι πατέρες. Μας βάζει πρώτα στα λυπηρά, μας παραδίνει σε θλίψεις, σαν να μας εμπιστεύεται σε παιδαγωγούς. Και όταν ασκηθούμε και σωφρονισθούμε, να δείξουμε υπομονή και να επιδείξουμε αγία ζωή. Και όταν εδραιωθούμε σ’ αυτά, τότε μας κάνει κληρονόμους της βασιλείας των ουρανών.
Ε.Π.Ε. 32,496
αλλεπάλληλες στον Ιώβ
Προτού καλά-καλά συνέλθη από τη μια τραγωδία, προτού ν’ αναπνεύση, άλλη, χειρότερη, τον βρίσκει... Η σύζυγός του γίνεται όπλο στα χέρια του Διαβόλου και πληγώνει τον άντρα της, δανείζοντας τη γλώσσα της στο Σατανά... Η παρέα των φίλων ήρθαν τάχα να δείξουν συμπάθεια, αλλ’ αποδείχτηκαν εχθροί του.
Ε.Π.Ε. 33,230
και ελπίδα
Όσο εντείνονται οι πειρασμοί, τόσο αυξάνεται και η ενίσχυσίς μας από τον Θεό. Και έχουμε βεβαιότερες τις ελπίδες σχετικά με τα μέλλοντα.
Ε.Π.Ε. 37,348
εξόφλησις αμαρτημάτων
Όλα αυτά είναι τα κέρδη μου. Είναι ο πλούτος μου. Είναι η εξόφλησις των αμαρτημάτων μου. Το να βαδίζω συνεχώς ανάμεσα σε τόσους πειρασμούς και πόνους. Το να προέρχωνται από κει που δεν περίμενα.
Ε.Π.Ε. 37,430

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 74-77)