Αμαρτωλός
Με το Χριστό μεταβάλλεται
«Δεν ήρθα στον κόσμο (λέει ο Κύριος)
για να παραμείνουν οι άνθρωποι αμαρτωλοί,
αλλά για να μετανοήσουν και να γίνουν καλύτεροι».
Ε.Π.Ε. 10,314
να μη γίνη χειρότερος
Πρέπει να προλάβουμε, για να μη γίνει χειρότερο το τραύμα.
Αλλά και εκείνο, που κερδίσαμε, να μη το χάσουμε με την αμετρία.
Ε.Π.Ε.19,134
νεκρός
Ο Παύλος λογίζεται ως νεκρό και κοιμισμένο τον άνθρωπο της αμαρτίας.
Είναι αλήθεια, ότι αποπνέει δυσοσμία, όπως ο νεκρός.
Είναι αδρανής, όπως ο κοιμισμένος.
Όπως ο κοιμισμένος τίποτε δεν βλέπει,
παρά μόνο βλέπει όνειρα και φαντάζεται.
Ε.Π.Ε. 20,144
σύγκριση με αγίους και αγγέλους
Οι άνθρωποι, συγκρινόμενοι με τους αγγέλους είναι αμαρτωλοί,
κι όταν ακόμα είναι ενάρετοι.
Ε.Π.Ε. 20,144
πρώτος
Αν ο Παύλος, που είχε εκτελέσει όλες τις εντολές του νόμου,
έλεγε ότι ήταν ο πρώτος των αμαρτωλών,
πώς άραγε θα μπορούσε να ονομαστεί δίκαιος;
Ε.Π.Ε. 23,182
αδιόρθωτος
Τι σημαίνει «προοδεύουν σε κρίση»;
Σημαίνει αυτόν που ξαναπέφτει στα ίδια αμαρτήματα,
αυτόν που παραμένει αδιόρθωτος,
αυτόν που ενώ υπάρχει ελπίδα να σωθεί,
δεν κάνει τίποτε.
Ε.Π.Ε. 23,412
συγκεκριμένα
Αν κάποιος σκέπτεται κάθε μέρα τα δικά του αμαρτήματα,
οπωσδήποτε θα φτάσει και στη γιατρειά τους.
Αν όμως λέει, «είμαι αμαρτωλός», αλλά δεν τα σκέπτεται
ένα ένα χωριστά και δεν λέει «έκανα αυτό κι αυτό»,
ποτέ δεν θα σταματήσει μεν να ομολογεί πώς είναι αμαρτωλός,
αλλά και ποτέ δεν θα φροντίσει για τη διόρθωση του.
Ε.Π.Ε. 24,442
συγκεκριμένα, κατά είδος
Ας πείθουμε τους εαυτούς μας, ότι αμαρτήσαμε.
Κι ας μη το λέμε μόνο με τη γλώσσα, αλλά και με τη διάνοια.
Ας μην αποκαλούμε απλώς τους εαυτούς μας αμαρτωλούς,
αλλά κι ας αναλογιζόμαστε και τ’ αμαρτήματα μας,
εξετάζοντας τα ένα προς ένα.
Ε.Π.Ε. 25,318
(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, Τόμος Α΄, σελ. 159-161)