106. «Ιωσήφ δίκαιος ων μη θέλων αυτήν παραδειγματίσαι» (Ματθ. α΄19).
Τρικυμία εν κρανίω ξέσπασε στον Ιωσήφ: Σκέψεις, υποψίες, φόβος, ταραχή, αμηχανία... Και πάνω απ’ όλα το καυτό και επείγον δίλημμα: τί να κάνη;
Δύο δρόμοι ανοίγονται στον Ιωσήφ, μετά την διαπίστωσι της εγκυμοσύνης της Μαριάμ: ο ένας ήταν η διαπόμπευσις που προέβλεπε ο Νόμος (Λευϊτ. κ΄ 10) και ο άλλος ήταν η αποφυγή της δημοσιότητος. Προτίμησε το δεύτερο. Επειδή ήταν «δίκαιος», σημειώνει ο Ευαγγελιστής, «και δεν ήθελε να την διαπομπεύση παραδειγματικά, σκέφθηκε να της δώση μυστικά το διαζύγιο».
Στα μεγάλα διλήμματα οι σώφρονες και δίκαιοι άνθρωποι δίνουν την πιο προσιτή και εφικτή λύσι. Διαλέγουν «το μη χείρον». Όχι ότι δε μπορούν να επιδιώξουν το απόλυτο. Αλλ΄ ο δρόμος για το απόλυτο στις περιπτώσεις αυτές δημιουργεί περισσότερα και μεγαλύτερα προβλήματα και διλήμματα.
Για να διαλέξη όμως τις προσιτές λύσεις κανείς πρέπει να είναι «δίκαιος», ευσεβής και ελεύθερος άνθρωπος. Να κρίνη δηλαδή τα πράγματα έξω και πέρα από κάθε προσωπική προοπτική και μέσα στο χώρο της ελευθερίας και του θελήματος του Θεού. Όταν στις περιπτώσεις αυτές δεν κυττάμε μόνο το προσωπικό μας συμφέρον, αλλά και το συμφέρον του άλλου, τότε θα μπορούμε να δίνωμε τις πιο επιτυχημένες λύσεις στα δύσκολα και πολύπλοκα ανθρώπινα διλήμματα. Ο απ. Παύλος, καθιερώνοντας μια γενική αρχή για τα θέματα αυτά παραγγέλλει: «Μηδείς το εαυτού ζητείτω, αλλά το του ετέρου έκαστος» (Α΄ Κορ. ι' 24). Στην περίπτωσι που εξετάζομε, ο Ιωσήφ δεν έλαβε υπ’ όψιν του μόνο το δικό του συμφέρον, αλλά και το συμφέρον της Μαριάμ.
Τάδε λέγει Ιωσήφ προς την Παρθένον·
Μαρία, τί το δράμα τούτο, ο εν σοι τεθέαμαι;
απορώ και εξίσταται
και τον νούν καταπλήττομαι!
Λάθρα τοίνυν απ’ εμού, γενού εν τάχει,
Μαρία, τί το δράμα τούτο, ο εν σοί τεθέαμαι; αντί τιμής, αισχύνην
αντί του επαινείσθαι, τον ψόγον μοι προσήγαγες.
Ουκ έτι φέρω λοιπόν το όνειδος ανθρώπων·
υπό γαρ Ιερέων εκ του ναού,
ως άμεμπτον Κυρίου σε παρέλαβον·
και τί το ορώμενον;
(24 Δεκεμβρίου, Ωρα Α΄ )
(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ.132-133)