Δούλοι
της κοιλίας
Μένε κύριος του φαγητού. Πρόσεχε, μη γίνης δούλος αυτού του πάθους. Όποιος απλώς κάνει χρήσι αυτού του δικαιώματος (της τροφής), είναι κύριος. Όποιος όμως σύρεται σε άμετρη χρήσι (κατάχρησι), παύει να είναι κύριος. Γίνεται δούλος. Σκλάβος της τυραννίας, που λέγεται πολυφαγία.
Ε.Π.Ε. 18,472
ομόψυχοι, παιδιά σου!
Όλα τα κακά προέρχονται από το ότι δεν φροντίζουμε καθόλου για τους δούλους. Αρκεί να είναι δούλος κάποιος και κάποιες να είναι υπηρέτριες, για να επισύρουν την περιφρόνησί σου. Και όμως συνεχώς ακούμε, ότι εν Χριστώ Ιησού δεν υπάρχει δούλος και ελεύθερος. Και συ το μεν άλογο και το γαϊδούρι σου δεν τα περιφρονείς, αλλά τα πάντα κάνεις, ώστε να μη βλαφτούν. Τους δούλους όμως, που είναι ομόψυχοι με σένα, τους περιφρονείς. Και μάλιστα, δεν θα έπρεπε να τους καλώ δούλους, αλλά παιδιά σου και θυγατέρες σου.
Ε.Π.Ε. 18,346
για το Χριστό ισότητα
Μεταξύ των χριστιανών και οι δυο είναι ίσοι. Και συ είσαι δούλος Χριστού, παρόμοια κι ο κύριός σου. Πώς ο δούλος έγινε απελεύθερος; Διότι, ενώ παραμένεις δούλος, σε λευτέρωσε όχι μόνο από την αμαρτία, αλλά και από την εξωτερική δουλεία. Δεν αφήνει ο Χριστός το δούλο, δούλο, ούτε κανένα άνθρωπο να παραμένη στη δουλεία.
Ε.Π.Ε. 18,348
της τυραννίας των παθών
Δεν υποχωρεί εύκολα η κακή επιθυμία. Είναι τυραννία. Εγώ όμως προσπαθώ να την χαλιναγωγώ. Δεν παραδίνομαι στο πάθος. Με κάθε τρόπο και αγώνα θέλω να μη παρασυρθώ. Δεν είναι εύκολο. Είναι αγώνας δρόμου. Είναι πάλη και πυγμαχία. Είναι τυραννική η φύσις. Όμως καταστέλλω τις ορμές και τις υποτάσσω με πολλούς κόπους και ιδρώτες.
Ε.Π.Ε. 18α,46
ελεύθεροι Χριστού
Είναι μεγάλο πράγματι και το αξίωμα αυτό, το να είναι κανείς δούλος του Χριστού. Ο δούλος του Χριστού είναι πραγματικά ελεύθερος από την αμαρτία. Και ο γνήσιος δούλος δεν είναι κανενός άλλου κυρίου δούλος.
Ε.Π.Ε. 21,362
γέροι παθιασμένοι
Ο γέρος είναι σαν βασιλιάς, αν βέβαια το θέλη, και κάτι παραπάνω απ’ αυτόν που φοράει βασιλική πορφύρα, αν είναι εγκρατής στα πάθη και τα υποτάσση σαν να ορίζη σωματοφύλακες. Αν όμως παρασύρεται και κατεβαίνη από το θρόνο και καταντά δούλος της επιθυμίας του χρήματος, της κενοδοξίας, του καλλωπισμού, των απολαύσεων και της μέθης, της οργής και των σαρκικών ηδονών, και αν φτειάχνη τα μαλλιά του με λάδι και ατιμάζη την ηλικία του, τότε δεν γίνεται άξιος μεγάλης τιμωρίας;
Ε.Π.Ε. 24,390
Κυρίου
Στα κοσμικά η υπηρεσία του δούλου ωφελεί το αφεντικό, ενώ στο Χριστιανισμό η διακονία του δούλου (του χριστιανού) δεν ωφελεί καθόλου τον κύριο. Τον ίδιο το δούλο και πάλι ωφελεί.
Ε.Π.Ε. 23,414
δούλοι της κακίας
Οι τάχα ελεύθεροι κάνουμε τα αντίθετα από όσα απαιτεί η ελευθερία. Δαγκωνόμαστε, τρωγόμαστε, δεν φοβόμαστε τον Κύριο, αρπάζουμε τα πράγματα των συνδούλων, κλέβουμε, χτυπάμε, ενώ εκείνος (ο Κύριος) μας βλέπει.
Ε.Π.Ε. 23,418
παθών ο άρχοντας
Ποιο το όφελος να εξουσιάζης ολόκληρα έθνη και να είσαι δούλος των παθών;
Ε.Π.Ε. 23,450
στα πάθη
Ελεύθερος αληθινά είναι μόνο εκείνος, που έχει από μέσα του την ελευθερία, όπως και δούλος είναι εκείνος, που υποτάσσεται στα αλόγα πάθη.
Ε.Π.Ε. 23,450εξ.
χριστιανοί
Όταν δουν, ότι την τάξι των δούλων, που είναι τόσο αυθάδεις και θρασείς, την χαλιναγωγεί η δύναμις του κηρύγματος, και γίνονται οι δούλοι σεμνότεροι και πραότεροι από όλους, και αν ακόμα τα αφεντικά είναι οι πιο ανόητοι, θα σκεφτούν πολύ σοβαρά για την πίστι μας.
Ε.Π.Ε. 24,82
χριστομίμητοι
Φίλτατέ μου, συ να δης, ότι δεν υπηρετείς άνθρωπο· υπηρετείς το Θεό και με τη ζωή σου στολίζεις το κήρυγμα. Έτσι θα δέχεσαι να κάνης όλα όσα παραγγέλλει ο λόγος του Θεού, να υπακούης στον κύριό σου και να τον ανέχεσαι, όταν δυσανασχετή και νευριάζη μαζί σου. Δεν κάνεις χάρι σ’ αυτόν, αλλ’ εκπληρώνεις το πρόσταγμα του Θεού. Έτσι όλα εύκολα θα τα υποφέρης.
Ε.Π.Ε. 24,86
γίνονται αδελφοί
Έχασες (Φιλήμονα) για λίγο ένα δούλο (τον Ονήσιμο). Θα τον βρης και θα τον έχης αδελφό για πάντα. Όχι μόνο δικό σου, αλλά και δικό μου αδελφό.
Ε.Π.Ε. 24,170
ανθρώπων
Πώς έχομε γίνει δούλοι των ανθρώπων; Επειδή προηγουμένως γίναμε δούλοι της κοιλιάς και των χρημάτων και της δόξας και όλων των άλλων. Προδώσαμε την ελευθερία, που μας χάρισε ο Χριστός.
Ε.Π.Ε. 25,188
(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 85-88)