"Δεν είναι ωραίο πράγμα η φήμη
Δεν σε ψηλώνει η προβολή.
Βραβεία, αυτόγραφα κι’ ενθύμια
Μη τα τιμάς τόσο πολύ.
[…]
Τυλίξου μέσα στην αφάνεια
Και κρύψε τον άθλο σου σ’ αυτή,
[…]"
ΒΟΡΙΣ ΠΑΣΤΕΡΝΑΚ
"Τα μεγαλεία να φοβάσαι, ω ψυχή.
Και τες φιλοδοξίες σου να υπερνικήσεις".
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΒΑΦΗΣ (Χαράλαμπος Μπαρακλής, Ανθολόγιο Παγκόσμιας Σοφίας)
"Όλα τα πάθη ατονούν και μαραίνονται, όταν κυριαρχήσουν πάνω τους και χάνουν ημέρα με την ημέρα τη δυναμή τους. Ο χώρος της διαμονής και η πάροδος του χρόνου ελαττώνουν τη βιαιότητά τους. Μπορεί κανείς τουλάχιστον να προφυλαχθεί ευκολότερα από αυτά και να αποφύγει πιο ανώδυνα επειδή μπορεί να τα πολεμήσει με τις αντίστοιχες προς αυτά αρετές.
Αν χτυπήσει όμως κανείς τη κενοδοξία, αυτή θεριεύει περισσότερο και ανορθώνεται για να πολεμήσει πιο άγρια και πιο βίαια. Και ενώ νομίζει κανείς ότι την έχει εξαφανίσει, εκείνη αντλεί μέσα από τη νέκρωσή της επιπρόσθετη δύναμη. Τα άλλα πάθη, γενικά, κυριεύουν όσους νικηθούν από αυτά. Η κενοδοξία όμως καταδιώκει πιο σκληρά αυτούς που τη νίκησαν. Και όσο πιο άμεσα και πιο δυναμικά την καταπνίγει κανείς, τόσο πιο πολύ αυτή εκμεταλλεύεται την υπερηφάνεια του κατακτητή της, για να τον χτυπήσει ορμητικότερα.
Είναι τέτοια η πανουργία του κρυφού και αδιόρατου αυτού πάθους, ώστε καταφέρνει να θανατώνει τον στρατιώτη του Χριστού με τα ίδια τα βέλη που ο αγωνιστής ρίχνει εναντίον του. Επειδή ο Εχθρός δεν έχει καταφέρει να αναδειχθεί νικητής με τα δικά του όπλα, αρπάζει τα βέλη που του ρίχνει ο αγωνιστής του πνεύματος και τα στρέφει εναντίον του".
(αββάς Κασσιανός, εκδ. Ετοιμασία τομ. Β σελ 519)
"Όλα τα άλλα πάθη που μας κυβερνούν εμφανίζονται σε μια συγκεκριμένη μορφή και έτσι είναι πολύ ευδιάκριτα. Το πάθος όμως της κενοδοξίας παίρνει πολλές διαφορετικές μορφές και επιτίθεται απ’ όλες τις κατευθύνσεις σ’ εκείνον που αντιστέκεται.
Αυτό το πάθος είναι ένας επικίνδυνος ύφαλος, ο οποίος, σκεπασμένος καθώς είναι από κύματα, εμφανίζεται ξαφνικά μπροστά μας και προξενεί το ναυάγιο σ’ αυτούς που πλέουν με ούριο άνεμο και, κατά συνέπεια, δεν βρίσκονται σε επιφυλακή, ούτε είναι προετοιμασμένοι για να αντιμετωπίσουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Οι Γέροντες έχουν παρομοιάσει με πολύ χαριτωμένο τρόπο τη φύση αυτού του πάθους. Παρομοίασαν την κενοδοξία με το κρεμμύδι.
Όταν βγάζουμε από το κρεμμύδι μια φλούδα, βρίσκουμε αμέσως από κάτω μια άλλη. Και όσο βγάζουμε φλούδες, τόσο βρίσκουμε άλλες από κάτω".
(αββάς Κασσιανός, εκδ. Ετοιμασία, τομ. Β σελ 516-517)
Να τα προσέχεις τα μεγάλα κομποσχοίνια!
Όλα τα μεγάλα να τα προσέχεις!
Τα μεγάλα λόγια,
τα μεγάλα δώρα,
τις μεγάλες ευχές,
τις μεγάλες μετάνοιες,
τους μεγάλους κανόνες,
-πλην του ενός εκείνου, του Ανδρέα Κρήτης-
τις μεγάλες ευλάβειες,
τις μεγάλες αρετές.
Και πριν απ’ όλα,
και πάνω απ’ όλα,
τις μεγάλες σιγουριές!
Από το βιβλίο Μετά βαθύτατης υποκλίσεως. Ποιητικά τολμήματα, του μητροπολίτου Προικοννήσου κ. Ιωσήφ,
(έκδ. Επτάλοφος, Αθήνα 2010, σελίδες 144)
«Ποια ντροπή θα με κυριεύσει, όταν με δουν να καταδικασθώ, όσοι ισχυρίζονται τώρα ότι είμαι άψογος. Εγκαταλείποντας τη πνευματική εργασία, υποτάχθηκα στα πάθη. Να διδαχθώ δε θέλω, και όμως θέλω να διδάξω. Να υποταχθώ δε θέλω, να έχω υποτακτικούς θέλω. Να κοπιάσω δε θέλω, όμως θέλω να βάλω άλλους σε κόπο. Να εργασθώ δε θέλω, όμως θέλω να είμαι επιστάτης σε έργα. Να τιμήσω δε θέλω, όμως θέλω να με τιμούν. Να υπομείνω ονειδισμούς δε θέλω, όμως θέλω να ονειδίζω. Να εξευτελισθώ δε θέλω, όμως θέλω να εξευτελίζω. Να υπερηφανευθούν άλλοι δε θέλω, όμως θέλω να υπερηφανεύομαι. Να ελεγχθώ δε θέλω, όμως θέλω να ελέγχω. Να ελεώ δε θέλω, όμως θέλω να με ελεήσουν. Να με επιπλήξουν δε θέλω, όμως θέλω να επιπλήττω. Να αδικηθώ δε θέλω, όμως θέλω να αδικώ. Να με βλάψουν δε θέλω, όμως επιδιώκω να βλάψω. Να με κακολογούν δε θέλω, όμως θέλω να κακολογώ. Να ακούω δε θέλω, όμως αξιώνω να με ακούσουν. Να δοξάζω δε θέλω, όμως επιδιώκω να με δοξάσουν. Να με εξουσιάζουν δε θέλω, όμως θέλω να εξουσιάζω. Στο να συμβουλεύω είμαι σοφός, αλλά όχι στο να εκτελώ.
Αυτά που πρέπει να κάνει κανείς, τα λέω, και αυτά που δεν πρέπει να λέγονται, τα κάνω. Ποιος δε θα κλάψει για μένα;
Κλάψτε, όσιοι και δίκαιοι, εμένα που μέσα σε παραβάσεις του νόμου με συνέλαβε η μητέρα μου˙
κλάψτε εσείς που αγαπήσατε το φως και τιμήσατε το σκοτάδι, εμένα που αγάπησα τα έργα του σκότους και όχι τα έργα του φωτός»
(οσίου Εφραίμ Σύρου Έργα, τομ. Α σελ 77-8)