Δυσωδία
η ακολασία
Αν δεν φαίνεται το σαπισμένο μέρος, κανένας δεν γνωρίζει από που προέρχεται η δυσωδία, αλλ’ αποδίδεται σ’ ολόκληρο το σώμα. Γι’ αυτό ο Παύλος προτρέπει πολύ τους χριστιανούς (της Κορίνθου) να καθαρίσουν τελείως τη ζύμη.
Ε.Π.Ε. 18,422
Δωδεκαετής
ο Ιησούς
Ο Ιησούς Χριστός τίποτε δεν έκανε όσο ήταν παιδί. Μόνο ένα ξέρουμε κατά τη μαρτυρία του Λουκά, ότι δωδεκαετής στο Ναό καθόταν και άκουγε τους διδασκάλους και από τις ερωτήσεις του φαινόταν αξιοθαύμαστος. Και σωστά δεν άρχισε τα θαύματά Του από μικρή ηλικία. Διότι οι άνθρωποι θα εξελάμβαναν τα θαύματά Του για φαντασίες. Αν οι πολλοί είχαν τέτοια υποψία τότε που ως μεγάλος, ως άνδρας, έκανε θαύματα, πολύ περισσότερο αν θαυματουργούσε ως μειράκιο.
Ε.Π.Ε. 13,36
Δώρα
των μάγων
Σε ποιον πρόσφεραν το χρυσάφι, το λιβάνι και τη σμύρνα οι μάγοι; Φαίνεται σαφώς, ότι ήδη είχαν πτερωθή με την πίστι. Τα δώρα ήσαν διαφορετικά, το καθένα με το δικό του κήρυγμα. Δεν είναι άλλωστε αξιοκαταφρόνητο αυτό που από πολλούς έχει λεχτή: Με το χρυσάφι έδειχναν, ότι ο Χριστός είναι βασιλιάς, με το λιβάνι τον δέχονταν σαν Θεό, και με τη σμύρνα (το άρωμα) προμήνυαν το Πάθος Του, δείχνοντας και την ταφή του. Όλα αυτά τα κήρυτταν με όσα ενεργούσαν οι μάγοι. Δεν ήταν, λοιπόν, το φαινόμενο αστρονομικό, αλλά σημείο και δύναμις της θείας οικονομίας.
Ε.Π.Ε. 33,320
δεν δέχεται ο Χρυσόστομος
Δέχτηκα την τιμή αυτών που μου έστειλες. Σου τα στέλνω όμως πίσω, χωρίς φυσικά να περιφρονώ την ευγένειά σου. Τα επιστρέφω, γιατί είναι περιττή για μένα η απόλαυσίς τους. Δεν έχω νιώσει την ανάγκη τους.
Ε.Π.Ε. 38,118
Δωρεά
η θεία Κοινωνία
Η θεία Κοινωνία είναι δωρεά, δεν είναι αμοιβή. Είναι χάρισμα, δεν είναι ξεπλήρωμα.
Ε.Π.Ε. 18α,236
ανεκδιήγητη
Λέγοντας «δωρεά», εννοεί και τα πολλά αγαθά, που αποκτούν με την ελεημοσύνη και όσοι την δίνουν και όσοι την παίρνουν. Ή εννοεί τα πνευματικά αγαθά, που πρόσφερε με πολλή προθυμία σε όλη την οικουμένη ο Χριστός, με την ενανθρώπησί Του, πράγμα που είναι και το πιο πιθανό.
Ε.Π.Ε. 19,522
ανεκδιήγητη
Η δωρεά του Θεού δεν είναι μόνο ανεκδιήγητη, αλλά και η ειρήνη του ξεπερνά κάθε περιγραφή. Με αυτήν συμφιλίωσε τα άνω με τα κάτω.
Ε.Π.Ε. 19,552
κληρονομία σωτηρίας
Μιλάει ο Παύλος για κλήρο, φανερώνοντας, ότι κανένας με τα δικά του κατορθώματα δεν πετυχαίνει τη βασιλεία των ουρανών. Κανένας δεν έχει να επιδείξη τέτοια αρετή, ώστε να είναι άξιος της βασιλείας του Θεού. Όλα τα χρωστάμε στη δωρεά του Θεού.
Ε.Π.Ε. 22,110-112
του Θεού, όχι μικρή
Να μην περιεργαζώμαστε την απόφασι του Θεού. Εκείνο, που ο δωρεοδότης Θεός μας έδωσε, να το διατηρούμε, είτε είναι μικρό είτε είναι το πιο ασήμαντο. Και έτσι οπωσδήπητε θα ωφελούμαστε. Άλλωστε τίποτε δεν είναι μικρό από τις δωρεές του Θεού.
Ε.Π.Ε. 24,282
δεν εισπράττουν όλοι τη σωτηρία
Όσοι προστρέχουν στον Χριστό, όλοι απολαμβάνουν τη δωρεά, σωζόμενοι με τη χάρι Του. Όσοι όμως θέλουν να σωθούν με τα έργα του Νόμου, αυτοί εκπίπτουν και της χάριτος.
Ε.Π.Ε. 34,148

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. )