Εγκώμιο
και έλεγχος
Πλησίασε αυτόν που αμαρτάνει, και πες του κάποιο μικρό εγκώμιο, από τα άλλα, τα καλά που οπωσδήποτε έχει. Ανάμιξε το εγκώμιο με τους ελέγχους.
Ε.Π.Ε. 18α,760-762
αδελφών
Άκουσες να εγκωμιάζεται αδελφός είτε από άντρες είτε από γυναίκες; Να προσθέσης και τους δικούς σου επαίνους. Έτσι τιμάς και επαινείς τον εαυτό σου. Αν δείξης ότι δυσανασχετείς με το εγκώμιο του άλλου, τότε πρώτα-πρώτα μειώνεις τον εαυτό σου, αφού όλοι θα σε κακολογήσουν, και υστέρα τον άλλον τον εξυψώνεις περισσότερο. Αν ακούσης να επαινήται ο αδελφός σου, να γίνης μέτοχος των λεγομένων, αν όχι στον τρόπο της ζωής του, στην αρετή του, τουλάχιστον στο να χαίρης για τα καλά του.
Ε.Π.Ε. 20,76
Εγρήγορσις
στις επιθέσεις του διαβόλου
Ο διάβολος επιτίθεται με μεγάλη σφοδρότητα. Πολιορκεί από παντού τη σωτηρία μας. Πρέπει, λοιπόν, να αγρυπνούμε, να είμαστε νηφάλιοι και από παντού να περιτειχίζουμε τον εαυτό μας, ώστε να αποκρούουμε τις επιθέσεις του εχθρού. Διότι αν βρη μικρή έστω ευκαιρία, ετοιμάζει μεγάλης κλίμακας επίθεσι, για να περάση μέσα μας όλη η δύναμίς του.
Ε.Π.Ε. 13,68
συνεχώς
Απ’ εκείνους, που είναι άγρυπνοι, ο ληστής τίποτε δεν θα μπορέση να αρπάξη. Αυτό συμβαίνει και με όσους ζουν φωτεινό, ορθό βίο. Απ’ εκείνους όμως, που κοιμούνται, που ραθυμούν και αδιαφορούν, όλα τα κλέβει. Και αυτοί είναι οι προσκολλημένοι στα πράγματα του παρόντος βίου.
Ε.Π.Ε. 36,88
Εγωισμός
της αυταρκείας
Τίποτε δεν κάνει τόσο φουσκωμένο τον άνθρωπο και δεν τον αποκόπτει από το κοινωνικό σύνολο, όσο το να νομίζη πως είναι αυτάρκης. Γι’ αυτό και ο Θεός μάς έπλασε να έχουμε την ανάγκη ο ένας του άλλου. Αν όμως νομίσης, ότι δεν έχεις κανέναν ανάγκη, έγινες από όλους πιο ανόητος και πιο αδύνατος... Μη νομίσης, πως μειώνεσαι, επειδή έχεις ανάγκη άλλου. Αυτό μάλλον σε υψώνει, σε κάνει πιο δυνατό, σε καθιστά πιο ασφαλή.
Ε.Π.Ε. 17,490
κληρικών
Ας μη περιφρονούμε όσους παρέχουν σωστές συμβουλές, έστω και αν είναι απλοί άνθρωποι και άσημοι. Και ας μην έχουμε την αξίωσι να επικρατή πάντα η γνώμη μας. Ας επικροτούμε όλοι όσα αποδεικνύονται πιο ωφέλιμα. Κάποτε πολλοί από αυτούς που δεν έχουν καλή όρασι, βλέπουν καλύτερα από όσους έχουν καλή, διότι μελετούν και επιστρατεύουν όλες τις ικανότητές τους. Ούτε πάλι να λες: «Τι μου ζητάς να σου δώσω συμβουλή, αφού δεν κάνεις όσα σου λέω;». Τέτοιο έλεγχο τον κάνουν όχι οι σύμβουλοι, αλλ’ οι τύραννοι. Ο σύμβουλος δικαίωμα έχει απλώς να πη τη γνώμη του. Αν κάποια άλλη κριθή πιο ωφέλιμη και ο σύμβουλος επιμένη, τότε δεν είναι σύμβουλος, όπως προείπα, αλλ’ είναι τύραννος.
Ε.Π.Ε. 19,490
καταντά τον άνθρωπο γελοίο
Αναπτύσσουν ανταγωνισμούς μεταξύ τους και μιλάνε εγωιστικά και δεν σκέπτονται, δηλαδή, δεν νιώθουν πόσο γελοίοι γίνονται με τον τόσο εγωισμό τους και με την αλαζονεία, που εκδηλώνουν στις σχέσεις μεταξύ τους.
Ε.Π.Ε. 19,560
αμαρτωλών
Όπως οι άγιοι, όταν εκτελούν τις εντολές του Θεού, συνηθίζουν να είναι μετριόφρονες, έτσι και οι κακοί, όταν διαπράττουν την αμαρτία, υπερηφανεύονται.
Ε.Π.Ε. 34,254
τα χάνουμε όλα
Αν πετύχουμε μικρό κατόρθωμα, προσπαθούμε να το επιδείξουμε παντού, άνω και κάτω και δεν σταματάμε να  φουσκώνουμε, μέχρις ότου χάσουμε τελείως και αυτό το μικρό με την αλαζονία μας.
Ε.Π.Ε. 28,704

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 102-103)