181. Τι φρονούν περί του θυτήριου χαρακτήρα της ευχαριστίας οι Διαμαρτυρόμενοι;
Οι Διαμαρτυρόμενοι, θέλοντας να πολεμήσουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του ιερατείου, που προφανώς συνδέεται με την ιδέα της ευχαριστίας ως θυσίας, πολέμησαν σφοδρώς το δόγμα το υπό των Ορθοδόξων και των Ρωμαιοκαθολικών πρεσβευόμενο, φρονώντας ότι η εκδοχή της ευχαριστίας ως θυσίας ζημιώνει την έννοια της μεγάλης θυσίας του Γολγοθά και εξασθενίζει τη δύναμη και την άξια της.
Δεν έχουν όμως δίκαιο. Οι λόγοι του Αποστ. Παύλου: «Ουχί οι εσθίοντες τας θυσίας κοινωνοί του θυσιαστηρίου είσιν;», «ου δύνασθε τραπέζης Κυρίου μετέχειν και τραπέζης δαιμόνιων», «έχομεν θυσιαστήριον εξ ου φαγείν ουκ έχουσιν εξουσίαν οι τη σκηνή λατρευοντες», όπου ο ιερός συγγραφέας αντιβάλλει το θυσιαστήριο της τραπέζης του Κυρίου προς το ειδωλολατρικό θυσιαστήριο των εθνικών, καμία αμφιβολία δεν αφήνουν ότι το θυσιαστήριο της Εκκλησίας είναι πραγματικό και ότι η προσφερόμενη σ’ αυτό θυσία είναι θυσία πραγματική. Το ίδιο πράγμα εξαιρούν και οι μαρτυρίες των εκκλησιαστικών ανδρών (Ιουστίνου, Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Χρυσοστόμου κ.ά.), όπως και οι αρχαίες λειτουργίες, που αναμφισβήτητα παριστάνουν την ευχαριστία ως πραγματική θυσία. Είναι ενδεικτικό δε, ότι και οι Δοκήτες που αρνούνταν την πραγματική παρουσία του Χριστού στην ευχαριστία, συναπέρριπταν και τον χαρακτήρα της ευχαριστίας ως θυσίας.
Η θεία ευχαριστία είναι άφ’ ενός αναπαράσταση της σταυρικής θυσίας του Γολγοθά, καθόσον δια του καθαγιασμού των τιμίων δώρων παριστά ή συμβολίζει την εν αίματι θυσία του Χριστού επάνω στο σταυρό, άφ’ έτέρου δε πραγματική θυσία στην οποία ο Χριστός παρίσταται ως αρχιερέας τελών επί της γης ό,τι τελεί και στον ουρανό.
Ούτε είναι σωστή η αιτίαση ότι, αποδεχόμενοι την ευχαριστία ως θυσία, προσκρούουμε στη θυσία του Γολγοθά, δια της οποίας «άπαξ επί συντελείς των αιώνων εις αθέτησιν αμαρτίας δια της θυσίας αυτού πεφανέρωται», «μια γαρ προσφορά τετελείωκεν εις το διηνεκές τους αγιαζομένους. Όπως προειπώθηκε, και στις δύο θυσίες ο θυόμεν0ς είναι ο ίδιος, στη μεν θυσία του Γολγοθά προσφερθείς υπέρ πάντων, στη θυσία δε της ευχαριστίας προσφερόμενος για την προσωπική οικείωση των από του σταυρού αγαθών. Όχι μόνο δεν μειώνεται η μεγάλη θυσία του Γολγοθά, αλλά τουναντίον δια της ευχαριστίας αποκαλύπτεται ο ανεξάντλητος πλούτος της χάριτος στην ολότητά του και στην πρώτη ζωηφόρο στο σταυρό παράστασή του.
(Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 252-253)