ΥΠΟΜΝΗΜΑ -Στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο-

Ερμηνεία πατερική & θεολογική του Ευαγγελίου του Λουκά
Το ερμηνευτικό Υπόμνημα του Π.Ν. Τρεμπέλα μεταφρασμένο στη νεοελληνική γλώσσα

Μετάφραση αρχιμ. Νικόλαος Πουλάδας

Κεφάλαιο 13
Η παραβολή της άκαρπης συκιάς.
13.7 εἶπεν δὲ πρὸς τὸν ἀμπελουργόν(1),
᾽Ιδοὺ τρία ἔτη(2) ἔρχομαι ζητῶν καρπὸν ἐν τῇ συκῇ ταύτῃ καὶ οὐχ εὑρίσκω.
ἔκκοψον αὐτήν· ἱνατί καὶ τὴν γῆν καταργεῖ(3);
7 Είπε τότε στον αμπελουργό: “τρία χρόνια τώρα έρχομαι σ’ αυτήν τη συκιά
να βρω σύκα και δε βρίσκω· κόψε την, λοιπόν, για να μην αχρηστεύει και το έδαφος”.
(1) «Αμπελουργός είναι ο Χριστός, επειδή φροντίζει αυτό το αμπέλι
και καλλιεργεί σαν φυτά τους πιστούς» (Ζ), «και ήλθε για να εργαστεί με διάθεση
και να καθαρίσει το αμπέλι μας» (Θφ).
(2) Ερμηνεύτηκε αλληγορικά: «Τρεις φορές ήλθε· την πρώτη μέσω του Μωϋσή
και του Ααρών· τη δεύτερη, στην εποχή του Ιησού του Ναυή και των κριτών
μετά από αυτόν· την τρίτη επίσης, μετά από αυτούς, το διάστημα που εμφανίστηκαν
οι μακάριοι προφήτες μέχρι τον Ιωάννη τον Βαπτιστή.
Σε αυτούς τους καιρούς έγινε άκαρπος ο Ισραήλ» (Κ).
«Ως άλλο τέταρτο καιρό, θα θεωρήσουμε τον χρόνο της ενανθρώπησης,
κατά τον οποίο τρυπάει και σκάβει ολόγυρα τον Ισραήλ ζεσταίνοντάς τον,
για να τους καταστήσει φλογερούς στο πνεύμα· επειδή όμως μετά από τόσες απειλές
έμειναν άκαρποι, κόπηκε η συκιά και μπολιάστηκαν τα έθνη στη ρίζα εκείνων.
Διότι έμεινε η ρίζα» (Ω). Πιο σωστή ερμηνεία: ο αριθμός των 3 ετών,
σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιείται για δήλωση πλήρους κύκλου.
Δες και Λουκ. ιγ 32 (L). Τρία έτη είναι ο συνηθισμένος καιρός,
κατά τον οποίο το φυτεμένο δέντρο της συκιάς έπρεπε να καρποφορήσει (δ)
και μετά την παρέλευση του οποίου μπορούσαν με ασφάλεια να κρίνουν
για τη στειρότητα του δέντρου (g). Πιο ατυχής η εκδοχή του b. σύμφωνα
με την οποία τα 3 έτη υποδηλώνουν την τριετή δημόσια δράση του Κυρίου.
Διότι το δέντρο υπήρξε άκαρπο πολύ πριν ακόμη αρχίσει ο Κύριος να κηρύττει.
(3) Κάνει τη γη αργή [άγονη] (δ). Το και=Μαζί με το ότι δεν παράγει κανένα καλό,
κάνει στείρο και το έδαφος· όχι μόνο δεν αποδίδει καρπό,
αλλά και καθιστά άχρηστο το έδαφος (p).
«Αυτό βεβαίως το έλεγε, ερεθίζοντας μεν τον γεωργό στο να φροντίσει την συκιά
και διεγείροντας την άκαρπη ψυχή στο να παράγει τους καρπούς που επιβάλλεται» (Β).
Είναι θλιβερό να σκέφτεται κάποιος, πόσοι απολαμβάνουν τα προνόμια
και τις χάριτες του ευαγγελίου χωρίς να πράττουν τίποτα για τη δόξα του Θεού
και χωρίς να ανταποδίδουν κάτι στην τόση εύνοια την οποία ο Θεός τους δείχνει.
Εδώ η ακαρπία της συκιάς γίνεται βαρύτερη για δύο λόγους.
Λόγω της ιδιαίτερης επιμέλειας και καλλιέργειας, της οποίας έτυχε αυτή,
αναμενόταν και η καρποφορία της να είναι πλούσια.
Και όμως δεν παρήγαγε ούτε ένα σύκο.
Επιπλέον ανέμενε ο ιδιοκτήτης αυτήν για χρόνο μακρό.
Ήλθε για 3 συνεχή έτη με υπομονή περιμένοντας την καρποφορία του δέντρου.
Μακρόθυμος ο Θεός.
Αλλά όταν οι άνθρωποι καταχρώνται τη μακροθυμία του ακολουθεί πλέον
αδυσώπητη η αυστηρότητά του. Πόσες τριετίες ήλθε ο Θεός σε πολλούς από εμάς
ζητώντας καρπό και δεν βρήκε κανέναν. Αλλά δέντρα καρποφόρα που αποδείχτηκαν στείρα,
δεν είναι απλώς άκαρπα αλλά και βλαβερά. «Γιατί καταργούν και τον τόπο;»
Εκείνοι οι οποίοι δεν πράττουν το καλό, με την επίδραση του παραδείγματός τους
γίνονται και βλαβεροί, θλίβοντας μεν και αποθαρρύνοντας αυτούς
που πράττουν το αγαθό, σκληραίνοντας από την άλλη και ενισχύοντας εκείνους,
οι οποίοι είναι κακοί. Και η βλάβη είναι τόσο μεγαλύτερη,
όσο τα δέντρα αυτά είναι υψηλότερα και παλαιότερα.