«Κάθε δοκησίσοφος λόγω της μαθηματικής πολυμαθείας του δεν θ’ αξιωθεί ποτέ να κοιτάξει και δει τα μυστήρια του Θεού, έως ότου θελήσει πρώτα να ταπεινωθεί και να γίνει μωρός, αποβάλλοντας και την γνώση που κατέχει μαζί με την οίηση. Διότι αυτός που πράττει τούτο και ακολουθεί με αδίστακτη πίστη τους σοφούς στα θεία, χειραγωγούμενος από αυτούς, εισέρχεται μαζί με αυτούς στην πόλη του ζώντος Θεού και οδηγούμενος και φωτιζόμενος από το θείο Πνεύμα, βλέπει και διδάσκεται όσα κανείς από τους άλλους ανθρώπους δεν είδε και δεν μπορεί ποτέ να δει ή να μάθει, και τότε γίνεται μαθητής του Θεού» (τ. 19Α, σ. 527).
«[το κείμενο αναφέρεται στη γνώση του Θεού αρχικά, αλλά ταιριάζει και με την επιστημονική γνώση]· τόσο μάλιστα γνωρίζεται από εμάς (ο Θεός), όσο κάποιος, στεκόμενος την νύχτα στο γιαλό και κρατώντας λαμπάδα για να φωτίζει, διακρίνει απέραντο πέλαγος υδάτων θάλασσας. Πράγματι, πόσο μπορεί αυτός να διακρίνει στην όλη απεραντοσύνη εκείνης της θάλασσας; Βέβαια λίγο ή καθόλου. Πλην όμως βλέπει ακριβώς και απλανώς ποιο είναι το νερό, αν και δεν καταφέρει να πει και τι λογής είναι. Και γνωρίζει βέβαια ότι αυτό που βλέπει είναι θάλασσα, ότι το πέλαγος είναι αχανές και ότι για να ιδωθεί από αυτόν όλο είναι από τα μη ενδεχόμενα· όμως όλο το πέλαγος, αν και δεν το βλέπει, πιστεύει οπωσδήποτε ότι το διακρίνει κάπως από ένα μέρος του και ότι από αυτό αποδεικνύεται και το άπειρο των υδάτων» (τ.19Β, σ. 77).
«Και πώς άραγε θα διαλυθούν (το σύμπαν); Όπως ένα χάλκινο παλαιό σκεύος, που μολύνθηκε και αχρηστεύθηκε από ιό, παραδίδεται από τον τεχνίτη στην φωτιά κι έτσι αναχωνευόμενο κατασκευάζεται απ’ αυτόν πάλι καινούργιο, έτσι ακριβώς και η κτίση, επειδή παλαιώθηκε κι εμολύνθηκε από τις αμαρτίες μας, θα διαλυθεί δια πυρός από τον δημιουργό των όλων, έπειτα θ’ αναχωνευθεί, θ’ αναστοιχειωθεί και θα γίνει λαμπρή και ασυγκρίτως καινότερη από αυτήν που φαίνεται τώρα» (τ. 19Β, σ. 135).
«Η γνώση δεν είναι το φως, αλλά το φως (του Θεού) είναι η γνώση, διότι σ’ αυτό και μέσω αυτού και από αυτό προέρχονται τα πάντα» (τ. 19Δ, σ.375).
(ΕΠΕ, ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ, Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου)
(Η συλλογή των κειμένων έγινε από τον π. Νικόλαο Πουλάδα)