έχει παρρησία προς τον Θεό
Αυτή είναι η βασίλισσα των αρετών. Αυτή θα μας παρουσιάση με παρρησία εκεί και θα μας απαλλάξη από την κόλασι και την αιώνια τιμωρία. Κανένας δεν μπορεί ν’ αντισταθή σ’ αυτόν που μαζί με την ελεημοσύνη μπαίνει στον παράδεισο. Διότι τα φτερά της είναι ελαφρά και υπερβολικά μεγάλη η δυνατότητά της να προσέρχεται στο θεϊκό θρόνο, βάζοντας μαζί της όλους τους συντρόφους της.
Ε.Π.Ε. 8α,318
τον Χριστό τρέφεις
Ας ακούσουμε όσοι πρόκειται να υποδεχτούμε τον Χριστό. Διότι από τώρα είναι δυνατόν να Τον υποδεχώμαστε. Ας ακούσουμε και ας φροντίσουμε, ώστε με μεγάλη σπουδή να Τον υποδεχτούμε. Διότι όταν ελεής τον φτωχό και τον γυμνό, Εκείνον υποδέχτηκες και έθρεψες.
Ε.Π.Ε. 8α,288
για τους νεκρούς
Πέθανε το παιδί μας. Σε ποιον, λοιπόν, θ’ αφήσουμε την περιουσία μας; Σ’ αυτόν πάλι, και μάλιστα ασφαλέστερα. Τίποτα δεν σας εμποδίζει. αν οι ειδωλολάτρες μαζί με τα σώματα των νεκρών καίνε και τα υπάρχοντά τους, πολύ περισσότερο εμείς. Μαζί με το νεκρό ν’ αποστείλουμε, δια της ελεημοσύνης, μαζί του τα υπάρχοντά του. Όχι για να γίνουν στάχτη, αλλά για να του χαρίσουν τη δόξα. Και αν μεν πέθανε χωρίς να προλάβη να μετανοήση, δόσε ελεημοσύνη τα υπάρχοντά του, για να συγχωρηθούν τα αμαρτήματά του. Αν όμως είναι δίκαιος, δόσε τα, για να προστεθή μισθός και ανταπόδοσις αγαθών. Μα, θα πης, επιθυμώ να τον δω. Τότε να ζήσης όπως εκείνος έζησε, και σύντομα θα αξιωθής να δης το ιερό του πρόσωπο.
Ε.Π.Ε. 10,358
υπέρ την νηστεία βίος
Αγία ζωή εδώ δεν εννοώ μόνο το να νηστεύσης ή να ζήσης ασκητικά, αλλά κυρίως το να μη συγκινήσαι από τα χρήματα, το να είσαι φιλεύσπλαγχνος, το να τρέφης τον πεινασμένο.
Ε.Π.Ε. 10,826
και παρθενία
Χωρίς την παρθενία είναι δυνατόν κάποιος να δη τη βασιλεία των ουρανών. Χωρίς όμως την ελεημοσύνη τελείως αδύνατον.
Ε.Π.Ε. 10,848
και έμψυχοι ναοί
Ποιο το κέρδος, όταν στην αγία τράπεζα Του υπάρχουν χρυσά ποτήρια, ενώ Εκείνος, ο Χριστός πεθαίνει από την πείνα; Φτιάχνεις χρυσό Ποτήριο, ενώ ένα ποτήριο δροσερού νερού δεν προσφέρεις; Κατασκευάζεις χρυσοστολισμένα τραπεζομάντηλα για την τράπεζά Του, ενώ στον Ίδιον δεν δίνεις ούτε τα αναγκαία ενδύματα, δηλαδή, στους φτωχούς αδελφούς Του;
Ε.Π.Ε. 11,64-66
τέχνη
Μια τέχνη είναι και η ελεημοσύνη. Το εργαστήριό της το έχει στον ουρανό. Δάσκαλο δεν έχει άνθρωπο, αλλά τον ίδιο το Θεό. Είναι τέχνη η ελεημοσύνη, ανώτερη από όλες τις τέχνες. Μας αρπάζει από τα χέρια του θανάτου. Και στις δυο ζωές, και στην εδώ και στην εκεί, μας παρουσιάζει λαμπρούς. Κατασκευάζει την ουράνια διαμονή μας. Στήνει τις ουράνιες σκηνές για τους εργάτες της.
Ε.Π.Ε. 11,124-126
τι κατασκευάζει;
Η ελεημοσύνη δεν μας κατασκευάζει παπούτσια ούτε μας υφαίνει ρούχα, ούτε μας χτίζει σπίτια από λάσπη. Κάτι άλλο μας κάνει. Μας χαρίζει την αιώνια ζωή.
Ε.Π.Ε. 11,126
χρησιμώτερο πάντων
Όταν πρόκηται να ελεήσης, δεν χρειάζεται τίποτε άλλο, παρά χρειάζεται μόνο καλή πρόθεσις... Και αν ακόμα είσαι φτωχός, δυο λεπτά αν προσφέρης, το παν πέτυχες.
Ε.Π.Ε. 11,126
όχημα
Δεν μας αφήνει η ελεημοσύνη να πέσουμε εκεί που πήγε ο πλούσιος της παραβολής, ούτε ν’ ακούσουμε εκείνα τα φοβερά λόγια, αλλά μας οδηγεί στους κόλπους του Αβραάμ.
Ε.Π.Ε. 11,126
αεροσυνοδός
Η ελεημοσύνη ενεργεί ευεργετικά και όταν είσαι άρρωστος και όταν γεράσης. Σε ακολουθεί και αποδημεί μαζί σου όταν πορεύεσαι στη μέλλουσα ζωή. Ποτέ δεν σε εγκαταλείπει.
Ε.Π.Ε. 11,130
συνήγορος στο κριτήριο του Θεού
Η ελεημοσύνη είναι συνήγορός σου σαν βρεθής στο φοβερό βήμα του Κυρίου. Όχι μόνο συνηγορεί, αλλά και πείθει αυτόν που δικάζει να συνηγορή υπέρ του κρινομένου. Και προσφέρει ψήφους υπέρ αθωότητας του κατηγορουμένου. Και αν ακόμα έχη διαπράξει μύρια αμαρτήματα, και τότε τον στεφανώνει και τον ανακηρύττει.
Ε.Π.Ε. 11,124-126
σχολείο
Και τους εαυτούς μας και τα παιδιά μας και τους φίλους μας ας τους οδηγήσουμε στο διδασκαλείο της ελεημοσύνης. Πριν από κάθε άλλο ας μαθαίνη κάθε άνθρωπος αυτό το μάθημα, επειδή αυτό ακριβώς είναι ο άνθρωπος, όπως λέει η Γραφή: «Είναι σπουδαίο πράγμα ο άνθρωπος και είναι τίμιος ο άνθρωπος της ελεημοσύνης». Όποιος δεν έχει το προσόν αυτό, έχει ξεπέσει από το αξίωμα του ανθρώπου.
Ε.Π.Ε. 11,132
ελεούμε, διότι ελεούμεθα
Να μάθουμε να ελεούμε για όλα, και μάλιστα για το ότι εμείς έχουμε ανάγκη να ελεηθούμε πολύ. Το χρόνο που δεν ελεούμε, μη τον λογαριάζουμε για χρόνο της ζωής. Και όταν μιλάω για ελεημοσύνη, εννοώ εκείνην, που είναι καθαρή από πλεονεξία. Όποιος κλέβει τον άλλον, αυτός δεν είναι ελεήμων, έστω και αν δώση πολλά... Φιλάνθρωπος δεν είναι αυτός, που από τη μια μεριά κακοποιεί τον άλλον, και από την άλλην τον ελεεί. Φιλάνθρωπος είναι όποιος ελεεί όσους τον αδικούν.
Ε.Π.Ε. 11,134
(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 156-159)